Xứ Wales:

Làng mạc êm đềm

Hơi lạnh làm tôi giật mình thức dậy.
Ở những giường bên, các bạn cùng phòng vẫn thở đều. Tôi xỏ chân vào dép, lục
vali lấy thêm vớ, áo ấm và một khăn len dày quàng vào người rồi co ro bước lại
giường. Tàn lá ngoài cửa sổ in những hình thù kì dị lên nền trời có trăng lưỡi
liềm trắng bạc. Chúng tôi đang ở trong lâu đài St. Donat được xây dựng từ
thế kỉ 14.

Đây
được xem là lâu đài bị nhiều ma ám, trong đó có Lady Stradling, một bà già
nghiêm nghị mang giày cao gót và mặc váy dài phết đất đã bị ám sát cũng tại nơi
này. Người ta đồn bà thường xuất hiện ở Long Gallery, và tuy không thường
xuyên, mỗi lần bà xuất hiện thường báo trước điềm gở. Lần cuối cùng người ta thấy bà
vào năm 1938, trước khi chiến tranh thế giới thứ hai nổ ra.

Long
Gallery khá xa chỗ tôi ở nhưng không vì thế mà tôi bớt sợ. Tôi quen sống một
mình nhưng trong tòa lâu đài bảy trăm năm tuổi thì lại là chuyện khác. Đã vậy
trước khi tôi đi còn đọc đủ chuyện ma quái về những bá tước trong những tòa lâu
đài vương quốc Anh. Những câu chuyện khi đọc bạn biết chắc chắn sẽ làm mình sợ
ít nhất một tuần lễ, nhưng lôi cuốn đến nỗi khó cưỡng lại ý định đọc tiếp. Cũng
may phòng tôi còn ba bạn nữa, nếu không chắc tôi run lấy bẩy vì sợ. Những bóng
ma trong lâu đài St. Donat tôi đọc trên trang web của vùng Vale of Glamorgan
còn bao gồm một mụ phù thủy
già vẫn thường được thấy ở kho vũ khí, hồn một con báo mắt sáng quắc hay bước
nhẹ dọc hành lang, và rùng rợn nhất là bàn tay vô hình chơi đàn piano mặc dù
nắp đàn đóng lại. Sáng nay tôi có thấy cây đàn piano đó nhưng vì đang háo hức
làm quen bạn mới và ổn định chỗ ở nên quên bẵng mất, bây giờ những chi tiết đó
mới hiện rõ mồn một trong đầu. Tôi trùm chăn kín đầu sợ hãi không dám nhìn ra
cửa sổ, rồi ngủ thiếp đi lúc nào không biết.

Chúng
tôi đến Llantwit Major, một vùng quê xinh đẹp và yên ả thuộc vùng Vale of
Glamorgan tham dự chương trình hội nghị quốc tế "Những người trẻ tuổi làm
thay đổi thế giới". Tất cả ba trăm thanh niên tham gia chương trình đều ở
trong lí túc xá của trường Atlantic Collegetrong khuôn viên lâu
đài St. Donat nhìn xuống đại dương mênh mông. Sáng dậy, tôi mới nhận
ra mình quả yếu bóng vía. Bầu trời xứ Wales ngày tháng tám xanh biếc, chim
chóc hót ríu rít trên đường tôi đi bên thảm cỏ xanh mướt trước cổng vào lâu đài
còn đẫm sương. Đang loay hoay dò bản đồ, thấy một anh chàng cao lớn nhưng mặt
non choẹt đang chạy bộ ngược chiều, tôi mới gọi lại hỏi đường. Anh chàng người
Anh chỉ đường rất "khí thế" ấy là David, sau đó tình cờ ở chung nhóm
chuyên đề "toàn cầu hóa"
với tôi và trở thành bạn thân thiết trong chương trình (hai năm sau ngày gặp gỡ
ở Wales chúng tôi còn gặp nhau nhiều lần nữa khi tôi sang Anh
học). Hai người bạn thân khác tôi có nhắc đến nhiều trong những bài viết
về nước Anh là Lynette và Fiona. Lynette nằm trong ban tổ chức chương trình,
lúc đó đang có bầu bé Molly sáu tháng nhưng rất năng động, chạy đi chạy lại như
con thoi, hết bộ đàm đến điện thoại di động réo rắt. Cô rất mến tôi nên dù bận
mấy cũng kéo tôi ra lấy di động bảo tôi nói chuyện với Jacko - chồng cô - vì cô
kể nhiều về tôi với anh. Còn Fiona tôi gặp khi tất cả mọi người đang đứng ngồi
chen chúc trong bar lúc DJ đang chơi bài Dancing in the moonlight. Đến giờ tôi
vẫn nhớ như in cô gái tóc vàng dễ thương mặc váy jeans xanh áo trắng xinh xắn,
cười với tôi rất tươi làm quen.

Llantwit
Major, tiếng xứ Wales là Llanilltud Fawr, đã có người ở hơn ba ngàn năm trước,
từ thời đồ đồng, đồ đá đến thời Roman, nhưng những tòa nhà xưa nhất trong thị
trấn được xây dựng bởi người Norman sau đó. Sẵn đề cập đến tiếng xứ Wales,
thật ra Wales thuộc liên hiệp vương quốc Anh và nói tiếng Anh như tiếng mẹ đẻ nhưng
ít ai biết được quốc gia này hiện nay vẫn còn ngôn ngữ riêng, chỉ có điều đã
mai một đi đáng kể. Tôi có anh bạn người Úc, trước làm việc tại đại sứ quán Úc
tại Hà Nội, trong những cuộc nói chuyện thấy anh không thích người Anh mấy. Tò
mò hỏi chuyện, mới biết bố mẹ anh gốc người xứ Wales. Bởi vậy anh không có
cảm tình với nước Anh vì trong lịch sử đã chinh phục xứ Wales và làm
mất đi ngôn ngữ truyền thống nước này. Tôi gân cổ "Nhưng nhờ vậy mà bây giờ nói tiếng Anh khỏi
cần đi học chi cho khổ.". Anh vặn lại: "Vậy Việt Nam bây
giờ không có tiếng Việt mà nói tiếng Trung Quốc, khỏi cần phải đi học chi cho
khổ, chịu không?". Tôi có thể cãi lại "nhưng tiếng Trung Quốc đâu
"có giá" bằng tiếng Anh là ngôn ngữ quốc tế cả thế giới giao
tiếp.". Tuy nhiên, nghe anh nói có lý nên tôi thôi không tranh luận nữa.

Buổi
chiều, sau những ngày tham gia hội thảo vất vả, chúng tôi đón taxi ra trung tâm
thị trấn chơi. Llantwit Major chỉ cách thủ đô Cardiff rộn ràng chừng
ba mươi cây số nhưng cả đám nhất trí không đi Cardiff mà ở lại làng
mạc êm đềm hít thở bầu không khí của một miền quê xứ Wales. Quảng trường nhỏ
của thị trấn đẹp như mơ, yên tĩnh đến lạ lùng. Chúng tôi say sưa nhìn quán rượu
Old White Hart với những giỏ hoa tươi rung rinh trên tường sơn trắng sần sùi.
Mãi sau này tôi mới biết đây là ngôi nhà có người ở xưa nhất thị trấn, được gia
đình Raglan xây dựng từ giữa thế kỉ 15. Tôi mê mẩn nhìn những bộ bàn ghế gỗ kê
bên ngoài quán rượu đầy người địa phương đang ngồi uống bia và trò chuyện trông
thật thư giãn, rồi theo đám bạn làm một vòng pub crawl^[10]. Thỉnh thoảng tôi lại
tách ra một mình lang thang qua những con đường vắng với những ngôi nhà xinh
xắn êm đềm đặc trưng làng quê xây bằng đá xưa, có cả những mái nhà tranh lúp
xúp như nấm bên ngoài dây leo phủ kín, tường treo đầy những giỏ hoa tươi. Hoa
thuỷ tiên (daffodil) là biểu tượng của xứ Wales nhưng cuối hè thuỷ
tiên đã tàn hết, chỉ có những loài hoa khác nở bừng trên những khoảng sân be bé
trước nhà. Tôi cũng thích khoảng sân rải đá dăm trắng trước những quán rượu yên
tĩnh, nơi cư dân Llantwit Major làm việc xa ở Cardiff sau một tuần lễ tất bật
được ngồi thư thái trên ghế gỗ dài trong khu vườn dẫn ra con suối róc rách,
nhấm nháp trà và bánh ngọt phủ quả dâu tằm đỏ mọng.

[10] pub crawl: đi la cà vào nhiều
quán rượu khác nhau, rất phổ biến ở sinh viên châu Âu sau mỗi mùa thi.

Ngày
cuối cùng, chúng tôi kéo nhau ra bờ biển chơi. Khuôn viên trường Atlantic nằm
trên đồi nhìn xuống bãi biển vắng người đầy đá tảng lô xô, bao bọc là vách đá
dựng đứng của vịnh Tresilian được thiên nhiên đẽo gọt thành những nấc thang có
thể trèo lên được. Chúng tôi thi nhau trèo lên chụp ảnh, khi về đến nhà đọc
trên Internet mới biết những vách đá này rất nguy hiểm, có thể rớt vỡ bất cứ
lúc nào, hú hồn hú vía. Vịnh Tresilian cũng là nơi những hóa thạch từ thời xa
xưa được tìm thấy, còn vách đá chúng tôi leo lên có một hang khuất bên trong,
nơi thời xưa cướp biển và dân buôn lậu trú ẩn vì có đường hầm ăn thông ra lâu
đài St. Donat. Tôi mê nhất vườn hoa nằm giữa lối đi giữa bãi biển và lâu đài,
nhỏ nhắn thôi nhưng hoa mọc đẹp như tranh vẽ thế kỷ 18, có cả loại hồng to bằng
cái tô lớn nhưng vẫn chưa bung hết cánh ra. Nếu có một vườn hoa như thế này ở
nhà, tôi có thể nằm ngoài vườn đọc sách cả ngày không chán.

Trời
ngả về chiều, xa xa một nhóm bạn đang tắm biển vẫy chúng tôi rối rít. Tôi chưa
kịp thay đồ bơi, đang đứng lò dò trên mép nước lạnh buốt như nước đá trong
nhiệt độ buổi chiều tám độ
C, nửa muốn xuống nửa không thì James - người London, cũng chung hội thảo toàn
cầu hóa của tôi - chạy thật nhanh từ ngoài biển lên bờ. Tôi chưa kịp định thần
đã bị anh chàng bế xốc lên chạy trở lại xuống biển thảy ùm xuống nước. Tôi lạnh
cóng, lại không biết bơi nên vừa khua nước tứ tung vừa run lập cập. Lên được bờ
rồi, tôi rượt anh chàng láu cá chạy chối chết.

Đã bốn
năm trôi qua kể từ những ngày vừa êm đềm vừa sôi nổi ấy. Tôi không tả hết được
vẻ đẹp giản dị của thôn xóm Llantwit Major vùng thung lũng Glamorgan, cũng như
đồi núi chập chùng ruộng đồng xanh ngắt, với những đàn bò khoang trắng khoang
đen thong thả gặm cỏ. Tôi cũng quên mặt phần lớn những người bạn cùng chương
trình, ba bạn gái cùng phòng giúp đỡ tôi đỡ sợ ma đêm đầu tiên ở lâu đài St.
Donat. Rồi anh chàng trẻ tuổi sinh viên trường Atlantic đã tình nguyện chìa
chân mình làm bậc cho tôi bước lên khi tôi đang lúng túng kiếm chỗ leo lên bờ
trong hồ bơi sâu đến cổ. Cả những người bạn cùng tôi cắt diều thả lên nền trời
đầy nắng... Sau này sống ở Anh hơn một năm, cảnh miền quê lặng lẽ với những mái
nhà lợp tranh xinh xắn không còn mới mẻ với tôi nữa. Nhưng lần nào cũng vậy,
mỗi lần nghĩ về những quán rượu rải sỏi tĩnh lặng trong chiều và những giỏ hoa
tươi trên tường đá, tôi lại muốn khoác ba lô trốn chạy phố phường về lại những
ngày êm đềm ở làng mạc xứ Wales xưa.