Tôn Thiếu Bình và Điền Hiểu Hà thở hổn hển leo lên núi Nam, đến một bãi đất bằng phủ đầy cỏ xanh, nơi rừng cây nhỏ ven mép như một bức màn xanh tách biệt họ với khu mỏ phía đối diện thành hai thế giới khác nhau.

Họ ngồi xuống bãi cỏ, tim vẫn còn “thình thịch” đập mạnh, loại trải nghiệm thế này với họ mà nói, đã không phải là lần đầu tiên. Khi còn ở Hoàng Nguyên, họ không chỉ một lần leo lên núi Tước và núi Cổ Tháp. Chính trong lùm cây sau núi Cổ Tháp ấy, cô đã kể cho anh nghe câu chuyện về Rên-nhi-a Lu-miên-xai-va. Và cũng chính lần đó, họ lần đầu tiên ôm nhau và hôn nhau trên bãi cỏ nở đầy hoa. Nay, nơi đất khách quê người, trên một bãi cỏ xanh khác, họ lại ngồi bên nhau. Cảm xúc dâng trào trong lòng phút chốc không thể diễn tả bằng lời. Thời gian trôi đi, cuộc sống đổi thay, nhưng tình cảm tốt đẹp thì vẫn nguyên vẹn như xưa.

Cánh tay rắn chắc của người thợ mỏ anh đặt lên vai cô. Bàn tay cô lần tìm rồi nắm lấy tay còn lại của anh. Giao cảm của tình yêu không cần nhiều lời. Im lặng chính là cách biểu đạt phong phú nhất.

Im lặng.

Dòng máu đang bốc cháy trong nhiệt tình. Ánh mắt bắn ra những tia sáng của tình yêu.

Chúng ta không khỏi nhớ đến vườn địa đàng thuở ban sơ và A-đam, Ê-va sau khi lén ăn trái cấm (Lạy Chúa! May mà họ đã phạm sai lầm đẹp đẽ ấy…).

Không có tình yêu, đời người thật khó tưởng tượng nổi. Tình yêu! Nó biến hoang vu thành phồn thịnh, biến tầm thường thành vĩ đại; khiến người chết sống lại, kẻ sống rực rỡ sáng ngời. Dù tình yêu là nỗi giày vò không dứt, là sự hành hạ không thôi, nghiêm khắc như sương giá, cháy bỏng như ngọn lửa, nhưng đối với những nam nữ có tâm hồn và thể chất lành mạnh, tình yêu mãi mãi là điều tự nhiên; đồng thời cũng mãi mãi khiến chúng ta cảm thấy mới mẻ, bí ẩn và không sao hiểu nổi… Tất nhiên, cả chúng ta và chính họ - những người đang ôm nhau nơi đây – đều hiểu rõ, họ rốt cuộc không phải là những đứa con bình đẳng của Thượng Đế trong vườn địa đàng.

Cô đến từ đô thị phồn hoa, nghề nghiệp oai phong như trống như kèn, người toát lên mùi hương thơm ngát, phảng phất khí tức ưu việt của cuộc sống hiện đại.

Còn anh, chỉ là một người trong số hàng ngàn hàng vạn thợ mỏ bình thường, một vai diễn tầm thường đến mức không thể tầm thường hơn trong đời sống, vài tiếng trước vừa mới chui ra khỏi nơi đen ngòm dưới đất, trên người vẫn còn mùi than không rửa sạch được và mùi mồ hôi hôi hám.

Họ trông chẳng hề xứng đôi chút nào.

Thế nhưng, họ lại đang ôm nhau.

Tới tận lúc này, Tôn Thiếu Bình vẫn khó tin nổi Điền Hiểu Hà đang ở trong vòng tay anh. Nói thật, từ sau khi chia tay ở Hoàng Nguyên, anh không thể tưởng tượng nổi lần gặp lại sẽ là khung cảnh thế nào. Đặc biệt sau khi đến Đại Nha Loan, sự khắc nghiệt của đời sống dưới hầm lò càng khiến anh cảm thấy khoảng cách giữa anh và cô xa xôi biết bao. Anh yêu cô, nhưng anh và cô không thể sống cùng nhau – đó mới là cốt lõi của mọi vấn đề!

Thế nhưng, bây giờ cô đã đến rồi.

Thế nhưng, dù cô đã đến, và lúc này đang ở ngay trong vòng tay anh, thì cái “cốt lõi” khiến anh đau khổ kia liệu có biến mất không?

Không.

Ngay lúc này, bên dưới làn sóng nóng bỏng cuồn cuộn trong lòng anh, thỉnh thoảng vẫn có những dòng lạnh lẽo len lỏi trào qua.

Nhưng, dù sao đi nữa, lúc này có lẽ không nên nói với cô những chuyện đó. Khoảnh khắc ấm áp hiện tại đối với anh là vô cùng quý giá; anh muốn toàn tâm toàn ý đắm chìm trong đó…

Lúc này, họ nắm tay nhau, qua khoảng trống trong rừng, lặng lẽ nhìn về khu mỏ phía đối diện. Đúng lúc ấy là thời gian giao ca giữa hai kíp, giống như quân đội ngoài mặt trận đang đổi phiên. Thợ mỏ lên ca bước ra khỏi tòa nhà văn phòng khu đội, thợ mỏ xuống ca thì từ khắp các khu dân cư đen xì xung quanh đi về phía cửa hầm. Trên quảng trường nhỏ trước khu mỏ, khắp nơi là dòng người hỗn loạn.

Tôn Thiếu Bình giơ tay chỉ về phía đối diện, từ đông sang tây lần lượt giới thiệu tình hình khu mỏ cho Hiểu Hà.

Về sau, anh chỉ vào một thung lũng nhỏ phía trên bệnh viện mỏ, giọng trầm xuống: “Chỗ đó là nghĩa địa. Chôn toàn những công nhân tử nạn trong hầm lò.”

Hiểu Hà nhìn chăm chú vào thung lũng ấy rất lâu. Cô thấy trong thung lũng, trước các nấm mộ đều có bia. Có mấy ngôi mộ mới, đất còn trắng lóa dưới ánh mặt trời, trên đó phất phơ những mảnh giấy dẫn hồn rách nát không trọn vẹn.

“Anh… có dự định gì cho tương lai không?” Cô khẽ hỏi.

“Anh định cả đời sẽ làm việc ở đây… ngoài việc đó ra, còn có thể làm gì khác nữa?”

“Đó là lý tưởng, hay là sự chấp nhận số phận?”

“Anh chưa nghĩ sâu đến thế. Anh chỉ đối mặt với hiện thực của mình. Dù em có mơ mộng thế nào, thì mỗi ngày em vẫn phải chui xuống lòng đất để đào than. Đó chính là hiện thực của anh. Số phận một con người không phải cứ muốn thay đổi là có thể thay đổi được. Còn về cái gọi là lý tưởng, anh cho rằng đó không phải là cái tên khác của việc nghề nghiệp tốt hay xấu. Một người có sống phong phú về tinh thần hay không, hay nói cách khác có sống có ý nghĩa hay không, chủ yếu quyết định bởi thái độ của họ đối với lao động. Tất nhiên, điều này không có nghĩa là anh cam tâm chịu khổ như trâu như ngựa. Anh cũng cảm thấy công việc trong hầm lò quá nặng nề. Một khi em đã trở thành người trong thế giới nặng nề ấy, thì tâm trí của em không thể chỉ nghĩ đến bản thân mình được… Haizz, kỹ thuật khai thác than của nước mình đúng là quá lạc hậu. Nếu em không thấy phiền, anh có thể kể sơ sơ cho em một chút về tình hình anh biết được không?”

“Anh nói đi!”

“Anh được biết, hiệu suất trung bình tính theo toàn bộ nhân công của nước ta chỉ đạt khoảng 0,9 tấn than, trong khi Liên Xô, Anh là hơn 2 tấn, Tây Đức và Ba Lan là hơn 3 tấn, Mỹ hơn 8 tấn, Úc hơn 10 tấn. Cũng là khai thác mỏ lộ thiên, nước mình chưa tới 2 tấn, trong khi nước ngoài lên tới 50, thậm chí 100 tấn. Ở khu mỏ Ruhr của Tây Đức, sản xuất hầm lò đều dùng máy tính điện tử để điều khiển… Con người là vậy, ở vị trí nào thì sẽ không chỉ quan tâm đến môi trường làm việc, mà còn mang theo cả tình cảm trong đó. Giống như em quan tâm đến tờ báo của em, anh cũng quan tâm đến mỏ than của tụi anh. Anh mong mỏ của mình có thể được trang bị bằng kỹ thuật và công nghệ tiên tiến. Nhưng tất cả những điều này trước hết phải có người có trình độ kỹ thuật để thực hiện, có thiết bị tiên tiến mà thợ mỏ phần lớn lại không biết chữ, thì cũng vứt mẹ đi… Xin lỗi, anh lại nói kiểu thô tục của thợ mỏ rồi… Còn về bản thân anh, tuy tốt nghiệp cấp ba, nhưng hồi đó bọn anh chẳng học được gì, vì vậy anh nghĩ nếu có cơ hội sẽ thi vào trường kỹ thuật khai thác than của Cục tổ chức. Học trường này là việc thiết thực đối với anh. Anh định trong một hai năm tới vừa xuống lò làm việc, vừa bắt đầu học lại toán, lý, hóa, để sau này dự thi. Điều này có lẽ không phải là cái lý tưởng mà em nói, nhưng là một tính toán thực tế…”

Tôn Thiếu Bình cũng không ngờ rằng mình lại nói nhiều đến vậy khi bắt đầu mở miệng. Điều đó khiến anh tự giễu rằng: tài ăn nói của anh cũng có phần giống Điền Phúc Đường ở làng anh rồi!

Hiểu Hà vẫn nhìn anh bằng ánh mắt tha thiết, bàn tay nhỏ nắm chặt lấy bàn tay to của anh.

“Còn tính toán thực tế nào khác không?” Cô cười hỏi.

“Còn nữa… một hai năm nữa, anh muốn xây mấy cái hang mới ở thôn Song Thủy.”

“Làm vậy có cần thiết không? Chẳng lẽ anh cũng giống mấy ông cán bộ già, muốn về quê an hưởng tuổi già?”

“Không, không phải để anh ở. Là anh muốn làm chuyện này cho cha anh. Có thể em sẽ không hiểu chuyện này đối với anh quan trọng đến mức nào. Anh lớn lên ở đó, cái nghèo khổ và nhục nhã đã để lại vết thương quá sâu trong lòng anh. Chất lượng hang đá chính là tiêu chí hàng đầu phân biệt giàu nghèo ở nông thôn, nó trực tiếp liên quan đến phẩm giá của một con người. Em không biết đâu, lần đầu anh đưa em về nhà ăn cơm, trong lòng anh tự ti và khó chịu biết chừng nào — mà nguyên nhân chủ yếu chính là do cái nhà nát bươm đó. Ở nông thôn, xây mấy cái hang mới, với người xuất thân từ gia đình như em thì chẳng đáng gì. Nhưng đối với anh, đó là một giấc mộng được thực hiện, là một lịch sử được tạo nên, là một tượng đài được dựng lên! Trong đó chứa đựng triết học, tâm lý học, quan niệm nhân sinh, và còn có thi vị khiến anh xúc động. Khi ngôi đền Parthenon của anh được dựng nên, thì từ nơi xa xôi này, anh cũng sẽ cảm nhận được vẻ huy hoàng của nó. Em nhìn xem, cha anh ở cái ‘cộng hòa hỗn độn’ làng Song Thủy ấy, sẽ có một vẻ mặt kiêu hãnh, đàng hoàng đến mức nào! Phải, suốt hơn hai mươi năm qua, anh tận mắt chứng kiến cha anh sống trong nhục nhã ra sao. Khi mới bảy tám tuổi, anh đã vì điều đó mà âm thầm khóc. Cha anh, cũng như tổ tiên anh, cả đời nghèo khó, chưa từng một lần đứng trước mặt người đời một cách vẻ vang. Bây giờ ông đã già, càng không còn khả năng thay đổi vận mệnh. Còn anh, giờ đây đã có thể ít nhất khiến ông sống cho ra con người. Anh muốn để ông ưỡn ngực đứng giữa đám người làng Song Thủy! Anh thậm chí muốn ông sống những năm cuối đời như một địa chủ thời xưa, mặc áo bông gấm đen, cầm ống điếu dài có đầu bằng mã não, ngồi ở ‘trung tâm buôn chuyện’ làng Song Thủy mà nói chuyện ầm ĩ, nước bọt bắn đầy mặt người ta!”

Tôn Thiếu Bình vừa nói vừa cười lớn ngửa mặt lên trời, nước mắt giàn giụa trên gò má.

Tiểu Hà ôm chầm lấy cổ anh, vùi mặt sâu vào ngực anh. Người yêu dấu của em! Cô hoàn toàn hiểu được anh, và càng yêu anh sâu sắc hơn. “...Anh còn nhớ cuộc hẹn của chúng ta không?” Một lúc sau, cô mới ngẩng mặt lên, vén mái tóc trước trán, đổi chủ đề.

“Cuộc hẹn gì?” Thiếu Bình ngẩn ra.

“Hè năm sau, núi Cổ Tháp, dưới cây sơn tra ấy…”

“À…”

Thiếu Bình lập tức nhớ lại cuộc hẹn lãng mạn từ một năm trước. Thật ra, anh chưa bao giờ quên — sao có thể quên được chứ! Chỉ là trước đây, anh không thể hình dung được cuộc gặp ấy trong tương lai sẽ có ý nghĩa thế nào đối với anh.

Nhưng dù có ý nghĩa thế nào, anh cũng sẽ không thất hẹn. Đó là minh chứng cho tuổi trẻ của anh — anh đã từng trẻ, từng yêu, và từng hạnh phúc đến thế…

“Chỉ cần anh còn sống, anh sẽ đúng hẹn chờ em ở chỗ đó!” Anh nói.

“Sao lại là chỉ cần còn sống! Chúng ta không chỉ sống, mà còn sẽ sống hạnh phúc hơn nữa… Dù sao thì, như đã hẹn lúc đầu, chúng ta không cùng nhau quay về Hoàng Nguyên, mà sẽ xuất hiện đồng thời tại cùng một nơi! Mỗi khi nghĩ đến khoảnh khắc phi thường ấy, em thường xúc động đến toàn thân run rẩy…”

Họ đã ngồi ở đây mấy tiếng đồng hồ rồi, nhưng cả hai cảm giác chỉ như trong khoảnh khắc.

Sau đó, Thiếu Bình dẫn cô đi dạo một vòng trong khu rừng nhỏ ở gò sau núi. Anh hái từng đóa hoa dại vàng óng, cài lên tóc cô bên thái dương. Cô lấy gương tròn nhỏ ra soi, nói: “Chỉ khi ở bên anh, em mới cảm thấy mình giống một người phụ nữ.”

“Em vốn là phụ nữ mà!”

“Nhưng những người đàn ông ở bên em đều nói em không giống phụ nữ. Em biết đó là vì tính cách em. Nhưng họ không biết rằng, khi họ giống như phụ nữ, thì em chỉ có thể biến mình thành đại ca của họ!”

Tôn Thiếu Bình bật cười. Anh rất hài lòng với lời tỏ bày của Tiểu Hà.

“Em có muốn đến ăn một bữa cơm ở nhà một người thợ mỏ không?” Anh hỏi cô.

“Dĩ nhiên là muốn!” Cô vui vẻ nói.

“Vậy thì cùng đến nhà sư phụ anh ăn tối. Họ là một gia đình rất tốt.”

Thiếu Bình liền kể cho Tiểu Hà nghe bao nhiêu việc mà vợ chồng Vương Thế Tài đã chăm sóc anh ra sao.

“Vậy thì nhất định anh phải dẫn em đi!” Tiểu Hà nôn nóng nói.

Thiếu Bình rất muốn để Vương Thế Tài và chị Huệ Anh gặp Tiểu Hà. Thật sự, đàn ông thường có chút hư vinh — muốn đưa người yêu xinh đẹp của mình đến trước mặt người quen để khoe một chút. Anh đương nhiên không dám dẫn cô đến chỗ An Tỏa Tử hay những người kia. Nhưng nên để vợ chồng sư phụ gặp Tiểu Hà. Đồng thời, anh cũng muốn để Tiểu Hà thấy được, ở cái vùng mỏ hẻo lánh và gian khổ này, vẫn có những gia đình ấm áp và những con người tốt đẹp…

Khoảng năm giờ chiều, họ từ núi Nam đi xuống, băng qua sông Hắc Thủy, đi qua bãi gỗ, lên sườn dốc cạnh đường ray xe lửa, rồi bước vào sân nhỏ nhà Vương Thế Tài.

Cả nhà ba người thầy vui vẻ và bận rộn tiếp đón họ. Họ lục tung tủ, đem hết những món ngon ra khoản đãi hai người. Tuy Thiếu Bình nói năng mập mờ, nhưng sư phụ và chị Huệ Anh lập tức hiểu cô gái xinh đẹp kia là người thế nào của anh. Khi biết cô là phóng viên của báo tỉnh, họ vô cùng kinh ngạc — không phải kinh ngạc vì cô là phóng viên, mà là vì một nữ phóng viên xinh đẹp như thế sao lại có thể để mắt đến anh chàng đào than làm học trò họ cơ chứ?

Mãi cho đến khi ăn xong, tiễn Thiếu Bình và Tiểu Hà ra tận cửa, nét mặt kinh ngạc ấy vẫn chưa rời khỏi họ. Sự kinh ngạc ấy chẳng có gì lạ. Dù là giám đốc mỏ Đại Nhai Loan mà biết có một nữ phóng viên tỉnh lại yêu một người thợ mỏ của họ, cũng sẽ kinh ngạc thôi. Sự kinh ngạc đó không phải vì thành kiến tầm thường, mà vì chuyện như vậy xưa nay hiếm thấy trong cuộc sống của họ!

Khi Thiếu Bình dắt Tiểu Hà từ dốc đất nhỏ trước nhà sư phụ xuống, ra đến đường ray, thì đã hơn mười giờ đêm. Chỉ hơn một tiếng nữa thôi, anh sẽ dẫn cô xuống hầm mỏ. Tâm trạng anh không tránh khỏi chút hồi hộp. Lần đầu tiên Tiểu Hà đến một nơi nguy hiểm như vậy, anh lo lắng sợ xảy ra sơ suất gì. May là Vương Thế Tài cũng biết chuyện Tiểu Hà muốn xuống hầm, nên nói lát nữa sẽ đích thân dẫn họ đi.

Bây giờ, trong bóng tối, họ bước trên những thanh tà vẹt, vai kề vai đi về phía khu quản lý mỏ. Đằng xa, ánh đèn tạo thành một thế giới rực rỡ. Ban đêm ở mỏ trông thật hùng vĩ. Tiểu Hà khoác tay anh, tựa vào anh, xúc động nhìn ngắm thế giới xa lạ này. Gió đêm đầu hè nhẹ nhàng lướt qua đôi trẻ hạnh phúc. Từ một nơi nào đó trong khu dân cư tự phát vọng đến tiếng vĩ cầm êm dịu, giai điệu chính là “Andante Cantabile”. Ở đây ư! Không phải là mảnh đất hoang vu thô lỗ như tưởng tượng; trong thế giới đen tối cách xa đô thị này, khắp nơi đều tràn ngập sự ấm áp của cuộc sống…

Tiểu Hà tựa vào anh, khe khẽ ngân nga khúc nhạc nền trong “Thuyền trưởng Grant và các con”. Giọng nam trung trầm hùng của Thiếu Bình hòa vào, biến dòng suối tung bọt trắng thành một con sông sóng vỗ cuồn cuộn. Hát đi, đêm nay đẹp biết bao; cho dù không có trăng, lòng người vẫn sáng ngời!

Khi họ đang say sưa bước trên đường ray, bỗng nhiên từ vách núi bên cạnh nhảy ra một bóng đen, chặn ngay trước mặt họ.

Họ lập tức dừng lại, căng thẳng. Từ bóng người, Thiếu Bình nhận ra — đó là sư huynh An Tỏa Tử!

Tên trâu đực biến thái này muốn làm gì? Hắn phát điên rồi sao?

Thiếu Bình bất giác siết chặt nắm đấm.

“Ăn cơm rồi à?” Trong bóng tối đúng là giọng An Tỏa Tử. “Tôi nghe nói… bạn gái cậu đến. Lại nghe nói hai người đến nhà sư phụ ăn cơm. Tôi nghĩ ăn xong trời tối sẽ không thấy đường. Cho nên…”

“Thế sao anh không vào nhà sư phụ?” Thiếu Bình vẫn chưa hiểu ý hắn.

“Tôi… ngại.” An Tỏa Tử lắp bắp. “Tôi đặc biệt mang đèn pin đến soi đường cho hai người, sợ trời tối, hai người gặp chuyện gì không hay…”

Trời ạ, ra là vậy! Thiếu Bình thật muốn vì “tinh thần Lôi Phong” của hắn mà tặng cho một bạt tai!

“Đi thôi, tôi đi trước soi đường cho hai người…” An Tỏa Tử sốt sắng nói.

Hắn nói xong liền quay người lại, bật sáng đèn pin — ngay lập tức, trước mắt họ hiện lên một luồng sáng… thừa thãi.

Thiếu Bình không biết phải phản ứng thế nào. Tên này! Lại làm chuyện khiến người ta dở khóc dở cười thế này!

Tuy nhiên, anh cảm thấy hành động đáng ghét này dường như không mang theo ác ý.

Anh đành cùng Tiểu Hà bước tiếp trên con đường được An Tỏa Tử rọi sáng. Anh giới thiệu: “Đây là người cùng ca với anh, tên là An Tỏa Tử.”

Tiểu Hà không biết người này là ai, nghe nói hắn làm việc cùng với Thiếu Bình, liền vội vàng bước lên một bước, định bắt tay với An Tỏa Tử. Hắn lập tức chuyển đèn pin từ tay phải sang tay trái, hoảng hốt lau tay vào đầu gối, rồi như chạm vào than nóng mà bắt tay cô một cái.

Thiếu Bình suýt nữa thì bật cười. Ôi, cái con người này… Khi đến đoạn đường có đèn, An Tỏa Tử không hề liếc họ một cái, chỉ nói: “Giờ thấy đường rồi…” Nói xong, hắn quay người lại, chạy biến vào bóng tối như thể bỏ trốn.