Nghĩ tới Lăng ca ca tám tuổi đăng cơ, Tiên hoàng sợ Câu Dặc phu nhân làm thái hậu lộng quyền, khi đem ngôi vị hoàng đế truyền cho Lăng ca ca đồng thời cũng ban chết cho Câu Dặc phu nhân. Long ỷ trên Kim Loan điện là dùng máu tươi của mẫu thân để đổi lấy. Tiên đế đẩy Hán triều vào cảnh quốc khố trống rỗng, dân chúng liên tiếp nổi loạn, tứ di ngấp nghé, mỗi ngày Lăng ca ca còn phải sống dưới cảnh quyền thần uy hiếp bức bách. Từ tám tuổi đến bây giờ, chàng đã trải qua những ngày như thế nào?

Vân Ca nén xuống đau xót trong lòng: “Tâm tích lo lắng, ưu sầu, tâm khiếu bế trở, tuy rằng nghiêm trọng, nhưng đều không phải là không thể trị được. Hoàng thượng đang tuổi tráng niên, chỉ cần về sau tâm tình thoải mái, khí huyết thông, cùng với dùng thuốc và kim châm cứu, nhất định có thể từ từ điều trị được.”

Trương thái y có vài phần ngoài ý muốn: “Lời nói của cô nương không sai. Thể chất của hoàng thượng vốn là vô cùng tốt, lại đang thịnh niên, cho dù sinh bệnh, chỉ cần biết cách điều trị, nhất định có thể hồi phục. Nhưng làm cho ta hoang mang chính là điểm này. Căn cứ vào bệnh trạng của hoàng thượng, lúc đầu ta phán đoán là hung tý, chọn dùng châm pháp gia phụ truyền lại để hoàng thượng phong thủ tam dương, khải bế khai khiếu, khai thông kinh mạch*, đả thông kinh lạc**, nhưng mà…” Trương thái y hoang mang lắc đầu, “Bệnh trạng của hoàng thượng không có chuyển biến tốt đẹp gì, ngược lại còn tăng thêm đau đớn. Hiện tượng kỳ lạ như thế, ta làm nghề y hơn mười năm, đều chưa từng nghe thấy, cũng chưa từng nhìn thấy, lật giở điển tịch nhiều lần cũng không tìm được.”

*Kinh mạch: chỉ mạch máu.

**Kinh lạc: Kinh là những đường vận hành của khí chạy thẳng dọc theo cơ thể, lạc là những đường chạy ngang nối các kinh với nhau.Hệ kinh lạc gồm các đường kinh khí nối liền từ trong tạng phủ ra ngoài được liên kết bằng các lạc nối với nhau, tạo thành một màng lưới chằng chịt khắp cơ thể.

Các thuật ngữ: phong thủ tam dương, khải bế khai khiếu là phương pháp dùng trong Đông y, tớ không hiểu cho lắm.

Vân Ca hỏi: “Đau đớn của hoàng thượng sẽ càng ngày càng nặng sao?”

Trương thái y ngập ngừng nói: “Căn cứ vào dấu hiệu hiện tại, đau đớn đang từ từ tăng thêm, chờ hết thảy đau đớn hội tụ đến tâm mạch, khi phát bệnh, sẽ là tâm thống khó chịu đựng nổi, khi nghiêm trọng hơn, còn có thể xuất hiện triệu chứng hôn mê, mà một khi hôn mê, thì rất có khả năng… có khả năng… không thể tỉnh lại.”

Trong mắt Vân Ca mơ hồ có nước mắt, ngơ ngác nhìn Trương thái y.

Vu An nói với Trương thái y: “Nô tài lệnh Phú Dụ đưa Thái y xuất cung, nếu có người nào hỏi lý do Thái y đến Tuyên Thất Điện, thì nói là tới xem lại bệnh cũ cho Vân Ca cô nương. Bệnh của hoàng thượng, mong rằng Thái y hãy tốn nhiều tâm tư.”

Trương thái y nói: “Tổng quản yên tâm, tại hạ biết sự tình vô cùng quan trọng, tuyệt không dám để lộ phong thanh nửa điểm. Nhưng mà, nếu có thể tìm nhiều thái y hơn, cùng nhau hội chẩn bệnh của hoàng thượng, có lẽ có thể sớm đưa ra kết luận, cũng đúng bệnh hốt thuốc hơn.”

Vu An gật đầu: “Nô tài hiểu rõ, việc này còn phải do hoàng thượng định đoạt.”

Trương thái y biết trên triều đình, có nhiều chuyện ông ta cũng không thể hiểu được, nói cũng chỉ có thể nói tới đây, bèn xin Vu An cáo lui. Vu An thấy vẻ mặt Vân Ca thống khổ, trong lòng không khỏi thầm thở dài một tiếng: “Vân cô nương, nô tài còn phải quay về tiền điện hầu hạ, cô còn gì phân phó không?”

Vân Ca suy nghĩ một lát nói: “Nếu không tiện triệu tập Thái y trong cung, trước hết có thể nghĩ cách tới dân gian tìm kiếm hỏi thăm một số đại phu y thuật cao siêu hay không?”

Vu An lập tức nói: “Nô tài đã sai người đi hỏi thăm.”

Vân Ca im lặng gật gật đầu.

Vu An hành lễ cáo lui: “Nô tài đi tới tiền điện. Sau khi tan triều, còn phải hầu hạ hoàng thượng.”

Thường ngày sau khi tan triều, Lưu Phất Lăng đều tới Thanh Lương Điện phê duyệt tấu chương, xử lý công sự. Nhưng hôm nay sau khi tan triều là trở lại Tuyên Thất Điện: “Vu An, đi tới Thanh Lương Điện mang tấu chương và công văn tới Tuyên Thất Điện, kể từ hôm nay, ngoại trừ thượng triều và tiếp kiến đại thần, các công sự khác đều xử lý ở Tuyên Thất Điện.”

Vu An đáp: “Vâng”.

Vân Ca nhìn thấy Lưu Phất Lăng, có phần kinh ngạc vui mừng ngoài ý muốn: “Hôm nay tại sao lại về sớm như vậy?”

Nhìn thấy một đội thái giám vừa mang vừa khiêng thẻ tre tới Tuyên Thất Điện, Vân Ca liền hiểu được, trong lòng tràn đầy đau xót.

Lưu Phất Lăng mỉm cười nói: “Về sau đều về sớm như vậy.”

An trí thỏa đáng xong hết thảy, Vu An cùng các thái giám khác lặng lẽ rời khỏi.

Lưu Phất Lăng dắt tay Vân Ca, sóng vai ngồi vào trước bàn, đưa cho nàng một quyển sách: “Nàng ngoan ngoãn đọc sách.”, rồi mở tấu chương ra, “Ta còn phải nghiêm túc làm việc.”

Vân Ca đưa mắt nhìn quyển sách trên tay, viết về tập quán ẩm thực và phương pháp chế biến đồ ăn của người Hung Nô. Lưu Phất Lăng biết nàng lập chí phải noi theo Tư Mã Thiên, viết một bộ sách về ẩm thực, cho nên sai người thu thập từ nhiều nơi trong thiên hạ cho nàng, chỉnh lý lại phương pháp chế biến đồ ăn, phân loại theo địa vực, sửa sang lại thành sách. Mặc dù vốn chỉ vì việc tư, nhưng hành động này trong lúc vô ý lại xúc tiến việc người dân Hán triều và tứ di lui tới. Người Hán có rất nhiều phương pháp tiện lợi chế biến món ăn, dần dần cũng truyền tới tứ di, khiến cho tứ di đối với Hán triều từ kính ngưỡng sinh thân thiết, dân chúng tứ di trong dân gian nói chung càng nguyện ý tiếp nhận văn hóa Trung Nguyên.

Vân Ca lật sách, thực tế một chữ đọc cũng không vào, có điều nàng thích cảm giác thế này, cảm giác hai người cùng ở chung một chỗ. Len lén liếc mắt nhìn Lưu Phất Lăng một cái, hắn vẫn đang chuyên tâm viết chữ, Vân Ca lại dời tầm mắt về trên sách của mình, nhưng chỉ sau chốc lát, ánh mắt lại không chịu khống chế liếc về phía bên cạnh.

Tốc độ viết chữ của Lưu Phất Lăng càng lúc càng chậm, cuối cùng dừng lại, hắn nắm bút thở dài: “Vân Ca, nàng đang nhìn gì thế?”

“Nhìn chàng”. Vân Ca đúng lý hợp tình đáp lại.

Lưu Phất Lăng đầu cũng chưa ngẩng lên, đưa tay ra, đẩy đầu của Vân Ca sang bên kia: “Chuyên tâm đọc sách đi.”

Trong chốc lát sau, đầu Vân Ca bất tri bất giác lại quay sang.

Hắn đưa tay đẩy lại.

Trong chốc lát sau, đầu Vân Ca lại quay sang.

Hắn bất đắc dĩ buông bút xuống, nhìn Vân Ca: “Vân Ca, nàng còn quấy rối nữa, ta sẽ đuổi nàng ra ngoài.”

Vân Ca bất mãn: “Thiếp làm sao mà quấy rối? Thiếp thực là im lặng mà ngồi, một câu cũng không có nói, cũng không lộn xộn. Là chàng cứ toàn đẩy đầu thiếp ra, chàng mới là quấy rối.”

Ánh mắt cũng là một loại quấy rối, sẽ làm rối loạn lòng người.

Lưu Phất Lăng cầm một bản tấu đưa cho Vân Ca: “Đọc bản tấu này giúp ta.” Vân Ca nhắc nhở: “Bản trong tay chàng kia còn chưa có phê xong.”

“Chuyên tâm có thể xem được cả hai, đọc đi!”

Vân Ca từng chữ một, chậm rãi đọc tấu chương: ” ‘Thi*’ rằng: ‘Quỳnh quỳnh tại cứu’ (Nỗi cô đơn khiến người ta đau đớn) nói về Thành vương** sầu thương tưởng nhớ, khí phách cũng không còn được như trước nữa. Cho nên văn, võ chi nghiệp, phải biết tôn sùng gốc rễ từ đời trước. Thần cũng còn nghe thấy nghe thấy người xưa nói rằng: “Phối thành vợ chồng là mối đầu của việc phồn sinh của dân chúng, là cội rễ của sinh tồn, là nguồn cội của vạn phúc. Nghi lễ của hôn nhân được chính đáng thì về sau phẩm vật thỏa thuận và thiên mệnh mới hoàn toàn.***’ ”

*Chỉ Kinh thi.

**Thành vương: vua nhà Chu.

***Đoạn này trích trong Lễ ký.

“Vân Ca, có thể đọc nhanh hơn một chút, ta có thể nghe hiểu được.” Lưu Phất Lăng vừa viết, vừa nói.

Vân Ca dựa theo tốc độ ngày thường đọc sách, đọc lên: “Khổng Tử luận ‘Kinh Thi’ lấy ‘Quan thư’ làm đầu, ý rằng đây là kỷ cương hàng đầu, là giáo hóa đối với bậc vương giả. Từ đời trước tới nay, Tam đại* hưng phế, chưa có bao giờ là không do thế cả. Mong rằng bệ hạ tường tận mà suy nghĩ lợi hại thịnh suy để làm theo, lấy ổn định của đại cục làm trọng, giữ đức, hạn chế thanh sắc. Thần nghe thấy trong “Lục kinh**” nói rằng: Thánh nhân sở dĩ có tâm địa của trời đất, cứ theo thiện ác thế nào, thì gặp được lành dữ cũng như thế, nhà thông thái nói rằng, âu cũng là thuận theo bản tính của con người. Trong “Luận Ngữ”, “Hiếu Kinh” viết rằng lời nói và việc làm của bậc thánh nhân phải phù hợp với những điều này. Thần lại nghe thấy Thành vương tự giác, hành động chu toàn, phụng thiên thành hôn, lâm triều nghe lời quần thần, ở hoàn cảnh nào cũng tuân theo lễ tiết, tuân theo luân lý của người xưa. Nay chúng thần có cung kính, có sợ hãi mà phò tá hoàng thượng, cũng là phụng theo lẽ trời, ôn cung kính tốn, thành thân cũng là theo lễ nghĩa. Tự mình nghiêm khắc và cung kính, uy nghiêm trước mặt chúng dân, dùng ân huệ và lời nói, sẽ được chúng dân thuận theo. Với những việc đã làm sai rồi, hoàn cảnh nào cũng phải tuân theo lễ nghĩa, hành động nào cũng phải vì nhân nghĩa, tuân theo phép tắc. Nay là đầu tháng giêng, khắp nơi đều đầy may mắn, toàn triều chúc mừng, muôn phương lấy rượu đãi khách. “Truyền” rằng: ‘Quân tử thận thủy.’(Người quân tử phải cẩn trọng hành động). Nguyện xin bệ hạ lưu ý hành động theo như lễ nghĩa, khiến cho chúng thần được thấy thịnh đức hưu quang, đó là nền tảng lập quốc, là hi vọng của thiên hạ.” Phần đề ghi là: “Kinh Triệu Doãn*** Tuyển Bất Nghi” .

*Tam đại chỉ ba triều Hạ, Thương, Chu

**Lục kinh bao gồm ngũ kinh tớ chú thích lần trước và Nhạc kinh đã thất truyền vào đời Tần.

***Kinh Triệu Doãn là một chức quan tại kinh thành, mời mọi người xem thêm phần chú thích dài dòng ở phía dưới để hiểu được ý của bản tấu này.

Tuy rằng không để ý lắm, nhưng trong lòng Vân Ca vẫn có vài phần buồn bã, như vậy trong mắt những đại thần đó, nàng chính là tai họa của thánh quân, là “Yêu phi” có sắc mà không có đức.

Lưu Phất Lăng đặt tấu sớ đã phê xong trên tay xuống, lấy bản tấu trong tay Vân Ca qua, đưa mắt nhìn tên người viết, vung bút lên, bút hạ xuống ngưng đọng phẫn nộ, viết tháu ba chữ khó nhìn: “Trẫm kính nhận”, rồi vứt bản tấu đó sang một bên.

Thấy Vân Ca vẫn đang nhìn bản tấu ngẩn người, Lưu Phất Lăng nói: “Tuyển Bất Nghi không phải đang nói tới nàng.”

Vân Ca mỉm cười: “Yêu phi thì là yêu phi đi! Trong thiên hạ chỉ có mỹ nữ mới có thể làm “Yêu phi”, cũng chỉ có nữ tử làm cho quân vương mê tới điên đảo thần hồn mới xứng với “Yêu phi”. Nếu coi thiếp là cả hai dạng đó, có gì không tốt?”

Lưu Phất Lăng nói: “Tuyển Bất Nghi để không đắc tội với Hoắc Quang mới dùng lời lẽ đó, dâng tấu chương này rõ ràng là muốn khuyên ta không nên sa vào nữ sắc quanh mình, kỳ thật âm thầm khuyên nhủ ta rằng cần phải vì giang sơn xã tắc, không nên thân cận với hoàng hậu có huyết mạch Hoắc thị.”

Vân Ca lúc này mới thực sự thoải mái, cười nói: “Hoàng đế, đại thần các chàng đó, nói chuyện cũng như đánh đố, thật là hao tổn tâm trí mà.”

Lưu Phất Lăng lại cầm hai bản tấu chương, một bản đưa cho Vân Ca, một bản tự mình xem. Hắn toàn tâm toàn ý, chỉ tốn một nửa thời gian so với trước đây, toàn bộ tấu chương đã phê xong.

Sắc trời đã tối đen, Lưu Phất Lăng nhìn bên ngoài, chậm rãi nói: “Vân Ca, ta muốn thương lượng một việc với nàng.”

Vân Ca mím môi: “Chàng đi đi!”

Trong mắt Lưu Phất Lăng có áy náy, cầm bàn tay Vân Ca: “Ta sẽ cố gắng quay lại sớm.”

Vân Ca dựa vào lòng hắn: “Không sao mà. Đã là diễn trò, nhất định phải làm cho người khác tin tưởng, bằng không uổng phí công phu. Thường thường lâm hạnh, lại nhiều lần không ngủ lại, thì cũng khó khiến người khác tin.” Thời điểm này, tinh thần và thể lực của Lăng ca ca tuyệt đối không nên vì đối phó với Hoắc Quang mà hao tâm tốn sức.

Lưu Phất Lăng lẳng lặng ôm Vân Ca, thật lâu sau mới buông nàng ra. Hắn đứng dậy phân phó Vu An chuẩn bị kiệu đi tới Tiêu Phòng Điện. Phú Dụ và Mạt Trà nghe thấy, đều lén la lén lút nhìn Vân Ca. Chỉ thấy Vân Ca đầu cúi thấp, thấy không rõ lắm vẻ mặt.

Hết chương 16.

Chú thích:

Bản tấu của Tuyển Bất Nghi dựa vào Thiên Quan thư trong Kinh thi, không chỉ về nội dung mà còn là hoàn cảnh bài thơ. Thiên Quan thư ở đầu Kinh Thi vịnh một người quân tử tìm một người thục nữ để cưới, tìm chưa được thì ước mong, không ngủ được, tìm được rồi thì hưởng cảnh cầm sắt hoà hợp.

Bài Quan thư như sau:

Quan thư 1

Quan quan thư cưu

Tại hà chi châu

Yểu điệu thục nữ

Quân tử hảo cầu.

Dịch:

Quan quan kìa tiếng thư cưu

Bên cồn hót họa cùng nhau vang dầy

U nhàn thục nữ thế này

Xứng cùng quân tử sánh vầy lứa duyên.

Bản dịch của bác Tạ Quang Phát, bài Quan thư 2 và 3 mọi người vào đây đọc. Cả bài 2 và 3 đều đề cao đức hạnh của bà Thái Tự.

Giải thích:

Thư cưu là một loài chim nước, lại có một tên nữa là vương thư, hình dạng giống như chim phù y, ngay trong khoảng Trường Giang và sông Hoài thì có chim ấy. Chim này sống có đôi nhất định mà không hề lẫn lộn. Quan quan: tiếng chim trống chim mái ứng họa nhau.

Vua Văn vương nhà Chu sinh có thánh đức, lại được bậc thánh nữ họ Tự để kết hôn. Nhưng người trong cung, lúc nàng Thái Tự mới đến, thấy nàng có đức hạnh u tịch, nhàn nhã và trinh chuyên, bèn làm bài thơ này rằng: Kìa đôi chim thư cưu nghe hót quan quan, đang ứng họa nhau ở trên cồn bên sông. Người thục nữ yểu điệu này há không phải là bạn lứa tốt của bậc quân tử Văn vương hay sao?

Có ý nói nàng Thái Tự và vua Văn vương cùng hòa vui mà cung kính lẫn nhau, cũng như tình chí thiết đậm đà mà lúc nào cũng giữ gìn cách biệt của đôi chim thư cưu vậy.

Ông Khuông Hành nhà Hán nói rằng: Yểu điệu thục nữ, Quân tử hảo cầu, là nói rằng nàng Thái Tự rất mực trinh thục không thay tiết tháo. Những rung cảm về tình dục không hề lẫn vào nghi dung, những ý vui riêng không hề lộ ra cử chỉ, có được như thế rồi mới có thể phối hợp với bậc chí tôn và làm chủ tế tông miếu. Vì đó là đầu mối của cương thường và của nền vương hóa.

Như vậy bản tấu trước đó có đề cập tới sự quan trọng của hôn nhân, ý rằng hoàng thượng phải coi trọng hoàng hậu cưới hỏi đúng theo lễ tiết của mình, tiếp theo thì qua bài Quan thư ý nói rằng người phụ nữ bên cạnh quân vương phải có đức hạnh, phải theo lễ tiết, đồng thời cũng nói rằng quân vương phải chú ý tới hành động, việc làm của mình, không nên mê đắm nữ sắc, do đó Vân Ca tưởng nói nàng là yêu phi.

Thực ra bản tấu đó tớ đọc 10 lần thì 10 lần không hiểu, định bụng rằng không biết thì “dựa cột mà nghe, đừng giải thích linh tinh”, nhưng thấy rằng không edit thì cũng thật là không phải, vì chẳng ai mà hiểu nổi cái bản tấu đó nếu để nguyên Hán việt. Do đó tớ cố mà tra cứu, nhưng cũng có chỗ hiểu chỗ không, vì lời lẽ của bản tấu rất là hoa mỹ, phức tạp, trích dẫn đủ thứ, lại còn ý chìm ý nổi. Thời gian tớ tra cứu cái bản tấu này còn dài hơn thời gian edit chương này luôn, nhưng mà vẫn chỗ hiểu, chỗ không, không tránh khỏi hiểu sai và có chỗ làm bừa. Vậy nên tớ thú tội trước để mọi người thông cảm nhé.

Hic, đây đích thị là chương khó nhất trong Vân Trung Ca.