Nếu đột nhiên có tiếng gõ cửa, bạn sẽ làm gì?
Làm gì thì làm, tôi khuyên bạn chớ nên phi thẳng ra cửa, nắm lấy tay nắm cửa và mở toang ra nhé. Bạn không biết sẽ có những loại nguy hiểm nào nhảy tới và nuốt chửng bạn đâu.
Và hẳn nhiên Etgar Keret đã chẳng kịp thấy lời khuyên này của tôi, ông đã ra mở cửa sau khi nghe thấy tiếng gõ cửa, và hậu quả là ông ta lập tức trở thành “Sheherazade”, phải kể hết truyện này đến truyện khác để kéo dài mạng sống cho mình, trong khi ông liên tục khẳng định: tôi là người viết truyện, tôi không phải là người kể chuyện. Nhưng biết làm sao được khi trước mặt là ba tên cướp hung hãn, chúng có súng và dao và cái chúng muốn chỉ là những câu chuyện xoa dịu tâm hồn khốn khổ của chúng mà thôi.
Những tên cướp tưởng chừng như dốt nát, nhưng suy nghĩ của chúng khiến Etgar sững sờ, và tôi cũng sững sờ. Chúng bảo với Etgar khi ông cố kiếm đại một câu chuyện nhảm nhí nào đó:“Đừng có trút thực tế lên đầu bọn tao như một cái xe chở rác thế. Hãy dùng trí tưởng tượng của mày ấy, ông bạn. Hãy hư cấu, sáng tạo ra nó hoàn toàn.”Vậy là, Etgar đã phải làm theo yêu cầu của chúng.
Thật may là Etgar đã làm theo yêu cầu của chúng: hư cấu và sáng tạo hoàn toàn. Ngay dưới đây thôi, tôi sẽ giới thiệu với bạn một truyện mà tôi tâm đắc nhất trong số những mẩu truyện quái dị của ông.
Đó là Miền nói dối với máy bán kẹo cao su và những đồng tiền xu giấu dưới tảng đá.
Vì sao tôi ấn tượng với máy bán kẹo cao su đến vậy? Bởi vì tôi nhận ra nó chính là cánh cổng, là ranh giới giữa thực và ảo, nó khiến Robbie nhìn lại cuộc đời mình và cũng khiến tôi trăn trở.
Bạn đã từng nói dối bao giờ chưa? Hiện tại bạn có còn nói dối không? Vì sao bạn nói dối? Và, sau này bạn có tiếp tục nói dối không?
Đừng vội trả lời câu hỏi của tôi. Tôi muốn bạn trả lời nó sau khi đã đọc “Miền nói dối” của Etgar, tôi muốn bạn tự soi mình một cách nghiêm khắc nhất để có được câu trả lời hoàn toàn trung thực, vì nó tốt cho bạn.
Hoặc bạn cũng hãy cứ giữ lấy ý nghĩ sẽ không sao cả nếu những lời nói dối đó không đụng chạm đến lợi ích người khác, không hại đến ai, thậm chí là cành cây ngọn cỏ… Cho đến khi bạn tận mắt chứng kiến cái mà bạn cho rằng vô hại, thực ra nó tai hại đến mức nào,. Chúc bạn may mắn như Robbie, có được cơ hội đến thăm miền nói dối và “gặp lại” những lời nói dối xưa cũ của mình.
Etgar không phê phán những lời nói dối, không bài xích, không kì thị… Ông chỉ nhẹ nhàng truyền tải thông điệp: hãy ý thức hơn khi bạn quyết định nói dối, bởi nếu một ngày nào đó lời nói dối của bạn thành sự thật, bạn sẽ phải làm thế nào? “… anh ta sẽ phải nghĩ ra một lời nói dối nữa tại văn phòng. Anh ta chưa dám chắc nó sẽ là về cái gì. Nhưng anh ta biết đó sẽ là một lời nói dối hạnh phúc, đầy ánh sáng, hoa và nắng.”
Đấy, văn Etgar cứ hiện lên nhẹ nhàng nhưng đầy ẩn ý như thế đấy. Nhưng đọc một lần chưa đủ, bạn phải đọc hai ba lần mới hiểu hết cái thâm thúy trong từng câu chữ.
Hẳn là người ta trước khi chết sẽ nói: không pho mát như Jeremy? Hẳn là người ta sẽ quên ngay người từng giúp mình đạt được cuộc sống như mong đợi? Hẳn là người ta sẽ không bao giờ bằng lòng với cuộc sống của chính mình dù nó có tốt đến mấy, mà cứ mơ tưởng sống cuộc sống của người khác?...
Mỗi một mẩu truyện nhỏ, Etgar lại gợi lên những câu hỏi lớn mà chính người đọc phải tự tìm lời giải đáp. Không có sẵn đáp án trong sách, Etgar dĩ nhiên không bao giờ làm điều đó.
Nếu bạn là người thích khám phá, thích nghiền ngẫm thì không nên bỏ qua một cuốn sách đã được Đại sứ quán Israel giới thiệu, và được chắp bút bởi bậc thầy truyện ngắn Etgar Keret.
Làm gì thì làm, tôi khuyên bạn chớ nên phi thẳng ra cửa, nắm lấy tay nắm cửa và mở toang ra nhé. Bạn không biết sẽ có những loại nguy hiểm nào nhảy tới và nuốt chửng bạn đâu.
Và hẳn nhiên Etgar Keret đã chẳng kịp thấy lời khuyên này của tôi, ông đã ra mở cửa sau khi nghe thấy tiếng gõ cửa, và hậu quả là ông ta lập tức trở thành “Sheherazade”, phải kể hết truyện này đến truyện khác để kéo dài mạng sống cho mình, trong khi ông liên tục khẳng định: tôi là người viết truyện, tôi không phải là người kể chuyện. Nhưng biết làm sao được khi trước mặt là ba tên cướp hung hãn, chúng có súng và dao và cái chúng muốn chỉ là những câu chuyện xoa dịu tâm hồn khốn khổ của chúng mà thôi.
Những tên cướp tưởng chừng như dốt nát, nhưng suy nghĩ của chúng khiến Etgar sững sờ, và tôi cũng sững sờ. Chúng bảo với Etgar khi ông cố kiếm đại một câu chuyện nhảm nhí nào đó:“Đừng có trút thực tế lên đầu bọn tao như một cái xe chở rác thế. Hãy dùng trí tưởng tượng của mày ấy, ông bạn. Hãy hư cấu, sáng tạo ra nó hoàn toàn.”Vậy là, Etgar đã phải làm theo yêu cầu của chúng.
Thật may là Etgar đã làm theo yêu cầu của chúng: hư cấu và sáng tạo hoàn toàn. Ngay dưới đây thôi, tôi sẽ giới thiệu với bạn một truyện mà tôi tâm đắc nhất trong số những mẩu truyện quái dị của ông.
Đó là Miền nói dối với máy bán kẹo cao su và những đồng tiền xu giấu dưới tảng đá.
Vì sao tôi ấn tượng với máy bán kẹo cao su đến vậy? Bởi vì tôi nhận ra nó chính là cánh cổng, là ranh giới giữa thực và ảo, nó khiến Robbie nhìn lại cuộc đời mình và cũng khiến tôi trăn trở.
Bạn đã từng nói dối bao giờ chưa? Hiện tại bạn có còn nói dối không? Vì sao bạn nói dối? Và, sau này bạn có tiếp tục nói dối không?
Đừng vội trả lời câu hỏi của tôi. Tôi muốn bạn trả lời nó sau khi đã đọc “Miền nói dối” của Etgar, tôi muốn bạn tự soi mình một cách nghiêm khắc nhất để có được câu trả lời hoàn toàn trung thực, vì nó tốt cho bạn.
Hoặc bạn cũng hãy cứ giữ lấy ý nghĩ sẽ không sao cả nếu những lời nói dối đó không đụng chạm đến lợi ích người khác, không hại đến ai, thậm chí là cành cây ngọn cỏ… Cho đến khi bạn tận mắt chứng kiến cái mà bạn cho rằng vô hại, thực ra nó tai hại đến mức nào,. Chúc bạn may mắn như Robbie, có được cơ hội đến thăm miền nói dối và “gặp lại” những lời nói dối xưa cũ của mình.
Etgar không phê phán những lời nói dối, không bài xích, không kì thị… Ông chỉ nhẹ nhàng truyền tải thông điệp: hãy ý thức hơn khi bạn quyết định nói dối, bởi nếu một ngày nào đó lời nói dối của bạn thành sự thật, bạn sẽ phải làm thế nào? “… anh ta sẽ phải nghĩ ra một lời nói dối nữa tại văn phòng. Anh ta chưa dám chắc nó sẽ là về cái gì. Nhưng anh ta biết đó sẽ là một lời nói dối hạnh phúc, đầy ánh sáng, hoa và nắng.”
Đấy, văn Etgar cứ hiện lên nhẹ nhàng nhưng đầy ẩn ý như thế đấy. Nhưng đọc một lần chưa đủ, bạn phải đọc hai ba lần mới hiểu hết cái thâm thúy trong từng câu chữ.
Hẳn là người ta trước khi chết sẽ nói: không pho mát như Jeremy? Hẳn là người ta sẽ quên ngay người từng giúp mình đạt được cuộc sống như mong đợi? Hẳn là người ta sẽ không bao giờ bằng lòng với cuộc sống của chính mình dù nó có tốt đến mấy, mà cứ mơ tưởng sống cuộc sống của người khác?...
Mỗi một mẩu truyện nhỏ, Etgar lại gợi lên những câu hỏi lớn mà chính người đọc phải tự tìm lời giải đáp. Không có sẵn đáp án trong sách, Etgar dĩ nhiên không bao giờ làm điều đó.
Nếu bạn là người thích khám phá, thích nghiền ngẫm thì không nên bỏ qua một cuốn sách đã được Đại sứ quán Israel giới thiệu, và được chắp bút bởi bậc thầy truyện ngắn Etgar Keret.
Chỉnh sửa lần cuối:
