Thảo luận Vì sao bạn ít đọc văn học Việt Nam?

[Hexagon]

Sẽ có nhiều người phản ứng với câu hỏi này của mình, nhưng vẫn không thể phủ nhận là văn học Việt Nam yếu. Quanh đi quẩn lại cũng vài tác giả đình đám lão làng như Nguyễn Nhật Ánh, Nguyễn Quang Lập...

Những tác giả trẻ gần đây thì dường như bán được sách vì... tên tác phẩm hay. Còn lại khi đọc tới nội dung thì - với cá nhân mình - không thấy nhiều đặc sắc. Có thể do mình tuổi già khó tính, hoặc không còn lãng mạn, hoặc sở thích đọc quá đặc thù... Tuy vậy khi hỏi khá nhiều Gà thì các bạn vẫn chê văn học Việt Nam hiện nay khá nhiều. Ở chủ đề này rất mong các bạn dành chút thời gian liệt kê các lí do vì sao mình ít đọc văn học Việt Nam nhé.

Với cá nhân mình thì:
- Phần lớn các tác phẩm của tác giả trẻ là quá hư cấu, không thực tế.
Nguyên nhân có lẽ là do kinh nghiệm sống của các bạn không nhiều, các bạn cũng có lẽ chỉ ngồi trước màn hình máy tính để viết mà ít va vấp vào cuộc sống thường ngày. Vì vậy mà tính cách nhân vật không thông suốt, nhiều hành động ngược lại với tính cách, nhiều chi tiết phi logic nếu xuất hiện trong thực tế.
Sự đào thải này mình nghĩ thế hệ trẻ trong bất cứ thời kì nào cũng có, và những tay viết yếu về kinh nghiệm sống thì dần đề tài cũng không nhiều, viết ít người đọc và rơi dụng dần. Đó là lí do vì sao các tác giả có tuổi hơn còn lại thì đều rất chất.

- Cùng với phim, các tác phẩm văn học cũng chưa sâu được vào chi tiết. Đa phần vẫn xoay quanh chuyện tình yêu, ít khi đi sâu vào các mặt khác của cuộc sống nhân vật. Ví dụ như Giám đốc thì chỉ bận họp, Thư kí chỉ bận trà nước với bị Giám đốc gò ép này kia, Sinh viên đến trường thì cũng chỉ để ý trai gái đẹp hay có xung đột với giáo viên chứ tuyệt không thấy nhắc gì tới chuyên ngành đang làm đang học. Đây là điều khá đang tiếc vì nếu nội dung câu chuyện chỉ xoay quanh chuyện tình cảm thì cực nhàm, hơn nữa cuộc sống của mỗi người đâu chỉ có tình cảm.

Mình mình thích văn học hiện thực nên chỉ để ý tới các tác phẩm thuộc kiểu này. Còn bạn? Bạn có hay đọc văn học Việt Nam không?

 

[ChupiTopiBooBoo]

- Em xưng hô là em nhé, vì có lẽ em nhỏ tuổi hơn.
- Cá nhân em thích dòng văn học hiện thực hơn, giống như Hegaxon vậy. Mặc dù tuổi đời em còn nhỏ, nhưng không hiểu sao em có hứng thú với những tác phẩm "gợi kiến thức" nhiều hơn là những tác phẩm kiểu mơ mộng.
- Điều làm em cảm thấy thích dòng văn nước ngoài, đặc biệt là phương Tây nhiều hơn, bởi vì xen lẫn giữa tình tiết truyện, tác giả thường đưa vào đó văn hóa, truyền thống của không chỉ đất nước mà mình đang sống, mà còn là của những quốc gia khác. Như tác giả Dan Brown, các tác phẩm của tác giả này thường là những câu chuyện viễn tưởng, nhưng hoàn toàn dựa trên những tư liệu có thật. Nên khi đọc những tác phẩm dạng này, em mới có cảm giác đúng nghĩa của việc "ngồi nhà đọc sách mà thông suốt cả tám cõi".
- Còn về những nhà văn, nhà thơ của Việt Nam, dòng văn phổ biến nhất hiện giờ theo em thấy có vẻ là tản văn? Truyện dài của tác giả Việt Nam đương thời thực sự nói phổ biến trong giới trẻ là rất hiếm, em nghĩ vậy. Bảo em kể tên tác giả Việt Nam hiện thời, chắc em nhớ mỗi Gào, Nguyễn Nhật Ánh.
- Em còn chú ý đến Dương Thụy qua "Oxford thương yêu", Kawi,... Nhưng thường thì khi đọc xong rồi em không còn đọng lại gì nhiều. Các dòng văn này gợi cảm giác thân thuộc, không đến nỗi phi thực tế như một số tác phẩm khác, chỉ có điều đọc xong thì chỉ biết vậy, nhưng không nhớ.

 

[_TA_]

Em thích đọc văn học Việt, gần gũi, thú vị, cần thiết.
Còn ít đọc vì không có thời gian.
Còn em không ghét văn học Việt Nam.
Còn các tác giả trẻ bán được sách không phải chỉ vì tên sách đâu anh. Chả có nhẽ nhà xuất bản toàn là những người thích giật tít ạ. Người đọc cũng biết thế nào là hay chứ ạ, họ bao giờ cũng đọc qua nội dung rồi mới mua mà. Nếu chỉ vì tên hay mà nội dung lởm thì không nhà xuất bản nào dám mạo hiểm vậy đâu. Tiền là tiên là phật mà làm ăn vậy thì chết chứ còn.
Thế nên em nghĩ là chả có một yếu tố nhất định nào chi phối cách đọc và cách chọn sách cả, người ta cảm được thể loại nào thì người ta mua và đọc thôi ạ.
Còn em đồng ý là các bạn trẻ hơi sa đà yêu đương quên mất những thứ như ngành học để viết kèm. Khi đọc một tác phẩm em cũng mong muốn người viết sẽ viết nhiều thêm chút về cuộc sống và công việc của các nhân vật.
Em xin hết.

 

[Aki Hanabusa]

Em cũng giống như Ad vậy, thích dòng văn hiện thực hơn. Em hay tìm những cuốn sách của các tác giả "lão nghề" như Vũ Trọng Phụng, Nam Cao,... Cách viết của họ đã phản ánh lại cuộc sống hiện thực ở thập niêm 80 hay 90.
Những cuốn sách của các tác giả trẻ hiện nay bán chạy là vì... nó đi theo xu hướng. Ví dụ như cuốn Ai rồi cũng khác, Người yêu cũ có người yêu mới,... Không phải vì em chê bai họ viết dở, nhưng những cuốn sách được bán ra sẽ hót hòn họt vào những thời gian đầu, còn về sau, nó chẳng còn ai biết đến nữa.

 

[Hà Thái]

Cá nhân tôi thì thích đọc văn học Việt Nam.
Tại sao ư? Vì chúng có những giá trị mà những tác phẩm văn học kinh điển của thế giới dù có giá trị thế nào đi nữa, cũng vẫn không thể thay thế được. Đó là phản ánh hiện thực, văn hóa, tư tưởng, đời sống của người Việt Nam.
So với bạn bè, tôi đọc văn học Việt Nam nhiều hơn họ. Thậm chí tôi còn tạo thêm cảm hứng cho họ đọc thêm văn học Việt Nam nữa. (Không phải nói đùa. Sau khi được tôi giới thiệu cho một vài quyển, các bạn ấy đều khen hay. Còn trước đó thì cứ nghe thấy văn học Việt Nam là các bạn ấy không để ý đến.)
Đặc biệt, tôi rất thích đọc những tác phẩm của những tác giả ở địa phương, đặc biệt là miền núi. Nó mang tính vùng miền rất rõ.
Tuy nhiên, tác giả trẻ hiện nay thì tôi không đọc nhiều lắm. Đặc biệt thích Phan An. Già hơn tí thì có Nguyễn Ngọc Tư, Hồ Anh Thái. Già hơn nữa thì nhiều lắm, đặc biệt thích Nguyễn Huy Thiệp, Trần Dần, Dương Thu Hương (sách của bà này giờ bị cấm), Chu Lai... Còn các tác phẩm xưa hơn nữa thì thích rất nhiều.
Các tác giả trẻ khác thì tôi đọc nhiều quyển lẻ tẻ, cũng thấy hay, nhưng một quyển thì chưa đủ nói là thích tác giả đó. Nghe nói Đỗ Bích Thúy viết rất hay về miền núi, nhưng tôi cũng chưa có dịp đọc. Ngoài ra, tôi đọc nhiều truyện ngắn trong một số tạp chí, thấy rất hay, không biết có được in thành quyển hay không.
Trước kia có ấn tượng DiLi, nhưng chỉ thích đọc mảng trinh thám, kinh dị, mảng tình cảm, xã hội thấy không đặc sắc lắm.
Nói chung, vẫn thích văn Việt. Nhưng mà mảng truyện tình cảm giải trí tôi gần như không đọc, nên một số tác giả trẻ nổi nổi bây giờ tôi cũng không đọc mấy.

 

[Bạch-Hi]

Nói về văn học Việt, đó là một phạm trù rất rộng. Cá nhân em chưa thể tiếp cận với nhiều thể loại, cũng không có một đánh giá khái quát về nền văn học nước nhà. Nhưng về một số thể loại, em cũng biết đôi chút. Thơ hiện đại em đọc không nhiều, cũng có lẽ vì cá tính của em không hợp với phong cách thơ hiện nay, và cũng có lẽ vì thơ xuất hiện khá nhiều, khó có thể tìm được những bài thơ phù hợp với sở của từng người. Còn về truyện, em lại có một sở thích hơi cổ quái: em thích những câu chuyện về thời xưa, những câu chuyện lịch sử và chiến tranh hơn. Chúng đem lại những cảm xúc rất khác. Có cảm động, có hồi hộp, có đau buồn, có cả nuối tiếc, hoàn toàn khác với những truyện tình cảm bây giờ. Có lần em nghe lời bạn đọc thử "Siêu quậy trường SM", em thực sự không thể nào kiên trì đến cuối. Đó gần như là một câu chuyện đơn giản, không có kịch tính, thậm chí là phi thực tế (theo cảm nhận của riêng em). Sẽ có những kẻ giết người không chớp mắt và không bị ám ảnh ư, sẽ có những kẻ không cần rèn luyện mà vẫn giữ được trí nhớ siêu phàm sao (nên nhớ học tập là phản xạ có điều kiện và kiến thức sẽ mất dần nếu không được ôn tập), và luật pháp đất nước liệu có bỏ qua những cái chết không có thủ phạm, và những kẻ sẵn sàng giết người đó, sao lại đủ tin tưởng một người khác để tiến tới một thứ như là "tình yêu"?...
Vì thế không hẳn nói là truyện hiện đại Việt Nam không hay, nhưng có lẽ một số tác giả trẻ hiện thời không gây được tiếng vang như các tác giả lão thành như Tô Hoài, Nguyễn Nhật Ánh,... Có lẽ vì kinh nghiệm chưa phong phú, cũng có lẽ vì còn một số thiếu sót, nhưng quả thực nhiều truyện tình cảm hiện nay thường ít chú trọng miêu tả nội tâm, hoặc diễn biến tâm trạng thường theo môtip quen thuộc, không tạo được ấn tượng.
Nhưng không thể vì vậy mà cho rằng các tác phẩm văn học nước nhà không hay và không nên đọc. Có rất nhiều tác phẩm, tuy ra đời đã lâu, đặc biệt một số tác phẩm thời chiến. Em vẫn luôn cho rằng tình cảm chân thật nhất sẽ thể hiện trong lúc nguy nan, nên đối với riêng em, các tác phẩm các mạng đem đến những cảm xúc khác biệt và chân thành hơn. Thậm chí, nhiều tác phẩm còn khiến người đọc rơi lệ như "Tuổi thơ dữ dội", "Cát bụi chân ai",...
Dù sao đi nữa, các tác phẩm văn học Việt vẫn truyền đạt rất nhiều nét đẹp của người dân Việt Nam, vẫn được nhiều độc giả qusn tâm đón đọc.

 

[Đạp Nguyệt Lưu Hương]

Một điều duy nhất là cốt lõi của vấn đề: Văn học Việt Nam không có nhiều thể loại đa dạng như các tiểu thuyết phương Tây. Nền giáo dục quá tập trung trong rèn luyện kĩ năng viết nghị luận xã hội và văn học, tập trung nhiều vào các tác phẩm phục vụ chính trị cộng thêm với sự tràn lan sách ngôn tình Trung Quốc nên tạo ra một xu hướng viết truyện tình cảm, ngôn tình, tuổi "teen", xã hội đen nửa mùa, nội dung và cách viết không có sự sáng tạo, đặc sắc phong cách riêng cho nên thường bị trùng lặp, khuôn mẫu và sáo rỗng dạng mì ăn liền.

Còn trước đây, nền văn học nước nhà bất quá chỉ có các tác phẩm lãng mạn, trào phúng, thơ mới cũng đương toàn về tình yêu, sau đó là xu hướng hiện thực, chiến tranh, sau này còn có giai đoạn hiện thực xã hội chủ nghĩa, cũng có thể loại ma quỷ oan hồn trong miền Nam (theo hiểu biết của mình) nhưng nếu so vào thời kì đó ở phương Tây thì đa dạng hơn về thể loại, ý tưởng và phát triển hơn rất nhiều.

 

[konny]

Tại vì nó không hấp dẫn như các tác phẩm nước ngoài, đặc biệt là nó không được lãng mạn cho lắm. Chắc mọi người cũng giống như em ít khi đọc văn học Việt. Thường thì em chỉ đọc của Nhật là nhiều, vì nó lãng mạn.

 

[LyTieuTa]

Không biết có phải vì lí do này không, nhưng mình là đứa sinh ở thành phố lớn, xung quanh toàn dân trí thức, cả vài chục năm cuộc đời toàn sách vở, đầu óc toàn những thứ đẹp kiểu cách và xa vời vợi. Đọc văn Việt Nam, lại đều là viết về cuộc sống nông thôn, về những cái bi kịch, thê thảm vì dân mình còn khổ, không thì cũng là những sinh hoạt hàng ngày mà mình chưa bao giờ biết đến, truyện hiện đại thì góc tối phủ kín sách, còn lại là những câu chuyện tình cảm văn vẻ viết ra bởi những tác giả số mối tình chắc đếm hết trên một ngón tay (không vơ đũa cả nắm nhưng mình thấy nhiều người thế). Thành ra đọc không có cảm hứng mấy, thấy nó rất xa lạ. Chưa kể mình không thích đọc văn trữ tình cho lắm, mà văn nước mình thì thôi rồi trữ tình...

 

[Linh Kha]

Ít đọc văn học Việt cũng giống như ghét xem phim Việt bây giờ. Nghe đâu những cái tên đầy thú vị gần đây như Tuổi thanh xuân, Zippo, mù tạt và em,... đều khiến mình có một cảm giác nhớ điên cuồng những bộ phim thời chiến trước kia. Văn học cũng vậy, có chăng khi mình đọc dòng Văn học nước nhà thì đều là tìm về những tác phẩm xưa cũ. Bây giờ lên mạng để tìm một tác phẩm mới mẻ thật sự rất khó, bởi lấp đằng sau những cái tên rất kêu lại là những câu chuyện nhàn nhạt, thiếu màu sắc, dấu ấn cá nhân, với nội dung tương tự nhau. Những tác giả trẻ nếu như đã có tên tuổi như Hamlet Trương, Iris Cao, hay Anh Khang thì không nói làm gì, còn ngoài họ ra mình chẳng dù dòng văn học mạng rất phát triển nhưng những tác giả trẻ đang lấn sân nghệ thuật bằng một thứ tài năng mờ nhạt, không chút trau chuốt từ ngữ, hình ảnh, nội dung, lời thoại,... Càng ngày càng có nhiều tác phẩm được nhiều người quan tâm, cổ vũ sáng tác nhưng theo mình là nội dung không có gì đặc sắc. Chúng chỉ đơn thuần là đáp ứng được thị hiếu của người đọc trẻ mơ mộng hiện nay. Đâu đâu cũng là những câu chuyện tình một đêm, hot boy, hot girl, soái ca giàu có, rồi bắt chước văn học Trung Quốc viết những thể loại không phù hợp với hoàn cảnh lịch sử Việt Nam như xuyên không này kia,.. Thực lòng mà nói, không đọc văn học Việt Nam nhiều cũng không thể đổ lỗi cho chúng ta không tôn trọng văn hóa dân tộc mình.