3.

Quên cả thân chủ lẫn vụ kiện cáo, ông đắm đuối miệt mài nghiên cứu thuyết duy linh với niềm xác tín chưa bao giờ lên đến cao độ như thế. Đã từ lâu rồi công việc đã qua của ông - mặc dầu vô cùng phát đạt và bổng lộc vô cùng hậu hĩ - đã thất bại không thể đem lại cho ông sự thỏa mãn tinh thần mà ông đã khát khao. Lạc lõng trong cái tỉnh lỵ heo hút đó nơi tìm thấy quá ít điều để thỏa mãn nỗi khát vọng của ông về những thông lộ cao cả hơn của trí óc, giờ đây ông thấy rằng một khởi đầu mới đã được phát lộ cho ông bởi những cuốn sách luận về vấn đề lớn của đời sống sau-cái-chết. Có thể nào nhiên hậu cái vấn đề lớn về cái chết được giải quyết? Có thể nào linh hồn người chết trở lại trong chốc lát và - vật chất hóa - không? Có thể nào nó trở lại với ông, kẻ quá đui mù, bắt tay ông và nói: - Zummo, đừng lo âu. Đừng thắc mắc về cuộc sống nhỏ nhoi của anh trên trần gian. Còn có một cái gì khác nữa, một đời sống tốt đẹp hơn nhiều chờ anh một ngày kia! Bước tới! Đừng sợ hãi!

Hầu như mỗi ngày Piccirilli, hoặc cùng vợ hoặc cùng con gái, đều đặn tới thăm ông và thảo luận về vụ kiện.

- Ấy tôi vẫn sửa soạn cho vụ kiện đấy; đừng có lo, tôi không quên quý vị đâu, - Vị luật sư thường nói. Nhưng, thực tình mà nói, ông đã hoàn toàn quên khuấy tất cả mọi người, dời lại càng nhiều vụ càng tốt và ngay cả từ chối không chịu thẩm vấn những thân chủ mới. Tuy nhiên, cuối cùng, vì lòng tri ân đối với gia đình Piccirilli tội nghiệp, những kẻ một cách vô thức đã chỉ cho ông con đường dẫn tới ánh sáng mà ông quyết định đi vào vụ tranh tụng của họ một cách cẩn trọng kĩ lưỡng.

Một nỗi khó khăn nghiêm trọng đón ông ngay từ bước đầu. Trong tất cả mọi cuộc thí nghiệm mà ông đã từng đọc, thì sự hiện diện của ma quỷ đều được phát hiện bởi một đồng cốt.

Vậy thì, không còn nghi ngờ nữa, chắc chắn một trong ba người nhà Piccirilli - cho dù không biết điều đó - phải là một người có cốt đồng và - trong trường hợp ấy - sự nhũng nhiễu của ma quái là do bởi những người thuê nhà chứ không phải tại ngôi nhà. Điều đó có nghĩa là sự sụp đổ của toàn thể vụ kiện. Mặt khác - nếu một người nhà Piccirilli là một cốt đồng - thì tại sao những con ma lại thôi không xuất hiện ở ngôi nhà mới? Tại sao chúng lại không bao giờ hiện ra trong bất cứ một ngôi nhà nào mà họ đã ở trước kia? Hiển nhiên phải có một cái gì trong niềm tin đại chúng, bình dân dân gian rằng ma quái chỉ ở trong những ngôi nhà nào đó, và nếu điều đó có thể chứng minh được thì vụ tranh tụng của ông có cớ đứng vững. Hơn nữa, chẳng phải là những nhân chứng đã chứng thực cho những lời khai của các thân chủ của ông sao? Chỉ nguyên điều đó thôi cũng đủ khước bác lời giải thích do một vài nhà khoa học đưa ra rằng ma quái chỉ được nhìn thấy bởi một số người nào đó. Đồng cốt hay không đồng cốt ông nghĩ - ma quái có sự hiện hữu riêng của chúng và để bội phần chắc chắn thì ông phải đích thân tới thăm gia đình Piccirilli và khám phá sự thực cho chính ông bằng cách tổ chức một buổi lên đồng và mình chờ coi kết quả thế nào.

Hoảng hồn vì sự dẫn dụ đó gia đình Piccirilli từ chối không dính dáng bất cứ về phương diện gì với cuộc thí nghiệm, nhưng luật sư nhấn mạnh rằng cuộc thử nghiệm rất hữu ích - cốt yếu nữa - cho vụ kiện và buổi lên đồng do đó được tổ chức. Ngay tức khắc Tinina được khám phá là một đồng cốt lẫm liệt và Zummo - sung sướng như điên - nhờ đó mà có thể chứng kiến được hầu hết mọi khải thị kinh nhiên, mà cho tới lúc đó ông mới chỉ làm quen qua sách vở của ông. Vụ Piccirilli quả thật - đổ gãy, nhưng sự hiểu biết của riêng ông về đời sống sau cái chết thì lại mở rộng tới một mức độ mà ông không thể không cảm thấy hân hoan điên dại. - Thì cứ để thằng cha Granella thắng vụ kiện của hắn, các bạn ạ... Quan hệ gì chuyện đó? Các bạn chẳng thấy đó sao, là ở đây, trước mặt chúng ta, sừng sững thị hiện cái linh hồn bất tử của con người?

Nhưng làm thế nào mà gia đình Piccirilli lại có thể chia sẻ mối hoan hỉ hào hứng say mê đối với linh hồn bất tử của luật sư của họ được? Họ nghĩ rằng ông ta đã hóa điên rồi. Họ từ chối tin rằng những cuộc thí nghiệm này là một cái gì khác mà chỉ là những âm mưu quỷ kế hiểm ác mà họ đã là nạn nhân. Họ đã đào thoát những con ma của gã Granella để rơi vào bầy quỷ của luật sư của họ. Đúng là tránh vỏ dưa lại gặp vỏ dừa, còn có gì tệ hơn thế nữa không? Phải chăng ông ta sắp làm cho họ lụn bại mãi mãi? Đó có thể là kết quả của vụ tố tụng nếu người ta am tường điều gì đang xảy ra nơi họ.

- Đừng có sợ, - luật sư nói một cách khinh bỉ. - Bộ các người cho ta là một đứa con nít sao? Ở đây các người thấy ta như một người bạn, không phải như một luật sư. Khi vụ án tới hồi tòa nghe các nhân chứng khai, lúc đó tự nhiên ta sẽ biết phải biện giải sự quấy nhiễu bí ẩn trong ngôi nhà đó như thế nào chứ?

Và quả thực ông đã làm, biện hộ rằng sự quấy nhiễu khó chịu là do bởi căn nhà, không phải do bởi sự hiện diện của một vài đồng cốt khác thường nào ở đó cả, nhưng những lời biện hộ của ông thiếu tính cách thuyết phục đến nỗi vụ kiện của ông thua ngay từ keo đầu.

Ngược lại ông đã gây kinh ngạc cho cả tòa, các đồng nghiệp và công chúng với một bài phát biểu tín ngưỡng bất ngờ và khoa đại mô tả Allan Kardec như một "Đấng Cứu Thế Mới", nói về tâm linh thuyết như - Tôn giáo mới của nhân loại - và cho thấy cây nhân sinh đã thực sự bị khô héo bởi khoa học như thế nào nhưng ngày nay thì gần như đã được hồi sinh dưới tín ngưỡng ấm áp mới ra sao. - Huyền bí của cái chết - ông nói - chẳng bao lâu sẽ được phát lộ; những bức màn đen tối chẳng bao lâu sẽ được vén lên trong khi những cái bóng đen kỳ bí đã đang rón rén trườn qua không gian để cảnh cáo chúng ta về một thế giới bên kia...

Tới đây ông tiếp tục nói về những hiện tượng lạ lùng của tâm linh thuyết với một sự hùng biện bi tráng đến nỗi khán giả - bị lôi cuốn bởi những lời lẽ của ông - đều say đắm đê mê. Tuy nhiên, tòa - đầu óc thực tiễn hơn và ít có khuynh hướng đi theo luật sư lên những đỉnh cao siêu việt của ông - từ chối cho các thân chủ của ông một vô tội bình quyết. Khoa học hiện đại - họ nói - chưa công nhận những lý thuyết còn bấp bênh phát khởi từ tâm linh thuyết. Vả lại, làm thế nào chủ nhà lại có thể bị cột vào chỗ chịu trách nhiệm cho những con ma, cho những cái bóng lang thang vất vưởng không có một thực thể vật chất nào? Và làm thế nào những con ma có thể được gọi là những - sự nhũng nhiễu không được tiết lộ - minh định bởi luật pháp? Vả chăng, sự chế ngự ma quỷ chẳng phải là ở ngoài quyền năng thể chất của con người sao, và nếu thế, làm sao chủ nhà lại có thể bị buộc phải chịu trách nhiệm cho chúng? Không, tòa không thể tán đồng với sự biện hộ xuất sắc của luật sư được, và - phán quyết thuận cho nguyên cáo - là bình quyết duy nhất của họ.

Công chúng - hãy còn tinh kết bởi sự biện hộ lạ lùng và cuốn hút - đón nhận phán quyết của tòa với những dấu hiệu bất ưng không thể nhầm lẫn được. Riêng luật sư - vì không kìm hãm nổi cơn phẫn nộ ngập lụt suýt nữa khiến ông bị câu lưu đã lao ra khỏi phòng xử, kéo theo ba thân chủ tiu nghỉu của mình và chỉ cho đám đông đang hò reo thấy họ như những - kẻ tuẫn đạo của một tôn giáo mới.

4.

Ngang qua quảng trường, Signor Granella - chủ ngôi nhà - mập mạp và phách lối - đang đứng ngắm đám đông, hai tay thọc túi quần, nói to cho tất cả mọi người xung quanh hắn nghe rõ rằng hắn đâu có ngán ngủ đêm một mình trong ngôi nhà ma ám đó. Hắn sẽ ngủ ở đấy ngay đêm đó một mình - hắn tuyên bố - không một tên đầy tớ, vì bọn Piccirilli đã hủy hoại thanh danh của ngôi nhà đến nỗi ngay cả tên đầy tớ tín cẩn nhất của hắn cũng không chịu tháp tùng hắn. Phải, đó chính là cái mà bọn Piccirilli đã gây ra cho hắn, hắn nói. Nó sẽ trở thành một ngôi nhà hư mất, một ngôi nhà suy tàn. Nhưng giờ tòa đã đưa ra phán quyết và đã phục hồi lại thanh danh của ngôi nhà thì hắn sẽ thân chinh tới đó và ngủ ở đó một mình, đâu có ngán đương đầu với những con ma lố bịch đó. Ha! Ha! Hắn sẽ có đôi lời chỉ giáo chúng nếu có bao giờ chúng dám lấp ló ra...

Ngôi nhà của Granella được xây trên một điểm cao nhất của tỉnh lỵ ngay trên đỉnh đồi, không xa Phong Môn (Cổng Gió) bao nhiêu. Ngôi nhà đứng trơ trọi một mình, trên khoảng trống bao la chỉ đối diện một cái chái đổ nát nơi thỉnh thoảng mới có một phu xa trú đêm trong khi để mắt dòm chừng lừa ngựa và xe pháo của y. Chỉ có một ngọn đèn dầu ảm đạm cung cấp một ánh sáng lờ mờ trên quảng trường trong những đêm không trăng, nhưng chỉ ít khoảng cách phía dưới - phía bên kia cổng - cuộc sống lại tái diễn với những dãy nhà bất tận của những trú sở dân cư đông đúc đến nỗi - mặc dầu hơi cô tịch và âm u về đêm - đó là nơi trú ngụ lý tưởng với thừa thãi không khí và tự do, đầy những tiện nghi khó kiếm thấy trong những khu dân cư khác ở cùng tỉnh.

Ngôi nhà đã hoàn toàn dán giấy và sơn lại từ ngày gia đình Piccirilli dọn đi. Granella đã xài phí không tiếc tiền để dọn dẹp nó từ nền tới nóc, nhưng mặc dầu đã có không biết bao nhiêu khách tới để xem xét ngôi nhà - có lẽ vì tò mò mà chưa có tên nào đưa ra lấy một đề nghị và chưa kiếm được một kẻ thuê nhà nào.

- Được, - Granella lập lại với những người đang gần hắn. - Tôi sẽ ngủ ở đó tối nay, - và, sau khi mang tới một cái ván lót giường bằng sắt, một cái tủ nhiều ngăn kéo, một cái giá rửa mặt và một vài cái ghế - đủ để trang trí cho một gian phòng hắn đã giữ lời và đi bộ tới ngôi nhà vào lúc chạng vạng, cẩn thận để tâm tới việc cho hàng xóm láng giềng biết việc mình đang làm.

- Nhưng mang hai khẩu súng sáu chi vậy? - Hàng xóm phẩm bình khi ngắm hai khẩu súng tay cỡ lớn lủng lẳng đeo ở thắt lưng hắn.

- Nếu ăn cướp có đe dọa ngôi nhà thì những khẩu súng kia có thể cũng hữu dụng đấy, nhưng súng ống mà ăn nhằm gì đối với ma cơ chứ?

Granella có sợ không? Dĩ nhiên là không; hắn đã cười ngất và nhạo báng suốt cả phiên tòa thì bây giờ có lý do gì để mà sợ; thế nhưng cũng hơi hơi - một cảm giác kỳ dị - tại sao cái lão luật sư khả ố kia lại nói quá nhiều về ma và thuyết tâm linh?

Tại sao lão lại được phép nói về - chứng cớ - và về bảo đảm khoa học do đó mà lung lạc cử tọa và cho phép ngay những người khả kính phải nhìn nhận rằng, tựu trung, trong những điều lão nói, cũng có thể chứa đựng vài sự thực? Quả thực, chẳng phải là đã có một trong những vị quan tòa đã phải kín đáo công nhận riêng với Zummo ngay sau phiên tòa rằng bài diễn thuyết của lão đã làm tan nát định kiến của ông ta và chỉ vì tôn trọng tình trạng hiện hành của ngành lập pháp mà ông ta đã buộc lòng phải hòa đồng với những vị quan tòa khác đang bình quyết? Chính cái tên Zummo khoác lác kia - với bài điễn thuyết huênh hoang của lão - đã hớp hồn cả thành phố này và giờ đây đang khiến hắn cảm thấy cô độc và bất mãn như thể bạn bè hắn đã bỏ rơi hắn, như những thằng hèn.

Không có lấy bóng dáng một ma dại nào trên mảnh đất bao la mà trên đó ngôi nhà trơ vơ đứng. Hỡi ôi, sao cảnh lại quá tiêu điều sầu thảm thế này? Ngay cả đốm lửa li ti của ngọn đèn đường hiu hắt cũng chập chờn leo lét và run rẩy tựa hồ hoảng kinh bởi cái bóng tối dày đặc trùng trùng của thung lũng vây quanh. Hắn lết thân xác vào trong ngôi nhà... Sao ngọn lửa của cây đèn cầy lại bập bùng như ai đó đang thổi hắt lên nó thế này? (Đó là sự khích động của chính hắn đã khiến hắn thở hổn hển qua lỗ mũi của mình.) Trong khi vượt qua mấy căn phòng trống để đi tới căn phòng mà hắn đã trang bị, mắt hắn dán chặt vào ngọn lửa mà hắn đã khum tay che lại để tránh khỏi phải nhìn thấy cái bóng của chính thân xác hắn, bị phóng lớn một cách quái dị trên tường. Cái giường, cái tủ kéo, chậu rửa mặt, mấy cái ghế, tất cả dường như chìm nghỉm trong bóng tối của căn phòng. Hắn đặt cây đèn cầy trên tủ kéo và không bước thêm nổi nữa. Tim hắn đập thình thịch. Mồ hôi hắn vã ra như tắm... Và bây giờ còn gì nữa đây?

Hắn phải gài then cửa lại như hắn vẫn làm ở nhà; nhưng trước khi làm việc ấy tại sao không cố hé cửa sổ ra một chút thôi và lỉnh ra ngoài bao lơn?... Ở trong nhà nóng như hầm. Mùi sơn mới thật hôi nồng. Phải đấy, nên để một chút không khí mát mẻ lọt vào phòng trong khi làm giường. Hắn mở tay nải mà hắn mang tới lấy ra tấm khăn trải giường và đặt nó lên tấm nệm. Một tiếng gõ mạnh dường như phát ra từ phía cửa. Một cơn rùng mình chạy suốt qua sống lưng cắt xoẹt hắn như một nhát dao cạo. Ai đó? Một cái núm sắt của cái giường hắn đã va vào tường. Hắn chờ đợi, hoảng kinh... im lặng. Tuy nhiên nỗi im lặng có một cách nào đó, tựa hồ rất sống động...

Hắn thu hết can đảm và nắm chặt một khẩu súng sáu. Tay kia giơ cao cây đèn cầy, hắn đạp tung cửa ra và quát: - Ai đó? - Không có ai cả. Im lặng. Thận trọng hắn đẩy cửa rộng ra một chút nữa. Không có gì trong phòng cả ngoài cây thang do người thợ trang trí để lại. Không còn nghi ngờ gì nữa, cái tiếng gõ cửa vừa rồi là do cái núm sắt giường mà ra. Hắn trở lại phòng mình và ra ngoài bao lơn.

- Xì...

Tổ cha cái con dơi đó. Nó đã bị hấp dẫn bởi ánh sáng của cây đèn cầy mà, và Granella bật cười, ngắm con vật nhỏ chờn vờn trong bóng tối, nhưng một tiếng kêu chát chúa khác bỗng nảy ra từ phòng ngủ khiến hắn lại nhảy nhỏm lên. Lãng nhách, đó chỉ là giấy mới dán lên tường định trêu chọc hắn thôi. Hắn lại cười khẩy, nhưng khi chăm chú nhìn vào trong phòng thì một cái gì khủng khiếp quá bắt mắt hắn; một cái lưỡi trắng hếu khổng lồ tự le ra thè lè dọc theo sàn nhà từ phòng kế cận. Tổ mẹ cái cuộn giấy dán tường do bọn thợ bê bối bỏ lại trên đầu cầu thang bây giờ tự nó bung ra tuồn qua cửa như một cái lưỡi quỷ. Quá đủ với Granella. Hắn đóng sập cửa sổ và, với lấy mũ và đèn cầy, ba chân bốn cẳng phóng như bay xuống cầu thang.

Không có một mống nào lảng vảng bên ngoài. Hắn cẩn thận rút lui và, sau khi lướt êm dọc theo tường nhà, nhanh như cắt hắn lẩn vào bóng tối chuồn về tỉnh.

5.

Một đêm ở ngoài trời sẽ tốt cho hắn, hắn nghĩ. Sau rốt, tội gì mà liều sức khỏe của mình vì cái ngôi nhà khốn nạn ấy? Hắn thật là tối ngu. Tới ngôi nhà ấy vào lúc đêm hôm đó mà không làm quen với nó trước thì thực là một lỗi lầm. Để đêm mai hắn sẽ thử lần nữa coi... Nhưng có kẻ đã dòm thấy hắn trong cuộc tháo chạy khỏi ngôi nhà. Một người phu trú ẩn trong cái chái đổ nát, đã nhìn thấy hắn rón rén trườn mình dọc theo mé tường, đã kể với xóm giềng, những người này đến lượt họ lại thông báo với luật sư.

[Chúc bạn đọc sách vui vẻ tại www.gacsach.com – gác nhỏ cho người yêu sách.]

Zummo mừng quýnh.

- Ta đã biết mà! Ta đã biết mà! - Ông ta la lên, mừng như điên. - Ta thề là đã tiên đoán tất cả những điều đó. Ta đã biết là sớm muộn gì thì chính chứng cớ của Granella sẽ thuận lợi cho chúng ta. Nào chúng ta hãy cùng nhau làm việc và đừng để uổng phí thì giờ.

Cái bẫy đã được giương ra ngay cùng đêm đó. Vị luật sư cùng năm sáu người thân tín - không nhiều hơn - sẽ thâu thập bằng chứng mà họ cần phải có. Để tất cả ẩn trong chái và canh chừng. Trên hết là không được hở môi nói một câu với bất cứ ai, lạy Chúa tôi.

- Thề đi.

- Chúng tôi xin thề.

Không có cuộc chiến thắng nghề nghiệp nào trong sự nghiệp của Zummo lại có thể lớn lao hơn là cuộc chiến thắng đêm đó, khi sau một hồi lâu rình rập cùng bạn bè - ông ta thấy Granella, chân đi đất, run rẩy và kinh hoàng một tay nắm giày tay kia xách cặp quần mà hắn không có thì giờ để cài nút. Hắn lén lút lủi ra khỏi ngôi nhà như một thằng ăn trộm, định trốn. Từ bóng tối lao vọt ra, Zummo chồm lên hắn như một con cọp vồ mồi.

- Chào Signor Granella. Đi dạo mát ban đêm, hả?

Tất cả diễn ra trong chớp mắt: năm sáu người đàn ông vây quanh gã Granella đáng thương, cười cười, nói nói và vừa chế nhạo, vừa đẩy hắn tới sát tường.

- Nào, đồ khùng, giờ thì đã tin có linh hồn bất tử hay chưa? Công lý mù quáng đã cho anh thắng kiện, nhưng ai đúng? Nói đi, nói đi, anh đã nhìn thấy gì?... Kìa, nói đi chứ... anh đã nhìn thấy gì?

Tất cả vô ích thôi, bởi tên Granella tội nghiệp kia, vừa khóc vừa run như giẻ, thì còn đối đáp làm sao được. Rõ ràng hắn đã lạc mất cả tiếng rồi.

Hết