John Đi Tìm Hùng - Chương 02 - Phần 1

Chương 2

Xin chào buổi sáng Việt Nam. Vậy
là ngày đó cũng tới. Đó là một buổi sáng giữa mùa hè, tôi thức
dậy, toàn thân ướt đẫm mồ hôi. Không điều hòa, chỉ có một chiếc
quạt nhỏ giúp làm dịu cơn nóng. Tôi đang ở nhờ trong phòng khách của
Giang, người bạn thân nhất của tôi trong hơn một tháng qua. Ngôi nhà
không tiện nghi như một khách sạn năm sao, nhưng tôi không phải trả tiền
thuê và ít nhất là tôi có một cái giường riêng.

Tôi đã nghỉ việc ở đài truyền
hình và... không có nhiều tiền lắm. Đó là mặt trái của việc phải
sống độc lập, không dựa vào cha hay mẹ. Tôi thực sự đã quen với điều
này rồi. Tôi đã phải tự lo cho bản thân trong suốt thời gian đại học,
và đã tự trải qua nhiều quãng thời gian khó khăn. Nhưưng tôi không hề
được chuẩn bị trước cho những gì đang chờ tôi trước mắt.

Tới giờ tôi đã ở Việt Nam được
gần hai năm. Tôi đã làm việc cho đài truyền hình, tiền không đủ để
chi tiêu thoải mái và trả món nợ học phí. Tôi gần như chỉ có một
mình ở đây. Ba người cô, em của cha tôi, ở Sài Gòn nhưng tôi chưa từng
gặp mặt. Tôi cũng có một vài người bạn thân ở đây, trong đó có Liên.

Bây giờ là 5 giờ sáng. Liên sẽ
đón tôi và đưa tôi ra tới rìa thành phố, đầu quốc lộ 1A. Tôi nhìn
lại túi hành lí của mình để chắc chắn mọi thứ đã ở trong đó.
Trong đó là ba bộ quần áo, một hộp cứu thương, một chiếc bản đồ,
đèn pin, một con dao nhỏ, một đôi giày, giấy vệ sinh, một chiếc máy
điện thoại dự phòng, một chai nước, một đôi dép lê, kem chống nắng,
xịt chống muỗi, và một số quyển sổ ghi chép. Tôi cũng mang theo một
chiếc lều nhỏ phòng khi tôi không thể tìm được chỗ ngủ.

Máy chụp ảnh, chiếc thẻ của VTV
và VTC10, một bài báo về tôi ở trong chiếc túi nhỏ đeo ở thắt lưng.
Tôi quyết định không mang theo hộ chiếu vì sợ mất. Không có giấy tờ
tùy thân có thể khá nguy hiểm, sau này tôi mới nhận ra điều này.
Nhưng tôi đã từng thoát được rất nhiều rắc rối nhờ thẻ từ cơ quan
báo chí trước đây nên tôi nghĩ như vậy là đủ. Có những lần bị cảnh
sát giao thông dừng xe, tôi rút thẻ ra và xin lỗi và họ sẽ để tôi đi.

Tất cả mọi thứ đã sẵn sàng.
Tôi quyết định tắm thêm một lần cuối. Không phải vì tôi cần tắm. Tôi
đứng dưới chiếc vòi hoa sen, để nước chảy xuống khắp người. Đột
nhiên tôi thấy hoài nghi chính mình. Tôi thường tắm rất nhanh, nhưng
lần này lại đứng đấy, hi vọng nước sẽ không bao giờ ngừng chảy.
“Chưa quá muộn để quay đầu”, tôi tự nghĩ trong đầu. “Sẽ không ai chỉ
trích mày nếu mày không làm được, đằng nào thì rất nhiều người đã
nghĩ mày sẽ không làm được rồi. Đó là tự sát”.

Tại sao tôi không thể trở thành
một người ngoại quốc bình thường ở Việt Nam? Dạy thứ tiếng Anh nửa
vời vài ngày trong tuần rồi nhận lương cao? Tôi có thể trở thành một
người Mĩ gốc Việt bình thường? Ở đây có rất nhiều cơ hội cho người
như tôi, đặc biệt là trong ngành giải trí. Nhưng nếu tiếng tăm là cái
tôi muốn, thì tôi có lẽ đã vẫn làm ở VTV, trong căn phòng mát lạnh
có điều hòa và trở thành người nổi tiếng.

Tôi đứng lại dưới vòi tắm một
lúc lâu, trước khi cố gắng gạt bỏ những suy nghĩ vẩn vơ trong đầu.
Tôi đang mặc quần áo thì nghe tiếng chuông cửa vang lên. Là Liên. Hôm
này cô ấy mặc một chiếc váy màu đỏ cam đơn giản, khuôn mặt không
trang điểm. Cô ấy hiếm khi trang điểm. Liên nhìn xinh đẹp mọi ngày,
nhưng thiếu đi trên khuôn mặt là nụ cười thường trực. “Nếu em chịu
cưới anh thì anh sẽ không đi”, tôi đùa. Cô ấy mỉm cười.

Tôi nói lời tạm biệt sau cùng
với Giang, lúc này còn đang ngái ngủ. “Chúc may mắn người anh em,
đừng để bị giết trên đường đi nhé”, cậu ấy nói. “Anh sẽ cố gắng,
nhưng nếu anh bị giết thật thì Giang có thể giữ tất cả đồ của anh
ở nhà, đồ đó sẽ đáng giá nhiều tiền hơn khi anh chết”, tôi nói đùa.

Chiếc ba lô của tôi dường như quá
to so với chiếc xe máy của Liên. Ba lô của tôi dựng đứng lên thì cao
đến ngang hông, nặng khoảng hơn 15 kg một chút. Chúng tôi quyết định
là sẽ dễ hơn nếu để Liên lái xe. Cô ấy phải khá vất vả khi chúng
tôi lên xe và đi, cố gắng đèo cái khối nặng 90 kg là tôi và chiếc ba
lô đằng sau. Thật giống với hồi tôi mới đến Việt Nam. Khi ấy cô ấy
đã phải đèo tôi đi khắp nơi trong khoảng hai tháng đầu tiên, kể cả khi
chúng tôi đi chơi.

Các con phố vắng tanh, chỉ có
vài người già đang tập thể dục. Im ắng, yên bình. Hà Nội chỉ yên
ắng như thế này vào dịp Tết, khi những người Hà Nội về đoàn tụ.
Đâu là lúc Hà Nội đẹp nhất, như Hà Nội trước công cuộc thành thị
hóa. Trước khi hàng triệu người đến đây và phá hủy thành phố, nói
theo cách của nhiều người Hà Nội gốc.

Tôi và Liên không nói nhiều với
nhau. Chúng tôi hiểu nhau quá rõ nên mọi thứ cần nói đều đã được
trao đổi trong im lặng. Tôi không muốn đối mặt với cảm giác tội lỗi.
Hình như tôi luốn khiến cô ấy phải chờ đợi. Nhưng Liên không cản tôi.
Cô ấy biết đây là điều tôi cần phải làm, vậy nên cô ấy ủng hộ tôi.

Đi được một đoạn, tôi nói cô ấy
dừng lại, nếu tôi không nói vậy thì chắc cô ấy sẽ lái thẳng và Sài
Gòn mất. “Đừng có cưới ai khác trong khi anh đi nhé!” Cô ấy không
cười. Thay vào đó, đôi mắt buồn mà tôi đã có lần nhìn thấy, nhìn
thẳng vào mắt tôi. Tôi ôm cô ấy thật chặt một lần cuối và đảm bảo
với cô ấy rằng mọi chuyện sẽ ổn cả. Cuối cùng, tôi buông cô ấy ra
và bước đi, cố gắng không quay lại nhìn. Hình ảnh cô ấy đứng đó
cạnh chiếc xe máy, trong chiếc váy màu đỏ cam, vương vẫn mãi trong tâm
trí tôi.

Tôi đi bộ được vài tiếng đồng
hồ thì bắt đầu thấy thấm mệt. Đôi vai bị chiếc ba lô nặng kéo vít
xuống, hai bàn chân cũng bắt đầu nhói đau. Tôi đã có cả một tháng
trời để chuẩn bị cho chuyến đi này. Trong những này luyện tập, chân
phải của tôi đã bị thương. Tôi mặc kệ cho cái chân sưng tấy hàng tuần
liền. Mãi đến vài ngày trước, tôi vẫn cứ nghĩ sẽ phải hoãn chuyến
đi lại vì cái chân này. Cái chân đáng ghét vẫn chưa khỏi hẳn, vậy
nên nếu muốn chuyến đi thành công, tôi phải thực hiện nó một cách
thông minh.

Tôi chợt nảy ra ý tưởng xin đi
nhờ xe dọc đường. Xin đi nhờ xe ở Mĩ dễ lắm. Chỉ việc giơ ngón tay
cái bên tay phải lên, thế nào cũng có người dừng lại và cho bạn đi
nhờ xe. Nhưng đây là Việt Nam. Mọi người sẽ không dừng xe vì họ sợ
bạn là kẻ cướp. Tôi chuyển sang tìm một chiếc xe khách. Vài chiếc
chạy qua, mãi sau tôi mới thấy một chiếc xe đi Thái Bình. Tôi hồi hộp
bước lên chiếc xe đông đúc, ngồi chen chúc vào chỗ ghế phía sau tài
xế. Người đi thu tiền mải nói chuyện với một hành khách về một
người bạn chung của hai người, không để ý tới tôi.

Đi qua Phù Lí, tôi bắt đầu hơi
lo. Tôi cần phải xuống xe. “Anh ơi, em chưa trả tiền nhưng em không có
tiền”, thấy một hành khách xuống xe, tôi vội nói. Tôi với tay lấy tờ
bào viết về mình trong túi ra, đưa cho người phụ xe chuyên thu tiền.

“Mày không có tiền sao lại lên xe
này?” Người lái xe hét lên.

“Việt Kiều. Anh này là Việt
Kiều, đang muốn đi xuyên Việt không cần tiền.” Người thu vé xe cười
lớn và đưa cho tài xế xem báo.

Vấn đề được giải quyết. Họ cho
tôi đi nốt đoạn đường tới Thái Bình. “Khi nào quay về nhớ trả tiền
cho bọn anh nhé”, người phụ xe nói với tôi, không biết đùa hay thật.
“Thằng em đúng là điên. Anh không nghĩ là mày đi được tới nơi đâu,
nhưng mà chúc may mắn.” Anh tài xế thật thà nói với tôi.

“Xe ôm, cháu đi đâu?”, tôi vừa
xuống xe thì những người lái xe ôm đã vây lấy. “Cháu không có tiền”,
tôi nói và tiếp tục bước đi. Vẫn còn sớm, tôi quyết định đi tiếp, hi
vọng tới được Nam Định. Thế nhưng hàng nhiều giờ sau, tôi thấy mình
ở giữa một vùng nông thôn nào đó, bụng đói và người mệt rã rời.

Tôi đi tiếp cho tới khi đến được
một thị trấn nhỏ nằm ven đường. Tôi cần theo cuốn sổ có in bản đồ,
bước tới chỗ một chú xem ôm, “Chú ơi, cho cháu hỏi hiện cháu đang ở
đâu?”, tôi vừa hỏi vừa giở tới trang có bản đồ tỉnh Thái Bình.
“Thái Dương,” chú ấy chỉ vào bản đồ và trả lời tôi. “Trời ơi”, tôi
thốt lên và đổ sụp người về phía trước, đôi tay chống lấy hai đầu
gối để không ngả lăn xuốn đất. Từ bấy giờ hóa ra tôi đã đi nhầm
đường. Thay vì đi về phía Nam, tôi đã đi mãi về phía Đông, hướng ra
biển. “Cháu đang đi đâu, chú chở đi”, chú ấy cố bắt lấy vị khách là
tôi đây. “Không, cảm ơn chú”, tôi trả lời và bước đi, quá mệt mỏi và
chán nản để giải thích tiếp. Tôi không còn lựa chọn nào khác ngoài
việc tiếp tục đi.

Các em nhỏ ở Thái Dương

Con phố được lát gạch dần nhỏ
lại rồi được nối tiếp bởi một con đường đất. Một bên đường là
những ngôi nhà, bên kia là biển lúa màu xanh và vàng. Những người
nông dân đang mải mê làm việc trên cánh đồng, họ dừng lại ngẩng lên
nhìn người lạ đi qua. Tôi mặc một chiếc áo dài tay rộng màu xám,
quần tối màu, đội nón lá, đeo chiếc ba lô lớn màu xanh dương, tôi
biết họ hẳn sẽ thấy tôi trông lạ lắm. Đi đi lại lại một lúc nhưng
tôi không dám tới gần ai cả. Tôi rất sợ bị từ chối. Cuối cùng thì
tôi thấy một bác nông dân cùng hai dáng người nhỏ hơn tiến tới từ
phía cánh đồng. Với mái tóc hoa râm và gương mặt cứng rắn, tôi đoán
bác ấy khoảng hơn năm mươi tuổi, người phụ nữ đi cùng thì tôi đoán
là người vợ, trông trẻ hơn bác đến mười tuổi, và một cậu bé ngượng
ngùng đi phía sau hẳn không quá mười lăm tuổi, đó là con trai của họ.

“Chào chú. Tên cháu là Hùng.
Cháu đang đi bộ xuyên Việt và không mang theo tiền. Cháu có thể ở lại
nhà chú tối nay không? Cháu sẽ làm việc giúp chú để trả ơn”, tôi
nài xin một cách tuyệt vọng.

“Thế à? Đi bộ chắc cháu mệt
lắm. Tối nay không cần lo, về ở nhà bác” bác nông dân trả lời với nụ
cười khấp khểnh.

Bác ấy tên là Hồng, một người
dân trong làng. Bác Hồng đã sống ở đây cả cuộc đời, làm việc trên
những cánh đồng giống như cha của bác đã từng làm. Bác có hai con
trai, người con cả hai mươi mốt tuổi và đang nhờ vào mảnh ruộng nhưng
đôi khi cũng phải đi vào thành phố để kiếm thêm việc. “Đối với nông
dân thì chẳng có gì chắc chắn cả”, bác nói với tôi, nhưng làm đồng
là việc duy nhất mà bác rành và yêu thích.

Ngôi nhà của bác Hồng cách cánh
đồng khoảng mười phút đi bộ. Sau khi băng qua một con đường và một
cái ao, thứ có vẻ như có ở hầu hết mỗi căn nhà ở đây, chúng tôi đi
tới một con đường nhỏ dẫn tới nhà của bác Hồng. “Có việc gì cháu
giúp được không” tôi hỏi. “Không, cháu nên đi tắm đi”, bác ấy nói.

Phòng tắm nhỏ chỉ khoảng một
mét vuông và không có gì ngoài một chiếc chậu, một chiếc xô, và một
cái gáo. “Chịu khó tắm nước lạnh nhé”, bác Hồng nói vọng từ bên
ngoài. “Không vấn đề gì, bác!”, tôi nói dối. Ngoài trời vẫn khá ấm
áp, nhưng gáo nước đầu tiên dội lên đầu xuống khiến tôi run bắn người
và nổi da gà. Tôi cắn chặt môi để khỏi hét tướng lên. Tôi chỉ cố
được một vài gáo nước nữa.

Bác Hồng đưa tôi tới ngôi nhà
liền kề, nơi cha của bác đang ở. Tôi được gặp hai ông bà cao tuổi, họ
đang chăm ba đứa cháu nhỏ, hai đứa bé trai mập mạp lên chín và một
cậu bé hơn, sáu tuổi. Một trong hai đứa bé bụ bẫm luôn miệng hỏi
nhắng nhít: “Chú là người Mĩ à? Mẹ cháu là cô giáo, chắc là tiếng
Anh cũng giỏi như chú”, thằng bé khoe khoang.

Bữa tối gồm có cơm, rau luộc,
một ít thịt lợn kho, và canh. Mâm cơm khiêm tốn với rất nhiều thức
ăn. Tôi quan sát, trong lòng cảm thấy tội lỗi vì tôi mà họ phải thêm
một miệng ăn. Tôi cố gắng ăn chậm, một chiến thuật mà mọi người vẫn
tin rằng sẽ giúp chúng ta ăn ít hơn, mặc kệ cái bụng đói đang sôi
sục. Mỗi lần nhai lại khiến tôi cảm thấy thêm tội lỗi.

“Bác, cháu không muốn làm phiền,
nhưng cháu muốn giúp bác công việc gì đó”.

“Không, cháu đừng quá lo. Cháu
cứ ở đây đến khi nào cũng được, cứ ở nhà mà nghỉ.”

“Bác đã cho cháu chỗ ở và đồ
ăn rồi, cháu thực sự rất muốn giúp. Hơn nữa cháu cũng muốn sống
thử cuộc sống của nông dân Việt Nam mà”.

Bác Hông dừng lại nghĩ ngơi một
lúc rồi nhận lời cho tôi giúp.

9 giờ 30 phút tối, đèn trong nhà
được tắt hết. “Phải dậy từ 5 giờ để tránh trời nắng nóng. Đi ngủ
đi, sáng mai bác gọi dậy”. “Thật không bác?” Tôi hỏi đùa. Sợ bác
Hồng sẽ để mặc cho tôi ngủ muộn sáng hôm sau, tôi lần điện thoại để
đặt chuông báo thức. Giấc ngủ không đến một cách dễ dàng vì tôi
phải vật lộn với cái nóng mùa hè.

Bình minh mới hè, tôi đã tỉnh
dậy trong những âm thanh của vùng quê: tiếng gà trống gáy từ phía xa,
tiếng chim hót, tiếng người xì xào chuẩn bị cho một ngày làm việc.
Mặt trời còn chưa lên hết. Tôi dụi mắt cố rũ bỏ cơn buồn ngủ. “Cháu
nên mặc quần áo dài”, bác Hồng báo cho tôi biết. Kì lạ, tại sao mặc
quần áo dài trong khi trời sẽ rất nóng? Nhưng tôi nghe theo lời khuyên
của bác. Sau bữa ăn sáng gọn nhẹ với mì tôm và lá bạc hà^[1]tươi mới hái, mọi người nhanh
chóng đi ra đồng.

[1] Rau húng.

Thu hoạch lúa là công việc trong
gia đình. Bác Hồng, vợ bác, con trai bác và tôi đẩy xe thồ tới mảnh
ruộng của gia đình bác, miếng đất rộng bằng khoảng một sân bóng đá
nhỏ. Tôi cởi bỏ đôi dép lê, bùn cao đến mắt cá chân tôi và dính như
chè ngô. Côn trùng ở khắp mọi nơi: kiến, nhện, sâu, và những thứ
trông kì lạ như thể sinh vật mới đến hành tinh này. Việc đi bộ trong
lớp bùn khá mất sức, nhưng dần dần tôi cũng quen. “Làm ở đây bẩn
lắm, cháu quay về nhà mà nghỉ”, bác Hồng đề nghị.

Tôi quan sát bác Hồng một lúc
rồi cũng hiểu phải làm như thế nào. Tôi cúi người túm lấy thân cây
lúa bằng tay trái và vung tay phải đang cầm cái liềm. Xoẹt xoẹt. Vết
cắt không sắc lắm nên lần thứ hai tôi cố vung mạnh hơn. Lần này cái
liềm cắt khá dễ dàng, theo đà chiếc liềm vung ngược trở lại, thiếu
chút nữa thì tôi tự xén vào chân mình. Nhìn tôi rõ ràng là đang vật
lộn, bác Hồng lại đề xuất, “Có khi cháu nên về nhà nghỉ đi”. Tôi
lắc đầu và hơi thất vọng với bản thân.

Trông tôi làm việc chắc hẳn rất
tệ và lúng túng. Bác Hồng dừng việc và tiến tới, “Cháu đang chặt,
cháu phải kéo nó cơ”, bác túm lấy một bó lúa và làm mẫu. Bác
lướt cái liềm qua thân những cây lúa dễ như đang cắt rau với chiếc dao
sắc. Cú cắt của bác tạo nên một âm thanh sắc gọn. Chậm lại một
chút, nhưng tôi quyết tâm làm được. Xoẹt. Cắt. Xoẹt. Cắt. Cắt.

Tôi là một cậu chàng thành phố
nhưng tôi ở đây để chứng minh khả năng làm nông dân của mình. Điều này
quan trọng đối với tôi. Nông nghiệp và lúa nước là xương sống của
Việt Nam. Nếu tôi không làm được việc này, làm sao tôi có thể tự gọi
mình là người Việt? Tôi nhất định làm cho bằng được. Khoảng mười
phút sau, tôi cắt lúa như thể tôi được sinh ra với chiếc liềm sẵn
trong tay. Bác Hồng, người vợ, cậu con trai và tôi, mỗi người phụ
trách khoảng sáu - tám hàng lúa và thực sự bắt đầu công việc.

Tôi không muốn dừng lại để nghỉ.
Chỉ khi nào bác Hồng dừng lại, tôi mới dừng. “Hùng quen gặt lúa rồi
à”, bác Hồng tặng tôi một lời khen nhẹ nhàng. Chưa được lành nghề như
bác tôi đã tự làm được kha khá.

Khoảng vài giờ đồng hồ trôi qua.
Mới chỉ 10 giờ sáng nhưng mặt trời đã bắt đầu thiêu đốt mặt đất và
khiến chúng tôi chậm lại. Bác Hồng quyết định dừng công việc. Bác
gái và cậu con trai bó gọn đống lúa vào thành từng bó trong khi bác
Hồng và tôi chất chúng lên xe. Vác những bó lúa lên xe thồ giống như đi
bộ trên sàn nhà trơn tuột với những tảng đá vác trên vai.

Chúng tôi kết thúc công việc và
rửa chân tay tại một cái kênh nhỏ. Sự mệt mỏi dần lắng xuống, tôi
nhìn xuống đôi tay mình và đếm những vết trầy, hai, ba, bốn... Nhưng
một chút đau đớn cũng thật đáng, tôi đã thực sự tự hào với bản
thân và cảm thấy thật tuyệt khi được công nhận bởi cả một gia đình
nông dân. Cùng đi bộ về nhà, không khí và thái độ của mọi người rõ
ràng đã có thay đổi. Công việc đã giúp tôi tới gần hơn được với gia
đình bác Hồng.

Trong lúc nghỉ trưa, bác Hồng
kéo một chiếc gối ra ngay gần bác và tôi ra nằm cạnh bác trên sàn
nhà. Tôi nói với bác tôi không quen ngủ trưa, nhưng bác kiên quyết. Nằm
nhìn lên trần nhà, bác Hồng nói với tôi, “Cháu giỏi lắm. Cháu làm
nông dân được đấy, có khi mua một miếng đất ở đây. Bác tìm vợ cho,
xong rồi ở lại đây.” “Có lẽ thế ạ”, tôi mỉm cười.

Một lúc sau bác Hồng ngủ thiếp
đi, tôi nằm đó và cảm nhận thứ tình cảm thật ấm áp. Lớn lên không
có cha bên cạnh, tôi chưa từng được nghe cha tôi nói rằng ông tự hào
về tôi, dù chỉ một lần. Tôi tưởng tưởng cảm giác này chính là cảm
giác khi tôi được ông khen ngợi. Tôi tận hưởng cảm giác ấy thêm một
lúc nữa, tôi đứng dậy đi lòng vòng.

Công việc tiếp tục khoảng 3 giờ
chiều. Cái nóng buổi chiều gay gắt hơn và những cơn gió nhẹ buổi
sáng không còn nữa. Cánh đồng như một mảnh đất hoang cằn cỗi. Mọi
người đã đi về hết. Không lâu sau mới bắt đầu, chúng tôi phải chạy đi
trốn cái nóng của mặt trời. Chúng tôi nghỉ ngơi dưới một gốc cây bên
đường cùng một vài nông dân khác. Một người sai con gái chạy về nhà
hái một ít vải mang ra. Tôi nói chuyện với một vài bác nông dân khác
trong làng, những người hóa ra đã biết đến tôi trước cả khi tôi kịp
biết. “Cô thấy cháu gặt lúa giỏi lắm.” Tôi cười, vui sướng khi được
khen.

Công việc buổi chiều lúc làm
lúc nghỉ, cứ sau 20 phút làm thì lại phải nghỉ uống nước dưới bóng
cây 10 phút. Mỗi khi hết nước, chúng tôi chỉ phải đi tới nhà ai đó
gần và xin ít nước giếng của họ. Không cần phải xin phép. Tôi thực
sự ngạc nhiên. Ở Mĩ mọi thứ đều có chủ quyền. Bạn bước vào mảnh
đất của ai đó, dù là hàng xóm hay không, bạn đều có nguy cơ bị ăn
một phát súng hoặc bị cảnh sát hỏi thăm. Tôi nhớ đã từng phạm sai lầm
như vậy một lần khi nhảy vào sân nhà hàng xóm để lấy lại quả bóng.

Làm ruộng ở Thái Bình

Người hàng xóm đã mách mẹ tôi
và mông của tôi bị đau cả một tuần liền. Tôi đoán ở Việt Nam, người
dân ở thành phố không được cởi mở như thế này.

Chúng tôi làm đến năm giờ chiều.
Công việc mệt mỏi gấp đôi buổi sáng. Từng centimét trên người tôi đau
rã rời. Các vết trầy nhằng nhịt trên tay tôi giống như những châu lục
trên bản đồ, các vết xước khắp cánh tay, bàn chân khô cứng dưới lớp
bùn. Chưa bao giờ tôi làm việc tới mức kiệt sức như thế này. Đã có
vài lần tôi thấy chóng mặt và muốn ngất xỉu. Tôi còn muốn ói nhưng
lại vuốt ngược vào trong. Tôi không muốn làm bác Hồng thất vọng. Cuộc
sống của nông dân là như vậy, dù mệt hay ốm, nếu không làm việc thì
ai làm thay?

Tối hôm đó chúng tôi được ăn
thịnh soạn hơn nhiều. Lần này gia đình bác có thời gian chuẩn bị và
sự mến khách nổi tiếng của người Việt Nam thực sự được thể hiện.
Người Việt Nam luôn làm mọi cách để khách của họ thấy được chào
đón. Dù đôi khi họ còn phải cố quá sức của mình. Tôi trân trọng
lòng hiếu khách đó, nhưng nếu cố gắng quá thì cũng thật ngốc
nghếch. Con vịt mới được mua có thể để cả gia đình ăn trong một
tuần. Vả lại, tôi cũng đâu phải vị khách nào quan trọng.

“Cháu có thích sống như nông dân Việt Nam
không? Ở đây có khác ở Mĩ không?”, bác Hồng hỏi trong khi tôi đang
nhìn cái mâm đầy thức ăn.

“Công việc vất vả quá. Lúc nào
cháu cũng nghe thấy người ta nói cuộc sống nông dân rất khổ nhưng làm
rồi mới biết, quả là vất vả, nhưng cháu lại rất thích.” Tôi nói,
kịp nhận ra đây mới là lần đầu tiên được trải nghiệm đời sống của
một nông dân.

“Cháu làm giỏi lắm. Hay là về
đây sống đi. Bác tìm vợ cho.” Bác đùa.

“Bà! Sao mọi khi bà không nấu như
thế này?”, thằng bé mập chen ngang. “Ở nhà bọn cháu ăn nhiều thịt
lắm, thế mà ở đây bà chẳng có thịt gì cả. Cháu không thích ở đây
với bà nữa.”

“Ở đây ăn nhiều rau, rau tốt cho
sức khỏe”, bà cụ trả lời. “Nhưng mà cháu chỉ thích ăn thịt thôi. Ở
đây chán quá”, thằng bé cãi lại. Khuôn mặt bà cụ buồn trông thấy.
Thật vô lễ. Tôi muốn vươn tới vỗ vào đầu thằng bé. Thằng bé làm tôi
thấy bực mình. Tôi đã thấy sự ngang ngược này rất nhiều lần trước.

Đây là kết quả của việc dạy dỗ chưa tốt
từ cha mẹ. Cách mà phần lớn các cha mẹ nuôi dạy con ở Việt Nam rất có hại cho
việc phát triển của con cái họ. “Nó vẫn còn trẻ con”, người Việt Nam thường sẽ
dùng câu nói này để bảo vệ cho con cái của họ. Nhưng thực ra đó không phải tại
đứa trẻ, mà là tại lỗi của cha mẹ chúng. Những cha mẹ Việt Nam điển hình thường
bao bọc, chăm chút và kiếm soát con thái quá. Việc này bắt đầu từ khi đứa trẻ
còn nhỏ. Trong khi các cha mẹ phương Tây đôi khi sẽ để đứa bé tự bình tĩnh lại
và nín khóc, cha mẹ người Việt Nam sẽ chạy tới để đứa bế và vỗ về khi thấy bất
cứ biểu hiện nào của sự phụng phịu. Chỉ ở Việt Nam bạn mới thấy cảnh một đứa
trẻ sáu tuổi được mẹ bón ăn bằng thìa. Và đến khi đứa con chuẩn bị đi thi vào
đại học, cha mẹ sẽ giúp chúng quyết định nên học ngành gì.

Kết quả của việc nuôi dạy con như vậy
là những đứa trẻ dù đã lớn nhưng vẫn có tính dựa dẫm, yếu ớt và thụ động. Người
trẻ không có khả năng giải quyết các vấn đề của chính họ, và khi gặp khó khăn,
phần nhiều trong số họ không biết xoay xở ra sao. Họ sẽ chạy về nương nhờ cha
mẹ, những người luôn đợi họ sẵn với vòng tay mở rộng.

Thế hệ ông bà và cha mẹ của chúng ta
rất mạnh mẽ, độc lập và chăm chỉ. Đó là kết quả của việc phải sống trong gian
khổ, khó khăn. Đến bây giờ, họ vẫn luôn muốn những điều tốt nhất cho con cháu
họ. Nhưng tôi nghĩ, sự cưng chiều mà họ đang làm chỉ gây tổn hại thêm lớp người
trẻ Việt Nam, tương lai của Việt Nam. Làm sao thế hệ trẻ có thể học cách sống
và tự chăm lo cho bản thân nếu cha mẹ họ luôn sẵn sàng túc trực để nâng đỡ khi
họ vấp ngã? Và ví dụ, một khi cha mẹ họ mất đi, làm sao họ có thể tự sống sót?

Nhưng không phải tất cả những người
trẻ đều như vậy. Sáng hôm sau chúng tôi dậy sớm để làm nốt công việc thu hoạch
ngoài cánh đồng. Tôi thật lòng không muốn làm chút nào vì từng phần cơ thể tôi
đau buốt mỗi khi tôi cử động. Tôi và con trai bác Hồng, em Sơn, trở nên thân
mật hơn khi làm việc cạnh nhau trên cánh đồng. Chưa có lúc nào tôi nghe thấy
một lời than vãn từ cậu bé.

“Người em có đau không? Người anh như
bị xe ô tô đâm vào”, tôi nói. “Không, em quen rồi. Mùa gặt trước chỉ có em và
mẹ. Bố em phải lên thành phố sơn nhà thuê”, Sơn nói. Sơn rất khiêm tốn, em là
một đứa trẻ cứng cỏi - sản phẩm của cuộc sống vùng nông thôn. Sơn không bị làm
hư bởi sự nuông chiều, vì cha mẹ còn không đủ điều kiện để nuông chiều em.

Khoảng 10 giờ sáng thì chúng tôi làm
xong, và thế là có chút thời gian để đi quanh làng thăm thú. Mọi người trong
làng đều đã bàn tán về sự có mặt của tôi. Nhiều dân làng tỏ vẻ tò mò và hứng
thú về câu chuyện của tôi. “Nghe bảo cháu gặt giỏi lắm”, một bác gái nói với
tôi. “Hay ở lại đây, đi làm giúp tất cả các nhà. Cháu phải đến giúp nhà bác đi.
Bác cho cháu ở nhờ và ăn. Con gái bác xinh lắm, để bác giới thiệu cho nhé!”,
bác ấy nói tiếp.

Một bác gái khác đi ngang qua nghe
thấy câu chuyện của chúng tôi và dừng lại, “Cháu là người Mĩ gốc Việt hả?”. Tôi
gật đầu. “Đẹp trai thế, có bạn gái chưa?” “Chưa ạ”. “Lấy vợ Việt Nam đi. Người
Việt Nam phải lấy người Việt Nam chứ”, bác ấy nói. “Vâng, trong tương lại ạ”,
tôi mỉm cười. Tôi càng không thể nhịn cười khi hai bác gái so sánh xem con gái
nhà ai hơn.

Bạn của Sơn mau chóng kết thúc công việc và nhập hội cùng chúng tôi. Chúng tôi đi bộ chân trần trên những cánh đồng. Phần lớn các con sông ở Việt Nam đều bị ô nhiễm. Tôi thầm mong con sông chúng tôi đang đi tới không giống như sông Hồng ở Hà Nội. Mấy đứa trẻ kể cho tôi nghe câu chuyện về hai chị em nhà nọ bị chết đuối trên dòng sông này năm ngoái, thú thực là tôi cũng hơi sợ. Bà ngoại từng kể cho tôi nghe những câu chuyện về ma có thể kéo người ta xuống nước. Xuống tới dòng sông, bọn trẻ lại khiến tôi hoảng hốt một lần nữa khi nói rằng ở đó có cá sấu.

You are here

John Đi Tìm Hùng - Chương 02 - Phần 1

Từ khóa