Tặng Kay, người mẹ xinh đẹp của tôi (1944-2005)

Những câu hỏi giản dị nhất cũng là những câu hỏi sâu sắc
nhất.

Ngươi sinh ra ở đâu?

Nhà của ngươi ở đâu?

Ngươi đi về đâu? Ngươi đang làm gì?

Đôi khi hãy nghĩ về những câu hỏi ấy và để ý những câu trả
lời của ngươi đổi thay.

Richard Bach,

Ảo ảnh: Những cuộc phiêu lưu của đấng cứu thế miễn cưỡng, 1977

Lời cảm ơn

Xin cảm ơn các bạn trong Ban. Lần này tôi nhắc tới các bạn
trước tiên để bù cho lần trước tôi đã quên cảm ơn các bạn. Tôi không biết các
nhà văn khác xoay xở ra sao nếu họ không có được một chốn như của chúng ta để
tìm đến mỗi khi mọi sự trở nên khó khăn (hoặc cảm thấy cô đơn, hoặc ngớ ngẩn,
hoặc khó chịu). Tôi thực sự biết ơn các bạn.

Cám ơn Sarah B, bởi, ngoài vô số những điều khác, đã nhận
thấy rằng Leo cần phải là Leah. Cám ơn Judith vì sự thông thái, những lời
khuyên, sự trung thành và khả năng biên tập tuyệt hảo.

Cám ơn Mari, Liz, Rob, John, James, Naomi và tất cả mọi người
ở Penguin, những người đã làm việc cật lực để những quyển sách của tôi trông bắt
mắt, dễ đọc và phổ biến rộng rãi. Và một lời cảm tạ đặc biệt dành cho Louis
Moore bởi tất cả những gì chị đã dành được cho tôi trong năm năm qua. Cám ơn
chị vì tầm nhìn, đức tin và tình bằng hữu.

Nhưng trên hết, cám ơn các chị em tôi, bố tôi và chồng tôi đã
ở bên tôi suốt một năm qua, dẫu đôi khi thật khó tin rằng ngoài những trọng
trách khác tôi lại phải viết thêm cả một cuốn sách. Không có mọi người, tôi
không thể nào làm được điều ấy.

Mở đầu

Leah nhìn qua khe hở giữa hai tấm rèm để nhìn ngôi nhà đối diện
bên đường.

Tách biệt với hàng xóm láng giềng cả bởi vị trí và diện mạo,
số 31 đường Thợ Bạc là một ngôi nhà kỳ dị đứng lẻ loi. Ngôi nhà ba tầng được
cặp vợ chồng người thợ bạc về hưu xây cách đây một trăm năm mươi năm trên một
mảnh đất được họ chọn lựa bởi từ đó có thể thưởng ngoạn toàn bộ quang cảnh nông
thôn vùng Hertfordshire. Để tận hưởng cảnh quan, họ đã đặt làm một hàng hiên
bằng sắt uốn cầu kỳ bao lấy toàn bộ tầng một của ngôi nhà. Ngày nay, ai đó ngồi
ở hiên nhà chả còn thưởng thức được gì hơn ngoài mấy khoảnh vườn của những ngôi
nhà nông thôn tầm thường thời Victoria ngay đối diện, và tiếp sau đó là mấy
tầng phía trên của ba khối nhà cao tầng thô thiển, mọc lên giữa hoang dại của
vùng Enfield.

Vợ chồng người thợ bạc, một cặp lập dị, đã chọn trang trí
phía ngoài căn nhà bằng những thứ gạch men màu sắc rực rỡ mà họ thu thập ở các
chợ trời trong những chuyến du lịch khắp nơi trên thế giới. Hai bên cửa chính
có ốp gạch trang trí hình chim công, và vì vậy ngôi nhà được dân địa phương gọi
một cách không chính thức là Nhà Chim Công. Thực tế là, để mô tả cho mọi người
biết chính xác cô sống ở đâu tại East Finchley, Leah thường nói rằng - bạn
biết đấy, ngay đối diện với Nhà Chim Công.

Ban đêm, khi sáng đèn, trông ngôi nhà hấp dẫn hơn. Nó khiến
Leah nhớ tới cây đèn gốm trong phòng ngủ của mình khi cô còn nhỏ. Cây đèn hình
nấm có trổ cửa sổ và cửa ra vào với những hình người bằng sứ sống bên trong. Cô
thường ước ao được sống trong ngôi nhà nhỏ hình cây nấm ấy, thật tiện nghi, ấm
cúng và an toàn. Nhà Chim Công cũng gợi cho cô cảm giác như vậy. Ngôi nhà thật
mời gọi với những tấm kính màu và gạch men trang trí, những cây đèn lồng, mái
đầu hồi và những con sư tử sứt mũi bằng xi măng.

Trong lúc cô đang ngắm nhìn, cửa chính ngôi nhà bỗng mở ra,
và Cô gái với Đàn Guitar xuất hiện. Cô và Amitabh đã đặt biệt hiệu cho tất cả
mọi người sống ở Nhà Chim Công. Ngoài Cô gái với Đàn Guitar còn có Ông Lão Gầy,
Chàng Gầy, Thiếu niên, Tiếp viên và Sybil (gọi như vậy bởi cô ta thay hình đổi
dạng thường xuyên và khác biệt đến nỗi Leah và Amitabh tin chắc rằng cô ta bị
mắc chứng rối loạn đa nhân cách). Cô gái với Đàn Guitar dừng lại ở bậc thềm
cuối cùng và châm thuốc lá. Sau đó cô ta vén mớ tóc đen ra sau tai, khoác hộp
đàn lên vai và rẽ về tay trái, theo hướng High Road, hai gót bốt nhọn hoắt tạo
nên những âm thanh kim khí chói tai theo bước chân cô.

Chàng Gầy nhìn theo cô ta, đêm nào cũng vậy, từ cửa sổ tầng
hai. Khuôn mặt anh ta được ánh sáng từ màn hình máy tính chiếu rọi như mọi khi.
Và trên khuôn mặt ấy, muôn thuở, là dáng vẻ của kẻ bị phụ bạc âm thầm. Anh ta
có vẻ bề ngoài kỳ lạ, không phải là không hấp dẫn, nhưng dường như bị cố tình
làm cho xấu nhất có thể. Tóc anh ta là một mớ những lọn xoăn không kiểm soát
được, gần như tóc của người châu Phi. Và anh ta có hai bên tóc mai rậm rạp nối
liền với ria mép chĩa ra ở hai bên má anh ta như thể cánh thiên thần. Hiếm khi
anh ta rời khỏi máy tính và có lẽ Leah đã nhìn thấy anh ta ra khỏi nhà cả thảy
năm lần kể từ khi cô dọn đến Đường Thợ Bạc.

Leah chẳng biết ai vào với ai ở ngôi nhà đối diện bên đường.
Cô không biết tên tuổi cũng chẳng biết quan hệ của họ. Cô cũng không biết ai là
chủ ngôi nhà và tình cảnh của họ ra sao. Có phải ngôi nhà được chia thành những
căn phòng trọ riêng biệt? Hay họ cùng thuê chung ngôi nhà? Có phải họ là thành
viên của một gia đình kỳ lạ? Cô đã sống ở đối diện Nhà Chim Công từ gần ba năm
nay, nhưng cô chưa bao giờ trò chuyện với bất kỳ ai sống trong ngôi nhà ấy.
Thậm chí cũng chưa bao giờ gật đầu hay mỉm cười chào nhau. Leah là người có bản
tính tò mò. Cô thích được biết cái gì là cái gì, ai là ai, mọi thứ ra sao và
kết hợp với nhau thế nào. Nhưng cô cũng là một thị dân London tôn
trọng không gian riêng của người khác, và biết mình biết người. Bởi thế cô ngồi
đây mà nhìn, mà tự hỏi, mà chờ, bởi cô biết một ngày nào đó, bằng cách nào đó,
cô sẽ tìm ra cách để trả lời mọi câu hỏi của mình.

Mười lăm năm trước

Mùng 1 tháng 8 năm 1990

Toby,

Sáng mai Jemma và ta sẽ đi Cape Town. Xin lỗi vì bọn ta
đã bỏ lỡ đám cưới của con tuần trước, nhưng ta nghĩ là con thông cảm cho ta.

Ta gửi kèm theo đây một chùm chìa khóa. Ta mua cho con và
Karen một ngôi nhà làm quà cưới. Peter đã mua được nó trong một cuộc đấu giá.
Ta cũng chưa nhìn thấy ngôi nhà nhưng Peter đảm bảo với ta rằng đây là một món
hời. Cần phải sửa sang lại đôi chút nhưng kết cấu của ngôi nhà còn ổn cả. Thế
cũng vừa hay bởi ngôi nhà cũng chính là món thừa kế của con. Ta nghĩ tốt nhất
là con có cái gì đó trong tay bây giờ; bởi trong tương lai ta sẽ sống ở nước
ngoài và, một khi Jemma và ta bắt đầu một gia đình mới, chuyện ai hưởng gì sẽ
trở nên phức tạp. Như thế này đơn giản hơn nhiều.

Bất động sản đang là mốt đấy, Toby. Con đã ở trên bậc thang
đầu tiên rồi đó. Ta có thể thấy khối thứ quan trọng đang diễn ra ở thị trường
bất động sản London. Hãy tận dụng tối đa cơ hội đi.

Peter nói là còn đôi chút khúc mắc. Ngôi nhà có một khách
thuê vĩnh viễn. Ta chắc là Peter có thể bày cách cho con để giải quyết khách
thuê này. Ta gửi kèm đây danh thiếp của Peter, nếu con cần ông ta giúp đỡ.

Chúc con và Karen một ngày thứ Bảy tốt lành. Jemma và ta sẽ
nâng một ly champagne mừng sức khỏe các con khi hoàng hôn buông xuống trên vịnh
Camps.

Ta cho là chẳng còn gì nhiều để mà nói ngoài việc chúc con
may mắn.

Reggie/Bố

Vào tháng Tám năm 1990, Reggie Dobbs đã đi đến một kết luận
cay đắng rằng việc nuôi dạy đứa con trai duy nhất là sự lãng phí hoàn toàn cả
về thời gian, tiền bạc và tinh trùng của ông. Ông vẫn còn giật bắn cả mình mỗi
khi nhớ lại việc mang thai cái thằng bé khổng lồ này đã ảnh hưởng thế nào đến
thân hình trẻ trung, rắn chắc của cô vợ đầu và không thể nào tha thứ được cho
thằng bé vì việc đó. Đứa trẻ sơ sinh to lớn ấy đã tiếp tục lớn lên với một tốc
độ kinh khủng, lúc mười ba tuổi đã cao tới một mét chín và gầy như cây sậy, vô
tích sự trong thể thao, mặt đầy mụn, trông chẳng đẹp đẽ tí nào. Toby rất tiếc
chỉ thừa hưởng chiều cao chứ không phải nhan sắc của bà mẹ người mẫu. Thật đáng
sợ khi phải nghển cổ lên để rồi bắt gặp ánh nhìn không tình cảm của thằng con
trai to xác, bóng dáng của nó trùm lên ông như một con chim săn mồi ngoại cỡ.

[Chúc bạn đọc sách vui vẻ tại
www.gacsach.com - gác nhỏ cho người yêu sách.]

Họ gửi thằng bé vào trường nội trú khi nó được năm tuổi và cố
gắng có thêm con, nhưng không thể. Rồi thì Angela qua đời, để lại Reggie tắc tị
với thằng con trai duy nhất, một thằng vô tích sự hoàn toàn tự xưng là “nhà
thơ”. Reggie bảo, “Nhà thơ?! Đội cái mũ ấy trông anh giống cái ấm trà thì có!”
Nhưng chẳng hiểu sao, bằng một sự may mắn không ngờ nào đó, cái thằng con trai
kỳ lạ ấy đã tìm được cho mình một người đàn bà - một người đàn bà sẵn sàng lấy
nó làm chồng. Chẳng phải là một người đàn bà đẹp, nhưng cũng đủ để Toby cảm tạ
trời đất lắm rồi.

Ông muốn cho đôi trẻ một cái gì đó, bởi ông sẽ không còn là
một phần trong cuộc sống của chúng nữa, nên ông đã ngồi với kế toán của mình và
kết luận rằng con trai ông đáng giá 75.000 bảng, 3.000 bảng cho mỗi năm cuộc
đời. Ông giao số tiền đó cho tay môi giới bất động sản và bảo anh ta tìm ra thứ
gì tốt nhất có thể trong cuộc đấu giá.

Và sau đó ông cùng cô vợ thứ ba bước vào khoang hạng nhất của
chiếc 747, bay đi Cape Town, nơi một tay môi giới bất động sản khác đang chờ họ
với chùm chìa khóa của một căn penthouse nhìn ra Đại Tây Dương. Reggie không để
lại cho Toby địa chỉ liên lạc hay số điện thoại, ông chỉ lẳng lặng biến đi.

Thảng đôi khi Reggie cũng nghĩ đến Toby, nhất là sau khi có
thêm con. Ông tự hỏi không biết Toby và Karen có con cái gì không và ông đã lên
chức ông nội chưa. Ông tự hỏi không biết Toby có hạnh phúc, không biết Toby có
sống được bằng mấy bài thơ bần cùng hay đã trưởng thành và biết chịu trách
nhiệm về mình. Ông hoài nghi lắm về điều đó. Nhưng phần lớn thời gian ông chẳng
nghĩ ngợi gì về Toby sất. Phần lớn thời gian Reggie uống vodka, ăn đồ ăn giàu
dưỡng chất, lẩn tránh gia đình mình và tự hỏi bao giờ mình sẽ chết.

Mùng 2 tháng 9 năm 1990

Toby,

Hỏng rồi. Hôn nhân không phải như em nghĩ. Em đã trông đợi
nhiều hơn chứ không phải chỉ có anh, em và một ông già hôi hám loanh quanh
trong căn nhà lớn và ẩm ướt mà chẳng có lấy một xu. Em nghĩ là em đã nhận ra
rằng em không yêu anh đủ nhiều để sống với anh trong túng thiếu. Em đã tưởng là
em yêu anh nhiều lắm, nhưng hóa ra không phải. Em xin lỗi em đã không nhận ra
điều ấy sớm hơn, nhưng em nghĩ cũng cần phải có một hành động kịch tính như kết
hôn với anh để em có thể loại ra khỏi đầu mình cái quan điểm ngốc nghếch và
lãng mạn quá mức về anh.

Anh là một người đàn ông tốt, Toby ạ, nhưng đối với em anh
chưa đủ. Đừng ghét em nhé.

Karen xx

Một căn phòng của riêng mình?

Một nhà thơ ở Finchley, sống cô độc ngoài dự kiến trong một
ngôi nhà lớn kiểu Victoria, có bốn phòng ngủ trống cần cho thuê. Dùng
chung bếp và các phòng tắm.

Giá thuê thỏa thuận nhưng hợp lý.

Ưu tiên nghệ sĩ, diễn viên.

Hãy hồi đáp cho tôi và nói rõ tại sao bạn cần sống ở đây.

Tháng Mười một năm 1990

Nhà thơ Cô đơn thân mến,

Em tên là Ruby Lewis, mười sáu tuổi và em là ca sĩ. Tuần
trước mẹ đã đuổi em ra khỏi nhà vì gã chồng xấu xí của mẹ cứ không thôi đánh
đập em. Hình như lỗi tại em thì phải. Hiện nay em đang sống cùng với một người
đàn ông. Anh ta ba mươi hai tuổi và cứ nghĩ là em đã hai mươi. Em không thích
anh ta lắm nhưng anh ta lại sống ở Camden, thật tuyệt. Dù sao đi nữa, em
thực sự muốn đến sống trong ngôi nhà của anh bởi mọi thứ có vẻ thật là tuyệt và
anh có vẻ rất tuyệt và cũng bởi vì em không thể trang trải được tiền thuê nhà
một cách đúng nghĩa. Một ngày nào đó, em sẽ trở thành ca sĩ nổi tiếng nhất thế
giới và rồi em sẽ mua đền anh một chiếc xe Lamborghini. Hãy làm ơn cho em đến
sống ở chỗ anh nhé. Anh sẽ không phải hối tiếc đâu.

Thân mến,

Ruby xxxx

Tháng Tư năm 2002

Thưa ông,

Tên tôi là Joanne Fish và tôi là một diễn viên. Tôi ba mươi
mốt tuổi, độc thân và hiện đang sống ở New Cross. Tôi không có kinh nghiệm lắm
về việc thuê nhà chung. Nhưng tôi bị lôi cuốn bởi quảng cáo của ông vì hiện tại
tôi đang ở một thời điểm lý thú và bất ngờ trong cuộc đời, một ngã ba đường.
Quảng cáo của ông đập vào mắt tôi như thể một tấm biển hiệu bằng đèn neon trên
một con đường dài dằng dặc và quanh co. Tôi nhận thức được rằng ông hẳn phải
nhận được cả ngàn bức thư phúc đáp và nhiệm vụ của tôi là thể hiện mình thú vị
ra sao và đang có nhu cầu đến thế nào so với chín trăm chín mươi chín người còn
lại, vậy nên tôi phải cố gắng hết mức có thể.

Tôi đã có một cuộc đời lý thú. Tôi đã từng sống ở nước ngoài
cũng như nhiều nơi ở trên đất nước này, trong đó có Luton (!) và Đảo Man. Tôi
đã kinh qua nhiều công việc khác nhau, từ công việc tuyệt nhất cho đến công
việc vớ vẩn nhất. Có lần tôi đã trải qua cả mùa hè để gắn mắt lên những quả
bóng bằng bông trong một nhà máy sản xuất thú bông quảng cáo. Tôi cũng đã từng
dành cả một mùa hè hỗ trợ cho một diễn viên nổi tiếng tập vai diễn trong khi cô
ấy đang bị mắc chứng bệnh mất trí nhớ nhẹ. Tôi không phải loại người ưa sống
bầy đàn, nhưng tôi cũng thích sự hiện diện của người khác và chính vì thế mà
ngôi nhà của ông rất hấp dẫn tôi. Căn hộ của tôi cách âm quá tốt và sống một
mình làm tôi đôi khi nhớ những âm thanh của sự tồn tại.

Hiện tôi đang làm nghiên cứu cho một vai diễn trong một bộ
phim sẽ bấm máy vào cuối năm nay. Đó là một vai nhỏ nhưng quan trọng và đạo
diễn là một người rất nổi tiếng. Rất tiếc là dự án này còn đang trong vòng bí
mật nên tôi không thể đưa ra thêm thông tin nào khác. Điều ấy có nghĩa là tôi
sẽ không có thu nhập thường xuyên cho đến khi bộ phim bắt đầu bấm máy (mặc dù
đôi khi tôi sẽ nhận làm các công việc tạm thời). Chính vì vậy khả năng được
thanh toán tiền thuê nhà trên cơ sở linh hoạt đến thật không thể nào đúng lúc
hơn.

Tôi cũng là một người sạch sẽ, gọn gàng, lịch sự và không hút
thuốc.

Tôi mong nhận được hồi âm của ông.

Kính thư, với lòng tin tưởng,

Joanne Elisabeth Fish.

Tháng Hai 2004

Ông/Bà thân mến,

Tôi phải thú thực là thường thì tôi không đọc Private Eye
nhưng ai đó đã bỏ nó lại trong toa lét ở cơ quan nên tôi nghĩ là tôi sẽ xem
lướt qua một chút và quảng cáo của ông/bà đã lọt vào mắt tôi. Không phải cho
tôi đâu, ông/bà biết không, vì tôi đã có vợ, ba con và một căn nhà ở Hainault,
mà là cho một người bạn của tôi, tên cậu ấy là Con.

Con làm việc với tôi ở Condé Nast^[1]. (^[1] Nhà xuất bản Mỹ chuyên về các ấn bản tạp chí
về phong cách sống trong đó có Vanity Fair, Vogue, GQ, Architectural
Digest, Bon Appétit...) Cậu ấy làm trợ lý cho phòng thư tín ở đây, từ
khoảng một năm nay. Cậu ấy tử tế, hơi cô độc nhưng đáng tin cậy. Cậu ấy chưa
bao giờ nghỉ lấy một ngày. Cậu còn rất trẻ, tôi nghĩ độ mười tám tuổi, và
chuyện là mẹ cậu đã chuồn đi Thổ Nhĩ Kỳ và bỏ cậu lại một mình. Bà ngoại đã
nuôi dạy cậu ấy lớn khôn và khi bà mất thì mẹ cậu quay trở về, hứa hẹn đủ điều,
thuê một căn hộ xa hoa cho hai bọn họ ở, để rồi hai tháng sau bà ta lại mất
tăm. Khổ thân, cậu ấy chẳng thể nào kham nổi tiền thuê nhà nên phải dọn ra
ngoài, đã một tuần nay. Tôi nghĩ là cậu ấy cũng tá túc mấy hôm ở nhà bạn gái,
nhưng rồi cô ta cũng đuổi cậu ấy ra nốt. Tôi không rõ bây giờ cậu ấy ở đâu nữa
nhưng không thể không nhận thấy rằng trông cậu ấy chẳng được chỉnh tề như mọi
khi. Và bắt đầu có cái mùi, ông/bà biết đấy, cái mùi bụi bặm. Tôi đoán là cậu
ấy ngủ vạ ngủ vật. Cậu ấy xem báo, tìm quảng cáo cho thuê phòng trọ nhưng với
mức lương ở đây, cậu ấy chẳng thể nào thuê được một chỗ tử tế. Tôi cũng đã thử
thuyết phục cậu ấy về nhà tôi ở nhưng cậu ấy quá kiêu hãnh để chấp thuận, và,
thực tình mà nói, đằng nào thì chỗ chúng tôi cũng chẳng có phòng cho cậu ấy
đâu.

Tôi biết trong quảng cáo có nhắc đến những người làm nghệ
thuật, sáng tạo và Con thì không phải là người như vậy, nhưng cậu ấy còn trẻ,
mới bước vào đời và đây là thời điểm trong cuộc sống có thể khiến cậu ấy nên
người hay hỏng. Khi trạc tuổi cậu ấy, tôi giao du với đám bạn xấu, chơi thuốc,
đua xe, đánh lộn, đại loại thế. May cho tôi là đã gặp được Chrissie và phải
lòng cô ấy. Cô ấy đã chỉ cho tôi con đường đúng đắn hơn để thành người, ông/bà
biết không? Cô ấy đã cứu vớt tôi.

Có lẽ ông/bà cũng sẽ cứu vớt được Con.

Mong ông/bà xem xét cho thấu đáo, hợp tình.

Kính thư,

Nigel Cadwallader

Tháng Chín năm 2004

Toby thân mến,

Rất vui được gặp anh tối hôm trước. Tôi chỉ muốn cám ơn anh
một lần nữa vì những gì anh đã làm cho Con. Tôi rất sợ phải nghĩ đến những gì
có thể xảy ra với Con nếu như anh đã không cưu mang nó và cho nó một chỗ trú
ngụ. Anh thật là tốt.

Tôi viết thư cho anh vì hiện tại tôi đang gặp một chút khó
khăn.

Tôi sẽ không đi sâu vào chi tiết. Chỉ biết rằng tôi cũng sắp
trở thành người vô gia cư, chưa kể đến chuyện thất nghiệp, trừ phi tôi tìm được
một nơi để tá túc. Con bảo rằng nó vui lòng để tôi đến ở cùng phòng với nó
nhưng cũng nói là tôi phải viết cho anh, một cách chính thức. Bởi anh thích làm
mọi chuyện một cách đúng đắn, và tôi tôn trọng điều đó. Vậy liệu anh có đồng ý
để tôi đến ở cùng với Con một thời gian không? Tôi sẽ trả tiền trọ cho anh và
chắc cũng chỉ ở đó khoảng vài tuần thôi, cho tới lúc tôi ổn định hẳn ở quê
hương và tìm được một công việc.

Lúc này tôi thực sự cần được ở bên Con, sau tất cả những gì
đã xảy ra với nó khi tôi bỏ ra nước ngoài. Tôi cảm thấy vô cùng tội lỗi và tôi
cần phải bù đắp cho nó thật nhiều. Tôi sẽ nợ anh mãi mãi nếu như anh cho phép
tôi được ở bên Con một thời gian trong ngôi nhà đẹp đẽ của anh.

Trân trọng,

Melinda McNulty