Về quê - Chương 07
Chương 7: Thợ đánh giấy ráp, thợ sơn, đầu bếp và nhân viên vệ
sinh
Trong những ngày đợi người ta xây xong nhà, tôi
không có việc gì để làm. Tôi ngủ đến tám giờ mới dậy, ăn sáng, ngồi đọc sách
hoặc nghĩ vẩn vơ, buổi chiều lại tiếp diễn những công việc đó. Đến
giờ nấu cơm thì tôi nấu cơm, đến giờ quét dọn thì tôi quét dọn.
Thời gian cứ chậm chạp trôi đi từng ngày như thế nhưng không hề mang
lại cho tôi cảm giác nhàm chán. Tôi đang tận hưởng sự tĩnh lặng trong
cuộc sống của mình.
Trước đây, tôi từng có ý định học tiếp sau khi
tốt nghiệp đại học, bố tôi cũng đồng ý với dự định đó. Thời gian
gần đây, suy nghĩ của bố có sự thay đổi. Bố nói: “Con gái việc quan
trọng nhất là xây dựng và chăm lo cho gia đình, học như vậy đủ rồi.
Cuộc sống cần phải cân bằng mọi thứ, không nên chỉ mải theo đuổi một
cái xa vời mà bỏ qua những việc khác.”
Mẹ thì vẫn luôn thích tôi về quê, lấy chồng làng
cho gần gũi, sau này đỡ vất vả. Nếu như trước đây tôi thi trượt đại
học và ở nhà, mẹ tôi cũng không lấy làm thất vọng lắm, như vậy thì
bây giờ mẹ đã có cháu ngoại rồi. Vì vậy, việc tôi học xong và về
quê không khiến bố mẹ buồn phiền mà ngược lại, rất được tán thành.
Bố mẹ hi vọng sẽ xin cho tôi vào một chỗ nào đó ổn định, rồi lấy
chồng, sinh con, có việc gì cũng gần bố mẹ mà bố mẹ cũng yên tâm.
Tôi biết xin việc không đơn giản chút nào, cũng tự xác định trước khi
về quê khả năng tôi thất nghiệp và phải học nghề của mẹ, nên tôi
không suy nghĩ gì nhiều về việc này nữa.
Tầng hai được xây xong, bố mẹ và tôi bắt tay vào
dọn dẹp, lau chùi. Bố và mẹ đều là những người ưa sạch sẽ nên việc
dọn dẹp diễn ra trong vài ngày, lau từng ngóc ngách, từng milimét
trên nhà. Kể ra thì đây cũng là một điểm chung giữa hai cực đối lập
ấy mà tôi vô tình quên mất, đến bây giờ mới nhớ ra.
Bố tôi là thợ mộc. Bố chuyên làm giường Hàn Quốc [1], nhưng
nếu phải làm những cái khác như tủ, ghế, kệ… bố cũng
làm được. Trong làng, bố là thợ có tiếng vì bố làm cẩn
thận, đẹp
và chắc chắn. Mọi đồ đạc trong nhà đều một tay bố làm, từ
giường
chúng tôi nằm, kệ ti vi, tủ đựng quần áo, bàn ghế ngồi uống
nước,
bàn học của hai chị em cho đến cái giá sách của tôi và em
trai...
[1] Tên một loại giường có kiểu dáng đơn giản, không đục nhiều
chi tiết ở trên, có độ chắc chắn cao.
Trong suy nghĩ của tôi, bố nói riêng và những
người thợ mộc khác nói chung đều là những người tài giỏi. Những
người thợ mộc trong làng đều không được học hành đến nơi đến chốn,
đa số ngày trước chỉ học hết lớp bảy rồi về học nghề, có người đi bộ
đội sau đó cũng về xây dựng sự nghiệp. Trong nhóm đồng ngũ của bố,
có bác bây giờ là giám đốc một công ty đồ gỗ lớn nhất nhì làng,
có bác thì chỉ làm công như bố tôi thôi, nhưng ai cũng gắn bó với
cái nghề truyền thống.
Những con người không biết gì về nghệ thuật theo những định nghĩa trong sách vở
và cũng chưa qua đào tạo mỹ thuật hoặc điêu khắc chuyên nghiệp nào nhưng những sản phẩm họ làm ra đều
hài hòa về hình khối và chi tiết. Trước khi bắt tay vào làm một
sản phẩm, người thợ sẽ phải vẽ mẫu (nếu đã có mẫu sẵn thì không
phải vẽ), dịch mẫu, xác định kích thước, đi mua gỗ về xẻ (cái này
gọi là pha gỗ), sau đó mới vanh, bào… tạo hình theo mẫu, đục mộng,
lắp ghép, dùng cốn để gắn
hoặc đóng đinh để cố định… Có rất nhiều công đoạn và mỗi sản phẩm
yêu cầu một số lượng công việc khác nhau. Đấy mới là việc của thợ
mộc, ngoài ra còn những việc khác cần đến các thợ khác như thợ
chạm, thợ đánh giấy ráp, véc ni hoặc thợ sơn.
Trước đây, chưa có máy móc thì mọi việc đều được
làm thủ công. Bây giờ có nhiều loại máy móc thiết bị hỗ trợ nên
tiết kiệm thời gian và sức lao động hơn, đồng thời năng suất cũng
được nâng cao. Chỉ có điều, khi bắt đầu áp dụng thành tựu khoa học
kĩ thuật vào sản xuất như vậy, những người thợ sẽ phải tự mày mò
cách sử dụng máy móc sao cho có hiệu quả. Bố tôi bảo, toàn loại
nông dân mù chữ ít học nên cứ phải làm thực tế rồi mới biết cách
sử dụng cho đúng. Lúc mới có cái máy bào Tàu ở làng tôi, không ít
người bị mất ngón tay vì chưa biết hết mức độ nguy hiểm mà nó có
thể gây ra. Bây giờ thì đỡ hơn, một phần vì đã quen sử dụng, một
phần vì có nhiều máy khác thay thế.
Khi công việc lau dọn kết thúc, bố bắt đầu làm
cửa cho tầng hai. Có bốn cửa ra vào trong đó có một cửa lắp hai
cánh và ba cửa sổ, trong đó một cửa lắp hai cánh, hai cửa lắp bốn
cánh. Như vậy, bố sẽ phải làm năm cánh cửa
ra vào và mười cánh cửa sổ. Bố tự làm cửa vì muốn tận dụng
những
miếng gỗ thừa vẫn còn rất nhiều ở góc lán sau mỗi lần pha
gỗ cho
loạt hàng mới. Bố làm đến đâu, tôi đánh giấy ráp và sơn đến
đó.
Đánh giấy ráp thường gồm hai công đoạn, đánh nước
và đánh khô, nhưng tôi chỉ phải đánh khô thôi. Vì cửa không cầu kì,
chủ yếu là những mặt phẳng đã được bố bào qua nên tôi dùng máy rung
để đánh. Máy rung mẹ tôi mượn bên nhà cô Huệ chứ nhà tôi không có,
máy được lắp giấy ráp và người đánh chỉ việc điều khiển nó chạy
trên mặt phẳng, chỉ loáng một cái là mặt gỗ đã nhẵn thín. Những
chỗ bố soi để tạo độ tròn và có li, tôi phải dùng tay để chà xát
miếng giấy ráp lên đó, nếu không nó sẽ bị mòn và mất hết hình
dạng. Đánh giấy ráp tay rất hại da tay, nếu không quen sẽ nhanh cảm
thấy đau rát. Những thợ đánh giấy ráp thường buộc vải quanh đầu
ngón cái và ngón trỏ để hạn chế da tay tiếp giáp với mặt giấy ráp
cho đỡ đau, nhưng cũng chỉ đỡ phần nào thôi. Hồi chưa có máy rung thì
người ta lót giấy ráp quanh một miếng gỗ vuông nhỏ, rồi cứ cầm
miếng gỗ chà qua chà lại là được.
Bố mua sơn tổng hợp về cho tôi sơn cửa. Hồi trước,
nhìn bố sơn tôi nghĩ đó là việc khá dễ dàng, cứ cầm chổi quét lên
bề mặt gỗ là xong, giống như mình tô màu vậy. Đến lúc tự tay làm
tôi mới thấy mọi việc không đơn giản như thế. Sơn rất đặc, nếu để
nguyên như vậy và quét, sơn dễ nổi cục, không mịn và khó quét cho
đều. Nếu muốn sơn loãng ra thì phải hòa với một chút dầu hỏa. Nguyên
tắc quét sơn cũng giống nguyên tắc đánh giấy ráp, phải đưa tay quét
theo chiều dọc của vân gỗ, quét đều và đường quét dài để lớp sơn
mịn phủ kín bề mặt gỗ. Nếu để sơn nhỏ giọt và đọng thành những
hạt nhỏ nhìn sẽ rất xấu. Sơn này hoàn toàn khác với việc phun sơn
của thợ sơn ở làng tôi. Thợ sơn cần nhiều kĩ năng hơn và họ có máy
phun sơn chứ không dùng tay để quét. Gần đây việc phun sơn mới thịnh
hành vì phun sơn đắt hơn đánh véc ni.
Địa điểm làm việc của tôi thay đổi liên tục. Lúc
thì ở dưới sân, lúc thì ở trên tầng hai, lúc ngoài ban công, lúc lại
ở trên mái tôn. Tôi thích một mình làm ở trên ban công tầng hai hoặc
một mình ngồi trên mái tôn đánh giấy ráp hoặc quét sơn. Buổi chiều,
mặt trời di chuyển sang hướng tây, bị ngôi nhà che khuất, tôi đội mũ,
đeo khẩu trang, trèo qua lan can xuống mái tôn và bắt đầu công việc.
Vừa làm tôi vừa nghĩ đủ thứ chuyện trên đời.
Những lúc tâm trí được rảnh rỗi, tôi lại nhớ bạn
bè, trường lớp. Có lúc tôi thấy mọi thứ trôi qua thật nhanh chóng,
nhanh đến mức mình không theo kịp để nắm giữ, có khi vừa đang vui vẻ
nghĩ rằng thời khắc quan trọng này mình sẽ nhớ mãi, vậy mà lúc
sau, sự việc khác lại diễn ra với ấn tượng riêng của nó, ý nghĩa
riêng của nó, đè lấp mất sự kiện trước và trí não ta, con tim ta
không biết chứa đựng nó như thế nào cho phải. Trong ngăn tủ ký ức và
kỉ niệm, mọi thứ bỗng trở nên lộn xộn, giống như lúc ta nổi hứng
muốn lục tung căn phòng của mình lên để sắp xếp mọi thứ lại từ
đầu.
Tôi nhớ lần đầu tiên tôi bước chân vào học viện,
lần đầu tiên đặt chân vào Hội trường lớn, lần đầu tiên tôi và Huyền
thay vì bắt xe về quê lại bắt xe lên Thái Nguyên chơi với bạn… Những
ngày mới lên Hà Nội, chúng tôi vừa cố gắng hòa nhập với cuộc sống
mới, vừa hoài niệm quá khứ với bạn cũ trường cũ thời phổ thông,
cũng như giờ đây tôi đang hoài niệm những tháng ngày đầu tiên ấy.
Chúng tôi hẹn nhau giữa thành phố chật chội đông đúc, gặp gỡ, ăn
uống, kể cho nhau về trường, về nhà trọ, về việc học đầy mới mẻ.
Dần dần, những người bạn thời cấp ba bị thay thế bởi những người
bạn hiện tại chúng tôi đang gặp gỡ từng ngày. Không phải lãng quên
nhau mà nhịp sống mới đã cuốn chúng tôi đi cùng nó, thời gian để
hoài niệm không còn nữa, thay vào đó, chúng tôi tiếp tục tiến về
phía trước và vị trí của mỗi người đối với những người còn lại
cũng thay đổi theo.
Trời dần tối, nền trời đã chuyển sang xanh thẫm
và những đám mây ánh lên sắc đỏ của mặt trời, gió chiều mát mẻ
thổi lào xào những lá cau cao quá mái tôn, in hình sắc nét lên nền
không gian mịn như nhung. Tôi dựng cánh cửa sổ vừa mới sơn xong lên lan
can, trèo lên ban công, nhấc cánh cửa gỗ lên theo, thu dọn đồ nghề.
Từ trên này nhìn ra xung quanh, chỉ thấy những mái
nhà được lợp tôn hoặc những mái trần chứ rất ít thấy những mái
ngói đỏ như ngày trước. Cũng không còn những làn khói bếp lẩn quẩn
trong không gian trời chiều, chỉ còn duy nhất một làn khói đen giữa
nền trời phía xa, được nhả ra từ cái ống khói cao ngút của lò gạch
bên kia sông. Làng tôi bây giờ so với làng trong thời ấu thơ của tôi đã
có rất nhiều thay đổi. Làng rộng hơn nhưng cũng chật chội hơn vì có
nhiều người từ nơi khác đến đây sinh sống. Rất ít nhà còn vườn, bởi
bao nhiêu đất đai đều được tận dụng làm lán xưởng cả rồi, thế mà
vẫn chật. Sân nhà tôi từng để một nửa là vườn, bây giờ chỉ còn một
khoảnh nhỏ, có trồng hai cây cau cảnh, nhưng vườn đó cũng để củi và
gỗ vụn là chính. Cái ao trước cửa nhà tôi giờ được lấp đi, thành
bãi đổ gỗ của mấy người buôn gỗ.
Trước khi xuống dưới, tôi nhìn ngắm bầu trời đang
chuyển mình chuẩn bị đi vào giấc ngủ, mỉm cười mà không vì một lý
do nào cả. Tôi thở hắt ra, thấy vui vì một ngày trôi qua nhẹ nhàng
và bình lặng giữa đất trời thoáng đãng.
Từ khi xây xong tầng hai, việc quét nhà của tôi
tăng thời gian lên gấp đôi. Khi quét nhà xong thì cũng sáu rưỡi
tối, tôi đi cắm cơm, nhặt rau. Nấu ăn không phải sở trường của
tôi. Hồi sinh viên, phòng có năm người, Huyền với Trang nấu ăn
ngon nên
thường phải nấu, tôi chỉ rửa bát là chính, nên trình độ nấu
ăn chỉ
bình thường, không đến nỗi không nuốt nổi. Vậy nhưng về nhà
thì tôi
phải nấu tuốt, may là nhà tôi chỉ ăn những món rất đơn giản.
Nấu ăn
xong tôi đi tắm, cũng vừa lúc bố tôi nghỉ làm và mẹ tôi quét
sân,
quét đường xong. Bố mẹ tôi tắm xong là khoảng bảy rưỡi, nhà tôi
ăn cơm tối.
Hệ thống cửa được hoàn thành trong khoảng một
tháng. Có cửa là tôi có thể lên trên phòng mới để ngủ. Bố đã
chuyển chiếc giường ở phòng khách lên đó và đang làm một chiếc
giường khác để kê trên gác xép. Tôi ngủ ở tầng hai, mình tôi một
tầng, tha hồ vùng vẫy, không sợ ai làm phiền. Em trai tôi nếu thỉnh
thoảng có về sẽ ngủ ở gác xép.
Tôi chỉ đợi đến lúc này để tháo dỡ hai thùng
sách tôi đã gửi xe ô tô mang về trước khi tôi tốt nghiệp. Lúc đang làm
nhà và mọi thứ còn ngổn ngang, vì không có chỗ để nên sách của tôi
vẫn nằm im trong hai cái thùng giấy được dán vài lớp băng dính và
bên trên vẫn còn ghi tên bố tôi cùng số điện thoại của bố. Giá sách
của tôi được treo trên gác xép. Tôi khệ nệ bê hai thùng sách lên đó,
xong phải ngồi thở một lúc để lấy lại hơi. Cả sách mới và sách
cũ, tôi lấy hết xuống, để kín cả mặt phòng. Tôi soạn riêng các tác
phẩm văn học Việt Nam và văn học nước ngoài, tiếp đến là những cuốn
giáo trình, sách tham khảo, sách bổ trợ kiến thức, mấy quyển hạt
giống tâm hồn… Sau đó, tôi xếp lên giá sách. Những sách ít đọc và
tài liệu phô tô, tôi xếp chung vào một thùng giấy to, để bên dưới giá
sách. Mọi thứ xong xuôi, tôi đứng nhìn ngắm thành quả trong sự thỏa
mãn và thích thú.
Việc sắp xếp lại giá sách là một việc rất thu
hút tôi, không hiểu tại sao lại như thế nữa. Chỗ nào bừa bộn thì
bừa bộn chứ giá sách nhất quyết phải gọn gàng ngăn nắp. Có một
lần, vì ngứa mắt không chịu được với giá sách của Huyền, Trang và
Duyên mà tôi dành ra một buổi để xếp lại sách cho bọn nó. Mình tôi
một giá sách, ba đứa nó chung một cái. Chúng nó để sách nọ lẫn
sách kia, sách lẫn với giấy tờ, tài liệu, quyển để ngang quyển để
dọc. Nhìn vào là tôi khó chịu và buồn bực trong người, nên tôi quyết
định tự ý hành động. Nhưng một thời gian sau mọi thứ lại trở về
tình trạng ban đầu, tôi chỉ biết thở dài ngao ngán.
Thỉnh thoảng tôi nổi hứng dọn dẹp trong phòng,
dành ra cả ngày để vứt bớt những đồ không dùng đến và sắp xếp lại
mọi thứ cho ngăn nắp. Mỗi lần như vậy, tôi được thoải mái tận hưởng
thành quả trong vài ba ngày, rồi lại ngậm ngùi sống tiếp như những
ngày trước đó. Phòng trọ có năm người cơ mà, có phải của riêng tôi
đâu. Tôi cũng dễ chấp nhận mọi thứ như vậy, cũng có khi tôi còn bừa
bãi hơn bọn nó. Nếu có lúc nào đó sự khó tính trong tôi nổi dậy,
nhất là khi tôi đang bực mình, tôi sẽ trở nên khó chịu vô cùng, nhìn
vào chỗ nào tôi cũng thấy ức chế và muốn cãi nhau, thế là tôi phải
nằm nhắm tịt mắt lại cho khỏi nhìn thấy gì nữa. Sau khi nỗi bực
tức trong tôi qua đi, tôi lại bình thản sống giữa sự bừa bộn đó.
Ở nhà, tôi không phải chịu tình trạng bừa bộn
kéo dài nhưng mặc nhiên tôi cũng không thể tùy hứng mà vứt mọi thứ
lung tung như trước. Mẹ tôi sẽ cho tôi nghe một bài ca và tôi phải giải
quyết sự ngẫu hứng của mình trong nỗi tức giận không thể nói với
ai. Dù sao thì, khả năng chịu đựng những lời mẹ mắng của tôi vẫn
chỉ ở mức trung bình thôi.
Mẹ sẽ bảo tôi là: “Mai quét nhà thì khỏa luôn mạng nhện
trên tường, trên cửa sổ đi, suốt ngày chỉ quét khoen khoén dưới đất.” Nhiều
lúc tôi cũng phải ngạc nhiên về cách dùng từ của mẹ và của những cô, những bác
hàng xóm. Có nhiều từ nghe lạ hoắc nhưng rất phù hợp với ngữ cảnh và hiệu quả
tác động của nó thì khỏi phải bàn, tôi có nghĩ nát óc cũng không tìm ra từ nào
hay hơn để thay thế. Chẳng hạn như câu trên, ý là tôi phải quét cả mạng nhện nữa
chứ không phải chỉ quét nguyên cái nền nhà, tôi chỉ diễn đạt được như thế thôi,
cái từ “khoen
khoén” nó
hay ho hơn nhiều.
Cũng có
khi mẹ nhắc: “Mai
trước khi tắm thì tiện tay lau tường nhà tắm đi, nó bẩn lắm rồi
đấy.” Hoặc mẹ lại mắng tôi cái tội nấu xong không lau bếp luôn, để mỡ dính
đầy trên tường… Không ngày nào tôi thoát được những lời như thế, mẹ
không than phiền chỗ này thì cũng than phiền chỗ khác chưa sạch. Nhất
là bữa ăn, hầu như bữa ăn nào tôi cũng phải nghe mẹ mắng vài câu rồi
mới được ăn. Nhìn nền nhà bẩn là mẹ càu nhàu, vừa lau vừa bảo tôi
“Bẩn như thế cũng để yên mà ngồi ăn được.”, khi ngồi vào bàn, đến lượt cái
bàn bị đưa vào đối tượng lau chùi tiếp theo. Nếu thần kinh không vững
vàng, chắc tôi không sống nổi với mẹ tôi một ngày và sẽ không nuốt
nổi một miếng cơm. Nhưng tất nhiên là tôi quen rồi, tôi vẫn làm tất
cả những việc mẹ tôi nhắc hàng ngày. Khi nấu xong, tôi lau bếp, lau
tường, rửa luôn bát đĩa xoong nồi cho sạch tinh tươm, lau phòng ăn, lau
bàn ăn. Đến khi tôi với bố ngồi vào bàn ăn, mẹ vẫn phải lấy chổi
lau nhà lau thêm lần nữa. Tôi biết, không phải tôi lười mà là tính mẹ
tôi quá sạch sẽ.
Có một hôm, đang ngồi xem ti vi, mẹ nghe điện thoại
của dì xong thì nói với tôi: “Mày chết chưa… con điên kia, người ta
đang nói mày không quét sân, quét đường mà toàn thấy mẹ quét kia
kìa…” Mẹ tôi vẫn thường nói ra những câu như thế đấy, sống ở làng
tôi thì chẳng mấy ai là không nói tục. Nói tục đã thành một thói
quen, trở nên rất bình thường, trừ khi là quá tục và nói không đúng
lúc mới bị đánh giá này nọ. Em tôi thỉnh thoảng lại nhắc nhở mẹ
tôi: “Mẹ nói rất tục đấy.” hoặc “Đúng là con gái họ Nguyễn”, mẹ
cười bảo: “Kệ tao!”
Tôi nghe xong lời mẹ nói mà tức sùi bọt mép (tôi
nói quá thôi, nhưng thật sự là tôi đang điên lắm). Đúng là cái làng
La, chuyện này mà cũng lôi ra soi mói, bàn luận và
la làng được.
Nhà người ta, người ta muốn quét thế nào kệ người ta, liên quan gì
đến họ mà họ phải ý kiến chứ. Mẹ nói tôi vậy thôi chứ cũng bực
mình lắm, lúc nãy tôi cũng nghe mẹ nói với dì là: nó nấu cơm với
quét nhà, còn sân với đường, tôi làm xong tiện thì quét luôn chứ có
phải nó đi chơi đâu… Haiz, đã bảo người làng tôi quan tâm đến nhau lắm
mà, chuyện của người khác cũng coi như chuyện của mình, chỉ khổ cái
thân tôi, từ sau hôm đó, tôi được kiêm luôn chức quét đường, thêm một
việc vào danh sách công việc hàng ngày. Còn mẹ tôi có thời gian rảnh
đi bộ để rèn luyện sức khỏe với mấy cô hàng xóm.
Kể ra quét đường cũng có cái hay, ít ra thì tôi
cũng bước ra khỏi cổng chứ không chỉ mãi “ru rú trong nhà” như lời
mẹ tôi hay nói. Tôi gặp gỡ nhiều người qua lại, và dần dần học cách
chào hỏi. Với tôi, quét đường giờ như là một cơ hội để tôi hòa nhập
với xã hội bên ngoài, vì tôi gặp rất nhiều người, kể cả những
người tôi không biết và quan trọng là gặp ai tôi cũng phải chào. Cứ thử
không chào mà xem, hôm sau sẽ có tin đồn khắp làng, đại khái như cái
con đấy ít nói lắm, gặp ai cũng không mở mồm ra mà chào, như vậy
thì khả năng ế chồng của tôi cứ theo gió gặp bão mà tăng lên vù vù,
chưa kể tuổi tôi mà trước đây nghỉ học ở nhà thì chắc chắn đã
thuộc diện ê sắc ế.
Chào hỏi trong lúc quét đường như vậy, tôi thấy
mình sống cởi mở hơn trước và có nhiều mối quan hệ hơn trước, dù
là những mối quan hệ rất đặc biệt. Chẳng hạn như thế này, lần đầu
tiên gặp ông Khánh điếc, tôi không biết ông là ai, không biết tên ông
cũng không biết ông bị điếc. Thấy ông nhìn tôi nên tôi chào ông, ông
gật đầu cười rất tươi, một vài lần như vậy, cứ đi qua thấy tôi quét
đường, ông lại nhìn và tôi lại tươi cười chào, ông sẽ đáp lại một
câu: “Ừ, cháu đá [2], xinh gái mà chăm nhất xóm đấy.” Ông
nói xong thì cũng đạp xe qua, tôi chỉ kịp phì cười với câu nói của
ông. Chắc cả cái làng này có mỗi mình ông khen tôi như vậy. Một hôm,
ông dừng xe trước cổng, nói với mẹ tôi là: “Con này được đấy, vừa
chăm chỉ vừa dẻo mồm.” Không phải nói cũng biết mẹ tôi sướng rơn,
vậy mà vẫn phải nói với ông là tôi không có ma nào thèm hỏi, ông có
ai thì giới thiệu cho tôi. Quả là mẹ tôi, không bao giờ khen tôi được
một câu.
[2] Lời chào, phát âm đúng là “cháu đã” nhưng do nói nhanh nên
âm bị biến đổi thành “cháu đá”.
Nói thì nói vậy thôi, so với những người ở làng,
nhất là đám con gái mới lớn, tôi vẫn thuộc dạng ít nói, cần được
đào tạo thêm. Túm lại là tôi vẫn chưa đủ tiêu chuẩn làm con dâu nhà
người ta.