Chương
46: Câu chuyện li kì của những người lính cảnh sắt và tính nết cực kì dữ tợn
của chàng hiệp sĩ Đôn Ki-hô-tê

Trong
lúc Đôn Kihôtê nói, Cha xứ giảng giải cho những người lính cảnh sát hiểu rằng
chàng là một người mất trí như những hành động và lời nói của chàng đã chứng
minh; ông khuyên họ nên kết thúc sự việc tại đây vì dù có bắt được chàng đưa
đi, sau đó họ cũng sẽ phải thả ngay vì chàng điên. Người lính cảnh sát cầm trát
đáp rằng anh ta không có nhiệm vụ xét xem Đôn Kihôtê có điên hay không mà chỉ
thi hành lệnh cấp trên, và một khi bắt xong rồi thì ai muốn thả tới ba trăm lần
cũng mặc. Cha xứ nói:

- Dù vậy, lần
này anh không nên bắt chàng; vả chăng theo tôi hiểu, chàng cũng chẳng để cho ai
bắt đâu.

Trước những
lời nói chí phải của Cha xứ và trước những hành động quá điên rồ của Đôn Kihôtê
(quả thật, nếu những người lính cảnh sát không biết rằng Đôn Kihôtê mất trí,
chắc là họ cũng sẽ phát điên phát rồ), những người lính cảnh sát đành phải
nhượng bộ; không những thế, họ còn đứng ra dàn xếp cho ông thợ cạo và Xantrô
lúc này vẫn đang hầm hè nhau. Với cương vị là những người của công lý, họ đứng
ra làm trọng tài xét xử và cuối cùng, đôi bên cũng tạm thỏa mãn, tuy không thật
hoàn toàn; theo quyết định, hai bên phải đổi cho nhau bộ yên lừa nhưng giữ lại
dây tròng. Về chiếc mũ sắt của Mambrinô, Cha xứ lẳng lặng đền cho ông thợ cạo
tám đồng rêal, không cho Đôn Kihôtê biết, và ông này trao lại một tờ biên lai,
hứa từ nay về sau mãi mãi không bao giờ nhắc tới chuyện đó nữa. Thế là hai
chuyện xích mích lớn nhất và quan trọng nhất đã được giải quyết; vấn đề tồn tại
là làm thế nào cho đám gia nhân của Đôn Luix đồng ý cử ba người trong bọn họ
quay trở về còn một người đi theo chủ đến nơi mà Đôn Phernanđô sẽ dẫn tới 1.
Tới đây, vận rủi đã qua, vận may đã đến giải ách cho đôi tình nhân và những con
người dũng cảm ở trong quán trọ khiến mọi việc đều kết thúc tốt đẹp đối với tất
cả mọi người: đám gia nhân nhất nhất làm theo ý của Đôn Luix. Đônha Clara vô
cùng mừng rỡ, và cứ nhìn nét mặt nàng lúc đó cũng đoán được trong lòng nàng
đang tưng bừng hớn hở. Dôraiđa không hiểu hết tình hình xảy ra, nhưng qua thái
độ của từng người, đặc biệt là của người yêu mà nàng vẫn luôn luôn theo dõi
bằng đôi mắt và cả tấm lòng, nàng cũng từng lúc tỏ ra âu sầu hoặc mừng rỡ. Nhìn
thấy Cha xứ trao tiền cho ông thợ cạo, chủ quán bèn đòi tiền trọ của Đôn Kihôtê
cùng tiền bồi thường những bao rượu bị chọc thủng và rượu bị đổ, thề rằng
Rôxinantê và con lừa của Xantrô sẽ không ra khỏi quán trọ nếu trước đó không
được trả đủ số tiền, không thiếu một xu. Cha xứ lại phải lấy lời giảng giải,
còn Đôn Phernanđô thì xuất tiền túi ra mặc dù ông bồi thẩm cũng sẵn lòng nhận
trả hộ. Thế là mọi người đều hòa thuận với nhau; quang cảnh quán trọ không còn
giống cảnh bất hòa trong nội bộ của vua Agramantê như Đôn Kihôtê đã tả mà trái
lại, đượm một không khí thái bình êm ả như ở dưới thời hoàng đế La Mã Ốctaviô
xưa. Mọi người đều nghĩ rằng sở dĩ được như vậy là nhờ có sự thiện chí và tài
hùng biện của Cha xứ cũng như tính tình hào phóng vô song của Đôn Phernanđô.

Thấy mình và
giám mã đều đã thoát ra khỏi những chuyện rắc rối, Đôn Kihôtê nghĩ rằng đã đến
lúc phải tiếp tục cuộc hành trình để kết thúc cuộc phiêu lưu vĩ đại dành riêng
cho chàng. Thế là, với cả một sự quyết tâm, chàng đến quỳ trước mặt Đôrôtêa.
Thấy vậy, Đôrôtêa vội ngăn lại, không cho phép chàng nói chừng nào chàng chưa
đứng dậy. Tuân theo lời công chúa Micômicôna, Đôn Kihôtê đứng lên nói:

- Thưa công
chúa xinh đẹp, tục ngữ có câu rằng: cần mẫn là mẹ của hạnh phúc, và trong rất
nhiều chuyện quan trọng, kinh nghiệm cho thấy rằng sự sốt sắng của người điều
đình khiến cho một việc tưởng đâu khó thành cũng đi tới kết quả mỹ mãn. Trong
chiến tranh, chân lý đó biểu hiện rõ ràng hơn ở đâu hết vì một hành động chớp
nhoáng chặn đứng được ý đồ của kẻ địch và mang lại thắng lợi trước khi đối
phương kịp trở tay. Tôi nói vậy, thưa công chúa cao quý, vì tôi trộm nghĩ rằng
sự có mặt của chúng ta ở trong tòa lâu đài này không mang lại lợi ích gì và còn
có thể hại lớn khiến có một ngày chúng ta sẽ phải ân hận. Ai biết đâu rằng nhờ
có những tên do thám hoạt động khôn khéo và kín đáo, tên khổng lồ thù địch của
nàng biết được là tôi sẽ tới tiêu diệt hắn, và hắn đã lợi dụng thời gian này để
cố thủ trong một lâu đài hay một thành trì kiên cố nào khiến cho sự cần mẫn và
sức mạnh của cánh tay không mệt mỏi của tôi trở nên kém hiệu quả. Bởi vậy, thưa
công chúa, ta hãy nhanh tay ngăn chặn những âm mưu của hắn và mau mau lên đường
nắm lấy thời cơ tốt đẹp; nàng mong mỏi đạt được nguyện vọng bao nhiêu thì tôi
cũng mong mỏi được chạm trán với kẻ thù của nàng bấy nhiêu.

Nói tới đó,
Đôn Kihôtê ngừng lại, bình tĩnh chờ nàng công chúa xinh đẹp trả lời. Bằng một
dáng vẻ đài các rất phù hợp với kiểu cách của Đôn Kihôtê, công chúa đáp:

- Thưa hiệp
sĩ, thiếp xin cảm ơn chàng đã tỏ lòng muốn giúp đỡ thiếp trong cơn đại hoạn nạn
này; chàng quả xứng đáng là một trang hiệp sĩ vì người hiệp sĩ luôn luôn quan
tâm bênh vực trẻ mồ côi và những kẻ khốn cùng. Cầu trời cho điều mong ước của
chàng cũng như của thiếp được toại nguyện để chàng thấy rằng trên đời này có
những người đàn bà không vô ơn. Nào, ta hãy khởi hành ngay tức khắc vì ý muốn
của thiếp không ngoài ý muốn của chàng; thiếp xin để tùy chàng định liệu cho
thiếp. Một khi thiếp đã nhờ vả chàng che chở tính mạng và trông cậy vào hai
cánh tay của chàng để khôi phục lại giang sơn cho thì thiếp không thể đi ngược
lại những mệnh lệnh sáng suốt của chàng.

- Nếu vậy thì
phải hành động ngay, Đôn Kihôtê nói; khi một nàng công chúa đã tự hạ mình như
vậy, ta không muốn bỏ lỡ cơ hội nâng nàng lên và đặt nàng vào chiếc ngai mà
nàng được quyền thừa kế. Hãy khởi hành tức khắc vì lòng mong muốn ra đi đang
thôi thúc ta. Như người ta thường nói, chậm trễ là nguy hiểm. Dù có kẻ nào ở
trên trời hay dưới địa ngục cũng không làm cho ta nhụt lòng nản chí. Xantrô
đâu, hãy đóng yên cương cho con Rôxinantê của ta, con lừa của mi và con ngựa
của công chúa. Chúng ta hãy từ biệt chủ nhân lâu đài cùng các vị có mặt ở đây
và hãy lên đường ngay tức khắc.

Vì đã được
chứng kiến mọi chuyện xảy ra, Xantrô lắc đầu quầy quậy, nói:

- Ngài ơi, nói
xin lỗi các bà có mặt tại đây, việc này còn tai hại nhiều hơn ta tưởng cơ!

- Tên súc sinh
kia, liệu có tai hại nào ở trên đời này xúc phạm đến thanh danh của ta được
không?

- Nếu ngài nổi
nóng, Xantrô đáp, tôi sẽ ngậm miệng không nói những điều mà một giám mã và một
người đầy tớ trung thành có nhiệm vụ phải nói với chủ mình.

- Muốn nói gì
cứ nói, Đôn Kihôtê bảo Xantrô, miễn là những lời nói của mi không nhằm mục đích
làm cho ta sợ hãi. Nếu mi sợ thì mi cứ làm theo bản tính của mi, còn nếu ta
không sợ thì ta cứ làm theo bản tính của ta.

- Lạy Chúa,
con là kẻ có tội! Xantrô nói. Thưa ngài, vấn đề không phải như vậy; số là tôi
biết một cách chắc chắn và có chứng cớ rằng cái bà tự xưng là hoàng hậu đại
vương quốc Micômicôn kia cũng không hơn gì mẹ tôi cả. Nếu quả như lời bà ấy nói
thì hà tất bà ấy cứ phải hôn vụng hôn trộm một anh chàng cùng bọn ở trong các
xó xỉnh, sau lưng người khác làm gì.

Những lời nói
của Xantrô làm Đôrôtêa đỏ mặt vì quả thật đôi lúc Đôn Phernanđô chồng nàng đã
vụng trộm sử dụng đôi môi để hưởng một chút món phần thưởng mà chàng xứng đáng
được nhận (Xantrô bắt gặp và bác cảm thấy hành động của Đôrôtêa là hành động
của một con người lẳng lơ chứ không phải của bà hoàng một vương quốc lớn).
Đôrôtêa không biết trả lời ra sao, đành phải để cho Xantrô nói tiếp; bác giám
mã nói:

- Thưa ngài,
tôi nói vậy vì nếu thầy trò ta phải mỏi gối chồn chân, sống những đêm vất vả và
những ngày còn khổ cực hơn để cho con người nhởn nhơ kia phỗng tay trên công
lao của mình thì hà tất tôi phải vội vàng đi đóng yên cương cho con Rôxinantê,
con lừa của tôi và con ngựa của bà hoàng làm gì, thà rằng ta cứ ngồi yên một
chỗ mà chén còn hơn, việc ai người ấy lo.

Ôi lạy Chúa!
Nỗi tức giận của Đôn Kihôtê mới ghê gớm làm sao khi chàng nghe giám mã của mình
thốt ra những lời hỗn hào như vậy! Ghê gớm đến nỗi giọng chàng trở nên dồn dập,
lưỡi ríu lại, hai mắt nảy lửa; chàng thét lớn:

- Tên đê tiện,
súc sinh, xấu xa, hỗn xược, ngu xuẩn, xằng bậy, càn rỡ, ngạo mạn, độc mồm độc
miệng kia! Mi dám nói những lời như vậy trước mặt ta và trước những phu nhân
quyền quý này ư? Đầu óc tối mù của mi dám nghĩ ra những chuyện xấu xa liều lĩnh
như vậy ư? Hãy bước đi cho khuất mắt ta, hỡi con quái vật của tạo hóa, kho chứa
chấp những điều dối giả, giảo quyệt, gian ngoan, kẻ bày đặt những chuyện xấu
xa, vụng dại, kẻ thù của sự đúng mực cần phải có đối với các vị vua chúa! Bước
ngay đi, chớ đứng trước mặt ta nếu không mi sẽ phải chịu đựng tất cả nỗi tức
giận của ta.

Trong lúc nói,
Đôn Kihôtê cau mày, phồng má, mắt đảo ngược đảo xuôi, chân phải giậm mạnh xuống
đất, chứng tỏ rằng nỗi tức giận đang sôi sục trong lòng chàng. Trước những lời
nói và thái độ giận dữ của chủ, Xantrô sợ run, chỉ mong sao đất ở dưới chân nẻ
ra kéo bác xuống; bác chỉ còn một cách là rút lui để né tránh sự tức giận của
chủ. Đã biết tính tình của Đôn Kihôtê, nàng Đôrôtêa khôn ngoan vội lên tiếng để
làm nguôi cơn giận của chàng, nàng nói:

- Thưa hiệp sĩ
Mặt Buồn, xin chàng chớ nổi giận vì những lời lẽ vụng dại của người giám mã
trung thành của chàng. Chắc anh ta không dám nói bâng quơ đâu, vả chăng ta
không thể nghi ngờ một con người có suy xét và có đạo như anh ta lại nói sai
cho ai. Bởi vậy, ta có thể nghĩ một cách chắc chắn được rằng mọi chuyện xảy ra
trong lâu đài này đều do yêu ma phù phép như chàng đã nói, và có thể là Xantrô
đã nhìn sự việc qua con đường yêu thuật đó nên mới có những lời xúc phạm tới
thanh danh của thiếp.

- Có Thượng đế
chứng giám, Đôn Kihôtê nói, tôi xin thề là công chúa đã giải đáp đúng. Đúng là
có một sự việc đã bị yêu thuật xuyên tạc và đã hiện ra trước mắt tên Xantrô tội
lỗi này khiến cho y không thể nào nhìn khác được. Tôi rất hiểu là tên khốn khổ
đó xưa nay có thiện tâm và hiền lành, không biết nói sai cho ai.

- Đúng như vậy
và sẽ mãi mãi đúng như vậy, Đôn Phernanđô nói. Vì thế, thưa ngài Đôn Kihôtê,
xin hãy tha lỗi cho anh ta và cho anh ta được trở về hầu hạ ngài kẻo lại có
những sự việc khác làm anh ta mất trí một lần nữa.

Sau khi Đôn
Kihôtê tuyên bố tha tội cho Xantrô, Cha xứ đi gọi bác về; Xantrô khúm núm tới
quỳ trước mặt chủ và xin chủ đưa tay ra. Đôn Kihôtê chìa tay cho Xantrô hôn rồi
chúc phúc cho giám mã, chàng nói:

- Xantrô con
ta, bây giờ chắc con đã thấy là đúng những điều ta đã nhiều lần nói với con
rằng mọi chuyện trong lâu đài này đều xảy ra qua con đường yêu thuật.

- Con tin rồi,
Xantrô đáp, trừ câu chuyện về cái khăn trải giường mà con nghĩ là đã xảy ra qua
con đường thông thường.

- Chớ nghĩ
thế, Đôn Kihôtê nói, vì nếu chuyện đó có thật thì ta đã trả thù cho con lúc ấy
và ngay cả lúc này; nhưng ta không làm được việc đó lúc ấy cũng như lúc này vì
ta không biết trừng trị ai để rửa nhục cho con.

Thấy mọi người
muốn biết chuyện chiếc khăn trải giường ra sao, chủ quán bèn kể lại đầu đuôi
việc Xantrô Panxa bị tung bổng lên trời 2 khiến họ được một mẻ cười và Xantrô
càng thêm bực bội. Đôn Kihôtê lại phải cam đoan với giám mã của mình rằng đó là
chuyện yêu thuật; tuy nhiên, Xantrô không đến nỗi quá ngây thơ và bác vẫn tin
rằng việc bác bị tung lên trời là sự thật đã được chứng minh, do những người
bằng xương bằng thịt gây ra chứ không có yêu thuật và ma quái tưởng tượng nào
cả như chủ bác đã nghĩ và khẳng định.

Đám khách
thượng lưu đã nghỉ tại quán trọ được hai ngày và thấy đã đến lúc phải ra đi. Họ
bàn cách để Cha xứ và bác phó cạo đưa Đôn Kihôtê về quê chữa chạy bệnh điên cho
chàng theo ý muốn của hai người, không phải phiền tới Đôrôtêa và Đôn Phernanđô,
và cũng không phải bày trò giải thoát cho công chúa Micômicôna nữa. Nhân có một
chiếc xe bò đi qua, họ thương lượng nhờ người đánh xe chở Đôn Kihôtê theo cách
sau đây: họ lấy những thanh gỗ đóng một chiếc cũi đủ rộng rãi cho Đôn Kihôtê
ngồi trong đó một cách thoải mái, rồi theo lệnh và ý đồ của Cha xứ, Đôn
Phernanđô, các bạn chàng, đám gia nhân của Đôn Luix và những người lính cảnh
sát cùng chủ quán bịt kín mặt, cải trang mỗi người một kiểu để Đôn Kihôtê tưởng
rằng họ không phải là những nhân vật mà chàng đã gặp ở trong lâu đài: xong đâu
đấy, họ rón rén bước vào phòng Đôn Kihôtê lúc này đang ngủ lấy lại sức sau
những chuyện rắc rối vừa qua.

Đôn Kihôtê ngủ
rất thoải mái, không hề ngờ tới chuyện sẽ xảy ra. Bọn người tiến tới giữ chặt
lấy chàng rồi trói ghì chân tay lại; giật mình tỉnh dậy, Đôn Kihôtê không sao
cựa quậy được, chỉ còn biết kinh ngạc sửng sốt trước những bộ mặt vô cùng kỳ
quái. Với một trí tưởng tượng ngông cuồng sẵn có, chàng nghĩ rằng tất cả những
kẻ ở trước mặt mình là loài yêu quái của tòa lâu đài đã bị ma ám này và không
còn nghi ngờ gì nữa, chàng cũng đã bị phù phép vì không sao nhúc nhích và chống
cự được. Sự việc xảy ra đúng như dự tính của Cha xứ, tác giả của mưu kế này.
Trong số những người có mặt, riêng Xantrô vẫn tỉnh táo và vẫn ăn mặc bình
thường; tuy cũng mắc bệnh na ná như chủ, bác vẫn nhận được mặt những người cải
trang, nhưng bác không nói năng gì, chờ xem câu chuyện tấn công và bắt bớ ông
chủ mình kết thúc ra sao. Đôn Kihôtê cũng lặng yên chờ coi số phận của mình
xoay vần đến đâu. Người ta mang chiếc cũi tới, nhốt chàng vào rồi đóng chặt
then, không sao phá ra được. Xong xuôi, họ vác cũi lên vai khiêng đi. Vừa ra
khỏi buồng, bỗng đâu vang lên một tiếng nói mà bác phó cạo cố làm ra vẻ rùng
rợn (đây là bác phó Nicôlax chứ không phải ông thợ cạo có bộ yên lừa):

- Hỡi hiệp sĩ
Mặt Buồn! Ngươi chớ nên buồn phiền về sự giam cầm này vì có như vậy ngươi mới
sớm hoàn thành cuộc phiêu lưu mạo hiểm mà lòng dũng cảm của ngươi đã dành cho
ngươi. Rồi đây, cuộc phiêu lưu sẽ kết thúc một khi con sư tử hung dữ xứ Mantra
sum vầy với con bồ câu trắng làng Tôbôxô sau khi cả hai đã kính cẩn cúi đôi
vầng trán hiên ngang dưới cái ách êm ái của một cuộc hôn nhân. Và cuộc sum họp
có một không hai đó sẽ làm nảy nở dưới vòm trời này những sư tử con dũng mãnh có
những móng vuốt sắc nhọn cũng giống như cha dũng cảm của chúng. Việc đó sẽ xảy
ra trước khi Apôlô - vị thần đuổi bắt nữ thần trốn chạy 3 -, trong cuộc vận
hành tự nhiên và thần tốc của mình, đi hết hai vòng quanh mười hai cung chói
lọi. Còn ngươi, hỡi giám mã cao quý và ngoan ngoãn, có gươm đeo thắt lưng, có
bộ râu đáng kính và đôi lỗ mũi nhạy cảm! Chớ nên phiền lòng nản chí vì thấy
người ta nhốt một trang hào kiệt của giới hiệp sĩ giang hồ vào trong cũi và
khiêng đi ngay trước mắt ngươi. Với sự sắp đặt của hóa công kia, chẳng bao lâu
ngươi sẽ được quyền cao chức trọng khiến ngươi sẽ không nhận ra mình nữa, và
những lời hứa hẹn của chủ ngươi sẽ không phải là những lời nói suông. Nhân danh
nữ pháp sư Mentirôniana, ta cam đoan với ngươi rằng công sá của ngươi sẽ được
trả đầy đủ như rồi ngươi sẽ thấy. Hãy theo gót chàng hiệp sĩ dũng cảm đang bị
yêu thuật phù phép vì ngươi cần đi tới chỗ nghỉ đã định cho cả hai thầy trò. Ta
không được phép nói thêm, Chúa sẽ phù hộ các người. Thôi, ta trở về nơi mà chỉ
riêng ta biết.

Tới đoạn kết
thúc lời tiên tri, tiếng bác phó cạo khi lên bổng lúc xuống trầm khiến ngay
những người trong cuộc tưởng đâu cũng phải tin vào những điều nghe thấy.

Nghe xong lời
phán, Đôn Kihôtê cũng thấy xuôi xuôi. Chàng suy luận về từng điểm và hiểu được
hết ý. Theo lời hứa hẹn của nhà tiên tri, chàng sẽ sum vầy với nàng Đulxinêa
làng Tôbôxô yêu quý bằng một cuộc thiên duyên xứng đáng, và từ trong bụng người
đàn bà mắn đẻ ấy sẽ nảy sinh ra những sư tử con, tức là những đứa con trai của
chàng, làm cho xứ Mantra đời đời rạng rỡ. Đinh ninh là thế, chàng buông một
tiếng thở dài, cất cao giọng nói:

- Dù người là
ai chăng nữa, người cũng đã nói về ta những điều thật tốt lành. Ta nhờ người
nhân danh ta cầu vị pháp sư hãy quan tâm đến ta, đừng bắt ta phải chết mòn
trong chốn lao tù này, để ta còn nhìn thấy những lời hứa hẹn quá ư tốt đẹp trên
đây trở thành sự thật. Nếu được như vậy, những nỗi khổ cực của lao tù đối với
ta sẽ là niềm vinh quang, những dây xích quấn quanh mình ta là điều an ủi, tấm
ván mà họ đặt ta nằm lên chẳng phải là một chiến trường gian khổ, trái lại nó
là một chiếc giường cưới mềm mại và êm ái. Còn về việc giám mã Xantrô Panxa của
ta có đi theo chăm sóc ta hay không, ta tin vào lòng tốt và nết ăn ở của y,
nghĩ rằng y không bỏ rơi ta dù ta gặp vận may hay rủi. Nếu số phận của y hoặc
số phận của ta không ra gì khiến ta không thể ban cho y một hòn đảo hoặc một
bổng lộc gì tương đương như ta đã hứa, ít ra y cũng không mất khoản công sá vì
ta đã làm di chúc trong đó ta có ghi rõ những thứ dành riêng cho y, căn cứ vào
khả năng của ta chứ không căn cứ vào công lao to lớn của y.

Xantrô Panxa
cúi rạp người vái một cách rất cung kính rồi hôn luôn cả hai tay của chủ - số
là hôn một tay không được vì cả hai tay của Đôn Kihôtê bị trói chập vào nhau.

Bầy yêu quái
khiêng chiếc cũi lên vai và đặt lên xe bò.