Tác phẩm: Marvelous Land of Oz (Xứ Oz diệu kỳ)
Dịch giả: streetchick (Thảo Jane)
Hiệu đính: conruoinho
Hình bìa: Andu
Somewhere… over the rainbow
Way up high
There’s a land that I heard of, once in a lullaby…
Somewhere… over the rainbow
Skies are blue
And the dreams that you dare to dream
Really do come true
(Ở đâu đó… bên kia cầu vòng
Tuốt trên kia
Có một vùng đất tôi từng nghe nói đến trong một bài hát ru…
Ở đâu đó… bên kia cầu vòng
Bầu trời trong xanh
Và những ước mơ bạn đã dám mơ ước
Thật sự trở thành sự thật)
Những giai điệu quen thuộc trong phim Phù thủy xứ Oz (The Wizard of Oz), dựa trên bộ truyện cùng tên của L. Frank Baum đã đi vào lòng người tự bao giờ, nghe hoài không chán. Đôi khi người ta không nhớ đến nội dung truyện, nhưng những câu hát đó vẫn được ê a hát đi hát lại qua nhiều thập kỉ nay. Không nhờ bài hát đó có lẽ tôi cũng không biết đến bộ truyện này, và nếu không nhờ bạn streetchick (Thảo Jane) chọn dịch truyện Xứ Oz diệu kỳ tôi cũng không biết cuộc phiêu lưu của Bù Nhìn Rơm và Người thợ rừng Thiếc còn tiếp diễn.
Thật ra, lớn già đầu rồi mà cũng chưa có con cái gì nên tôi rất ít đọc truyện thiếu nhi. Và tôi thường hay có thành kiến rằng những phần sau của một bộ truyện thường không hay bằng phần đầu. Do đó, nếu không phải làm hiệu đính bộ truyện có lẽ tôi cũng không đọc nó rồi. Nhưng khi lao vào đọc, quả thật ngòi bút tài tình dí dỏm của L. Frank Baum khiến tôi không ngừng à ồ lật tiếp trang. Ngoài những tình tiết bất ngờ và vui nhộn, L. Frank Baum còn chơi chữ ở nhiều chỗ thông qua nhân vật con Bọ Râu Ngoằm với biệt hiệu Phóng To Quá Mức & Giáo Dục Toàn Diện khiến cả hai đứa dịch và hiệu đính bọn tôi nghĩ nát óc cũng mới chọn ra được một từ thích hợp để đưa vào. Hoàn thành được một tác phẩm dịch mà còn phải cố gắng truyền tải được tất cả những cái tài tình trong cách viết của L. Frank Baum quả là một thử thách khó khăn nhưng cũng không kém phần thú vị.
Thỉnh thoảng khi tôi đọc những tác phẩm kinh điển được viết vào gần cả trăm năm trước, tôi thường hay nghĩ: Làm thế nào mà những suy nghĩ của các tác giả có thể đương đại như thế, hay là có những vấn đề phải mất hơn cả trăm năm mới có thể giải quyết được? Tuy là một câu chuyện thiếu nhi, nhưng tôi vừa nói, tác phẩm này cũng có những mâu thuẫn của xã hội đương đại như bình đẳng nam nữ, hay nói đúng hơn là dù tất cả những nhân vật chính trong truyện đều là nam giới, nhưng những nhân vật đóng vai ác hoặc những nhân vật quyền lực nhất truyện lại là nữ giới. Thế thì, L. Frank Baum đang cổ vũ cho hướng đi nào của xã hội về vấn đề này?
Không chỉ thế, câu chuyện còn có những câu đố chữ hóc búa mà nếu không đọc tiếp đến cuối truyện thì tôi cũng nghĩ không ra. Thế mới nói, tôi xin ngả mũ chào L. Frank Baum một cái thán phục dành cho cốt truyện lẫn phong cách viết và cả câu từ của ông. Hy vọng những độc giả trên Gác cũng thấy thế, và cũng hy vọng các độc giả khác cũng như tôi, sau câu chuyện bỏ đi được một chút thành kiến và không còn nghĩ rằng truyện kinh điển thì khó nuốt.
“Everything in life is unusual until you get accustomed to it,” said the Scarecrow.
("Mọi điều trong cuộc sống đều khác thường cho tới khi ta quen với nó." ~ Bù Nhìn Rơm nói.)