[Gameshow] - "Đọc sách hay - Vui chia sẻ" Kỳ 3.

[Lá]

Công chúa Wencheng và Công chúa Jincheng

Tiếng Việt nha.

 

[JustinZ]

Công chúa Văn Thành và Công chúa Kim Thành

 

[Sienna]

Rồi xong... tối mai chơi tiếp! Hẹn đội Á quân mai phóng viên Móng Giò sẽ thực hiện lại cuộc phỏng vấn nữa chừng tối nay!

Ngủ ngon cả nhà!

 

[Lá]

Công chúa Văn Thành và Công chúa Kim Thành

Yes .... đáp án chính xác.

Đáp án: Công chúa Văn Thành và công chúa Kim Thành.

Văn Thành công chúa là công chúa Đường triều. Bà trở thành hoàng hậu của vị Tán Phổ đất Tạng là Tùng Tán Cương Bố vào thế kỷ thứ 7. Khi sang "làm dâu" đất Tạng, Văn Thành công chúa đã mang theo bức tượng Phật Cồ Đàm cùng rất nhiều kinh sách Phật giáo. Bà cùng hoàng hậu Bhukiti là những người đã đặt nền móng đầu tiên cho sự phát triển của Phật giáo tại Tây Tạng. Bức tượng Phật Cồ Đàm vẫn còn được lưu giữ đến ngày nay, chính là bức tượng Rowo Rinpoche (Đức Hạnh Cao Quý) thiêng liêng hiện đang lưu giữ tại Chùa Đại Chiêu.

Hai đời sau công chúa Văn Thành, công chúa Kim Thành của Trung Nguyên cũng sang đất Tạng "làm dâu". Tuy bà không có công lao gì đối với Phật giáo Tây Tạng như công chúa Văn Thành nhưng bà đã tặng cho dân tộc Tạng một người con trai xuất sắc. Đó chính là Tán Phổ sau này của Tây Tạng: Trisong Detsen, là vị vua chính thức cho Phật giáo du nhập vào Tây Tạng. Và dưới thời cai trị của ông, Tây Tạng còn huy hoàng hơn cả thời vua Tùng Tán Cương Bố.

 

[Sienna]

Ba Lợi Khố Cơ là công chúa nước nào vậy?

Google lên tiếng: "Đi ngược dòng thời gian, sử cũ chép chuyện vua Nam Nhật Tùng Tán (hay Luân Tố Tán, Namri Songtsen) – vị vua đời thứ 32 của Tây Tạng – đã xây dựng vương triều Nhã Lung (Yarlung) trong lòng thung lũng Nhã Lung, quân đội của người Tạng khi đó hung mãnh, bách chiến bách thắng. Nhưng phải đến thời con trai ông là vua Tùng Tán Cương Bố (hay Khí Tông Lộng Tán, Songtsen Gampo) (629-650) thì quốc gia Thổ Phồn mới thực sự thống nhất và hùng cường. Sau khi tiêu diệt nước Thổ Cốc Hồn (1 hãn quốc ra đời trong loạn Ngũ Hồ thập lục quốc của Trung Hoa – nay thuộc tỉnh Thanh Hải), ông tiến về phía Đông và bang giao với nhà Đường (nhắm vào thời kỳ vua Đường Thái Tông). Bước ngoặt lịch sử bắt đầu từ đây, vua Đường Thái Tông đem cháu gái của mình là công chúa Văn Thành (Princess Wencheng) gả cho vua Songtsen Gampo. Cùng lúc đó, trong cuộc chiến đánh xuống phía Nam chinh phục nước Ni Bạc Nhĩ (hay Nepal ngày nay), vua kết hôn với công chúa Nepali Ba Lợi Khố Cơ (Princess Bhrikuti Devi). Hai cuộc hôn phối với hai công chúa đều là đệ tử Phật giáo, lại thêm những ảnh hưởng tất yếu đến từ vùng biên ngoại (mà ở đây là Ấn Độ và Trung Quốc), đã hun đúc tinh thần Phật giáo từ từ nhưng mạnh mẽ giữa lòng Tây Tạng – mà khi đó vẫn còn theo quốc giáo cũ Bon."

Em hết biết!

 

[Phương Hoàng]

Em gái của Songtsän Gampo là Sämakar (Sad-mar-kar) được gửi sang kết hôn với Lig-myi-rhya vua của Zhang Zhung. Tuy nhiên, khi vị vua từ chối cuộc hôn nhân này, bà giúp anh trai đánh bại Lig myi-rhya và sát nhập Zhang Zhung vào Đế chế Tây Tạng.
===========
Tìm được đoạn này, công chúa Tây tạng cũng bá đạo quá đáng.

 

[Sienna]

Google lên tiếng: "Đi ngược dòng thời gian, sử cũ chép chuyện vua Nam Nhật Tùng Tán (hay Luân Tố Tán, Namri Songtsen) – vị vua đời thứ 32 của Tây Tạng – đã xây dựng vương triều Nhã Lung (Yarlung) trong lòng thung lũng Nhã Lung, quân đội của người Tạng khi đó hung mãnh, bách chiến bách thắng. Nhưng phải đến thời con trai ông là vua Tùng Tán Cương Bố (hay Khí Tông Lộng Tán, Songtsen Gampo) (629-650) thì quốc gia Thổ Phồn mới thực sự thống nhất và hùng cường. Sau khi tiêu diệt nước Thổ Cốc Hồn (1 hãn quốc ra đời trong loạn Ngũ Hồ thập lục quốc của Trung Hoa – nay thuộc tỉnh Thanh Hải), ông tiến về phía Đông và bang giao với nhà Đường (nhắm vào thời kỳ vua Đường Thái Tông). Bước ngoặt lịch sử bắt đầu từ đây, vua Đường Thái Tông đem cháu gái của mình là công chúa Văn Thành (Princess Wencheng) gả cho vua Songtsen Gampo. Cùng lúc đó, trong cuộc chiến đánh xuống phía Nam chinh phục nước Ni Bạc Nhĩ (hay Nepal ngày nay), vua kết hôn với công chúa Nepali Ba Lợi Khố Cơ (Princess Bhrikuti Devi). Hai cuộc hôn phối với hai công chúa đều là đệ tử Phật giáo, lại thêm những ảnh hưởng tất yếu đến từ vùng biên ngoại (mà ở đây là Ấn Độ và Trung Quốc), đã hun đúc tinh thần Phật giáo từ từ nhưng mạnh mẽ giữa lòng Tây Tạng – mà khi đó vẫn còn theo quốc giáo cũ Bon."

Em hết biết!

Nhưng em lại không đọc khúc sau:

"Vua Songsten Gampo mất đi, vương triều Thổ Phồn lại tục truyền thêm 4 đời nữa và tiếp bước khuyếch trương Phật giáo. Đến giai đoạn những năm 680-742, vua Xích Đức Tổ Tán (hay Khí Đãi Xúc Tán, Me Agtsom) lại được vua Đường Trung Tông đem công chúa Kim Thành (Princess Jincheng) gả cho. Kim Thành công chúa cũng là một Phật tử, bà đã mang vào Tây Tạng vô vàn Phật điển và Dược học, Số học của Trung Quốc. Từ đây các tài liệu quý báu này được dần dần dịch ra Tạng văn và lưu truyền rộng rãi. Đặc biệt hơn, con trai bà, mà sau này trở thành vua Xích Tùng Đức Tán (hay Cật Phiêu Song Đề, Trisong Detsen) (755-780) là người có công lớn trong việc đưa Phật giáo lên một tầng hưng thịnh nữa, thoát khỏi vòng suy vong do sự bài xích phe phái cũng như áp lực ngầm của cổ giáo Bon...."

...

 

[Lá]

Google lên tiếng: "Đi ngược dòng thời gian, sử cũ chép chuyện vua Nam Nhật Tùng Tán (hay Luân Tố Tán, Namri Songtsen) – vị vua đời thứ 32 của Tây Tạng – đã xây dựng vương triều Nhã Lung (Yarlung) trong lòng thung lũng Nhã Lung, quân đội của người Tạng khi đó hung mãnh, bách chiến bách thắng. Nhưng phải đến thời con trai ông là vua Tùng Tán Cương Bố (hay Khí Tông Lộng Tán, Songtsen Gampo) (629-650) thì quốc gia Thổ Phồn mới thực sự thống nhất và hùng cường. Sau khi tiêu diệt nước Thổ Cốc Hồn (1 hãn quốc ra đời trong loạn Ngũ Hồ thập lục quốc của Trung Hoa – nay thuộc tỉnh Thanh Hải), ông tiến về phía Đông và bang giao với nhà Đường (nhắm vào thời kỳ vua Đường Thái Tông). Bước ngoặt lịch sử bắt đầu từ đây, vua Đường Thái Tông đem cháu gái của mình là công chúa Văn Thành (Princess Wencheng) gả cho vua Songtsen Gampo. Cùng lúc đó, trong cuộc chiến đánh xuống phía Nam chinh phục nước Ni Bạc Nhĩ (hay Nepal ngày nay), vua kết hôn với công chúa Nepali Ba Lợi Khố Cơ (Princess Bhrikuti Devi). Hai cuộc hôn phối với hai công chúa đều là đệ tử Phật giáo, lại thêm những ảnh hưởng tất yếu đến từ vùng biên ngoại (mà ở đây là Ấn Độ và Trung Quốc), đã hun đúc tinh thần Phật giáo từ từ nhưng mạnh mẽ giữa lòng Tây Tạng – mà khi đó vẫn còn theo quốc giáo cũ Bon."

Em hết biết!

Thì ra Ba Lợi Khố Cơ là công chúa Bhrikuti của Nepal.

Thật ra, người ta dịch tên công chúa Bhrikuti Devi sang tiếng việt là công chúa Trì Tôn.

 

[Lá]

Em gái của Songtsän Gampo là Sämakar (Sad-mar-kar) được gửi sang kết hôn với Lig-myi-rhya vua của Zhang Zhung. Tuy nhiên, khi vị vua từ chối cuộc hôn nhân này, bà giúp anh trai đánh bại Lig myi-rhya và sát nhập Zhang Zhung vào Đế chế Tây Tạng.
===========
Tìm được đoạn này, công chúa Tây tạng cũng bá đạo quá đáng.

Cái này gọi là "ăn không được là bà quậy cho banh luôn".

 

[JustinZ]

Thì ra Ba Lợi Khố Cơ là công chúa Bhrikuti của Nepal.

Thật ra, người ta dịch tên công chúa Bhrikuti Devi sang tiếng việt là công chúa Trì Tôn.

Tên của công chúa đây Bhrikuti. Việt Nam mình phiên âm nghe ghê thật.