Một cuốn sách hay sẽ thôi thúc người đọc phải gặm nhấm trải nghiệm từng câu từng chữ trong mỗi trang sách, ẩn giấu sâu thẳm trong nó những cảm nhận tinh tế sâu sắc về cuộc đời và con người.
Đó là cảm nhận chân thật khi lật dở từng trang trong cuốn sách Hồ của Banana Yoshimoto. Cuốn sách mang đậm tính nhân văn.
Từng tính cách con người được lột tả rất rõ nét qua từng con chữ. Nhìn dáng vẻ của một con người có thể đoán được một phần nào về tính cách của người đó. Tuy nhiên, có những con người dù cho bạn có thường xuyên nhìn thấy họ nhưng điều đó cũng chưa chắc rằng bạn đã hiểu biết về con người thực sự ấy.
Mỗi nhân vật là mỗi số phận mang nhiều phần tối chìm sâu của một tảng băng trôi.
Nổi lên trong Hồ mờ ảo là hai tâm hồn xa lạ ẩn trong mình những nét tính cách khác lạ có vẻ hơi trái ngược nhau, có khi còn hơi mâu thuẫn đối lập nhau. Tuy vậy, chính nó lại tạo nên những mảnh ghép lệch lạc nhưng lại rất khăng khít với nhau. Nó là chất kết dính cho những điều tưởng chừng như rất rời rạc khô khan.
Một Chihiro vui vẻ có những suy nghĩ rất thực tế một cách khác lạ về thế giới của cô. Tâm sự của cô nàng họa sĩ vẽ tranh tường ngoài đường phố nghiệp dư có chút tiếng tăm nhờ vài lần xuất hiện trên báo đài.
Một chàng Nakajima là sinh viên Bộ môn nghiên cứu Y học nằm trong Khoa Y học. Nubo - cái tên gọi thân mật của Nakajima – sắp hoàn thành chương trình học ở Nhật và có ý định sẽ sang Paris, Pháp để tiếp tục ước mơ với con đường sự nghiệp của mình. Con đường ấy có bóng hình của cô gái Chihiro vui vẻ.
Cuộc đời này là gì? Nếu ta không tự đặt câu hỏi ấy cho bản thân thì ta đâu thể hiểu được những sóng gió những thăng trầm hay những khi ấm êm vui vẻ mà mỗi con người có quyền được sống, phải trải qua.
Hai kẻ cô đơn giữa dòng đời đã gặp nhau trong một sự bí nhiệm huyền diệu nào đó. Họ gặp nhau giữa phố thị náo động ồn ào nhưng lại hòa lẫn vào nhau trong sự tĩnh lặng sâu lắng của tâm hồn chỉ có họ mới có thể hiểu được.
Trong tác phẩm này, có rất nhiều khía cạnh sáng tối của cuộc sống con người được đề cập đến, những ngóc ngách rất nhỏ kín đáo bên cạnh những con ngõ rộng hơn có chút phần tươi sáng.
Cha mẹ là một phần không thể nào thiếu được trong cuộc sống này. Chính họ là những người trực tiếp góp phần ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc đời của những đứa trẻ như Chihiro, Nakajima, Mino, Chii và cả cái xã hội to lớn này nữa. Sự đối lập trong hình ảnh của hai bà mẹ. Một người mẹ của sự hiền từ và lòng nhân ái vô bờ - Mẹ Nakajima. Một người mẹ của cái ác, áp đặt con cái mình trên hành động đi trái với lẽ tự nhiên vì những suy nghĩ lệch lạc của bản thân bà - Mẹ hai anh em Mino và Chii.Tình thương của cha mẹ, nếu đi đúng hướng sẽ giúp một đứa trẻ dù có gặp những trắc trở từ thời ấu thơ, dễ dàng vượt qua được nỗi ám ảnh bản thân để hòa nhập với xã hội. Ngược lại, nếu hướng đi ấy là sai, mà ngay cả cha mẹ cũng không nhận ra, thì đứa trẻ về sau này cũng sẽ trở thành một vật cản chướng ngại của xã hội. Đẩy xã hội trượt dài trên sườn dốc.
Sự bao bọc quá mức cần thiết của mẹ Nakajima lúc còn sống khiến cậu ta có cảm giác ngột ngạt bị kìm nén. Bà sợ một lần nữa sẽ mất cậu nên chỉ chăm chăm quan tâm đến cậu mà quên mất hình bóng của người chồng vẫn tồn tại trên thế giới này. Như thể, mọi người mẹ trên thế gian này đều có lúc sẽ coi trọng con cái như một khúc ruột dứt mình mang theo. Nó như báu vật và còn quý giá hơn người chồng đầu ấp tay gối bao năm. Khiến bà có thể vì đứa con bị bắt cóc mà hy sinh thời gian công sức tiền bạc, nỗ lự kiên trì đi tìm. Bà xuất hiện thường xuyên trên các chương trình truyền hình các mặt báo bao nhiêu năm trời ròng rã. Sự xuất hiện ấy dày đặc và có tính toán đến mức mọi người đều biết đến bà và nổi lên khởi xướng cho một phong trào những bà mẹ tìm kiếm những đứa trẻ bị bắt cóc. Trên cả những chuyện đó, bà không còn tâm trạng để níu kéo người chồng đang tâm rời bỏ mình, để theo đuổi đến cùng việc bà nghĩ là mình làm đúng.
Ở đây, ta thấy niềm tin là vô giá, khi con người còn tin tưởng thì mọi thứ dường như sẽ trợ lực cho niềm tin ấy. Bất kể là thời gian có trôi đi, con người có kiệt sức đến đâu thì khi còn niềm tin mọi thứ sẽ được đáp trả. Nakajima từ một đứa trẻ thất lạc, bị bắt cóc đã tìm về được với người mẹ hiền vất vả bao năm.
Tình cảm cha con giữa Chihiro và người cha tuy không thân thiết nhưng vẫn mang trong lòng mỗi người một điều gì đó gọi là ruột thịt máu mủ. Chihiro luôn muốn chiếm hữu cha cho riêng mình, đến nỗi ganh ghét với thời gian cha dành cho công ty riêng của ông. Muốn được cha gần gũi và yêu thương nhưng lại cũng muốn được tự do trong khoảng không của riêng cô.
Cô ghét thói đạo đức giả tạo của xã hội. Sự kì thị về thân phận của một đứa con gái không được thừa nhận rõ ràng - con rơi - sinh ra bởi một người mẹ làm nghề quán bar. Dù không muốn, nhưng nó đã là số phận cuộc sống đã an bài cho cô. Tuy không phải là một kẻ mang dị tật bẩm sinh thể xác nhưng cô luôn có cảm giác về một tâm hồn bị khuyết tật. Cô muốn trốn thoát khỏi những cái nhìn săm soi của người khác về mình, thoát khỏi thế giới nơi cha mẹ cô sống.
Tác giả cũng đề cập đến vấn đề học hành, nghề nghiệp và cái tôi của mỗi người đối với công việc họ chọn lựa và theo đuổi sự nghiệp.
Ở Chihiro, một cô gái với khát khao đơn giản là muốn cống hiến hết mình trong từng tác phẩm của cô. Dù rằng, những bức tranh có tàn phai, có biến mất sau khi mỗi bức tường được dỡ bỏ hay vì lí do gì khác. Cô vẫn muốn một lòng dốc hết sức và tâm huyết vào từng đứa con tinh thần ấy. Cô làm việc không chỉ vì nó là một công việc kiếm miếng cơm manh áo hàng ngày. Vì nó là một phần con người cô, một phần mà nhờ đó giúp cô sống tốt mỗi ngày.
Có đôi chút vượt ra khỏi những giá trị vật chất nó là những giá trị tinh thần cần được thể hiện trong chính công việc và nghề nghiệp của từng cá nhân. Đó là chữ tâm luôn tồn tại song hành cùng tài. Và cuối cùng khi ta làm việc hết mình vì ước mơ nghề nghiệp chân chính vượt qua những thói đời dè bỉu, cố gắng của ta sẽ được đáp trả xứng đáng, không cách này thì cách khác. Bức tranh về cuộc sống của cô vẫn luôn giữ được một màu tươi sáng.
Nét tính cách của hai nhân vật chính cũng được thể hiện xuyên suốt toàn tác phẩm với những nhận định đánh giá về cuộc sống. Những thăng trầm trong cuộc đời Nakajima làm nên một Nakajima rất nghị lực và rất phi thường của hiện tại. Cậu tìm ra một phương pháp học mới như một vị thánh nhân, tách rời giữa thể xác và tinh thần.
Phần chìm sâu của tảng băng được tác giả lột tả rất rõ nơi nhân vật Nakajima này. Sâu lắng đến nao lòng. Cái tuổi thơ bất hạnh ngập trong những nỗi đau tưởng không ai có thể xoa dịu thấu hiểu được, tác động mạnh đến những suy nghĩ của cậu trong cuộc sống hiện tại.
Cậu sợ phải một mình quay trở lại đối mặt với quá khứ đau buồn đã qua. Có những quá khứ đau đến mức người ta chỉ muốn đào lỗ chôn thật sâu nó vào lòng đất, ước muốn sẽ không còn ai không còn điều gì có thể đào bới hay xới tung nó lên được nữa.
Cậu khao khát muốn được yêu thương, muốn được thân thiết gần gũi với cô gái khác lạ - Chihiro - nhưng những nỗi đau bên trong cứ kìm hãm bước chân, ngăn cản trái tim cậu lại. Sự giằng xé mâu thuẫn giữa trải lòng ra để được yêu thương và nỗi sợ bất an rằng tình yêu chỉ mông lung hư ảo như nước hồ. Nó tồn tại nhưng lại như không. Sống giữa thực tại của yêu thương nhưng lại cứ ngỡ miên man như đang chìm vào một giấc mơ. Sợ rằng một ngày nào đó khi tỉnh dậy thực tại tan biến hòa lẫn cùng giấc mơ dài.
Khi thực sự ý thức được, tình cảm ấy tồn tại bên mình. Nó như một phương thuốc thần diệu chữa lành được vết thương lòng của một thời thơ ấu và tuổi trẻ đã qua. Nakajima mới bắt đầu thực sự trải lòng mình ra cho Chihiro được thấu tỏ. Chính sự khao khát thầm kín nhưng cháy bỏng được hiểu về những sâu thẳm của con người Nakajima đã giúp hai kẻ xa lạ ngày thêm xích gần lại với nhau.
Họ trở nên khắng khít và thân mật. Khoảng cách đóng băng giữa hai tâm hồn cô đơn lạc lõng ấy như hóa tan dưới sức nóng thiêu đốt của ánh mặt trời bừng sáng lên. Khi yêu thương được trao đi, những vết thương chưa lành trong lòng người sẽ được hàn gắn và những nỗi bất an trong lòng ta cũng được khỏa lấp đầy.
Tác phẩm là chuỗi dài những trải nghiệm về từng trạng thái tình cảm, từng cung bậc cảm xúc trong lòng người, những nỗi băn khoăn trăn trở về cuộc sống, về tuổi trẻ. Thời gian trôi qua, tất cả sẽ bị vùi lấp nhưng nó vẫn sẽ luôn còn đó những kí ức tiềm ẩn về cuộc đời mỗi con người.
Chỉnh sửa lần cuối:
