“Anh thích em,” nàng nói
tiếp, “vì cái lý do em đã nói với anh; em đã phá vỡ nỗi cô đơn của anh, em đã
níu được anh ngay trước cổng địa ngục và làm anh tỉnh lại. Nhưng em muốn nhiều
hơn ở anh, thật nhiều. Em muốn làm cho anh say mê em. Không, đừng phản đối, để
em nói đã! Anh rất thích em, em cảm thấy mà, và anh biết ơn em, nhưng không say
mê. Em muốn làm cho anh say mê em, nghề của em mà; em sống nhờ làm được cho đàn
ông say mê em. Nhưng chú ý này, em làm thế không phải vì thấy anh đáng mê đâu
nhé. Em không mê anh đâu, Harry ạ, giống như anh đối với em thôi. Nhưng em cần
anh, như anh cần em vậy. Anh cần em, lúc này đây, vì anh đang tuyệt vọng và cần
được đẩy xuống nước cho tỉnh lại. Anh cần em để học khiêu vũ, học cười, học
sống. Còn em cần anh, không phải hôm nay, sau này cơ, cũng cho việc gì đấy thật
quan trọng và thật đẹp. Khi anh mê đắm em rồi, em sẽ trao cho anh mệnh lệnh
cuối cùng, anh sẽ tuân lời và điều ấy sẽ tốt đẹp cho cả anh lẫn em.”

Nàng nhẹ nâng một trong hai
bông lan nâu tím, vân màu lục, cúi nhìn đăm đăm một lúc.

“Anh sẽ thấy chuyện ấy chẳng
dễ dàng đâu, nhưng anh sẽ làm. Anh sẽ thực hiện mệnh lệnh của em và giết em.
Thế đấy. Đừng hỏi thêm!”

Nàng nín lặng trong khi mắt
vẫn không rời đóa lan, khuôn mặt dịu lại, như một nụ hoa nở bung dưới sức căng,
và đột nhiên một nụ cười làm mê đắm rạng rỡ trên đôi môi, còn đôi mắt nàng vẫn
đăm đăm nhìn một lúc như bị thôi miên. Đoạn nàng lắc cái đầu có những lọn tóc
xoăn như một bé trai, hớp một ngụm nước, rồi sực nhớ ra chúng tôi đang dùng bữa,
liền thích thú ăn uống ngon lành.

Tôi nghe rõ từng lời nói ghê
gớm của nàng, thậm chí đoán được cả cái “mệnh lệnh cuối cùng” trước khi nàng
nói ra, nên không kinh hoàng nữa về câu “Anh phải giết em.” Với tôi thì mọi
điều nàng nói đều rất thuyết phục và là tiền định, nên tôi chấp nhận chứ không
phản bác, tuy nhiên tôi vẫn thấy mọi điều ấy không hoàn toàn thực tế và nghiêm
túc, dù nàng nói ra với vẻ nghiêm chỉnh đáng sợ. Một phần tâm hồn tôi nuốt và
tin từng lời nàng nói, phần kia gật gù trấn an và ghi nhận rằng hóa ra cô nàng
Hermine thông minh, khỏe mạnh, và vững vàng nhường ấy cũng có những tưởng tượng
và trạng thái nửa tỉnh nửa mê. Nàng vừa dứt lời, một tấm màn của huyền ảo và
bất lực phủ lên toàn cảnh.

Tuy nhiên tôi lại không thể
nhảy ngược trở về với cõi khả thể và cõi thực dễ dàng như Hermine đi trên dây.

“Nghĩa là anh sẽ có lần giết
em?” Tôi hỏi, vẫn chưa hết mơ màng, trong khi nàng đã lại cười và hăm hở cắt
miếng thịt vịt.

“Dĩ nhiên,” nàng gật đầu
chiếu lệ, “nói thế đủ rồi, bây giờ là lúc mình ăn. Harry, làm ơn gọi cho em ít
xa lát! Anh không thấy ngon miệng à? Em nghĩ trước hết anh phải học tất cả
những gì mà đối với người khác là đương nhiên, thậm chí cả sự vui thú trong ăn
uống. Cho nên cưng hãy nhìn nhé, đây là cái đùi vịt, khi ta lóc lớp thịt trắng
ngon lành này khỏi xương thì đúng là một bữa tiệc, ta sẽ thấy thèm, tim ta sẽ
căng thẳng và biết ơn như một kẻ si tình lần đầu được giúp người mình yêu cởi
bỏ áo khoác^[33]. Anh hiểu chứ? Không à? Anh đúng là ngố như cừu! Chú
ý nhé, em cho anh một miếng của chiếc đùi vịt ngon lành này, anh sẽ thấy. Nào,
há miệng ra! Anh thật đáng ghét! Lạy Chúa, chàng còn liếc qua những người khác,
xem họ có nhìn khi chàng ăn một miếng từ cái nĩa của tôi không! Đừng lo, hỡi
cậu con trai hoang toàng, em sẽ không bêu rếu anh đâu. Nhưng nếu anh phải xin
phép người khác mới dám vui thú thì anh đúng là một gã ngố đáng thương!”

[33] “Giúp(…) cởi bỏ áo
khoác” chỉ là đỡ lấy chiếc áo khoác khi người phụ nữ mình quen biết nói chung
(chứ không riêng người yêu) cởi ra. Đây là phép lịch sự thông thường của đàn
ông sống ở phương Tây (chứ không riêng của đàn ông phương Tây).

Quang cảnh lúc này đây khiến
khung cảnh trước đó càng trở nên như không có thật, không đáng tin, rằng mới
vài phút trước thôi đôi mắt này còn nhìn trừng trừng, nặng nề và khủng khiếp.
Hermine trong khung cảnh đó cũng như chính cuộc đời tôi: luôn chỉ là một khoảnh
khắc, không bao giờ lường trước được. Giờ đây nàng đang ăn; đùi vịt và xa lát,
bánh ngọt và rượu mùi được coi trọng, thành đối tượng của hân hoan và bình phẩm,
của trò chuyện và tưởng tượng. Mỗi lần món cũ được dọn đi, món mới được bưng ra
là bắt đầu một chương mới. Người đàn bà này, người đã thấu suốt tôi hoàn toàn,
người dường như hiểu biết về cuộc đời hơn mọi nhà thông thái, lại như trẻ thơ
chơi thật tuyệt vời trò chơi về cuộc đời trong khoảnh khắc ấy, khiến tôi chỉ
đáng là học trò. Dù là thông tuệ cao vời hay thơ ngây nhất mực: ai biết cách
sống khoảnh khắc ấy như thế, ai sống trong hiện tại như thế, ai ân cần và thân
ái trân trọng từng bông hoa nhỏ trên đường, từng giá trị của khoảnh khắc chơi
đùa nho nhỏ thì cuộc đời chẳng gây nổi thiệt hại gì cho họ. Và lẽ nào cô bé vui
tươi đang ăn uống ngon lành kia với vẻ rất sành ẩm thực lại đồng thời là một kẻ
mơ mộng, một kẻ loạn thần kinh ước ao được chết hoặc một kẻ tính toán chu đáo,
mang trái tim lạnh lùng, cố ý làm tôi say mê và trở thành nô lệ của nàng? Không
thể nào lại thế được. Không, nàng sống hết mình với khoảnh khắc của hiện tại,
nên nàng mở lòng với mọi điều chợt nghĩ ra, dù vui hay chỉ thoáng qua như một
thoáng rùng mình mơ hồ từ cõi xa xăm sâu thẳm của tâm hồn và cứ để mặc nó phát
triển.

Cô nàng Hermine này, người
mà hôm nay là lần thứ hai tôi gặp, đã biết hết tất cả về tôi và dường như tôi
không thể giấu giếm nàng một điều gì. Có thể nàng không thấu hiểu hết được đời
sống tinh thần của tôi; có thể nàng không theo nổi tôi trong quan hệ với âm
nhạc, với Goethe, Novalis hay Baudelaire^[34] - nhưng chính điều
này cũng rất không chắc, có thể nàng chẳng gặp khó khăn gì. Mà dù đúng vậy
chăng nữa thì “cuộc sống tinh thần” của tôi còn lại gì nào? Tất cả đều chẳng đã
nát vụn và mất hết ý nghĩa rồi ư? Còn đối với những vấn đề khác của tôi, những
chuyện riêng tư và những mong muốn của tôi, nàng sẽ hiểu được hết, tôi chắc
chắn. Chẳng bao lâu nữa tôi sẽ nói với nàng về Sói Thảo Nguyên, về tập luận
thuyết, về hết thảy mọi chuyện, những chuyện cho đến nay chỉ hiện hữu với riêng
tôi và tôi chưa hề hé với ai một lời nào. Không thể cầm lòng được, tôi bắt đầu
liền.

[34] Baudelaire (1821 –
1867): nhà thơ Pháp.

“Hermine này,” tôi nói, “mới
đây anh gặp một chuyện khá ly kỳ. Một kẻ không quen biết đưa anh một quyển sách
mỏng, giống tập quảng cáo về chợ phiên, trong đó viết chính xác toàn bộ câu
chuyện của anh và mọi thứ liên quan đến anh. Em thấy có lạ kỳ không?”

“Quyển ấy tên gì?” Nàng hỏi
qua quýt.

“Tên là Luận thuyết
về Sói Thảo Nguyên.”

“Ồ, Sói Thảo Nguyên thì
tuyệt quá! Và anh là con Sói Thảo Nguyên ấy à? Nó viết về anh?”

“Phải, chính anh đấy. Anh là
một kẻ nửa người nửa sói, hoặc giả anh tưởng thế.”

Nàng không đáp, nàng chăm chú
nhìn vào mắt tôi, dò xét, ngó hai bàn tay tôi và trong một khoảnh khắc ánh mắt
và khuôn mặt nàng trở lại vẻ nghiêm trang sâu lắng, cuồng nhiệt nhưng ảm đạm
lúc nãy. Nếu tôi đoán không sai, thì nàng đang nghĩ không biết tôi có đủ là sói
không để hoàn thành “mệnh lệnh cuối cùng” của nàng.

“Dĩ nhiên đó chỉ là một điều
tưởng tượng của anh thôi,” nàng nói, tươi tỉnh trở lại, “hoặc, nếu anh muốn,
một bài thơ. Nhưng cũng có chút gì đấy thật. Bữa nay anh không là sói, nhưng
hôm trước, khi bước vào trong quán, anh cứ như từ mặt trăng rơi xuống; lúc ấy
anh quả có hơi giống mãnh thú, chính điều ấy đã làm em thích.”

Nàng chợt ngừng, vì đột
nhiên nảy ra một ý gì đấy, rồi nói tiếp như bị đụng chạm: “Những từ như ‘mãnh
thú’ hay ‘thú dữ’ nghe mới ngớ ngẩn làm sao! Người ta không nên nói như thế về
súc vật. Chúng thường gớm ghiếc thật đấy, nhưng vẫn hoàn hảo hơn con người
nhiều.”

“Thế nào là ‘hoàn hảo’? Em
muốn nói gì chứ?”

“Thế này nhé, anh cứ nhìn
một con vật mà xem, con mèo, con chó, con chim hoặc thậm chí một trong những
con to đẹp trong vườn thú, chẳng hạn con báo châu Mỹ hay con hươu cao cổ! Anh
thấy là chúng đều hoàn hảo, không một con nào lúng túng hoặc không biết phải
làm gì và phải cư xử thế nào. Chúng không muốn nịnh nọt anh, cũng không muốn
làm anh thán phục. Chúng không đóng trò. Chúng thế nào thì chúng sống thế, như
đá, như hoa hay như các tinh tú trên bầu trời. Anh hiểu chứ?”

Tôi hiểu.

“Phần lớn thú vật đều buồn
bã,” nàng nói tiếp. “Khi một con người quá buồn, không phải do đau răng hay mất
tiền, mà vì có một lần nào đấy trong vòng một giờ y cảm thấy hết thảy cuộc đời
mình là như thế nào, lúc ấy y mới thật sự buồn, lúc ấy trông y luôn hao hao một
con thú - lúc ấy trông y thảm não lắm, nhưng hoàn hảo hơn, đẹp hơn lúc thường.
Thế đấy, và anh, con Sói Thảo Nguyên, đã trông như thế đấy, khi em gặp anh lần
đầu.”

“Ờ, thế em nghĩ gì về tập
sách miêu tả anh trong đó, hở Hermine?”

“Chậc, anh biết không, em
không thích nghĩ ngợi hoài hoài. Mình sẽ nói về điều này một lần khác. Có thể
lần nào đấy anh đưa nó cho em đọc. À không, nếu có lần nào đấy em nên đọc sách
lại, hãy đưa em một trong những quyển sách do chính anh viết.”

Nàng gọi cà phê, rồi có vẻ
lơ đãng, mơ màng một lúc; đột nhiên nàng rạng rỡ như vừa ngẫm nghĩ ra điều gì.

“Này,” nàng hớn hở reo lên,
“em nghĩ ra rồi!”

“Chuyện gì thế?”

“Chuyện về điệu Foxtrott ấy,
em nghĩ suốt từ nãy đến giờ. Cho em biết: anh có căn phòng nào mà thỉnh thoảng
hai đứa mình khiêu vũ chừng một giờ được không? Nhỏ cũng được, chẳng sao, miễn
không có ai ở ngay bên dưới, kẻo mỗi lần trần nhà rung chuyển sơ sơ họ lại lên
làm toáng lên. Tốt, rất tốt! Vậy anh có thể học nhảy ở nhà được rồi.”

“Ừ,” tôi rụt rè, “càng tốt.
Nhưng anh cứ tưởng phải có nhạc mới nhảy được.”

“Dĩ nhiên cần chứ. Thế này
nhé, anh sẽ mua nhạc; tối đa chỉ bằng tiền anh học một khóa nhảy có cô giáo
hướng dẫn thôi. Anh tiết kiệm được tiền trả cô giáo, vì em sẽ tự đảm nhiệm vai
trò ấy. Thế là lúc nào mình muốn nhạc cũng có, lại còn lời thêm cái máy quay
đĩa.”

“Máy quay đĩa à?”

“Đương nhiên. Anh sắm một
cái nhỏ thôi và dăm đĩa hát nữa…”

“Tuyệt vời,” tôi reo lên,
“và nếu em dạy anh khiêu vũ thật sự thành công, em sẽ được chiếc máy quay đĩa
này như tiền thù lao. Đồng ý?”

Tôi nói ra vẻ cương quyết,
nhưng lòng lại không nghĩ thế. Tôi không thể hình dung nổi trong căn phòng làm
việc của mình với đầy sách vở lại có một cái máy mà mình không chút thiện cảm,
cả cái chuyện nhảy nhót tôi cũng có lắm điều bất ưng. Thỉnh thoảng, tôi nghĩ
thế, tập tành cũng được, tuy tin chắc rằng mình đã quá già, gân cốt cứng đơ,
không học nổi nữa. Mà với tôi thì dồn dập kiểu này là hối hả quá và tôi cảm
thấy trong người mình nhất loạt chống lại, như tôi - một kẻ già nua sành âm
nhạc vẫn phản đối máy quay đĩa, Jazz và nhạc khiêu vũ tân thời. Bây giờ trong
thư phòng này, nơi suy nghĩ và trú ẩn của tôi, bên cạnh Novalis và Jean Paul
lại vang lên cả những bản nhạc bán chạy của Mỹ, còn tôi phải nhảy múa nữa thì
đó quả là một đòi hỏi quá đáng mà người ta không thể chờ đợi ở tôi. Nhưng đó
không phải là đòi hỏi của một kẻ bất kỳ nào, mà của Hermine, và nàng có quyền
ra lệnh. Tôi tuân lời. Dĩ nhiên tôi tuân lời.

Xế trưa hôm sau chúng tôi
gặp nhau trong một quán cà phê. Khi tôi đến, nàng đã ngồi ở đấy, uống trà và
mỉm cười đưa tôi xem một tờ báo nàng phát hiện có tên tôi. Đó là một trong
những tờ báo phản động ở đất nước tôi, chuyên kích động hận thù, thỉnh thoảng
lại loan truyền một bài phỉ báng tôi kịch liệt. Trong thời chiến, tôi là kẻ
chống chiến tranh; khi chiến tranh kết thúc, thỉnh thoảng tôi lại kêu gọi sự
trầm tĩnh, nhẫn nại, lòng nhân đạo và tự phê phán, chống lại sự kích động mang
đầu óc dân tộc ngày một thêm gay gắt, ngu xuẩn và điên rồ. Giờ đây tờ báo đó
cũng lại có một bài công kích kiểu ấy, viết tồi, nửa của tay biên tập, nửa kia
cóp nhặt từ những bài tương tự của báo giới có quan điểm gần gũi với y. Mọi
người đều biết không ai viết lách kém cỏi như những kẻ bảo vệ các ý thức hệ đã
già cỗi, không ai hành nghề thiếu trong sạch và cẩu thả đến thế. Hermine đã đọc
bài báo ấy, nên biết rằng Harry Haller là một phần tử nguy hại, một tên vô Tổ
quốc và tất nhiên Tổ quốc của y sẽ không thể nào ngóc đầu lên nổi, chừng nào
những bọn người như thế, những tư tưởng như thế được dung túng và thanh niên
được giáo dục những ý tưởng nhân đạo ủy mị thay vì dùng chiến tranh phục hận kẻ
thù truyền kiếp^[35].

[35]: Suốt nhiều thế kỷ, Đức
và Pháp coi nhau là “kẻ thù truyền kiếp”, cho đến tận Thế chiến II.

“Phải anh đây không?”
Hermine chỉ vào tên tôi, hỏi. “Chà, Harry ơi, vậy là anh có khá nhiều kẻ thù
rồi đấy nhé. Anh bực mình không?”

Tôi đọc lướt vài hàng, toàn
thứ quen thuộc; từ nhiều năm nay tôi đã quá quen đến thành chán ngấy từng lời
phỉ báng sao chép vụng về kiểu ấy.

“Không,” tôi đáp, “anh không
bực mình, anh quá quen những thứ này rồi. Đã đôi lần anh nói lên suy nghĩ của
mình, rằng mỗi dân tộc, thậm chí mỗi người, thay vì tự ru ngủ với những ‘câu
hỏi về lỗi lầm’ nhuốm sự giả trá chính trị, cần tìm hiểu ngay chính dân tộc
mình, bản thân mình để xem chính nó có lỗi tới đâu trong cuộc chiến tranh ấy
cùng mọi thống khổ khác trên thế giới, do sai lầm, sơ suất và tập quán xấu xa;
đó là phương cách duy nhất ngõ hầu tránh được cuộc chiến tranh sắp tới. Họ
không tha thứ cho anh điều ấy, vì dĩ nhiên họ đều tự cho là vô tội: Hoàng đế,
tướng tá, giới đại kỹ nghệ gia, các chính trị gia, các tờ báo - chẳng ai thấy
mình có chút gì đáng trách, chẳng ai có lỗi lầm nào hết thảy! Người ta có thể
nghĩ rằng thế gian này thật là tuyệt vời, chỉ phải cái có cả chục triệu người
bị giết vùi thây trong lòng đất thôi. Và Hermine ơi, dù những bài báo phỉ báng
kiểu này không thể khiến anh bực bội nữa, nhưng đôi khi quả có làm anh buồn
rầu. Hai phần ba đồng bào anh đọc những loại báo này, sáng nào, tối nào cũng
đọc những giọng điệu này, ngày nào họ cũng bị nhào nặn, hiệu triệu, kích động,
biến thành bất mãn và căm hận; mục đích và cứu cánh của tất cả những việc này lại
là chiến tranh, là cuộc chiến tranh sắp tới, hẳn sẽ kinh tởm hơn cuộc chiến
tranh vừa qua. Tất cả những điều này đều rõ ràng và đơn giản, ai cũng có thể
nhận thấy được, ai cũng có thể rút ra cùng một kết luận ấy sau chỉ một giờ suy
ngẫm. Nhưng không ai muốn cả, không ai muốn ngăn ngừa cuộc chiến tranh sắp tới,
không ai muốn tránh cho bản thân và con cái mình hàng triệu cuộc tàn sát sắp
tới, nếu họ không thể trả một giá rẻ hơn. Để ra một giờ ngẫm nghĩ, quán chiếu
mình một lúc và tự hỏi rằng chính mình đã tham gia và chịu trách nhiệm tới mức
nào về sự hỗn loạn và độc ác trên thế gian này - em thấy đấy, chẳng ai muốn cả!
Thành ra mọi chuyện sẽ cứ tiếp diễn như vậy và cuộc chiến tranh sắp tới đang
ngày ngày được hàng nghìn, hàng vạn người hăm hở chuẩn bị. Từ khi nhận biết
điều này, anh như bị tê liệt và tuyệt vọng; anh không còn ‘Tổ quốc’, không còn
lý tưởng nữa, tất cả chỉ còn là vật trang trí cho những ngài đang chuẩn bị cuộc
chém giết sắp tới. Ngẫm nghĩ, nói hoặc viết một điều gì nhân bản thì thật là vô
nghĩa, đầu óc bận bịu với những tư tưởng tốt lanh thì thật là vô nghĩa - trong
lúc hai, ba người làm những chuyện này thì ngày ngày có tới cả nghìn tờ báo,
tạp chí, diễn văn, những buổi họp công khai hoặc bí mật, ra sức hướng tới điều
ngược lại và chúng sẽ thành công.”

Hermine lắng nghe với vẻ cảm
thông.

“Vâng,” nàng nói, “anh có lý
đấy. Dĩ nhiên sẽ xảy ra cuộc chiến tranh mới, không cần đọc báo cũng biết. Tất
nhiên người ta có thể vì thế mà buồn phiền, nhưng đâu được gì. Chẳng khác một
người rầu rĩ vì nhất định sẽ có ngày phải chết, dù ông ta làm đủ cách nhằm
cưỡng lại. Harry yêu quý ơi, cuộc chiến chống lại chết chóc luôn luôn là một
hành động đẹp đẽ, cao quý, tuyệt vời và đáng kính, cuộc chiến chống lại chiến
tranh cũng thế. Nhưng nó cũng luôn là một hành động hào hiệp viển vông vô vọng,
kiểu Don Quichotte thôi.”

“Điều đó có thể đúng,” tôi
gay gắt kêu lên, “nhưng viện ra những chân lý kiểu chẳng bao lâu nữa chúng ta
đều phải chết để rồi làm ngơ trước mọi chuyện sẽ khiến cả cuộc sống trở thành
tẻ nhạt và ngớ ngẩn. Vậy chúng ta nên quẳng hết mọi thứ, từ bỏ mọi suy nghĩ,
mọi phấn đấu, mọi hành động nhân đạo, để mặc cho tham vọng cùng tiền tài tiếp
tục thống trị, ung dung uống bia chờ cuộc tổng động viên sắp tới ư?”

Ánh mắt Hermine nhìn tôi lúc
ấy mới lạ lùng sao, một ánh mắt ranh mãnh, đầy thích thú, đầy giễu cợt và đầy
cảm thông của tình bạn, đồng thời cũng rất nặng nề, am hiểu và hết sức nghiêm
chỉnh!

“Anh đâu cần phải thế,” nàng
dịu dàng như một bà mẹ. “Không phải vì anh biết cuộc chiến đấu của mình chẳng
đạt kết quả gì mà đời anh thành tẻ nhạt và ngớ ngẩn. Harry ơi, nó sẽ tẻ nhạt
hơn nhiều, nếu anh tranh đấu cho điều gì đấy tốt đẹp và lý tưởng với ý nghĩ
phải đạt cho bằng được. Lý tưởng là để đạt đến ư? Chẳng lẽ chúng ta, con người,
sống để triệt bỏ cái chết ư? Không, chúng ta sống để hãi sợ nó, nhưng rồi lại
yêu nó và chính vì nó mà thỉnh thoảng cuộc đời ngắn ngủi bừng lên được một giờ
thật huy hoàng. Harry ơi, anh là một đứa trẻ con. Bây giờ hãy ngoan ngoãn đi
với em; bữa nay mình có nhiều việc phải làm. Hôm nay em không bận tâm đến chiến
tranh và báo chí nữa. Thế còn anh?”

Ờ không, cả tôi cũng không
muốn bận tâm nữa.

Chúng tôi cùng đi - đây là
lần đầu tiên chúng tôi đi với nhau trong phố - đến một cửa hàng nhạc cụ, ngắm
nghía các máy quay đĩa, mở ra đóng vào, vặn dây cót^[36] nghe
thử, rồi khi tìm được một cái rất thích hợp, giá phải chăng, tôi muốn mua liền,
nhưng Hermine chưa chịu ngay. Nàng bảo hãy thư thả, rồi tôi phải cùng với nàng
vào một cửa hàng thứ hai, xem và nghe đủ mọi loại lớn nhỏ, từ đắt nhất đến rẻ
nhất, lúc ấy nàng mới đồng ý quay lại tiệm đầu tiên để mua chiếc máy chúng tôi
đã tìm thấy ở đó.

[36] Máy hát đĩa ngày xưa có
một tay quay để lên dây cót.

“Em thấy chưa,” tôi nói, “lẽ
ra mình không cần mất công đi tới đi lui như thế này.”

“Anh nghĩ vậy à? Nhỡ đâu
ngày mai mình lại tìm thấy cũng cái máy này ở tủ kính trưng bày của một cửa
hàng khác, rẻ hơn hai mươi franc^[37]. Hơn nữa mua sắm thế mới vui,
cái gì vui thì mình phải tận hưởng. Anh còn phải học nhiều.”

[37] Franc: ở đây là tiền
Thụy Sĩ. Tại quán Đại Bàng Đen, Hermine xin Harry vài mark (tiền Đức).

Một người giao hàng mang
giúp món chúng tôi vừa sắm này đi theo về căn hộ của tôi.

Hermine quan sát kỹ càng
phòng khách của tôi, ngợi khen lò sưởi và chiếc đi văng; nàng ngồi thử mấy
chiếc ghế, cầm lên vài quyển sách, dừng lại một lúc lâu trước tấm ảnh người yêu
của tôi. Chúng tôi đặt chiếc máy quay đĩa trên nóc tủ, giữa những chồng sách.
Và giờ đây bắt đầu bài học của tôi. Nàng cho chạy một điệu Foxtrott, biểu diễn
vài bước, rồi nắm tay tôi, hướng dẫn. Tôi ngoan ngoãn bước theo, va vào mấy cái
ghế; tôi làm theo lệnh nàng, nhưng không hiểu, nên đã giẫm lên chân nàng, đúng
là vừa mẫn cán vừa vụng về. Sau bài thứ hai, nàng gieo người lên đi văng, cười
rũ rượi như một đứa trẻ.

“Trời ạ, sao mà người anh
cứng đơ thế! Anh hãy bước bình thường như đi dạo vậy! Không cần phải gồng! Em
nghĩ anh đã nóng người rồi chứ gì? Vậy mình nghỉ năm phút! Anh thấy đấy, nếu
rành rẽ thì khiêu vũ cũng đơn giản như suy nghĩ thôi, thậm chí dễ hơn nhiều.
Giờ đây anh sẽ bớt nóng nảy khi thấy người ta không muốn tập thói quen ngẫm
nghĩ, mà thích gọi ông Haller là một kẻ bán nước hơn và bình thản chờ cuộc
chiến tranh sắp tới.”

Một giờ sau nàng từ giã, cả
quyết rằng lần tới tôi sẽ khá hơn. Tôi lại nghĩ khác, nên rất thất vọng về sự
ngu dốt và vụng về của mình; tôi cho rằng trong một giờ này tôi chẳng học được
gì sất và không tin lần tới sẽ khá hơn. Không, để khiêu vũ người ta phải sẵn có
những khả năng mà tôi hoàn toàn thiếu: vui vẻ, tự nhiên, vô tư, hào hứng. Ờ
thì, tôi đã nghĩ thế từ lâu rồi mà.

Nhưng xem kìa, lần thứ nhì
quả thật có khá hơn, thậm chí tôi còn bắt đầu thấy thích thú nữa; cuối giờ học
Hermine quả quyết tôi nhảy Foxtrott được rồi. Nhưng khi nàng suy diễn tiếp rằng
ngày mai tôi phải tới một quán ăn để nhảy với nàng thì tôi hết cả hồn vía, cực
lực phản đối. Nàng lạnh lùng nhắc nhở tôi đã thề tuân lệnh và hẹn tôi ngày mai
tới dùng trà tại khách sạn Cung Thiên Bình.

Buổi tối ấy tôi ngồi ở nhà,
muốn đọc sách mà không nổi. Tôi sợ ngày mai; tôi kinh hoàng khi nghĩ rằng mình,
một kẻ kỳ quặc già nua, nhút nhát và nhạy cảm, không chỉ đến một trong những
trà đình, đồng thời là vũ trường, tân thời và chán ngắt với nhạc Jazz, lại còn
phải chứng tỏ mình là một vũ nam giữa những kẻ lạ hoắc, ngoài ra chẳng biết gì
thêm. Tôi thú nhận đã tự cười thầm và xấu hổ, khi một mình quay máy đĩa rồi đôi
chân đi vớ nhẹ nhàng tập lại những bước nhảy của bài Fox trong căn phòng im
ắng.

Hôm sau có một ban nhạc nhỏ
chơi tại khách sạn Cung Thiên Bình; người ta bưng trà và Whisky ra cho khách.
Tôi tìm cách dụ khị Hermine, đặt bánh ngọt trước mặt nàng, đề nghị gọi một chai
vang ngon, nhưng nàng không nhân nhượng.

“Bữa nay anh đến đây không
phải để tiêu khiển. Mà đây là giờ học khiêu vũ.”

Tôi phải nhảy với nàng hai,
ba lần và trong lúc nghỉ giải lao nàng giới thiệu tôi với anh chàng thổi kèn
saxophone, một thanh niên đẹp trai, da nâu, gốc Tây Ban Nha hay Nam Mỹ gì đấy,
chơi được mọi nhạc cụ, nàng bảo thế, và nói được mọi thứ tiếng trên thế
giới. Senõr^[38] này có vẻ rất thân quen với Hermine;
trước mặt y có hai cây kèn saxophone kích cỡ khác nhau mà y dùng thay đổi,
trong lúc đôi mắt đen nhánh của y chăm chú thú vị ngắm nhìn người ta khiêu vũ.
Tôi sửng sốt khi cảm thấy lòng mình có gì đấy như thể ghen tuông với tay nhạc
công bảnh trai, vô hại này; không phải ghen vì yêu đương, bởi giữa tôi và
Hermine làm gì có chuyện ấy, nhưng ghen về tình bạn của họ thì đúng hơn, vì tôi
thấy y không thật xứng đáng với lòng quan tâm, sự đề cao khác thường, phải nói
là ngưỡng mộ, mà nàng dành cho y. Mình phải làm quen với những hạng người kỳ
quái, tôi bực bội nghĩ.