Chương 36: Hại Người Hại Mình

Bạn tôi thường than thở là tiền lương của cô ấy quá thấp, lãnh đạo lại chẳng được cái nết gì. Nếu biết tôi muốn đi dạo phố hoặc đi công chuyện, nhất định cô ấy sẽ tìm mọi cách để trốn việc ra ngoài. Tôi từng nhắc cô ấy rất nhiều lần là không nên làm như vậy, đã đi làm thì phải làm cho tử tế.

Nhưng cô ấy hoàn toàn không nghe tôi. Lý do là lương đã thấp, lãnh đạo còn không ưa mình, cố gắng để làm chi? Dù có bị đuổi việc thì cũng chẳng sao cả, việc lương cao thì mới khó tìm, chứ loại việc này kiếm đâu chẳng được? Biết đâu lại có ngày cô ấy nổi hứng, xin nghỉ việc trước ấy chứ!

Trong cuộc sống, có không ít người giữ thái độ như vậy đối với công việc. Nếu lãnh đạo tốt với mình hơn chút, đãi ngộ cao hơn chút thì thái độ làm việc sẽ chăm chỉ hơn chút; ngược lại, chúng ta làm việc qua loa đối phó, vì chỉ có thế thì bản thân mới cảm thấy không chịu thiệt. Tư tưởng này được rất nhiều người tán đồng, nổi tiếng nhất là cách nói: Anh chỉ trả lương cho tôi có 3000 tệ mà đòi tôi làm lượng công việc của 8000 tệ? Không thể để cho lãnh đạo công ty bóc lột tôi, tưởng tôi là đồ ngốc chắc?

Tất cả những người có tư tưởng ấy nên đọc câu chuyện dưới đây.

Một cây táo tới kỳ ra quả. Năm đầu tiên, nó ra 10 quả táo, 9 quả bị hái đi, nó còn lại 1 quả. Cây táo rất bất bình với chuyện này, bèn tự cắt nguồn sống, từ chối lớn lên. Năm thứ hai, nó ra 5 quả táo, 4 quả bị hái đi, nó còn lại 1 quả. ” Ha ha, năm ngoái mình chỉ lấy được 10%, mà năm nay lấy được những 20%. Thắng to rồi, thắng to rồi!” Cây táo thấy rất vui vẻ.

Nhưng thực ra nó có thể làm thế này: Tiếp tục lớn lên. Ví dụ, năm thứ hai nó cho ra 100 quả, bị hái đi 90 quả, nhưng nó vẫn còn 10 quả. Rất có thể nó sẽ bị hái đi 99 quả, bản thân chỉ còn 1 quả. Nhưng không sao, nó còn có thể tiếp tục lớn lên, năm thứ ba nó sẽ ra 1000 quả,…

Kỳ thực, việc cây táo ra bao nhiêu quả không hề quan trọng. Quan trọng nhất là cây táo đang dần lớn lên! Tới khi trở thành một cây đại thụ che trời, những thứ từng ngăn cản nó lớn lên đã trở nên yếu ớt tới mức có thể lãng quên được rồi. Thực ra, việc nhận được bao nhiêu thành quả không quá quan trọng, quan trọng nhất là lớn lên, là trưởng thành.

Câu chuyện này nói về một điều khá tương tự với bài viết “Tư tưởng đó đã hại bao nhiêu phụ nữ rồi?”. Điểm khác là bài viết kia nhắc tới việc con người không muốn trưởng thành trong hôn nhân, còn câu chuyện này đều cập tới việc con người không muốn trưởng thành trong công việc.

Ngày trước, khi còn đi làm, công ty tôi tuyển hai thực tập sinh, một người là Tiểu Dự, người còn lại là Tiểu Trừng. Lúc mới vào làm, cả hai đều rất hăng hái và nhiệt tình, nhưng không may hai người lại bị chuyển tới một bộ phận mà tất cả nhân viên đều không thích. Bởi vì lãnh đạo của bộ phận đó rất độc tài, lại thích cướp công của cấp dưới.

Không lâu sau, Tiểu Trừng đã nắm được mạch ngầm chính của bộ phận này, cũng học được cách đối phó với lãnh đạo, việc nào trốn được thì trốn, không trốn được thì làm qua loa cho xong. Tiểu Trừng mau chóng hòa nhập với các đồng nghiệp khác.

Nhưng Tiểu Dự thì không hề bị những thứ đó ảnh hưởng. Sáng nào cậu ấy cũng tới văn phòng sớm nhất, mở cửa sổ, thay bình lọc nước, tan ca về muộn nhất, đóng cửa sổ. Lúc lãnh đạo có việc cần bàn giao, người khác đều từ chối, chỉ riêng cậu ấy là lập tức nhận việc, một mình tăng ca làm cho xong. Những hành động này của Tiểu Dự không khiến người trong bộ phận quý mến cậu ấy; trái lại, hầu như tất cả đều không ưa Tiểu Dự, cho rằng một mình cậu ấy chăm chỉ, khiến người khác trông có vẻ lười biếng, nhởn nhơ.

Thế là họ vừa uống nước lọc mà Tiểu Dự bê về, vừa thầm mắng cậu ấy là đồ nịnh hót. Lãnh đạo cũng không ngốc. Anh ta biết Tiểu Dự là cấp dưới chăm chỉ và nghe lời nhất, nên việc gì cũng giao cho cậu ấy, vì thế Tiểu Dự là người bận rộn nhất trong bộ phận.

Dù vậy, lãnh đạo cũng chẳng hề ưu ái Tiểu Dự, các bản báo cáo mà cậu ấy thức đêm để hoàn thành, hôm sau đều do lãnh đạo thong thả trình bày; khi Tiểu Dự gần như một mình hoàn thành hạng mục, thì trong hội nghị người được biểu dương luôn là lãnh đạo mà không phải cậu ấy; vào đợt thăng chức tăng lương, Tiểu Dự cũng chỉ ở hàng thường thường bậc trung trong bộ phận.

Bởi vì tuy những người khác không chăm chỉ làm việc, nhưng họ ở trong công ty từ lâu, còn Tiểu Dự lại là người dễ ức hiếp nhất.

Thỉnh thoảng, tôi không kìm lòng được mà hỏi Tiểu Dự, vì sao cậu không nghĩ cho bản thân mình? Tôi tưởng sẽ phải nghe than thở về lãnh đạo, ngờ đâu cậu ấy chỉ nói một câu mà tới giờ tôi vẫn khó có thể quên được:

“Em biết chị thấy lãnh đạo đối xử với em quá bất công, nhưng anh ta cho em rất nhiều cơ hội để học tập. Em dám khẳng định là hiện giờ, ở bộ phận này, không có ai hiểu rõ cách thức vận hành của tổ chức hơn em.”

Mấy năm sau, công ty thấy bộ phận ấy luôn là nơi có hiệu quả công tác thấp nhất, bèn quyết định thay máu lãnh đạo. Khi lãnh đạo cấp cao xuống thị sát, họ ngạc nhiên phát hiện, hóa ra trong bộ phận còn có một người như Tiểu Dự – cậu ấy hiểu rõ bộ phận này hơn cả lãnh đạo, cũng biết vấn đề chính nằm ở đâu.

Lúc đó, đoàn lãnh đạo cấp cao đề xuất việc đề bạt lãnh đạo trẻ. Sau nhiều cuộc họp, họ quyết định để Tiểu Dự tạm thời quản lý bộ phận, nếu Tiểu Dự đảm nhiệm tốt thì cậu ấy sẽ được bổ nhiệm chính thức, còn nếu Tiểu Dự không làm được thì công ty sẽ tuyển người khác.

Không còn bị lãnh đạo cản đường, Tiểu Dự mạnh dạn đưa ra nhiều chính sách mới, loại bỏ những thói xấu cũ, nhận được sự khen ngợi từ toàn thể lãnh đạo cấp cao. Thời gian thử việc chưa kết thúc Tiểu Dự đã được chính thức bổ nhiệm thành quản lý. Trong bộ ngành vốn có nhiều người không chịu nghe theo quyết định của công ty, nhưng nhìn theo hướng phát triển, cũng phải dần thay đổi thái độ.

Tôi rất mừng cho Tiểu Dự, nhưng vẫn hỏi cậu ấy một vấn đề: Nếu lần này công ty không chuyển lãnh đạo cũ đi, thì liệu cậu ấy còn chấp nhận đãi ngộ bất công như thế không?

Tiểu Dự thành thật nói, thực ra cậu ấy đã có ý định xin nghỉ việc rồi. Mấy năm qua, Tiểu Dự đã học được những thứ mà cậu ấy muốn học, hoàn toàn có thể đảm nhiệm được công việc yêu cầu cao hơn. Cậu ấy bày tỏ chân thành: “Trong mấy năm đầu đi làm, em vốn không quan tâm tới việc mình sẽ nhận được bao nhiêu lương, em chỉ muốn học tập thêm nhiều thứ để sau này còn cần dùng đến.”

Một người có tư tưởng như vậy, khi bước trên đường đời của mình, thì dù tạm thời có gặp khó khăn cũng sẽ không ảnh hưởng tới sự trưởng thành của cậu ấy, thậm chí còn trở hoàn cảnh tốt nhất thúc đẩy cậu ấy trưởng thành.

Tuy nhiên, trong chúng ta có bao nhiêu người ngộ ra điều này? Kể cả tôi cũng vậy, phải trải qua rất nhiều chuyện tôi mới có thể hiểu thấu đạo lý ấy.

Từng có vị biên tập mở một chuyên mục, hi vọng tôi giúp chị ấy viết bài. Vì quan hệ khá tốt nên tôi cũng vui vẻ đồng ý.

Sau bữa tối, tôi liền nhốt mình trong phòng làm nhiệm vụ này. Sau khoảng nửa tiếng, tôi đi ra. Ông xã thuận miệng hỏi: “Nhanh vậy à?”

Tôi đáp: “Giúp một chút thôi mà, tàm tạm là được rồi.”

Ông xã bèn nhắc nhở: “Tuy nói là giúp đỡ nhưng tên tác giả bài viết vẫn là em, nếu em làm qua loa thì em đang bôi nhọ cái tên của chính mình đấy.”

Tôi lập tức tỉnh ngộ, vội về phòng xóa bài viết cũ đi, xây dựng lại ý tưởng, sau đó tập trung sáng tác, tới hai giờ sáng mới hoàn thành. Về sau, chị biên tập kia nói với tôi, chị ấy mời vài người viết bài giúp mình, nhưng nhận ra tôi là người viết nghiêm túc nhất. Thế là từ đó chúng tôi trở thành những người bạn tri kỷ.

Sau chuyện này, tôi bắt đầu kiểm điểm lại bản thân. Những việc tôi đang làm là vì người khác hay vì chính bản thân tôi? Sau khi hiểu thấu điều đó, tôi không bao giờ làm bất cứ chuyện gì một cách qua loa nữa.

Khi sự cho đi không được đền đáp tương xứng, chúng ta sẽ oán hận, buồn phiền, căm phẫn, cuối cùng quyết định không nhiệt tình cố gắng như trước nữa, nhằm trừng phạt những người không báo đáp xứng đáng cho chúng ta. Tuy tưởng rằng mình đang trừng phạt đối phương, lại không hề hay biết thực ra chúng ta đang trừng phạt chính mình. Lý do khiến nhiều người mắc sai lầm này, là bởi vì mỗi người chỉ tính toán cái được cái mất nhất thời, mà quên đi điều gì mới là quan trọng nhất.

Không phải vì được nhận lại nên chúng ta mới cho đi, mà chúng ta phải cho đi thì mới được nhận lại

Chương 37: Hôn nhân không phải nhu yếu phẩm

Chồng tôi thường hỏi một vấn đề, nếu không gặp được anh ấy thì tôi sẽ kết hôn với ai. Tôi đáp: “Nếu không gặp được anh thì rất có thể em sẽ độc thân cả đời.”

Câu này chắc chắn không phải là lời dỗ ngọt, bởi vì trước khi kết hôn, tôi thực sự nghĩ mình sẽ độc thân cả đời. Nhưng tôi cũng không cảm thấy đó là một chuyện đáng sợ.

Nhiều năm trước, cô bạn thân Đương Đương đã tán gẫu với tôi về đề tài này rồi. Thời điểm ấy chúng tôi đều đang độc thân.

Tôi nói với cô ấy:

“Nếu tớ không tìm được nửa kia như ý, tớ sẽ đi du lịch vòng quanh thế giới, kết bạn với dăm ba người cùng chung chí hướng. Sau ba mươi lăm tuổi, tớ sẽ cố gắng gây dựng sự nghiệp của mình. Khi kiếm đủ tiền dưỡng già, tớ sẽ tìm một viện dưỡng lão đẳng cấp năm sao để ở. Hàng ngày chơi mạt chượt, chuyện trò với cụ ông cụ bà ở đó. Cuộc sống sẽ không hề cô độc. Nếu tới cuối đời mà vẫn chưa tiêu hết tiền thì tớ sẽ quyên góp cho trẻ em vùng cao.”

Đương Đương đáp:

“Ôi, tớ ủng hộ cậu. Nhưng nếu cậu tìm được nửa kia thì tớ cũng sẽ chúc phúc cho cậu. Bạn thân của tớ không thể rơi vào tay một kẻ không biết quý trọng được.”

Về điểm này, quan điểm của tôi và Đài Loan cực kỳ giống nhau, thế nên chúng tôi mới trở thành bạn thân suốt nhiều năm.

Trong mắt tôi, điều đáng sợ nhất không phải độc thân, mà là sống hết đời với một người mình không yêu. Với tôi, chuyện đó không khác gì tự sát. Một cuộc hôn nhân như vậy sẽ phá hủy nhiệt huyết và lý tưởng của tôi với cuộc sống, thậm chí khiến tôi không còn hứng thú gì với cuộc đời nữa. Vậy hôn nhân kiểu này tồn tại để làm gì?

Trước đây, khi tôi đi làm, có quen một chị gái. Chị ấy rất tốt, nhiệt tình hào sảng, năng lực cũng rất mạnh, là đối tượng được công ty bồi dưỡng trọng điểm. Chỉ là gần bốn mươi tuổi mà vẫn chưa kết hôn. Còn một vị đồng nghiệp khác có hôn nhân không mấy hạnh phúc, thường xuyên than phiền chồng cô ấy kém cỏi thế này thế kia; nhưng khi nhắc tới chị đồng nghiệp nọ, cô ấy sẽ tỏ ra mình ưu việt hơn hẳn người ta, cho là dù hôn nhân không hạnh phúc thì ít nhất mình còn có chồng có con. Chỉ bằng điểm này thôi là đã vượt xa chị đồng nghiệp chưa kết hôn kia.

Tôi nghĩ ngược lại.

Chị gái chưa kết hôn kia có một cuộc sống muôn màu muôn vẻ. Sau khi tan ca sẽ chạy bộ, chơi bóng, đọc sách… Thật vui vẻ, phong phú.

Cuối tuần lên xem blog của chị ấy, không phải là leo núi ngắm cảnh, thì cũng là nấu một bữa cơn thật thịnh soạn ở nhà. Chỉ cần nhìn blog ấy thôi cũng có thể nhận ra đây là một con người đầy sức sống. Hơn nữa, chị ấy chưa từng băn khoăn về vấn đề hôn nhân, dù có người hỏi cũng chỉ vui vẻ đáp:

“Duyên còn chưa tới, tôi cũng không làm gì được.”

Tôi vẫn thường nói, một trong những hành vi nông cạn nhất của phụ nữ là coi việc lấy chồng hoặc lấy được chồng tốt làm tiêu chuẩn đo lường thành công của mình và người khác. Nếu lấy hôn nhân của để đo lường thành công của một phụ nữ thì ít nhất cuộc hôn nhân ấy cũng phải là một cuộc hôn nhân đáng giá; còn khi chỉ đơn giản là lấy chồng, thì điều đó chẳng có gì đáng để kiêu ngạo.

Hầu hết các cô gái chần chừ không chịu lấy chồng, không phải vì ai thèm lấy, mà vì họ đặt kỳ vọng vào hôn nhân, họ luôn mong muốn tìm được nửa kia chính xác. Bởi kỳ vọng này mà họ không muốn buông xuôi chấp nhận. Không nhiều cô gái kiên trì sống là chính mình, có rất nhiều người sẽ thỏa hiệp với cha mẹ và sự soi mói của xã hội. Họ tưởng mình chỉ thỏa hiệp một lần, nhưng kết quả là họ lại thỏa hiệp cả đời.

Quanh tôi cũng có rất nhiều cô gái băn khoăn về hôn nhân. Rõ ràng mới khoảng hai mươi nhưng đã tự gọi mình là gái ế, thậm chí còn đặt mục tiêu cho bản thân, trước hai mươi lăm tuổi nhất định phải kết hôn. Dù thế nào cũng phải lấy được chồng, thế nên mới có nhiều phụ nữ chấp nhận chịu đựng giày vò trong hôn nhân như vậy.

Tôi luôn cho rằng, hôn nhân không quan trọng sớm muộn, mà quan trọng là gặp đúng người. Lưu Nhược Anh hơn bốn mươi mới tìm được người cô ấy muốn gả, sau khi kết hôn thì hạnh phúc tới mức làm người khác ghen tỵ. Nhà văn Thiết Ngưng năm mươi tuổi mới gặp được nửa kia, nhưng người ấy khiến Thiết Ngưng cảm thấy sự chờ đợi suốt nửa cuộc đời của mình hoàn toàn xứng đáng.

Một cuộc hôn nhân tốt chưa bao giờ là quá muộn, dù người ấy không xuất hiện cũng không sao cả. Giả sử lấy phải một người không thương yêu, không quý trọng, thậm chí còn làm tổn hại chúng ta, sống chung như vậy có tốt hơn sống một mình? Chúng ta sống trên cõi đời này đã chẳng dễ dàng, cớ sao phải lấy một người như thế để tự hành hạ bản thân?

Từng có cô gái hỏi tôi, tại sao bây giờ càng ngày càng ít đàn ông tốt, tôi đáp là vì phụ nữ sẵn lòng thỏa hiệp ngày càng nhiều. Người kém cỏi như vậy cũng vẫn có cô gái muốn lấy, thì sao phải cố gắng làm chi? Không cần thiết đúng không!

Nhưng điều khiến người ta khó chịu hơn cả chính là: Người dồn ép phụ nữ lại luôn là phụ nữ. Người luôn thúc giục con gái lấy chồng lại chính là mẹ ruột, người luôn soi mói con dâu lại chính là mẹ chồng, người làm khó dễ phụ nữ thường chính là một phụ nữ khác.

Mấy hôm trước, ở khu nhà mình, tôi nghe được một người mẹ nói với con gái:

“Đừng kén chọn nữa, mẹ thấy XX cũng không tồi đâu.”

Tôi thầm nghĩ, nếu con gái của bác thực sự thấy anh XX nó rất tốt, thì khỏi cần bác thúc giục, cô ấy sẽ tự động mặc váy cưới để lấy anh ta. Cô ấy không tình nguyện như vậy, đương nhiên là có những điểm khiến cô ấy không bằng lòng.

Tôi luôn thấy rất khó hiểu khi các bậc cha mẹ Á Đông thường được coi là những người sẵn sàng hi sinh vì con cái nhất, nhưng tại sao họ lại cố chấp trong vấn đề hôn nhân của con như vậy? Như thể trong mắt họ, chỉ cần con cái kết hôn thì trách nhiệm của họ đã hoàn thành.

Nhất là những người thúc ép con cái kết hôn, họ có từng nghĩ, thúc ép con trai/ con gái của mình như vậy, nếu như sau này con trai/ con gái mình không hạnh phúc thì sẽ như thế nào? Chỉ một câu:

“Tôi cũng vì muốn tốt cho thằng bé/ con bé” mà bất chấp, can thiệp vào quyền tự do lựa chọn của con cái, nhưng lại không chịu trách nhiệm cho hạnh phúc cả đời của con trai/ con gái mình.

Về điểm này, mẹ của Đương Đương là người mà tôi nể phục nhất. Đương Đương kết hôn năm ba mươi tuổi. Năm cô ấy hai mươi tám tuổi, bà cụ có nói:

“Cứ từ từ mà tìm, tìm được người ưng ý thì tốt, còn không tìm được thì thà ở vậy cả đời còn hơn.”

Có người dị nghị về tư tưởng này, bà cụ bèn bực dọc nói:

“Chẳng lẽ tôi phải ép con cái tôi hạ giá để bán tháo đi à?”

Tôi từng đưa ra một giả thiết khá khó tin, là nếu mọi phụ nữ trên thế gian đều không chịu thỏa hiệp, phải chăng tố chất của đàn ông sẽ tăng cao gấp đôi. Cũng chẳng còn cách nào khác, nếu không hoàn thiện bản thân thì sẽ không lấy được vợ. Dù sao phần lớn đàn ông đều muốn kết hôn.

Nếu coi hôn nhân như nhu yếu phẩm thì ắt sẽ hạ thấp chất lượng hôn nhân. Tựa như nhu yếu phẩm trong cuộc sống của chúng ta, vì thiết yếu nên nhất định phải có, nếu không có thứ tốt hoặc thiếu thốn một chút thì cũng có thể thay thế. Giống như nhà ở vậy, không có tiền mua nhà rộng rãi thoáng đãng thì cũng vẫn phải ở trong nhà ẩm ướt âm u, dù sao cũng không thể lang bạt đầu đường xó chợ được, đúng không?

Nhưng nếu là một món đồ trang sức, vậy chắc chắn là phải thích thì mới mua, nếu không thích thì nhất định sẽ từ từ tìm kiếm, tới lúc tìm được thì đương nhiên đó là món mà mình thích nhất.

Tôi nói hôn nhân không phải nhu yếu phẩm, nhưng cũng không có ý bài xích nó. Nếu gặp được một người chân thành, tốt đẹp, hết lòng vì ta thì đương nhiên ta sẽ đồng ý ở bên họ tới tận cuối đời. Song nếu gặp phải một người đàn ông chỉ biết nhận mà không biết cho, muốn phụ nữ phải hi sinh một mình, thì tại sao lại phải phó thác cuộc đời cho anh ta? Chúng ta đều là bảo bối trong lòng cha mẹ, cớ sao phải chà đạp chính mình?

Tôi nghĩ tư tưởng tiến bộ nhất của một phụ nữ là không đặt nặng vấn đề hôn nhân gia đình, không đối xử một cách tùy tiện với cuộc đời của mình, không để mình phụ thuộc vào người khác, thậm chí không quan tâm tới miệng lưỡi người đời. Đó là một cách sống phóng khoáng và không gò bó. Nếu như cặp được nửa kia, hãy bước đi cùng người ấy, nhưng nếu không gặp được, bước đi một mình cũng chẳng sao cả.

Chương 38: Chung thủy chỉ là yêu cầu tối thiểu trong hôn nhân

Có lần tôi cùng bạn đi dự một buổi họp mặt, bên cạnh tôi có một bác gái nói khá nhiều. Bác ấy biết bạn tôi còn độc thân thì nhiệt tình giới thiệu bạn trai cho cô ấy. Bạn tôi không từ chối được nên đành ngồi nghe bác ấy nói về người đàn ông kia.

Bác gái này nói người đó rất yên phận thủ thường. Vì đây là chuyện hạnh phúc cả đời của bạn tôi, nên tôi mong bác ấy giới thiệu thêm về các ưu điểm khác của đối phương. Bác ngẫm nghĩ một lát rồi chỉ nói: “Cậu ấy là người rất yên phận.”

Tôi suýt ngất xỉu, còn bác ấy nhìn tôi với vẻ khó hiểu: “Còn cần ưu điểm gì nữa? Đàn ông yên phận là nhất rồi, chỉ cần yên phận là không che vào đâu được.”

Trên đường về, tôi hỏi bạn mình, liệu cô ấy có định đi gặp người đàn ông yên phận kia không.

Bạn tôi nhìn trời cảm khái: “Yên phận tức là sau khi kết hôn, tỷ lệ ngoại tình của anh ta khá thấp. Nhưng chỉ cần không ngoại tình thì có thể xem như một người chồng tốt?”

Tôi thoáng nghĩ rồi đáp: “Chung thủy chủ là yêu cầu tối thiểu trong hôn nhân.”

Bạn tôi nhoẻn cười: “Cậu đúng là tri âm của tớ.”

Không biết từ bao giờ, chung thủy bỗng trở thành ân sủng lớn lao của đàn ông dành cho phụ nữ, như thể một người đàn ông chỉ cần chung thủy với vợ thì anh ta sẽ được coi như một người chồng tốt; làm phụ nữ phải biết đủ, phải cảm tạ ân đức của anh ta, không còn mong mỏi gì khác. Còn việc anh ta săn sóc, có bao dung, có chí tiến thủ hay không đều không quan trọng.

Một người họ hàng nghĩ tôi quen biết rộng, nên yêu cầu tôi giới thiệu bạn gái cho con trai bác ấy. Tôi khéo léo từ chối, nói không phù hợp. Bác ấy thấy rất khó tin:

“Sao lại không phù hợp? Con trai bác tốt lắm, vừa ngoan ngoãn vừa hay ở nhà, chắc chắn sẽ là một người chồng tốt. Bác dám cam đoan đời này nó sẽ không bao giờ ngoại tình, ai lấy được nó là có phúc ba đời đấy.”

Người mẹ nào cũng nghĩ con trai mình là người ưu tú nhất thiên hạ, tôi có thể thông cảm cho điều này. Nhưng khách quan mà nói, tôi không muốn giới thiệu là vì không muốn hại con gái nhà người ta. Con trai bác ấy đúng là rất ngoan ngoãn, bởi vì gần như không giao tiếp với bất kỳ ai, ngày ngày ở nhà chơi game, ngoài game và ăn cơm thì cậu ta chẳng có hứng thú gì khác, kể cả việc tìm bạn gái. Cậu ta thấy đời mình chỉ cần có game là đủ.

Bởi vậy, người họ hàng kia mới phải nhờ người giới thiệu bạn gái cho con mình. Theo biểu hiện của con trai bác ấy, tôi cũng tin cậu ta sẽ không ngoại tình. Nhưng một người suốt ngày cắm cúi vào game, hoàn toàn không quan tâm tới bạn gái thì có thể mang lại điều gì cho đối phương?

Nếu có người lấy cậu ta, tôi đã tưởng tượng được những tháng ngày sau khi kết hôn, cô ấy sẽ nhận lấy nhiệm vụ từ mẹ cậu ta, giặt quần áo, nấu cơm, chăm sóc cậu ta. Nhưng tôi nghĩ không cô gái nào muốn lấy chồng mà lại có thêm một đứa con trai lớn, đúng không?

Thực ra, xã hội ngày nay đã bớt khắt khe với phụ nữ hơn rất nhiều, nhưng tôi nhận ra rất nhiều chị em còn sống khổ hơn cả phụ nữ thời cổ đại.

Thời cổ đại, có lẽ phụ nữ không được tự do, nhưng phân công rất rõ ràng: Nam chủ ngoại, nữ chủ nội; hầu hết phụ nữ chỉ cần giúp chồng chăm con là được.

Có lẽ thời đó đàn ông không biết tôn trọng phụ nữ, nhưng họ hiểu việc gánh vác gia đình là trách nhiệm của đàn ông.

Song hiện tại, rất nhiều phụ nữ vừa phải kiếm tiền nuôi gia đình, vừa phải lo liệu việc nhà, còn vất vả hơn cả phụ nữ cổ đại, thế nhưng yêu cầu của bọn họ chỉ là: Chồng không ngoại tình.

Tôi từng tiếp xúc với một trường hợp thế này: Một chị vợ than thở với tôi rằng, chồng chị ấy nghiện rượu, ham mê bài bạc, số tiền anh ta kiếm được chẳng đủ để anh ta tiêu, thường xuyên uống rượu tới khuya, lúc say còn đập phá đồ đạc trong nhà.

Có hôm nửa đêm, chị và các con đã đi ngủ rồi, chồng chị ấy mới về, vừa vào đã cho vợ hai cái bạt tai. Phản kháng một chút, anh ta liền đạp chị ấy xuống giường. Lại có lần, tự nhiên chồng nhục mạ vợ. Vợ chỉ đáp lại một câu, đối phương liền lao vào bếp định dùng dao phay chém. Nếu không phải cha mẹ chồng dạy đúng lúc, liều mạng ngăn cản con trai họ thì không biết hậu quả sẽ thế nào.

Tôi nghe mà phát hoảng, hỏi chị ấy:

“Chồng chị đã như vậy rồi, sao chị không ly hôn với anh ta?”

Chị ngại ngùng nói:

“Tuy có nhiều tật xấu nhưng anh ấy không ngoại tình, dù sao cũng tốt hơn đám đàn ông suốt ngày lăng nhăng.”

Lúc đó, tôi thầm than trong lòng: Chị gái à, yêu cầu của chị đúng là quá thấp. Anh ta đánh chị chém chị, sinh mạng của chị đã bị uy hiếp rồi mà chị còn không muốn rời bỏ anh ta, chỉ vì anh ta không lăng nhăng bên ngoài.

Có lần tôi và ông xã cùng tán gẫu về đề tài này, anh ấy hỏi tôi anh có phải một người chồng tốt hay không.

Tôi đáp:

“Tự anh thấy thế nào?”

Chồng tôi trả lời cực kỳ tự tin, nói đó là điều đương nhiên.

Tôi đáp:

“Thế anh cho em biết anh tốt ở điểm nào đi.”

Anh ấy nói:

“Anh không lăng nhăng bên ngoài, em coi đi, bây giờ có bao nhiêu đàn ông ngoại tình, nhưng anh không hề, anh chỉ có một mình em.”

Lúc đó, tôi cũng đáp trả, nếu tôi không quan tâm tới anh ấy, chưa bao giờ chăm sóc anh ấy, cũng không bận tâm tới cảm nhận của anh ấy, nhưng tôi không ngoại tình, phải chăng tôi cũng là một người vợ tốt.

Chồng tôi nhất thời á khẩu.

Tôi luôn cho rằng, trong một cuộc hôn nhân, yêu cầu tối thiểu là phải chung thủy, nếu đến chung thủy còn không làm được thì cuộc hôn nhân này còn có ích gì?

Nhưng rất nhiều người lại coi chung thủy như yêu cầu cao nhất của hôn nhân. Tiêu chuẩn của họ với hôn nhân đúng là quá thấp. Chung thủy đương nhiên vô cùng quan trọng – nhưng sự quan tâm, tôn trọng, cùng trưởng thành trong hôn nhân cũng là những phẩm chất không thể thiếu, đúng không?

Có người hỏi tôi:

“Yêu cầu như vậy có phải là quá cao rồi không? Xã hội này có bao nhiêu người đàn ông làm được thế chứ?”

Nhưng tôi lại thấy yêu cầu ấy không hề cao. Hôn nhân cả đời dài như vậy, nếu đối phương không phải một người có thể sưởi ấm cho mình, thì làm sao mà sống tới hết đời được?

Thậm chí, tôi không quan tâm bao nhiêu đàn ông làm được như vậy, bởi vì chúng ta không cần lấy nhiều đàn ông, chúng ta chỉ cần tìm được một người phù hợp với yêu cầu mà thôi.

Cũng có người bất đắt dĩ nói với tôi, làm phụ nữ ai chẳng mong chồng mình đối tốt với mình, quan tâm săn sóc một chút, chỉ là số cô ấy không may mắn như vậy, đành nhượng bộ mà cầu mong thứ khác, chỉ cần anh ta không lăng nhăng bên ngoài là được.

Song quan điểm của tôi lại ngược lại. Nếu trong cuộc sống hằng ngày, một người đàn ông không quan tâm tới vợ, không chú trọng tới cảm nhận của vợ, thì sớm muộn gì anh ta cũng ngoại tình; bởi vì một khi gặp được người khiến anh ta động lòng, anh ta sẽ không nhớ ra trong nhà còn có một người vợ. Nhưng một người chồng quan tâm, lo lắng tới cảm nhận của vợ, tỷ lệ anh ta ngoại tình sẽ nhỏ hơn nhiều, bởi vì anh ta không muốn vợ mình thương tâm đau lòng.

Thế nên, tư tưởng “Đàn ông cư xử kém một chút cũng không sao, chỉ cần anh ta không lăng nhăng là được.” – đáng ra không nên tồn tại trên đời.

Chương 39: Khi quanh ta toàn ác ý

Cô bạn Q bi phẫn nói với tôi, cô ấy muốn xin nghỉ việc. Tôi rất ngạc nhiên, đang yên đang lành sao tự nhiên lại muốn nghỉ việc!

Q căm giận nói với tôi ngọn nguồn sự việc.

Năm ngoái, cô bắt đầu quan hệ yêu đương với một lãnh đạo trong công ty. Đối phương là người từng trải qua một cuộc hôn nhân thất bại. Vì sợ ảnh hưởng trong công ty không tốt, nên anh ta không tiết lộ chuyện mình đã ly hôn cho nhiều người, tới khi tiếp tục yêu Q thì mới công bố chuyện ly hôn.

Nhưng điều này mang lại cho Q rất nhiều phiền phức, khi mọi người biết họ đang yêu nhau thì tin đồn bắt đầu lan truyền với tốc độ chóng mặt, dồn dập chỉ thích Q phá hoại gia đình người khác.

Nhưng điều khiến Q giận dữ nhất chính là những tin đồn đó hoàn toàn không phải sự thật. Q thử giải thích với bọn họ, nhưng những người kia luôn vờ vịt nói:

“Đương nhiên là chúng tôi tin cô, cô đừng suy nghĩ nhiều.”

Thế nhưng lúc không có mặt Q,họ sẽ bàn tán hăng say hơn, thậm chí coi Q thành mục tiêu công kích mới.

Q nói với tôi:

“Cậu biết không? Việc anh ấy ly hôn chẳng liên quan gì đến tớ, thậm chí hồi trước tớ còn không biết tình hình hôn nhân của anh ấy thế nào. Tớ không ngờ lòng người lại độc ác như vậy. Những người không giao du với tớ bàn tàn thì thôi, đây còn toàn người có quan hệ tốt với tớ nữa chứ! Tớ không thể làm việc trong môi trường như vậy nữa, tớ muốn xin nghỉ việc.”

Q còn nói với tôi, cô ấy rất muốn tranh cãi một trận ra trò với những người này rồi mới nghỉ việc. Đặt mình vào vị trí của Q, tôi cực kỳ thông cảm cho cô ấy, nhưng làm vậy đâu có ích gì?

Tôi cổ vũ Q bằng lời của Kim Tinh:

“Hãy tập trung leo lên cao hơn. Lúc bạn hưởng thụ cảnh sắc tươi đẹp khi Mặt Trời mọc và Mặt Trời lặn trên đỉnh núi, bọn họ còn ở dưới chân núi chơi những trò vặt vãnh từ mười năm trước, vốn không thể làm tổn thương được bạn.”

Ai trong chúng tôi cũng có lúc bị hiểu lầm và công kích. Giải thích và đáp trả là bản năng của con người. Nhưng có lẽ chúng ta cũng từng gặp trường hợp “càng giải thích càng không ai tin”, thậm chí trong mắt người khác, đó còn là biểu hiện của sự chột dạ và ngụy biện.

Phản kích cũng vậy thôi.

Khi bạn trút giận xong sẽ thấy lòng rất hả hê, nhưng bạn không biết rằng đối phương còn hả hê hơn bạn, bởi vì cuối cùng bạn cũng hồi đáp rồi, vậy là mọi người sẽ cùng nhau diễn vở kịch này, thật là đặc sắc! Bạn sẽ mau chóng nhận ra, vì sự phản kích của mình mà bạn còn phải nhận thêm nhiều công kích hơn, trước sau trái phải bốn phương tám hướng chỗ nào cũng có.

Bạn không biết phải làm thế nào, khóc không ra nước mắt, nhưng đối phương sẽ càng thêm hưng phấn.

Bởi vậy, giải thích và phản kích chưa bao giờ là cách thức hồi đáp tốt nhất. Chúng ta phải biết quý trọng thời gian, mỗi ngày chỉ có 24 giờ, không ai có tới 48 giờ hết. Nếu phí thời gian vào việc giải thích và phản kích, thì thà dùng thời gian ấy để hoàn thiện những thiếu sót của bản thân. Thời gian là kho báu quý giá nhất trên thế gian này, lãng phí nó vào những chuyện vô nghĩa là bạn đang khinh thường nó, cũng đang khinh thường chính cuộc đời mình.

Nhưng chúng ta nên thử nghĩ xem, tại sao những hiểu lầm và công kích ấy lại có thể tác động tới bạn?

Bạn để ý việc bị người thân hiểu lầm có thể là vì bạn quan tâm tới họ; nhưng trong cuộc sống, có rất nhiều kẻ hiểu lầm và công kích chẳng liên quan gì tới bạn hết, vậy sao bạn phải để ý tới những kẻ đó?

Câu trả lời chỉ có một: Nội tâm của bạn quá yếu đuối, bạn đứng ở một vị trí quá thấp.

Có câu thành ngữ “Bỏ đá xuống giếng” – nhưng nếu bạn không đứng trong giếng thì làm sao người ta bỏ đá xuống được?

Giả sử lúc này bạn đáng đứng trên cao, người ta có thể bê tảng đá quăng lên trời ư?

Nếu sự thật là vậy thì chỉ có một kết cục, ấy là những tảng đá đó sẽ không đập được vào người bạn, mà sẽ rơi trúng những kẻ đã tấn công kia.

Bạn thân yêu ơi, khi hiểu thấu điều này rồi, bạn còn muốn giải thích và phản kích nữa không? Đối mặt với hiểu lầm và công kích, chúng ta chỉ có thể làm hai việc:

Một, nỗ lực để bản thân trở nên mạnh mẽ hơn;

Hai, để thời gian chứng minh tất cả.

Với người sáng tác mà nói, hiểu lầm và công kích tồn tại ở khắp nơi. Quan điểm bất đồng, hoặc không thích xem cũng có thể trở thành lý do để công kích.

Ví dụ, câu chuyện do tôi sáng tác, có người thấy rất chân thực, thậm chí còn coi đó như trải nghiệm của chính tôi, nhưng nếu tôi viết tiểu dựa trên một câu chuyện có thực, sẽ có người thấy nó nhất định là giả. Thời tôi đăng Hôn nhân nhà giàu trên Tianya, mỗi tuần có hơn triệu lượt đọc, rất nhiều người yêu thích nhưng cũng có vô số người mắng chửi.

Sau đó, topic truyện ấy có hơn bốn triệu lượt đọc, lượt bình luận vượt quá mười ngàn, khen chê cũng ngày càng nhiều, nhưng tôi chưa từng đáp lại bất cứ ai. Lúc đó tôi chỉ nghĩ: Thời gian sáng tác còn không đủ, hơi đâu mà giải thích hoặc phản kích. Huống chi toàn người xa lạ, sao phải so đo với họ, tôi cứ tập trung vào viết lách là được.

Ban đầu, những kẻ công kích mắng tôi rất hăng máu, họ cho rằng mình thắng thế, họ nghĩ tôi không dám hồi đáp,càng mắng càng hăng say. Nhưng tôi vẫn viết theo ý mình, điều khác biệt duy nhất đó là: Vì có nhiều quan điểm bất đồng nên tôi càng yêu cầu khắt khe với văn chương của mình hơn.

Một thời gian sau, topic truyện của tôi dần dần sạch sẽ, vì tôi không trả lời nên những kẻ đó cảm thấy vô vị, họ chuyển sang mắng chửi ở các topic khác. Những người tiếp tục theo dõi đều là những người yêu thích tác phẩm của tôi, có nhiều người còn ủng hộ tôi tới tận bây giờ. Mỗi lần tôi ra sách, họ đều mua về đọc.

Nhớ thời đó cũng có một tác giả sáng tác truyện rất hot, nhưng cô ấy viết khá chậm. Có một số độc giả không hài lòng, cho rằng tác giả cố ý nhử độc giả. Hai phía tranh cãi, cuối cùng cô giận dữ ngừng viết, rất nhiều độc giả yêu thích tác phẩm đó bình luận trong topic rằng hi vọng cô ấy quay lại. Lúc đó, tôi chỉ cảm thấy, những kẻ mắng chửi tác giả tới nỗi tác giả ngừng viết hẳn là rất hả hê, nhưng hành động ngừng viết ấy của cô lại khiến những độc giả thực lòng ủng hộ thất vọng và hụt hẫng.

Mấy năm sau, tôi tình cờ trở thành bạn bè với vị tác giả này, nhưng cô ấy đã ngừng sáng tác từ lâu. Tình cờ chúng tôi gặp nhau trên Tianya. Cô ấy hỏi tôi, ban đầu tôi bình tĩnh như vậy là bởi vì tôi thực sự bình tĩnh, hay là vì tôi không đọc nội dung bình luận.

Tôi đáp, thực ra, lúc rảnh tôi sẽ lên đọc một chút, khi ấy tôi nghĩ dù sao vẫn có nhiều người ủng hộ mình, tôi nên sáng tác vì những người ủng hộ mình, không thể phụ sự ủng hộ của họ. Bởi thế, tôi vẫn tiếp tục viết tới tận bây giờ.

Sau đó, có một độc giả nhắn tin cho tôi:

“Tôi không giống các độc giả khác của chị, vì ban đầu tôi không thích chị, tôi nghĩ chị chỉ giả bộ thôi, sự bao dung và thông tuệ của chị đều là giả tạo. Nhưng sau mấy năm, chị vẫn luôn như vậy, tôi liền bắt đầu thưởng thức chị, tôi hi vọng mình có thể trở thành người như chị.”

Vậy mới nói, có rất nhiều hiểu lầm vốn không cần giải thích, bởi vì thời gian sẽ chứng minh tất cả.

Cô bạn Q của tôi cuối cùng vẫn lựa chọn nghỉ việc. Cô ấy nhắn tin cho tôi thế này:

“Tớ nghỉ việc không phải vì bị bọn họ đánh bại nên mới trốn tránh, mà vì tớ đã quyết định bước ra khỏi vòng luẩn quẩn này, nỗ lực hoàn thiện để bản thân trở nên tốt đẹp hơn.”

Tôi thầm khen ngợi cô ấy. Sau khi nghỉ việc, Q làm nhượng quyền cho một hãng rượu vang. Nhờ sự nỗ lực của chính mình và sự giúp đỡ từ bạn trai, cô ấy mau chóng thành công. Những gian khổ trong quá trình gây dựng sự nghiệp có thể tạm không nhắc tới.

Mấy hôm trước, khi chúng tôi hẹn nhau đi uống trà, cô ấy nói với tôi:

“Tớ còn định ‘Quân tử báo thù,mười năm chưa muộn’ nữa cơ, nhưng mới một năm mà tớ đã thay đổi suy nghĩ rồi. Những chuyện tớ từng bận tâm giờ lại chẳng thể tác động đến tớ. Tớ biết bọn họ vẫn xì xào, nói tớ dựa vào anh ấy mới có thành tựu hôm nay, nhưng bây giờ những lời nói ấy không thể làm tổn thương tớ nữa, thậm chí tớ còn phải cảm ơn bọn họ, chính bọn họ đã khiến tớ ngày một hăng hái nỗ lực.”

Tôi thấy nó dáng vẻ tự tin hiện tại của Q đẹp hơn trước đây rất nhiều. Thử nghĩ xem, nếu Q buồn phiền, phẫn nộ, phản kích vì những lời ác ý kia thì cô ấy sẽ biến thành người nhạy cảm và vô vị; nhưng lựa chọn rời đi, mới có thể nhận ra thế giới ngoài kia rộng lớn và đặc sắc đến nhường nào, đặc sắc tới mức bạn sẽ mê đắm nó từng giây từng phút, đâu còn thời gian và sức lực để quan tâm tới những lời ác ý kia nữa?

Thậm chí, bạn sẽ nghĩ, nếu không có những lời ác ý đó, có lẽ cả đời này bạn cũng không thưởng thức được sự muôn màu của thế gian, cũng không thể vươn lên tầm cao mới trong cuộc sống. Tới lúc đó, bạn sẽ biết ơn những kẻ ác ý với bạn từ tận đáy lòng.