CHƯƠNG
15

Chánh
thanh tra Marsden ân cần niềm nở:

-
Nào, ông Poirot, ông đến đây giúp xử lý tốt một vụ nào của tôi, phải không?

Poirot
khẽ nói không tán thành:

-
Không, không phải vậy đâu. Tôi có đôi điều tọc mạch muốn biết, trong phần việc
của mình, thế thôi.

-
Tôi rất sung sướng được làm vừa lòng ông. Vụ gì thế nào?

-
Elinor Carlisle.

- Ồ,
phải rồi, cái cô đầu độc Mary Gerrard. Sắp được xử trong vòng hai tuần nữa. Một
vụ đáng lưu ý. Nhân đây xin nói, cô ta cũng đầu độc cả bà lão kia nữa. Bản tường
trình cuối cùng chưa làm xong, nhưng hình như không còn điều gì nghi ngờ về điều
này nữa. Chất morphine. Thật là nhẫn tâm, không biết ghê tay. Khi bị bắt hay
lúc sau, cô ta chẳng hề rung động chút nào. Chẳng tiết lộ điều gì cả. Nhưng
chúng tôi làm hết trách nhiệm đối với cô ta. Cô ta ưng thuận như thế.

-
Ông nghĩ cô ta đã làm chuyện đó sao?

Marsden,
là người giàu kinh nghiệm, có vẻ tốt bụng, gật đầu xác nhận:

-
Chẳng còn nghi ngờ gì nữa. Đã bỏ chất độc vào trong cái bánh xăng-uých hảo hạng.
Cô ta là một con người bình tĩnh.

-
Ông không có điều gì nghi ngờ? Không có gì nghi ngờ cả sao?

- Ồ,
không. Tôi hoàn toàn chắc chắn thế. Chúng tôi không thích làm lỗi hơn kẻ khác
đâu. Chúng tôi không cố sức để đạt được sự kết tội, như một số người tưởng đâu.
Lần này tôi có thể tiến bước với một lương tâm trong sáng.

Poirot
chậm rãi nói:

-
Tôi hiểu rồi.

Người
của Scotland Yard tò mò nhìn ông, hỏi:

-
Còn về phía kia thì có gì không?

Poirot
lắc đầu:

- Đến
giờ thì chưa có gì. Cho đến lúc này mọi điều tôi tìm ra được về vụ này đều tỏ
rõ là Elinor Carlisle phạm tội.

Thanh
tra Marsden với vẻ tin chắc tươi cười nói:

-
Cô ta phạm tội, đúng rồi.

Poirot
nói:

-
Tôi muốn được gặp cô ta.

Thanh
tra Marsden cười chiều lòng nói:

-
Ông có giấy tờ của đương kim Bộ trưởng Nội vụ ở trong túi, có phải không? Thế
thì sẽ chẳng có khó khăn gì.

CHƯƠNG
16

Peter
Lord nói:

-
Thế nào?

Hercule
Poirot nói:

-
Không, không tốt đẹp lắm.

Lord
thất vọng nói:

-
Ông không nắm được điều gì sao?

Poirot
chậm rãi nói:

-
Elinor Carlisle đã giết Mary Gerrard vì ghen. Elinor Carlisle đã giết bà cô để
thừa hưởng tiền bạc. Elinor Carlisle đã giết bà cô vì thương hại. Cậu ơi, cậu
có thể lựa chọn.

Lord
nói:

-
Ông nói vô lý lắm.

Poirot
nói:

- Tôi
nói vô lý ư?

Khuôn
mặt tàn nhang của Lord có vẻ tức giận. Chàng nói:

-
Thế là thế nào?

Poirot
nói:

- Cậu
có nghĩ là có thể được không?

-
Tôi nghĩ cái gì có thể được chứ?

-
Đó là Elinor Carlisle vì không kham nổi thấy cô mình khổ sở nên đã giúp bà ta
giải thoát?

-
Vô lý lắm.

-
Có vô lý không? Chính cậu đã nói với tôi là bà lão đã yêu cầu cậu giúp bà.

-
Bà ta không định nói thế một cách nghiêm trang. Bà ta biết tôi sẽ chẳng làm một
việc như vậy.

-
Tuy nhiên, cái ý đó vẫn ở trong óc bà. Elinor Carlisle có thể là đã giúp bà ta.

Lord
đi đi lại lại, cuối cùng nói:

-
Ta không thể phủ nhận cái việc như thế là có thể được. Nhưng Elinor Carlisle là
một phụ nữ trẻ trung, điềm đạm, sáng suốt. Tôi không nghĩ cô ta bị lôi cuốn vì
lòng thương hại mà quên mất nguy hiểm rủi ro. Hơn nữa, cô ta chắc đã biết cái sự
rủi ro ấy là như thế nào rồi. Cô ta sẽ có khả năng bị kết tội sát nhân.

-
Như vậy là cậu không nghĩ rằng cô ta làm việc đó?

Lord
chậm rãi nói:

-
Tôi nghĩ đàn bà có thể làm một việc như vậy cho chồng mình, cho con mình, hoặc
cho mẹ mình, có lẽ thế. Tôi không nghĩ cô ta làm việc đó cho một người cô, cho
dẫu cô ta có thể có lòng thương yêu đối với người cô ấy. Tôi cũng nghĩ rằng
trong bất cứ trường hợp nào cô ta sẽ chỉ làm việc đó nếu như người này thật sự
đang bị đau khổ không chịu đựng nổi.

Poirot
trầm ngâm nói:

-
Có lẽ cậu nói đúng.

Rồi
nói tiếp:

- Cậu
có nghĩ tình cảm của Roderick Welman có thể đã bị tác động đủ để khiến cho ông
ta làm một việc như vậy không?

Lord
tức giận đáp:

- Y
chẳng có gan làm thế!

Poirot
nói khẽ:

-
Tôi lấy làm lạ. Cậu ơi, về mặt nào đó, cậu đã đánh giá thấp cái anh chàng kia đấy.

- Ồ,
y thông minh, có trí thức và các đức tính khác, có lẽ thế.

-
Đúng thế - Poirot nói - Ông ta lại có duyên nữa. Phải, tôi đã cảm thấy thế.

-
Ông đã thấy thế à? Tôi thì chẳng bao giờ…

Rồi
Lord nghiêm chỉnh nói:

-
Thế nào, ông Poirot, không có gì sao?

Poirot
nói:

-
Các cuộc điều tra của tôi, cho đến lúc này không được may mắn. Bao giờ chúng
cũng đưa về cùng một chỗ. Không có ai chắc được hưởng lợi do cái chết của Mary
Gerrard. Không có ai thù ghét Mary Gerrard - ngoại trừ Elinor Carlisle. Chỉ có
một câu hỏi mà có lẽ chúng ta có thể tự đặt cho mình. Có lẽ chúng ta có thể nói
là: Có kẻ nào ghét Elinor Carlisle không?

Bác
sĩ Lord chậm chạp lắc đầu:

-
Tôi không biết nữa… Ông định nói là… có kẻ nào đó có thể hãm hại cô ta về tội ấy?

Poirot
gật đầu nói:

-
Đó là một suy đoán xa vời, mà cũng chẳng có gì chứng minh được cả - có lẽ ngoại
trừ sự hoàn toàn của sự lệ này chống lại cô ta.

Ông
nói cho Lord biết về bức thư nặc danh:

- Cậu
thấy đấy, bức thư đó khiến cho có thể phác ra những nét chính của một sự việc rất
trầm trọng chống lại cô ta. Cô ta đã được cảnh giác là có thể hoàn toàn bị gạt
ra ngoài di chúc của bà cô - và cô gái này, kẻ xa lạ này có thể được tất cả tiền
bạc. Vì thế, lúc bà cô thều thào đòi mời luật sư, thì Elinor không phó mặc số mệnh
nữa, mà lo lắng sao cho bà lão kia phải chết trong đêm đó.

Lord
kêu lên:

-
Thế còn Roderick Welman? Y chắc cũng mất mát chứ?

Poirot
lắc đầu:

-
Không đâu, bà ta mà làm di chúc thì ông ta có lợi. Nếu bà ta chết đi không để lại
di chúc thì ông ta chẳng được gì cả, cậu nhớ thế. Elinor là bà con gần nhất.

Lord
nói:

-
Nhưng y sẽ kết hôn với Elinor.

Poirot
nói:

-
Đúng thế. Nhưng cậu nhớ là ngay sau đó thì việc đính hôn đã bị hủy bỏ - ông ta
đã tỏ cho cô ta biết là mình muốn được tự do.

Lord
rên rỉ, bưng đầu, nói:

-
Thế là lại trở lại cô ta rồi. Lần nào cũng thế.

-
Đúng thế. Trừ phi…

Ông
im lặng một phút, rồi nói:

-
Có một cái gì đó…

-
Cái gì chứ?

- Một
cái gì… một mẩu câu đó bị thiếu. Có một cái gì… tôi chắc có một cái gì liên
quan đến Mary Gerrard. Cậu ạ, cậu có nghe thấy những câu chuyện tầm phào, những
lời phỉ báng ở đây. Cậu có từng nghe nói một điều gì chống lại cô ta không?

-
Chống lại Mary Gerrard? Chống lại nhân phẩm của cô ta? Ông muốn nói thế ư?

- Bất
cứ điều gì. Một câu chuyện đã qua nào đó về cô ta. Một lời nói hớ hênh nào đó về
phía cô ta. Một ám chỉ về sự xấu xa. Một sự nghi ngờ về lòng trung thực của cô
ta. Một tiếng đồn hiểm độc có dính líu tới cô ta. Bất cứ điều gì - bất cứ điều
gì đó - nhưng là một điều dứt khoát có tai hại cho cô ta.

Lord
chậm rãi nói:

-
Tôi mong ông sẽ không đề ra phương cách đó. Làm như thế là cố bới móc lên những
điều về một cô gái vô tội đã chết và không thể tự bào chữa cho mình. Dù sao
chăng nữa, tôi cũng không tin ông có thể làm được việc đó.

-
Cô ta giống như ngài Galahad (tên một dũng sĩ có phẩm cách thanh cao trong truyền
thuyết về vua Arthur) - một cuộc đời cao quý không có gì đáng trách, phải
không?

-
Theo như tôi biết thì cô ta đúng là một con người như vậy. Tôi chưa hề nghe nói
một điều gì khác.

Poirot
nhẹ nhàng nói:

- Cậu
không nên nghĩ rằng tôi khuấy bùn trong chỗ không có bùn nhơ. Không, không,
không phải thế. Bà Hopkins tốt bụng kia không đổi tính mà che giấu tình cảm
đâu. Bà ta yêu Mary; có một sự việc gì về Mary mà bà ta không muốn biết; tức
là, có một sự gì chống lại Mary mà bà ta sợ rằng tôi sẽ tìm ra. Bà ta không
nghĩ rằng điều ấy có liên quan tới tội ác kia. Nhưng bà ta tin chắc rằng Elinor
Carlisle đã phạm tội, và rõ ràng là sự kiện này, dù là gì đi nữa, cũng không có
liên quan gì với Elinor cả. Thế nhưng, cậu hiểu đấy, tôi cần phải biết tất cả mọi
sự. Bởi vì có thể là có một lỗi nào mà Mary làm cho một kẻ thứ ba nào đó, và
trong vụ kia, kẻ thứ ba đó có thể có động cơ để muốn cho cô ta chết.

Lord
nói:

-
Nhưng chắc chắn là, trong vụ kia bà Hopkins cũng phải thấy rõ điều đó chứ?

Poirot
nói:

-
Bà Hopkins là người thông minh trong giới hạn của bà ta, nhưng sự hiểu biết của
bà ta thì khó lòng bằng tôi được. Bà ta có thể không thấy, nhưng Hercule Poirot
thì sẽ thấy.

Lord
lắc đầu nói:

- Rất
tiếc. Tôi chẳng biết gì cả.

Poirot
trầm ngâm nói:

-
Ted Bigland cũng không biết gì hơn - thế mà anh ta đã sống ở đây suốt đời mình
và đời của Mary. Bà Bishop cũng không biết gì hơn, vì nếu bà ta có biết điều gì
khó chịu về cô đó thì hẳn bà ta đã không thể nào giữ kín điều ấy cho riêng
mình. À, còn một hy vọng nữa.

-
Gì cơ chứ?

-
Hôm nay tôi sẽ đến thăm cô điều dưỡng kia, cô O’Brien.

Lord
lắc đầu nói:

-
Cô ta không biết nhiều về vùng này. Cô ta chỉ mới đến ở đây có một hai tháng.

Poirot
nói:

-
Tôi biết thế. Nhưng người ta nói bà Hopkins là người lắm mồm lắm miệng. Bà ta
không ngồi lê đôi mách trong làng này, là nơi cậu chuyện như vậy có thể làm hại
Mary Gerrard. Nhưng tôi không tin bà ta có thể tự kìm mình để ít nhất khỏi nói
bóng gió về một điều nào đó đang choán đầu óc bà cho một người xa lạ vừa là bạn
vừa là đồng nghiệp. Có thể cô O’Brien biết một điều gì.

CHƯƠNG
17

Cô
điều dưỡng O’Brien ngẩng đầu tóc đỏ, cười toe toét với người đàn ông nhỏ thó ngồi
trước mặt cô, phía bên kia bàn uống trà.

Cô
nghĩ thầm: “Ông ta là một gã nhỏ bé, ngộ nghĩnh, mắt xanh như mắt mèo thế kia
mà bác sĩ Lord lại bảo là người thông minh được nhỉ?”

Hercule
Poirot nói:

-
Thực là vui thú được gặp một người dồi dào sức khỏe và đầy sức sống. Tôi chắc
là các bệnh nhân của cô tất cả hẳn đều khỏi bệnh.

Cô
O’Brien nói:

-
Tôi không phải là người có bộ mặt thườn thượt; cũng không có nhiều bệnh nhân chết
nhờ tôi. Tôi rất cảm kích mà nói như vậy.

Poirot
nói:

- Cố
nhiên, trong trường hợp bà Welman, thì đây là một sự giải thoát đầy lòng nhân từ.

-
À! Đúng thế đó, bà lão thật sự đáng thương - Cô nhìn Poirot với ánh mắt sắc sảo
rồi nói - Có phải ông muốn nói với tôi về vụ đó không? Tôi nghe nói họ đang đào
bà ta lên.

Poirot
nói:

-
Lúc ấy cô không có điều gì nghi ngờ hay sao?

-
Tôi chẳng nghi ngờ chút nào, mặc dù thực ra đáng lẽ tôi phải nghi ngờ: vì vẻ mặt
của bác sĩ Lord buổi sáng hôm đó, vì ông ta đã sai tôi đi hết nơi này đến nơi
khác tìm kiếm những cái mà ông ta không cần. Nhưng ông ta đã ký chứng chỉ khai tử
rồi kia mà.

Poirot
vừa nói:

-
Ông ta có lý do…

Thì
cô ta tiếp ngay:

-
Thực thế, ông ta làm thế là phải. Chẳng tốt gì cho một bác sĩ khi nghĩ ngợi nhiều
chuyện và làm phật lòng gia đình người ta; mà nếu lầm lẫn thì thế là hết thời,
chẳng ai muốn mời đến nữa. Làm bác sĩ thì cần phải chắc chắn.

Poirot
nói:

-
Có người gợi ý là bà Welman có thể đã tự tử.

-
Bà ta ư? Bà ta nằm bại liệt như thế kia? Chỉ nhấc được một tay, bà ta chỉ có thể
làm được đến thế thôi.

-
Có thể là một người nào đó đã giúp bà ta?

-
A! Bây giờ tôi hiểu ông muốn nói gì rồi. Cô Carlisle, hay ông Welman, hay có lẽ
Mary Gerrard, chứ gì?

-
Có thể là như thế, phải thế không cô?

Cô
O’Brien lắc đầu nói:

- Họ
chẳng dám đâu - chẳng một ai trong số họ dám làm thế cả.

Poirot
chậm rãi nói:

-
Có lẽ không đâu.

Rồi
nói tiếp:

-
Bà Hopkins đánh mất ống thuốc morphine vào lúc nào?

- Mất
vào ngay sáng hôm đó. Chị ta đã nói: “Chị chắc chắn là đã để nó ở đây”. Thoạt đầu,
chị ta chắc chắn lắm, nhưng ông biết ra sao rồi, một lát thì đầu óc ta rối
tung, và cuối cùng thì chị ta lại bảo là đã để nó ở nhà.

Poirot
nói khẽ:

-
Ngay cả lúc ấy cô cũng không ngờ gì sao?

-
Tôi chẳng nghi ngờ chút nào hết. Chẳng một lúc nào tôi nghĩ là các sự vật lại
không đúng như chúng phải thế. Ngay cả bây giờ thì cũng chỉ là một điều nghi ngờ
mà người ta có thôi.

-
Cái ý nghĩ về ống thuốc bị mất đó không có lúc nào khiến cho cả cô lẫn bà
Hopkins băn khoăn thắc mắc sao?

-
À, tôi không nói thế. Tôi nhớ là cái ý nghĩ đó có vào trong đầu tôi - và cả đầu
chị Hopkins nữa, lúc ấy chúng tôi đang ngồi trong quán Chim Sẻ Xanh. Tôi thấy
cái ý nghĩ đó chuyển từ trí óc chị ta sang trí óc tôi. Chị ta nói: “Không thể
có cách nào khác hơn là chị đã để nó trên thành lò sưởi rồi nó rơi nào trong
thùng rác, phải thế không em?” Và tôi bảo chị ta rằng: “Không, thực thế, chính
là như thế đấy”. Cả hai chúng tôi lúc ấy đều không ai nói ra cái điều đang ở
trong đầu óc mình và nỗi sợ hãi ở nơi mình.

Poirot
nói:

-
Thế bây giờ cô nghĩ gì?

Cô
O’Brien nói:

- Nếu
họ kiếm thấy chất morphine trong bà ta, thì sẽ khá rõ ai là người đã lấy ống
thuốc đó, và nó đã được dùng làm gì - tuy rằng tôi sẽ không tin là cô ta đã đưa
bà lão kia lên cùng con đường ấy, cho đến khi nào chứng tỏ là có chất morphine
trong bà ta.

Poirot
nói:

-
Cô tin chắc là Elinor Carlisle đã giết Mary Gerrard?

-
Theo ý tôi, chẳng có vấn đề gì về việc đó cả. Thử hỏi còn ai khác có lý do và
muốn làm việc ấy?

-
Đó chính là vấn đề - Poirot nói.

Cô
Cô O’Brien nói tiếp một cách bi thảm:

-
Không phải tôi đã có mặt ở đó đêm ấy khi mà bà lão kia cố gắng nói và cô Elinor
hứa với bà là mọi việc rồi sẽ được thu xếp ổn thỏa theo như ý nguyện của bà ta
sao? Không phải có một hôm tôi đã trông thấy bộ mặt cô ta nhìn theo Mary
Gerrard khi cô ta đi xuống cầu thang và cái vẻ căm thù tuyệt vọng ở trên đó hay
sao? Chính cô ta đã có ý sát nhân ở trong lòng trong giây phút đó.

Poirot
nói:

- Nếu
Elinor đã giết bà Welman, thì tại sao cô ta đã làm như vậy?

- Tại
sao? Vì tiền, cố nhiên rồi. Hai trăm ngàn đồng bảng, không ít hơn. Đó là cái mà
cô ta đã có được nhờ việc này, đó chính là lý do tại sao cô ta đã làm việc này,
nếu như cô ta đã làm việc này. Cô ta là một tiểu thư táo bạo, thông minh, không
chút sợ sệt, lại nhiều trí óc.

Poirot
nói:

- Nếu
bà Welman còn sống và làm di chúc, thì theo ý cô, bà ta sẽ để lại tiền bà như
thế nào?

-
À, không phải phận sự tôi nói - Cô O’Brien tuy nói thế, nhưng vẫn lộ vẻ là sắp
nói ra - Thế nhưng, theo ý tôi thì, từng cắc bạc của bà lão kia rồi sẽ vào tay
Mary Gerrard.

- Tại
sao thế? - Poirot hỏi.

Mấy
tiếng này hình như làm cô O’Brien khó chịu:

- Tại
sao? Ông hỏi tại sao à? Ừ - tôi bảo là sự việc rồi sẽ như vậy đó.

Poirot
nói khẽ:

- Một
số người có thể cho rằng Mary Gerrard đã chơi nước bài tuyệt khéo, cô ta đã làm
cho bà lão kia mến yêu, làm cho bà ta quên cả liên hệ ruột thịt và tình cảm gia
đình.

- Họ
có thể nghĩ thế - Cô O’Brien chậm rãi nói.

Poirot
nói:

-
Mary Gerrard có phải là gái thông minh, lắm mưu nhiều mẹo không?

Cô
O’Brien vẫn chậm rãi nói:

-
Tôi không nghĩ cô ta là con người như vậy. Tất cả những điều cô ta làm đều rất
tự nhiên, không có mưu đồ gì. Cô ta không phải hạng người thế đâu. Thường có những
lý do khiến cho những việc đó không bao giờ lộ ra công khai cả.

Poirot
nói nhỏ:

-
Cô O’Brien, tôi nghĩ cô là người rất thận trọng, kín đáo.

-
Tôi không phải là người nói về những cái chẳng dính dáng gì đến mình.

Poirot
ngắm kỹ cô, nói tiếp:

-
Cô và bà Hopkins, hai người thỏa thuận với nhau là những điều không nên đưa ra
ánh sáng, phải vậy không?

Cô
O’Brien nói:

-
Ông có ý gì khi nói thế?

Poirot
nói mau:

-
Chẳng có gì liên hệ với cái tội ác - hay những tội ác cả. Tôi có ý nói đến… vấn
đề khác kia.

Cô
O’Brien lắc đầu nói:

- Bới
bùn chuyện cũ lên thì có ích gì. Bà ta là người tuổi tác, tử tế, không có một vết
nhơ nào, khi chết được tất cả mọi người tôn kính.

Poirot
gật đầu tán thành. Rồi thận trọng nói:

-
Cô vừa nói bà Welman rất được kính trọng ở Maidensford.

Cuộc
trò chuyện đã có một chuyển hướng bất ngờ, nhưng mặt ông vẫn không tỏ vẻ gì ngạc
nhiên hay bối rối.

Cô
O’Brien nói tiếp:

-
Cũng khá lâu rồi. Tất cả đều đã chết và bị quên rồi. Tôi rất dễ thương cảm trước
một chuyện tình lãng mạn. Tôi nói và lúc nào cũng nói rằng thật khó cho một người
đàn ông, có vợ ở bệnh viện tâm thần, bị trói buộc suốt cả cuộc đời mà chỉ có
cái chết mới giải thoát được.

Poirot
vẫn còn ngạc nhiên, khẽ nói:

-
Đúng thế, thực là khó.

Cô
O’Brien nói:

-
Chị Hopkins có nói cho ông biết về việc thư của chị ta đã bắt gặp thư của tôi
như thế nào không?

Poirot
nói đúng sự thực:

-
Bà ta đã không nói với tôi việc đó.

-
Đó là một sự trùng hợp ngẫu nhiên kỳ lạ. Nhưng bao giờ cũng như vậy cả. Một lần
ta nghe đến một cái tên, rồi vài ngày sau đó ta sẽ tình cờ gặp lại, và cứ như
thế, cứ như thế mãi. Tôi trông thấy tấm hình y hệt như vậy trên chiếc đàn dương
cầm, cùng lúc ấy chị Hopkins nghe được tất cả chuyện do bà quản gia của bác sĩ
kia kể lại.

Poirot
nói:

-
Thực là thú vị.

Rồi
ông khẽ ướm lời:

-
Thế Mary Gerrard có biết về chuyện đó không?

-
Ai nói cho cô ta biết? - Cô O’Brien nói - Tôi không nói, mà chị Hopkins cũng
không nói. Dù sao, điều đó có ích gì cho cô ta đâu?

Cô
hất cái đầu tóc đỏ rồi nhìn vào ông chằm chằm.

Poirot
thở dài nói:

-
Thực thế sao?