01. Sơ lược tiểu sử
- 1.
SƠ LƯỢC TIỂU SỬ
Paulo Coelho (sinh
ngày 24 tháng 8, 1947; phát âm như "Pao-lu Koe-lhu") là tiểu thuyết
gia nổi tiếng người Brasil.
Paulo Coelho
sinh tại Rio de Janeiro (Brasil), vào trường luật ở đó, nhưng đã bỏ học năm
1970 để du lịch qua Mexico, Peru, Bolivia và Chile, cũng như châu Âu và Bắc
Phi. Hai năm sau ông trở về Brasil và bắt đầu soạn lời cho nhạc pop. Ông cộng
tác với những nhạc sĩ pop như Raul Seixas. Năm 1974 ông bị bắt giam một thời
gian ngắn vì những hoạt động chống lại chế độ độc tài lúc đó ở Brasil.
Sách của ông
đã được bán ra hơn 86 triệu bản trên 150 nước và được dịch ra 56 thứ tiếng. Ông
đã nhận được nhiều giải thưởng của nhiều nước, trong đó tác phẩm Veronika
quyết chết (Veronika decide morrer) được đề cử cho Giải Văn chương
Dublin IMPAC Quốc tế có uy tín.
Tiểu
thuyết Nhà giả kim (O Alquimista) của ông, một câu
chuyện thấm đẫm chất thơ, đã bán được hơn 11 triệu bản trên thế giới và được
dịch ra 41 thứ tiếng, trong đó có tiếng Việt. Tác phẩm này được dựng thành phim
do Lawrence Fishburne sản xuất, vì diễn viên này rất hâm mộ Coelho. Sách của
ông còn có Hành hương (O diário de um mago) (được công
ty Arxel Tribe lấy làm cơ sở cho một trò chơi vi tính), Bên sông Piedra
tôi ngồi xuống và khóc (Na margem do rio Piedra eu sentei e chorei)
và Những nữ chiến binh (As Valkírias). Cuốn tiểu thuyết năm
2005 O Zahir của ông bị cấm ở Iran, 1000 bản sách bị tịch thu
[1], nhưng sau đó lại được phát hành.
Những sách
của ông đã được vào các danh sách những quyển sách bán chạy nhất ở nhiều nước,
kể cả Brasil, Anh, Hoa Kỳ, Pháp, Đức, Canada, Ý, Israel và Hy Lạp. Ông là tác
giả viết tiếng Bồ Đào Nha bán chạy nhất mọi thời đại.
Mặc dù có
nhiều thành công, nhiều nhà phê bình ở Brasil vẫn nhìn ông như một tác giả
không quan trọng, cho rằng những tác phẩm của ông quá đơn giản và giống sách tự
lực (self-help book). Cũng có người xem các tiểu thuyết của ông có quá
nhiều tính chất "thương mại". Sự kiện ông được vào Viện Hàn lâm Văn
chương Brasil (ABL) đã gây ra nhiều tranh cãi trong các độc giả Brasil và ngay
trong chính Viện Hàn lâm.
Ông và vợ là Christina định cư tại Rio de Janeiro (Brasil) và Tarbes
(Pháp).
Tác phẩm
- Arquivos do Inferno (1982)
- O Manual Prático do Vampirismo (1986)
- O diário de um Mago (1987)
(Hành hương) - O Alquimista (1988)
(Nhà giả kim) - Brida (1990)
- O Dom Supremo (1991)
- As Valkírias (1992)
(Những nữ chiến binh) - Na margem do rio Piedra eu sentei e chorei (1994) (Bên sông Piedra tôi ngồi xuống và khóc)
- Maktub (1994)
- Frases (1995)
- O Monte Cinco (1996)
(Ngọn núi thứ năm) - O manual do guerreiro da luz (1997) (Cẩm nang của chiến binh ánh sáng)
- Veronika decide morrer (1998)
(Veronika quyết chết) - Palavras essenciais (1999)
- O Demônio e a Srta. Prym (2000) (Quỷ dữ và nàng Prym)
- Histórias para pais, filhos e netos (2001) (Cha, con và chú)
- Onze Minutos (2003) (Mười một phút)
- O Gênio e as Rosas (2004)
- O Zahir (2005)
- Ser como um rio que fluye (2006) (Như một dòng sông chảy)
- A bruxa
de Portobello (2006) (Phù thủy phố Portobello)
Các bản dịch tiếng
Việt
- Nhà giả kim, Lê
Chu Cầu dịch, Nxb Lao Động và Trung tâm Văn hóa Ngôn ngữ Đông Tây, 2002- Nhà giả kim, Ngọc
Cầm Dương dịch, Nxb Phụ Nữ, 2006. - Nhà Giả Kim - Ngọn núi thứ năm, Lê Chu Cầu - Ngân Xuyên dịch, Nxb Công An Nhân Dân,
2004
- Nhà giả kim, Ngọc
- O Zahir - Nỗi ám ảnh, Lê
Xuân Quỳnh dịch, Nxb Văn học và Alpha Books, 2006 - Quỷ dữ và nàng Prym, Ngọc
Phương Trang dịch, Nxb Phụ Nữ và Cty Cổ phần Sách Bách Việt, 2007 - Phù thủy phố Portobello, Lê Khánh Toàn dịch, Cty Sách Bách Việt, 2007
- Veronika quyết chết, Ngọc
Phương Trang dịch, NXB Phụ Nữ, 2008 - Quỷ dữ và nàng Prym, Ngọc
Phương Trang dịch, NXB Phụ Nữ, 2008 - 11 phút, Quý Vũ dịch,
Nxb Phụ Nữ, 2009 - Cẩm nang của người chiến binh ánh sáng, Đỗ Hoàng Tùng dịch, Nxb Phụ Nữ, 2009
- 24 giờ
cô độc ở Cannes, Bùi Khánh
Vân dịch, Nxb Phụ Nữ, 2010
Giải thưởng
Paulo Coelho đã được tặng nhiều giải thưởng
có uy tín:
- Prix Lectrices d'Elle (Pháp, 1995)
- Chevalier de l'Ordre des Arts et
des Lettres (Pháp, 1996) - Giải quốc tế Flaiano (Ý, 1996)
- Giải Grinzane Cavour (Ý, 1996)
- Giải Sách Vàng (Nam Tư, 1995, 1996, 1997, 1998, 1999 và
2000) - Chung khảo Giải Văn chương Dublin IMPAC quốc tế (International
IMPAC Dublin Literary Award, Ireland, 1997 và 2000) - Comendador de Ordem do Rio Branco (Brasil, 1998)
- Giải Pha lê của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (Crystal
Award, World Economic Forum, 1999) - Huy chương vàng xứ Galicia (Tây Ban Nha, 1999)
- Huân chương Bắc đẩu bội tinh
(Chevalier de l'Ordre national de la Legion d'honneur, Pháp, 1999) - Giải Gương Pha lê (Ba Lan, 2000)
- Giải “Đối thoại giữa các nền văn hoá” của Câu lạc bộ
Budapest (Dialog of Cultures, Club of Budapest, Đức, 2001) - XXIII Premio Internazionale Fregene (Ý, 2001)
- Giải 2001 Bambi (Đức, 2001)
- Giải Ý thức toàn cầu năm 2002
- Giải Văn học
Hans Christian Andersen (2007)
Paulo Coelho kêu gọi mọi người đọc sách 'chùa'
Chi Mai
Cha đẻ tiểu
thuyết 'Nhà giả kim' sẵn sàng đăng sáng tác của mình lên mạng Internet và
khuyến khích mọi người tải về đọc. Tiểu thuyết gia cho rằng, cách này rất hữu
hiệu để khuyến khích mọi người đến với sách in, cũng như kích thích văn hóa
đọc.
Là một nhà
văn lướt web sành điệu, Paulo Coelho bỏ thời gian tìm tòi một phần mềm mới trên
trang The Pirate Bay (trang mạng chia sẻ tư liệu được biết đến nhiều nhất thế
giới) và khám phá các chức năng của nó. Sau khi kết luận rằng chương trình này
rất thú vị, ông đăng các tác phẩm của mình trên trang này cho mọi người cùng
đọc. Nhà văn khẳng định, càng nhiều người đọc miễn phí sách ông trên mạng thì
sách in của ông sẽ bán chạy hơn.
Kể từ khi
phát hành, cuốn "Nhà giả kim" của ông đã bán được 300 triệu bản trên
toàn thế giới. Đó là chưa kể đến 20% sách bị vi phạm bản quyền như in lậu, tải miễn
phí trên mạng.
Theo Guardian,
Coelho từ lâu đã khuyến khích độc giả tải sách của ông trên mạng về đọc. Tháng
rồi, Coelho cũng lên tiếng phản đối mạnh mẽ dự luật Stop Online Piracy Act, một
dự luật kêu gọi chống vi phạm bản quyền trực tuyến đang gây nhiều tranh cãi tại
Mỹ. Nhà văn nổi tiếng cho rằng, nếu dự luật này được thông qua, nó sẽ "cực
kỳ nguy hiểm, không chỉ cho người Mỹ và còn cho tất cả mọi người. Nó gây tác
hại khôn lường đến toàn thế giới".
Để chứng
minh cho việc đọc sách "chùa" vẫn kích thích thị trường sách phát
triển, Coelho nêu trường hợp cuốn Nhà giả kim của ông. Năm
1999, ấn bản tiếng Nga cuốn sách được đăng lên mạng internet, nhưng không gây
ảnh hưởng gì đến việc các đầu sách in của tác phẩm này bán ra được một triệu
bản tại Nga vào năm 2002. Tính đến nay, Nhà giả kim tiêu thụ
được 12 triệu bản tại xứ sở bạch dương.
"Tôi
rất chào đón các bạn tải miễn phí sách của tôi từ trên mạng. Nếu các bạn thấy
thích nội dung, hãy mua một bản in!", Paulo Coelho kêu gọi. Ông cho rằng,
các nhà văn có ki bon cũng chẳng khiến việc bán sách của họ khá khẩm hơn.
Bên cạnh sự
phát triển mạnh mẽ của thị trường sách trực tuyến, các hành vi xâm phạm bản
quyền sách trên mạng cũng gây đau đầu cho các NXB. Nhưng Paulo Coelho không tỏ
ra lo ngại về điều này. Ông luôn giữ niềm tin vào sự hứng thú của việc đọc sách
giấy. Lời kêu gọi của Coelho cho thấy, ông xem việc đọc sách trực tuyến chỉ là
món "gia vị" của "bữa tiệc" văn hóa đọc.
Nhiều fan
rất thích thú với lời kêu gọi của Paulo Coelho. Có fan chia sẻ, nếu đã đọc qua
tác phẩm của Coelho trên mạng, có thể họ không mua sách của ông ngay tức thì,
nhưng họ sẽ giúp giới thiệu cuốn sách đến mọi người. Có người cho biết, sau khi
lên internet đọc thử sách của ông, họ quyết định đi mua sách in vì thấy thích.
Nhà văn kỳ
cựu này giải thích cho hành động cởi mở của mình: "Thời của những ngày xưa
tươi đẹp, khi mà mỗi ý tưởng đều có một chủ sở hữu riêng đã vĩnh viễn qua rồi.
Đầu tiên, bởi vì bất kỳ ai trên đời này cũng đều lòng vòng quanh bốn chủ đề:
Một câu chuyện tình yêu giữa hai người, một câu chuyện tình tay ba, cuộc đấu
tranh để tranh giành quyền lực, và câu chuyện về một hành trình. Thứ hai, bởi
vì tất cả các nhà văn đều muốn những gì họ viết ra sẽ có người đọc, dù là trên
báo giấy, blog, tập tài liệu, hoặc trên một bức tường.".
"Chúng
ta càng thích nghe một bài hát trên radio, chúng ta càng muốn mua một CD có bài
nhạc đó. Với sách cũng vậy, nếu từ đầu, độc giả thích tác phẩm của bạn, bước kế
tiếp họ sẽ đi tìm mua sách của bạn. Bởi không có gì chán bằng việc đọc một màn
hình dài đầy chữ trên màn hình máy vi tính cả." Nhà văn phân tích.
Tiết lộ quá khứ hoang dại của Paulo Coelho
Hà Linh
Không chỉ
từng vào nhà thương điên, “nhà giả kim” của nền văn học Brazil đã nếm trải mọi
dư vị của một cuộc sống đường phố: từ sex, rock & roll đến du côn và bạo
lực. Cuốn tiểu sử vừa xuất bản về Paulo Coelho đã phơi bày những khía cạnh đời
thường đến dung tục ẩn bên trong dáng vẻ hiền triết của nhà văn.
Trong thời
gian lưu trú tại bệnh viện tâm thần, Coelho bắt đầu sáng tác ca khúc rồi dần dà
trở thành tiểu thuyết gia nổi tiếng thế giới với những tác phẩm như Nhà
giả kim, Phù thủy xứ Portobello, Veronika quyết chết… Nhưng theo nhà báo
Fernando Morais, tác giả cuốn tiểu sử mới nhất - The Magus -
về nhà văn, cuộc đời Coelho không hề giống chuyện cổ tích.
"Một
cuộc đời không thiếu thứ gì: bạo lực, tình dục, tôn giáo, rock & roll và
mọi thứ quái quỷ khác. Cuối cùng, tất cả chấm dứt trong sự ăn năn, vì giấc mơ
trở thành nhà văn nổi tiếng của Paulo Coelho đã trở thành sự thật.” Morais tiết
lộ.
The Magus chứa đựng những sự thật gây sốc được Morais tìm thấy
trong 200 cuốn nhật ký nhỏ, 100 đoạn thu âm mà Coelho đã chôn sâu giấu chặt
trong suốt hàng chục năm trời. Cuốn sách vừa ra mắt trong tuần này và đã bán
được 10.000 bản tại Brazil ngay trong ngày đầu tiên.
"Paulo
có những trải nghiệm hoang dại đến độ bạn khó mà tưởng tượng nổi.” Morais nói.
Coelho từng muốn để lại di chúc, yêu cầu đốt sạch những trang nhật ký khi ông
qua đời, để bí mật về quá khứ của ông vĩnh viễn được đưa xuống mồ. Nhưng bây
giờ, tất cả đã được phơi bày trước công chúng. Trong vài năm gần đây, Coelho là
nhà văn thứ ba, sau Gunter Grass và Naipaul gây sốc cho độc giả
bằng những tiết lộ muộn màng về sự thật cuộc đời mình.
Morais khẳng
định, chuyện giường chiếu của Coelho trần tục đến độ ông từng băn khoăn không
biết có nên công bố không. Trong một cuốn nhật ký, Coelho miêu tả cảnh làm tình
của mình với người bạn gái ngay trước mặt người em họ bị bại liệt của bạn. Lúc
đó, cả hai mới đang ở độ tuổi vị thành niên.
Thời thanh
niên, Coelho bị bố tống vào nhà thương điên ở Rio de Janeiro. Nhưng sau mỗi lần
được điều trị bằng liệu pháp sốc điện, nhà văn lại bay đến vùng đông bắc Bahia,
gặp gỡ nhạc sĩ Raul Seixas. Tại đây, họ cùng dùng ma túy và sáng tác nhạc.
“Nhưng
Coelho không muốn trở thành nhạc sĩ, nhà báo hoặc bất cứ nghề nào khác. Ông chỉ
có một ước mơ duy nhất: trở thành nhà văn nổi tiếng.” Morais nói.
Đến nay,
Coelho là tác giả của 19 cuốn sách, tiêu thụ được gần 100 triệu bản tại 150
quốc gia. Tác phẩm mới nhất của ông - Phù thủy xứ Portobello -
ra mắt năm 2007.
Ngoài những
sự thật đáng ngạc nhiên về cuộc sống riêng tư của nhà văn, The Magus còn
gây tranh cãi vì những chi tiết đề cập đến mối quan hệ giữa Coelho và Viện
hàn lâm văn học Brazil (ABL). Fernando Morais khẳng định, ABL kết nạp Coelho
năm 2002 vì muốn “chầu chực” khoản thừa kế của nhà văn (Coelho không có con) và
lợi dụng hình ảnh của ông để thu hút sự chú ý của giới truyền thông, làm hồi
sinh danh tiếng của viện.
Với The
Magus, tên tuổi Fernando Morais cũng bắt đầu nổi như cồn nhờ cái bóng của
Coelho, nhưng để tiếp cận được với một quá khứ đã xa, từng khiến nhà văn muốn
khép chặt, Morais đã phải trải qua một cuộc chinh phục không mấy dễ dàng.
Vốn thân
thiết với Coelho, nhưng Morais chỉ được quyền phanh phui cuộc đời nhà văn khi
giải xong một bài toán đố. Coelho thách thức Morais, với tư cách là một nhà
báo, tìm ra kẻ đã hành hạ ông từ 1964 đến 1985, trong thời kỳ chế độ độc tài ở
Brazil. Morais đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Và cuốn tiểu sử được ra đời một
cách đầy đủ.
Từ đó, hai
người thân thiết nhau đến độ, Coelho hoàn toàn phó mặc cuộc đời mình cho Morais
mổ xẻ. Ông không hề đọc bản thảo cuốn tiểu sử. “Bất cứ lúc nào Coelho hỏi dò
tôi điều gì, tôi đều bảo: 'Muốn biết, ông sẽ phải chờ đến lúc cuốn sách được
bán và mua về mà đọc.'” Morais nói.
(Nguồn: Times
of India)
Paulo Coelho: ‘MySpace là vợ, Facebook là tình nhân’
Hà Linh
Vốn là nhà
văn lướt web sành điệu, tiểu thuyết gia gốc Brazil kết thân với cả hai
mạng xã hội phổ biến nhất: MySpace và Facebook.
Mới đây,
Coelho đã ký hợp đồng chuyển nhượng bản quyền tác phẩm The Witch of
Portobello (Phù thủy xứ Portobello) cho Ban quản trị MySpace. Theo đó,
MySpace sẽ triển khai dự án The Experimental Witch (Thể nghiệm
Phù thủy) cho phép người sử dụng đóng góp các đoạn video hoặc âm nhạc tự sáng
tác, lấy cảm hứng từ tiểu thuyết của nhà văn. Mười lăm sản phẩm vào chung kết
sẽ được sử dụng trong bộ phim chuyển thể từ cuốn sách này của ông.
Đây là lần
đầu tiên, Coelho nhượng quyền sản xuất phim dựa trên tác phẩm của mình. Trước
đây, các nhà làm phim Hollywood đã theo đuổi ông hàng năm trời để có bản quyền
cuốn The Alchemist (Nhà giả kim). Nhưng đến nay
ông vẫn chưa đồng ý.
Coelho là
người hâm mộ mạng MySpace. Ông tham gia mạng xã hội này từ ba năm nay và đã có
hơn 38.000 “bạn”. Nhà văn cho biết, MySpace là một trong những website ông ưa
thích nhất, một công cụ hiệu quả để kết nối với người hâm mộ. Coelho còn đồng
thời sử dụng Facebook. Khi được hỏi ông thích mạng nào hơn, nhà văn trả lời:
“Tôi yêu MySpace như yêu vợ. Tôi đã gắn bó với nó lâu rồi. Còn Facebook là tình
nhân.”
Đến nay,
sách của Paulo Coelho đã tiêu thụ được hơn 135 triệu bản trên thế giới. Ông
được coi là "ông vua Midas" trên văn đàn.
(Nguồn: Techcrunch)
Paulo Coelho: ‘Còn sống, còn yêu là còn viết’
Nandini Nair
Paulo Coelho
- tác giả của những tiểu thuyết bán ra hơn 100 triệu bản trên thế giới - hé lộ,
viết là kết quả của những mâu thuẫn bên trong cùng sự căng thẳng, giằng xé
trong tâm hồn ông. Dưới đây là cuộc trò chuyện với nhà văn.
- Tôi được
biết, vì viết văn, ông đã hai lần bị cha coi là tâm thần và gửi vào bệnh viện.
Vậy văn chương đóng vai trò như thế nào trong cuộc đời ông?
Tôi tin
rằng, nhu cầu tìm hiểu thế giới và tự vấn về bản thân là những động lực khiến
tôi cầm bút. Tôi đang sống trong giấc mơ do chính mình vẽ ra từ hồi trẻ và
không bao giờ muốn bước ra khỏi giấc mơ ấy. Miễn là tôi còn sống, còn nghĩ và
còn yêu, tôi sẽ còn viết.
- Ông theo
đạo Thiên Chúa - tôn giáo tin vào sự tồn tại của Đức mẹ Đồng trinh. Điều này
ảnh hưởng thế nào đến cách xây dựng nhân vật nữ trong tác phẩm của ông, đặc
biệt là trong cuốn “Brida”?
Trước khi
ngồi vào bàn, tôi không hề biết trước mình sẽ viết về nữ giới hay nam giới. Mọi
thứ đều không thể tiên đoán được. Cũng như trong cuộc đời, không phải lúc nào
người ta cũng có cách lý giải hợp lý cho những lựa chọn của mình.
Trong Brida,
tôi tập trung khắc họa cuộc đời của một người phụ nữ có nhiều trải nghiệm về
các phép ma thuật. Thông qua cuộc đời và tính cách của cô, tôi khám phá nhiều
chủ đề quen thuộc với mình như Đức mẹ, những kẻ ngoại giáo và các biểu hiện
khác nhau của tình yêu.
Văn chương
đối với tôi là kết quả của những nghịch lý hơn là thứ logic không thể thay đổi
được. Nghịch lý tồn tại trong chính tâm hồn tôi. Nghịch lý như là dây cung, có
lúc căng lên, lúc lại chùng xuống. Cuộc sống không bao giờ tĩnh lặng mà như
thủy triều, biến động không ngừng.
- Vừa là nhà
văn, vừa là một người nổi tiếng, ông cảm thấy thế nào?
Thật thú vị
khi được hỏi câu này vì tôi cũng vừa viết một bài báo về cảm giác mà tôi có
được trong dịp ra mắt cuốn Phù thủy xứPortobello. Lúc đó tôi đang ở
Lisbon, chỉ vài giờ trước khi cuốn sách được phát hành tại Bồ Đào Nha và Mỹ
Latin. Tản bộ trên hè đường của thành phố tuyệt vời này, tôi nghĩ đến giây phút
khi độc giả đầu tiên chạm đến cuốn sách. Tôi thật phấn khích khi nhận ra rằng,
sau khi đã xuất bản rất nhiều tác phẩm, tôi vẫn có thể cảm nhận chính xác cảm
giác của mình khi ra mắt cuốn sách đầu tiên The Pilgrimage (Chuyến
hành hương). Tất nhiên, sự thành công của tôi thay đổi theo thời gian nhưng cảm
xúc chia sẻ tâm hồn mình với người khác vẫn vẹn nguyên như vậy.
- Ông đang
viết tác phẩm gì?
O Venceder
Está Só (Kẻ thắng cuộc cô độc).
- Trong số
những sáng tác của mình, ông thích tác phẩm, nhân vật nào nhất?
Mỗi nhân vật
là một lát cắt trong một khoảnh khắc của cuộc đời tôi. Chúng là tấm gương phản
chiếu tâm hồn tôi. Và vì thế, tôi không thể chọn, nhân vật nào mình yêu thích
nhất.
H.T. dịch
(Nguồn: Hindu)