21. Những rào cản
bị cuốn trôi

“Anne này,” Leslie nói,
đột ngột phá vỡ một khoảng im lặng ngắn, “cậu không biết lại được ngồi đây với
cậu làm việc... và nói chuyện... và im lặng cùng nhau, lại dễ chịu đến
mức nào đâu.”

Họ đang ngồi giữa
đám cỏ mắt xanh bên bờ con suối trong vườn nhà Anne. Nước lấp lánh và ngân nga
chảy qua họ; những cây bu lô hắt bóng lốm đốm lên họ; hoa hồng nở dọc các lối
đi. Mặt trời đang bắt đầu xuống thấp, và không khí ngập tràn những thanh âm đan
quyện. Một tiếng nhạc của gió trong rặng linh sam phía sau nhà, và tiếng nhạc
của những ngọn sóng ngoài cồn cát, lại có tiếng chuông nhà thờ xa xa nơi cô gái
bé bỏng trắng trẻo đang say ngủ. Anne yêu tiếng chuông ấy, mặc dù giờ nó mang
lại những suy nghĩ u sầu.

Anne tò mò nhìn
Leslie, giờ đã vứt đám đồ khâu xuống và nói bằng một giọng thiếu kìm nén rất
khác thường đối với cô.

“Vào cái đêm kinh
khủng ấy khi cậu ốm đến thế,” Leslie nói tiếp, “mình cứ nghĩ rằng có lẽ chúng
ta sẽ không còn được nói chuyện và đi dạo và làm việc cùng
nhau nữa. Và mình nhận ra chính xác tình bạn của cậu có ý nghĩa như thế nào đối
với mình... rằng cậu có ý nghĩa như thế nào... và mình là một
con quái vật nhỏ nhen đầy thù ghét đến thế nào.”

“Leslie! Leslie!
Mình không bao giờ cho phép bất cứ ai chửi bới bạn bè mình.”

“Đúng là như thế.
Chính xác mình là như thế... một con quái vật nhỏ nhen đầy thù ghét. Có một
điều mình phải nói với cậu, Anne à. Mình cho là điều đó sẽ làm cậu khinh bỉ
mình, nhưng mình phải thú nhận. Anne, mùa đông và mùa xuân vừa
rồi đã có những lúc mình căm ghét cậu.”

“Mình biết điều
đó,” Anne bình tĩnh nói.

“Cậu biết điều
đó?”

“Phải, mình nhìn
thấy nó trong mắt cậu.”

“Vậy mà cậu vẫn
tiếp tục yêu quý mình và làm bạn với mình.”

“À, cậu chỉ thỉnh
thoảng mới ghét mình thôi, Leslie ạ. Còn lại cậu vẫn yêu mình, mình nghĩ thế.”

“Chắc chắn thế.
Nhưng cái cảm giác kinh khủng kia luôn ở đó, trong góc tim mình, phá hoại tình
yêu ấy. Mình dìm nó xuống... nhiều lúc mình quên đi... nhưng thỉnh thoảng nó
vẫn trỗi dậy chiếm lấy mình. Mình ghét cậu vì mình ghen tị với
cậu... ôi, nhiều lúc mình phát bệnh vì ghen tị với cậu. Cậu có một căn nhà nhỏ
thân thương… và tình yêu... và hạnh phúc... và những giấc mơ vui… tất cả những
gì mình muốn... và chưa bao giờ có... và sẽ không bao giờ có thể có. Ôi, không
bao giờ có thể có! Đấy là điều đau nhất. Mình sẽ không bao giờ ghen
tị với cậu nếu mình có chút hy vọng rằng đời rồi sẽ khác với
mình. Nhưng mình không có... mình không có... và điều đó không công
bằng. Nó làm mình muốn nổi loạn... và nó làm mình đau đớn... và thế nên
thỉnh thoảng mình ghét cậu. Ôi, mình xấu hổ vì điều đó biết mấy... mình đang
chết vì xấu hổ đây... nhưng mình không thể chế ngự được nó. Đêm ấy, khi mình sợ
rằng cậu không sống được… mình nghĩ mình sắp bị trừng phạt vì sự độc ác của
mình... lúc đó mình yêu cậu biết mấy. Anne, Anne, mình chẳng hề có gì để yêu từ
khi mẹ mình mất, trừ con chó già của Dick... và thật kinh khủng khi không có gì
để yêu... đời thật trống rỗng... và chẳng có gì tồi tệ hơn sự trống rỗng... và
mình đã có thể yêu cậu biết bao... và cái điều tồi tệ đó đã phá hỏng mọi
thứ...”

Leslie run rẩy và nói
năng càng lúc càng lắp bắp vì cảm xúc quá dữ đội trong cô.

“Đừng, Leslie à,”
Anne van xin “ôi, xin đừng. Mình hiểu mà... đừng nói về chuyện đó nữa.”

“Mình phải nói...
phải nói. Khi biết cậu sẽ sống mình đã thề là sẽ nói với cậu ngay khi cậu
khỏe... rằng mình sẽ không tiếp tục nhận tình bạn và sự đồng hành của cậu mà
không nói cho cậu biết mình không xứng đáng với nó đến mức nào. Và mình đã sợ
hãi biết mấy... rằng nó sẽ khiến cậu quay lưng với mình.”

“Cậu không cần sợ
điều đó, Leslie à.”

“Ôi, mình mừng quá...
mừng lắm, Anne ạ.” Leslie siết chặt đôi tay nâu, chai sần vì lao động của mình
lại với nhau để ngăn chúng thôi run rẩy. “Nhưng mình muốn nói cho cậu biết mọi
thứ, vì mình đã bắt đầu rồi. Cậu không nhớ cái lần đầu tiên mình gặp cậu đâu,
mình nghĩ thế... không phải là cái buổi tối trên bờ biển đâu...”

“Không, ấy là đêm
Gilbert và mình về nhà. Cậu đang lùa đàn ngỗng xuống đồi. Mình nhớ chứ.
Mình đã nghĩ cậu thật đẹp... sau đó hàng tuần liền mình cứ mong tìm ra được cậu
là ai.”

“Mình thì
biết cậu là ai, mặc dù mình chưa gặp cả hai người trước đó.
Mình đã nghe tin anh bác sĩ mới và cô dâu của anh ta sẽ đến ở căn nhà nhỏ của
bà Russell. Mình... mình đã ghét cậu ngay giây phút đó, Anne à.”

“Mình cảm nhận được
sự khinh ghét trong mắt cậu... hồi đó mình còn nghi ngờ... mình nghĩ chắc mình
nhầm... vì tại sao lại thế chứ?”

“Đó là vì trông cậu
thật hạnh phúc. Ôi, giờ cậu sẽ phải đồng ý với mình rằng mình đúng là
một con quái vật đầy oán hận... ghét một người đàn bà khác chỉ vì cô ta hạnh
phúc... trong khi hạnh phúc của cô ta chẳng lấy đi thứ gì từ mình! Đấy là lý do
vì sao mình không hề đến gặp cậu. Mình biết rất rõ là mình phải đến... ngay cả
những nghi thức đơn giản của Bốn Làn Gió cũng đòi hỏi điều đó. Nhưng mình không
thể. Mình thường quan sát cậu từ cửa sổ nhà mình... mình có thể nhìn thấy hai
vợ chồng cậu đi dạo quanh vườn vào buổi tối... hay thấy cậu chạy xuống con
đường giữa hai hàng dương để đón anh ấy. Và mình đau lòng. Thế nhưng mặt khác
mình lại muốn ghé qua. Mình cảm thấy rằng, nếu mình không khốn khổ đến thế,
mình đã có thể thích cậu và tìm thấy ở cậu cái mình chưa bao giờ tìm thấy trong
đời... một người bạn thân thực sự, cùng lứa với mình. Và rồi cậu nhớ
buổi tối hôm đó ở bờ biển không? Cậu sợ là mình sẽ nghĩ cậu điên. Cậu chắc đã
phải nghĩ chính mình đây mới bị điên.”

“Không, nhưng mình
đã không hiểu nổi cậu, Leslie à. Lúc thì cậu kéo mình lại gần cậu... ngay sau
đó cậu đẩy mình ra.”

“Chiều hôm đó mình
rất không vui. Mình đã có một ngày mệt nhọc. Hôm ấy Dick rất rất khó bảo. Thông
thường anh ta khá lành tính và dễ dàng quản lý, cậu biết đấy, Anne. Nhưng có
những ngày anh ta rất khác. Mình mệt mỏi vô cùng... mình chạy ra bờ biển ngay
khi anh ta đi ngủ. Đấy là chỗ trú ẩn duy nhất của mình. Mình ngồi đó nghĩ về
việc người cha tội nghiệp của mình đã kết liễu đời ông như thế nào, và tự hỏi
liệu có ngày nào mình sẽ bị dồn đến mức đấy không. Ôi, tim mình tràn ngập những
ý nghĩ đen tối! Và rồi cậu đến nhảy múa dọc bãi đá như một đứa trẻ mừng vui, vô
tư lự. Mình... lúc đó mình ghét cậu hơn bao giờ hết. Nhưng đồng thời mình cũng
lại thèm khát tình bạn của cậu. Cảm giác này làm mình chao đảo một thoáng; lúc
sau lại đến cảm giác kia. Khi về nhà đêm đó mình đã khóc vì xấu hổ với những gì
cậu hẳn đã nghĩ về mình. Nhưng lúc nào tình trạng tương tự cũng xảy ra mỗi khi
mình sang đây. Có lúc mình sẽ vui mừng tận hưởng chuyến thăm. Lúc khác cái cảm
giác kinh tởm ấy lại bôi bẩn mọi thứ. Có những lúc tất cả mọi thứ về cậu và
ngôi nhà của cậu làm mình đau lòng. Cậu có quá nhiều thứ nhỏ xinh thân yêu mà
mình không thể có. Cậu có biết không... thật là quái dị... nhưng mình đặc biệt
ghét hai con chó sứ nhà cậu. Có những lúc mình muốn tóm lấy Gog và Magog mà đập
hai cái mõm đen xấc xược của chúng vào với nhau! Ôi, cậu cười kìa, Anne...
nhưng với mình chuyện ấy chẳng bao giờ đáng cười cả. Mình đến đây, nhìn thấy
cậu và Gilbert với đám sách của cậu và đám hoa của cậu, những đồ dùng gia đình
của cậu, những câu chuyện đùa trong nhà của cậu... và tình yêu của các cậu dành
cho nhau hiển hiện trong mọi ánh mắt và từ ngữ, ngay cả khi cậu không biết điều
đó... và rồi mình sẽ về nhà với… cậu biết mình về nhà với cái gì rồi đấy! Ôi,
Anne, mình không tin là ghen tuông và ghen tị thuộc về bản chất của mình. Khi
còn con gái mình thiếu rất nhiều thứ mà các bạn học có, nhưng mình chẳng bao
giờ quan tâm... mình không hề ghét họ vì điều đó. Nhưng có vẻ như mình đã trở
nên quá đỗi hằn học...”

“Leslie thân mến
ơi, đừng đổ lỗi cho bản thân nữa. Cậu không hề hằn học hay
ghen tuông hay ghen tị. Cuộc đời cậu phải sống đã bẻ cong cậu đi đôi chút, có
lẽ thế... nhưng nếu vào trường hợp một bản chất kém tinh tế và cao thượng hơn
cậu thì đời đã bị phá hỏng hẳn mất rồi. Mình để cậu nói với mình tất cả những
điều này vì mình tin rằng nói hết ra và giải thoát cho linh hồn cậu khỏi những
điều đó thì sẽ tốt hơn cho cậu. Nhưng đừng tự đổ lỗi cho bản thân nữa.”

“Ừ, mình sẽ không
làm thế nữa. Mình chỉ muốn cho cậu biết mình như chính mình. Cái lần cậu nói
với mình về hy vọng tha thiết của cậu dành cho mùa xuân là tệ nhất, Anne ạ.
Mình sẽ không bao giờ tha thứ cho bản thân về cách hành xử lúc đó của mình.
Mình đã sám hối bằng nước mắt. Và mình đã trao gửi rất nhiều ý
nghĩ dịu dàng và yêu thương vào chiếc váy nhỏ mình may. Nhưng lẽ ra mình phải
biết trước rằng bất cứ thứ gì mình làm ra cuối cùng cũng chỉ là vải liệm mà
thôi.”

“Nào, Leslie, nói
thế thì thật cay đắng và không lành mạnh quá đấy... hãy vứt
những ý nghĩ đó đi. Mình hết sức vui mừng khi cậu mang chiếc váy nhỏ xinh ấy
đến; và vì mình đã phải mất bé Joyce nên mình muốn nghĩ chiếc váy con bé mặc là
chiếc váy cậu đã may cho nó khi cậu cho phép bản thân yêu quý mình.”

“Anne, cậu có biết
không, mình tin rằng mình sẽ mãi yêu cậu sau chuyện này. Mình không nghĩ mình
còn có thể cảm thấy tồi tệ về cậu như thế nữa. Nói ra tất cả có vẻ như đã xua
được nó đi, dường như thế. Thật lạ lùng... thế mà mình đã nghĩ nó mới chân thực
và mới cay đắng làm sao. Như thể mở một cánh cửa của một căn phòng tối để trưng
ra một con quái vật xấu xí ta tin là có mặt ở đó... và khi ánh sáng tràn vào
con quái vật của ta hóa ra chỉ là một cái bóng, biến mất khi ánh sáng đến. Nó
sẽ không bao giờ xen vào giữa chúng mình được nữa.”

“Không, chúng ta là
những người bạn thật sự rồi, Leslie ạ, và mình rất mừng.”

“Mình hy vọng cậu
sẽ không hiểu lầm mình nếu mình nói một điều này nữa. Anne à, mình đau khổ đến
tận cùng trái tim khi cậu mất con; và nếu mình có thể cứu được cô bé cho cậu
bằng cách cắt đi một cánh tay của mình thì mình cũng sẽ làm. Nhưng nỗi buồn của
cậu đã mang chúng ta lại gần nhau hơn. Hạnh phúc hoàn hảo của cậu không còn là
một rào cản nữa. Ôi, đừng hiểu lầm mình, bạn thân mến... mình không vui
mừng vì hạnh phúc của cậu không còn hoàn hảo nữa... mình có thể nói điều đó
thật lòng; nhưng chính vì thế mà giờ giữa hai ta không còn cả một hố sâu như
trước nữa.”

“Mình hiểu điều đó
nữa, Leslie à. Nào, giờ chúng ta sẽ đóng cửa quá khứ và quên hết những gì không
vui trong đó. Tất cả giờ sẽ khác. Chúng ta đều thuộc lớp người quen của Joseph
rồi. Mình nghĩ cậu đã thật tuyệt vời... tuyệt vời. Và Leslie à, mình không thể
không tin rằng cuộc đời còn có những điều tốt đẹp dành riêng cho cậu.”

Leslie lắc đầu.

“Không,” cô nói vẻ
ảo não. “Không có hy vọng nào hết. Dick sẽ không bao giờ khỏe lên... và ngay cả
nếu trí nhớ của anh ta có quay lại... ôi, Anne, sẽ còn tệ hơn nữa, tệ hơn bây
giờ nữa. Đây là một điều mà cậu không thể hiểu được đâu, cô dâu
hạnh phúc ơi. Anne à, cô Cornelia có bao giờ kể cho cậu nghe làm thế nào mình
lại cưới Dick chưa?”

“Có.”

“Hay quá... mình đã
muốn cậu biết... nhưng mình không tài nào đủ can đảm tự nói về điều đó nếu cậu
chưa biết. Anne à, có vẻ như với mình từ lúc mười hai tuổi cuộc đời đã luôn cay
đắng. Trước đó mình có một tuổi thơ hạnh phúc. Gia đình mình rất nghèo... nhưng
chúng mình không bận tâm. Cha thật tuyệt vời... quá thông minh và yêu thương và
thấu hiểu. Trong trí nhớ của mình lúc nào chúng mình cũng là bầu bạn. Còn mẹ
thì thật hiền. Mẹ rất rất đẹp. Mình trông giống mẹ, nhưng mình không đẹp bằng
mẹ đâu.”

“Cô Cornelia nói
cậu đẹp hơn rất nhiều.”

“Cô ấy lầm... hoặc
thiên vị. Mình nghĩ dáng mình đúng là đẹp hơn... mẹ thanh mảnh
và còng lưng vì vất vả... nhưng bà có khuôn mặt của một thiên thần. Mình thường
cứ ngước nhìn bà mà tôn thờ. Chúng mình đều tôn thờ mẹ... cha và Kenneth và
mình.”

Anne nhớ cô
Cornelia đã kể cho cô nghe một phiên bản rất khác về mẹ Leslie. Nhưng tình yêu
chẳng phải luôn có một cái nhìn chân xác hơn ư? Tuy vậy, Rose West vẫn rất ích
kỷ khi bắt con bà cưới Dick Moore.

“Kenneth là em trai
mình,” Leslie nói tiếp, “Ôi, mình không thể nói hết mình yêu thằng bé đến mức
nào. Và nó bị chết một cách thảm thiết. Cậu có biết như thế nào không?”

“Có.”

“Anne, mình nhìn
thấy gương mặt nhỏ bé của nó khi cái bánh xe nghiến qua người nó. Nó ngã ngửa.
Anne ơi... Anne ơi... giờ mình vẫn thấy. Mình sẽ luôn thấy. Anne, tất cả những
gì mình cầu xin trời đất là cái ký ức đó sẽ bị xóa khỏi trí nhớ của mình. Ôi
lạy Chúa tôi!”

“Leslie, đừng nói
về nó nữa. Mình biết chuyện rồi... đừng đi vào những chi tiết chỉ khiến linh
hồn cậu đau đớn vô vọng nữa. Rồi nó sẽ được xóa mờ.”

Sau một phút vật
lộn, Leslie tìm lại được chút trấn tĩnh.

“Rồi sức khỏe của
cha yếu dần và ông trở nên chán nản... đầu óc ông dần mất cân bằng... cậu cũng
nghe kể cả rồi phải không?”

“Ừ.”

“Sau đó mình chỉ
còn sống vì mẹ. Nhưng mình rất tham vọng. Mình định đi dạy và kiếm tiền học đại
học. Mình muốn trèo lên tận đỉnh... ôi, mình cũng sẽ không nói chuyện đó nữa.
Không ích gì cả. Cậu biết chuyện gì đã xảy ra rồi đấy. Mình không thể nhìn thấy
người mẹ bé nhỏ thân thương đã tan nát cõi lòng của mình, người đã vất vả lao
lực suốt cả cuộc đời, bị đuổi khỏi nhà. Dĩ nhiên mình đã có thể kiếm tiền đủ
cho hai mẹ con sống tiếp. Nhưng mẹ không thể rời nhà của mình được.
Bà đã đến đấy như một cô dâu... và bà đã yêu cha mình biết bao... và tất cả ký
ức của bà là ở đó. Ngay cả bây giờ, Anne à, khi nghĩ rằng mình đã làm năm cuối
cuộc đời bà hạnh phúc, mình không tiếc những gì mình đã làm. Còn về Dick...
mình không ghét anh ta khi mình cưới anh ta... với anh ta mình chỉ có một cảm
giác thờ ơ, thân thiện mà mình có với hầu hết các bạn học khác. Mình biết anh
ta có rượu chè chút ít nhưng mình chưa bao giờ nghe câu chuyện về cô gái
dưới xóm chài. Nếu mà nghe được thì mình đã không bao giờ có
thể cưới anh ta dù là vì mẹ. Sau đó, mình có ghét anh ta, nhưng mẹ không bao
giờ biết. Bà mất... và rồi mình còn lại một mình. Mình chỉ mới mười bảy tuổi và
mình chỉ có một mình. Dick đã ra đi trên con tàu Bốn chị em. Mình
đã hy vọng anh ta sẽ không về nhà nhiều nữa. Biển lúc nào cũng trong máu anh
ta. Mình không có hy vọng nào khác. Ừ, rồi thuyền trưởng Jim mang anh ta về
nhà, như cậu đã biết... và thế là chẳng còn nói thêm gì được nữa. Giờ thì cậu
biết mình rồi đấy, Anne à... phần tồi tệ nhất của mình... tất cả mọi rào chắn
đã hạ xuống rồi. Và cậu vẫn muốn làm bạn mình?”

Anne nhìn qua rặng
bu lô, lên chiếc lồng đèn giấy trắng là một vầng bán nguyệt đang trôi về với
vịnh hoàng hôn. Gương mặt cô rất đỗi ngọt ngào.

“Mình là bạn cậu và
cậu là bạn mình, mãi mãi,” cô nói. “Một người bạn mình chưa bao giờ có. Mình đã
có rất nhiều người bạn thân và đáng yêu... nhưng có một cái gì đó ở cậu, Leslie
à, mà mình chưa từng thấy ở bất cứ ai khác. Cậu có nhiều điều để ban tặng cho
mình trong bản tính dồi dào của cậu, và mình có nhiều điều để cho cậu hơn những
gì mình có thời con gái vô lo của mình. Chúng ta đều là những người đàn bà...
và mãi mãi là bạn.”

Họ nắm chặt tay và
mỉm cười với nhau qua những giọt nước mắt đã dâng đầy trong đôi mắt xám và đôi
mắt xanh.