Tự thương
lấy mình

Trong tình yêu, ngay từ đầu đã cho cơ hội dư dả để mỗi người chúng ta lựa
chọn.

Nhưng sau nhiều lần chọn đúng, vẫn sẽ có một lần cam tâm tình nguyện sai.

Nó luôn thích đồ ngọt, mà chắc là người hiểu vì sao... Không phải vì nó
hay tầm xàm bảo ráng ăn nhiều đường nhân tạo để tự ảo tưởng rằng đời mình vẫn
không thiếu những ngọt ngào. Chỉ là mỗi khi thấy nó nghệch mặt ngồi xắn từng
khoanh bánh hay vục mặt trong một nùi kem béo trắng xốp như bông, người sẽ hiểu
ngay và hỏi rằng: “Lại buồn bã gì đúng không?”

Ừ thì, bây giờ nó đang buồn đây!

Buồn vì quán quen đã không còn bán nữa bánh táo nó thích. Buồn thêm là
sang quán mới nếm thử món chessecake nhìn ngon và ưng mắt quá chừng, nhưng thật
ra ăn dở tệ và ngấy thấy ghê luôn!

Buồn vì bánh cheesecake, như cách người vẫn phiên âm và gọi đùa, vẫn mãi
là bánh “chia cách”. Sự ngọt ngào ấy không thể níu gần khoảng cách
ngày càng xa hút mắt của hai đứa, càng không thể làm dịu lòng lẫn cổ họng đang
khô đắng chẳng rõ nguyên do.

Và buồn nhất là khi đã trốn tránh tất cả cảm xúc phiền hà giữa chúng ta,
nó vẫn buộc phải nhận ra... Nó thương người!

Chẳng cần biết yêu thương này là đúng hay sai. Chỉ vì từ lúc bắt đầu, nó
đã chọn một con người không bao giờ có ý định dừng lại ở một nơi nào đủ lâu
dài.

Mà thật ra trong tình yêu, ngay từ đầu đã cho cơ hội dư dả để mỗi người
chúng ta lựa chọn. Nhưng sau nhiều lần chọn đúng, vẫn sẽ có một lần cam tâm
tình nguyện sai. Thì có sao? Cứ chầm chậm bước tiếp trên con đường sai lạc ấy
một cách kiên trì, đến khi nào không còn đủ niềm tin thì hẵng rời đi.

Mà thôi, chuyện đó giờ cũng không còn quan trọng nữa!

Này người, nó lại đi ăn bánh ngọt nữa đây. Một mình...

Góc quán đó luôn là lựa chọn đầu tiên khi nó cần một nơi yên tĩnh và đèm
đẹp để nhìn ngày trôi đi. Ngay ngã tư của hai con đường một chiều giao nhau, đủ
hiểu không bao giờ nơi này vắng tiếng còi xe hay ngơi chút bụi bặm. Có ai đó
từng nói muốn thấy rõ nhất sự tất bật gấp gáp của nhịp sống đô thị, hãy cứ nhìn
vào những con đường một chiều. Thế nên cái cảm giác ngồi trong cửa kính cách
biệt nhìn ra dòng xe hối hả chóng vánh ngoài kia, thấy nhẹ lòng thảnh thơi hết
sức. Thì thôi ai muốn mệt nhoài chạy theo những cuộc đuổi nhau bất tận ngoài
đời, hãy cứ vững chân vững lòng tiếp tục. Còn nó, đứng lại nhìn theo - dù chẳng
còn thấy gì ngoài khói bụi ngút mắt đằng xa...

Một người đi khuất cuối đường

Một người ở lại tự thương lấy mình...

Ai khổ nhất trong Những người khốn khổ?

Yêu một người là chấp nhận đánh đổi tất cả để nhìn thấy họ cười vui, dù
nụ cười ấy chẳng phải dành cho mình.

Khi xem đi xem lại đến ba lần bộ phim nhạc kịch Les Misérables – Những
người khốn khổ được chuyển thể từ tác phẩm cùng tên của Victor Hugo, tôi đã
nghĩ hoài về câu hỏi này.

Có người sẽ nghĩ ngay đến bà mẹ Fantine tội nghiệp, hay người tù hoàn
lương Jean Valjean, hay cô bé Cosette đáng thương... Những nhân vật đó, chúng
ta đều đã thuộc nằm lòng trong những bài học Ngữ văn thời trung cấp, vì quả
tình, họ khốn khổ thật.

Nhưng nếu chỉ xét trong hệ quy chiếu của những kẻ đang yêu, tôi lại có
một câu trả lời hoàn toàn khác.

Lúc này đây, tôi chỉ nghĩ đến Éponine, nghĩ về tình yêu thầm lặng và tội
nghiệp mà cô dành cho Marius. Lần nào rời khỏi rạp, trong đầu cũng chỉ nghe
vọng lại những câu hát của Éponine:

“I love him. But every day I’m learning

All my life I’ve only been pretending

Without me, his world would go on turning

A world that’s full of happiness

That I have never known...”

[Tôi yêu chàng, nhưng ngày qua ngày tôi lại hiểu ra rằng mình chỉ đang tự
lừa dối bản thân.

Không có tôi, thế giới của chàng vẫn tiếp tục vòng quay tròn đầy của hạnh
phúc -

thứ hạnh phúc tôi chẳng biết đến bao giờ].

Tình cảm đơn phương dường như luôn là một chiều cạnh tất yếu của cuộc
sống. Thế nên trong Những người khốn khổ của nhà văn hiện thực - lãng mạn bậc
thầy Victor Hugo, làm sao thiếu đi được một mảnh đời “cùng khổ” bởi tình yêu
một phía ấy?

Yêu một người là chấp nhận đánh đổi tất cả để nhìn thấy họ cười vui, dù
nụ cười ấy chẳng phải dành cho mình. Tôi nhớ hoài hình ảnh thẫn thờ của Éponine
khi buông rơi những đồng bạc mà Marius trả công cho cô vì đã dẫn đường để anh
tìm đến nhà Cosette - người con gái khiến Marius yêu ngay từ cái nhìn đầu tiên.

Dẫn lối cho người mình yêu thương đến với một người-không-phải-mình, tự
tay dâng nhường thứ hạnh phúc đôi lứa mà cả đời mong cầu, để đứng từ xa ngần
ngại nhìn Marius và Cosette thành đôi, còn mình đành lẻ nhịp. Trời ơi, cái cảm
giác đó đau đớn cùng cực. Vậy mà, Éponine vẫn cam tâm chịu đựng, nhận về riêng
tất thảy nỗi buồn, chỉ để cho người mình yêu toàn vẹn niềm vui.

Éponine cứ nghĩ lời hứa trả ơn của Marius sẽ là một cái siết vai, một
vòng tay ôm, nhưng cuối cùng, chỉ là 5 đồng bạc leng keng vang tiếng lạnh tanh
rơi xuống nền đất. Cô đâu cần thứ vật chất ấy, dẫu cho cuộc sống của Éponine
chật vật lắm, và lại được nuôi lớn trong môi trường lừa lọc của cha mẹ hành
nghề cướp gạt. Nhưng tình yêu thầm lặng và mù quáng cô dành cho Marius lớn hơn
cả những lo toan cơm áo đời thường. Có một người xứng đáng để mình yêu đến độ
chẳng màng đến sang - hèn, được - mất của cuộc sống, âu cũng là một niềm an ủi
trọn vẹn cho một cuộc đời chẳng mấy trọn vẹn của Éponine.

Đến phút cuối cùng, khi chắn làn đạn để bảo vệ Marius và ngã quỵ xuống
giữa lấm lem mưa, máu và nước mắt, Éponine vẫn lẳng lặng cầu xin chỉ duy nhất
một điều: “Liệu Ngài có thể hôn lên trán em sau khi em ngừng nhịp thở? Ngài
Marius, Ngài biết không, có lẽ em đã trót đôi chút thương Ngài...” [1]

[1] Nguyên văn trong tiểu thuyết là “And then, do you know, Monsieur
Marius, I believe I was a little in love with you”.

Cảm giác yêu và nể phục một người sâu nặng lắm. Bởi nó không chỉ có sự si
mê nhất thời của yêu đương trai gái, mà còn cả sự trân trọng thiết tha dành cho
một người mà mình luôn hướng về. Si mê có thể chóng qua và nhạt dần, nhưng đã
là trân trọng thì cả đời vĩnh viễn khắc cốt ghi tâm.

Tình yêu của Marius và Cosette đẹp đó, nhưng với tôi, nó vẫn cứ chập chờn
đâu đó những si mê xốc nổi. Và kết cục viên mãn của hôn lễ hai người chẳng qua
là để đúng bài bản tiểu thuyết lãng mạn. Còn đời thực, mấy ai được ân may có
một tình yêu như thế?

Đời thực, chỉ như Éponine đối với Marius là cùng. Một người kiên tâm nặng
tình, một người vô tâm quay lưng.

“Don’t you fret, Monsieur Marius. I don’t feel any pain

A little fall of rain. Can hardly hurt me now

You’re here, that’s all I need to know...”

[Đừng băn khoăn cho em, Ngài Marius. Em chẳng thấy đau đớn chi đâu.

Một chút mưa rơi nhẹ ướt áo. Chẳng thể nào làm tổn thương em được.

Chỉ cần Ngài ở đây bên cạnh, chỉ cần vậy thôi đã đủ cho em rồi...]

Đó là những lời cuối cùng Éponine hát cho Marius khi cô lịm dần trong
vòng tay anh, trong nhạt nhòa những mảnh ký ức chắp vá của mối tình đơn phương
mà cô biết trước sẽ chẳng bao giờ thuộc về mình. Có một phút nào đó, tôi tự
thấy mình không phải đang xem trên màn hình trăm inch một bộ phim nhạc kịch, mà
đang đập cùng nhịp tim của những Éponine, của những Marius - nhịp tim của những
tơ duyên bất thành, dù đơn phương nhưng vẹn đầy yêu thương.

Bởi lẫn trong Les Misérables, lẫn trong hình ảnh Éponine ấy là cuộc đời
chúng ta đang sống, có đau khổ, có tình yêu, và có cả những hy sinh đầy cam
chịu, nhưng vẫn mãn nguyện mỉm cười. Bởi đến phút cuối cùng, họ biết mình đã
sống một cuộc đời trọn vẹn với tình yêu và đức tin mà bản thân tự ràng buộc
tuyên thệ.

Mà hình như phim ảnh văn thơ cũng thường quanh đi quẩn lại những tình yêu
ngoài lề như thế. Tôi vẫn nhớ trong bộ phim truyền hình nổi tiếng Glee dạo gần
đây, nhân vật nam chính đã nói với cô bạn yêu thầm mình rằng: “Sẽ ổn cả thôi.
Thật ra ai trong chúng ta cũng từng trải qua cảm giác đơn phương thích một
người và làm những chuyện khờ dại mà sau này bản thân ngẫm lại đều ước chi mình
đừng như vậy. Sẽ đến lúc điều mà chúng ta mong muốn nhất là được trở lại làm
bạn của nhau như ban đầu...”

Tình cảm đơn phương giống như gieo hạt mầm trên đại lộ nền xi-măng cứng
ngắt vậy. Nếu gắng gượng kiên trì và cố chấp lắm, rồi cũng đến lúc bạn đập vỡ
đất, đào nứt lớp nhựa đường cho mầm xanh nảy lên. Nhưng xe cộ ngược xuôi, chân
người vội vàng, cũng sẽ đạp ngang cán nát khi chồi non còn chưa kịp đón lấy ánh
Mặt trời đầu tiên. Vốn dĩ ngay từ đầu, hạt mầm cảm xúc không nên gieo trên đất
nền khô khốc và khó thể dung dưỡng yêu thương ấy.

Nhưng rồi ai cũng từng khờ dại đôi lần thế thôi, kiểu như Trời muốn thử
lòng người kiên nhẫn và mù quáng đến đâu. Vấn đề là sau lần gieo mầm bất thành
ấy, bạn có còn dám quay trở lại đại lộ, nhìn nền xi-măng trơ mình dưới khói bụi
xám xịt và mảy may không còn chút hạt giống xanh màu hy vọng?

Mấy ai đủ can đảm để trở lại làm bạn khi cảm giác xưa vẫn còn xao xác
trong lòng? Mấy ai đủ can đảm đau lại từ đầu khi nhìn lại nụ cười ấy, ánh mắt
ấy, chỉ thấy tất cả những xốc nổi, vụng về mà bạn từng làm cho họ, trở về
nguyên vẹn.

Còn bạn, chuyện khờ dại nhất bạn từng làm cho một mối tình đơn phương là
gì?