Chào em Ivy,
Hơn năm trở lại đây chị nhận thấy bản tính cố chấp không chỉ làm mình xấu đi trước mặt người khác mà còn làm khổ chính mình nữa em, nhất là khi nó trở thành chấp niệm. Một người có chấp niệm tình cảm hẳn lòng chung thủy cao nhưng nếu họ can đảm buông bỏ thì ai nói được họ không chung thủy, em hơ?
Tám lần tỏ tình trong nhiều năm, Hùng cũng có thể xem là chấp niệm của Hân. Chị vui khi em để nhân vật của mình biết dừng đúng lúc, mừng khi Hân tự nhận thấy có những chấp niệm chỉ mãi là chấp niệm. Quả thật đến hết truyện, chị không hề cảm nhận được ở Hùng một tí ti tình cảm gì dành cho Hân. Cảm ơn em đã không khiến chị sai lầm khi suy nghĩ về Hùng, cảm ơn em đã không để độc giả thấy nuối tiếc gì thay Hân hay Hùng.
Bằng giọng văn nhẹ nhàng pha lẫn hài hước và các tình tiết được thắt mở hợp lý, truyện của em dễ đi vào lòng người nhưng chưa đủ sâu. Có thể do giới hạn từ nên khắc họa tính cách và tâm lý nhân vật chưa thật sắc nét, nhưng trong 3000 từ thì thế này cũng đủ rồi. Điều chị thích nhất trong Những nụ hồng héo rũ là em khéo léo đưa phép ẩn dụ vào truyện, chị nhớ không nhầm thì em rất hay sử dụng bút pháp này.
Thứ nhất là hình ảnh Hân chôn những nụ hồng héo rũ. Chị không nghĩ đến màu sắc tâm linh mà là cảm xúc, Hân đang chôn cất mối tình đơn phương của chính mình. Với chị, đây là chi tiết đắt nhất trong truyện của em. Nếu không từng trải qua hoàn cảnh tương tự, thật sự chúng ta phải có bao nhiêu thông cảm mới đồng cảm được với hành động này của Hân? Chị chưa nên chị không nói mình đồng cảm với Hân, chị thông cảm với bạn ấy, rất nhiều. Và nếu em đọc qua cuốn Hoa trên mộ Algernon của Deniel Keyes hẳn sẽ thấy xúc động với hình ảnh tương tự (như chị đã xúc động với hình ảnh em vẽ lên) tất nhiên là phải lật qua 9/10 cuốn sách mới được vì đây là đoạn cuối rồi.
Tôi đặt xác Algernon vào một chiếc hộp sắt nhỏ và đưa nó về nhà. Tôi sẽ không để cho người ta quẳng nó vào lò thiêu. Thật ngớ ngẩn và ủy mị, nhưng đêm khuya hôm qua tôi chôn nó ở sân sau. Lúc đặt một bó hoa dại trên mộ nó, tôi khóc.
Algernon là chuột bạch cho một cuộc phẫu thuật thí nghiệm làm tăng trí thông minh cho con người. Algernon không chỉ là chuột bạch theo nghĩa bóng, nó là một con chuột, được nhân vật chính Charlie chôn. Lúc đó ai cũng biết: Charlie đang chôn chính mình, Charlie đang khóc cho chính mình. Vì Charlie chính là đối tượng người đầu tiên của cuộc phẫu thuật thí nghiệm kia.
Thứ hai là hình ảnh những nụ hồng héo rũ. Trong khi Keyes thành công với nhiều hình ảnh ẩn dụ từ Algernon thì em lại chưa. Chị phân tích ra thì có một chút chưa khớp.
(1a) Nếu ví những nụ hồng héo rũ với tình cảm đơn phương của Hân tại thời điểm trước khi đi du học, chị thấy hơi gượng ép. Những nụ hồng này bị gãy sau bão, nó có chút nào giống với tình cảm của Hân ở hiện tại? Tình cảm của Hân dành cho Hùng vẫn tròn đầy, kể cả sau lần từ chối thứ tám, hoàn toàn đối lập với những nụ hồng héo rũ. So với tương lai thì được. (1b) Nếu những nụ hồng héo rũ nhiều năm trước trong lòng Hùng là tình cảm đơn phương của anh thì lại không hợp lý vì anh em Hân đã có một đoạn thoại lấp lửng nói đó là đoạn tình cảm cứ làm lành là chia tay rồi lại làm lành rồi lại chia tay, không giống đơn phương. (1c) Bụi hồng trong lòng Hân sắp nở hoa ý nói tình cảm của Hân với anh chàng Thụy Sỹ có kết quả, như vậy hiểu ngược lại nụ hồng héo rũ ban đầu là tình cảm đơn phương không có kết quả, có phải không khớp với ẩn ý ban đầu?
=> Sửa theo ý này hơi phức tạp. Để khớp với đoạn cuối là bụi hồng nở hoa ẩn dụ cho tình cảm có kết quả của Hân bên Thụy Sỹ, em thử thay đổi biểu tượng những nụ hồng héo rũ của Hân thành hẳn bụi hồng không ra hoa sau đó tạo hoàn cảnh để nó chết hoặc sao đó rồi đem chôn và cho Hân trồng một bụi hồng mới, chẳng hạn vậy. Hãy đặt một cái tên mỹ miều hơn cả những nụ hồng héo rũ cho gốc hồng trụi bông đó. Còn ý những nụ hồng héo rũ của Hùng thì vẫn giữ nhưng diễn đạt dựa trên ý là của Hân thì thật sự không có ra nụ ra hoa, còn Hùng thì có ra nụ nhưng héo, không thành hoa. Khả quan không em? Hi hi... Đừng bảo chị làm thay em vì nửa chữ truyện ngắn bẻ đôi chị cũng hông có làm vốn. Phần nữa vì đàm đạo với em đoạn này xong thì chị có tí thấy hàng tỷ nụ hồng héo rũ nhảy múa trước mắt.
(2a) Ví những nụ hồng héo rũ với tình cảm đơn phương không kết quả của Hân tại thời điểm trước khi đi du học. (2b) Nếu ví những nụ hồng héo rũ nhiều năm trước trong lòng Hùng là tình cảm đơn phương không kết quả của anh thì lại không hợp lý vì không có kết quả này là đến hiện tại mới biết. (2c) Bụi hồng trong lòng Hân sắp nở hoa ý nói tình cảm của Hân với anh chàng Thụy Sỹ có kết quả, như vậy hiểu ngược lại nụ hồng héo rũ ban đầu là tình cảm đơn phương không có kết quả.
=> Chị gợi ý điều chỉnh thời gian nhiều năm trước cho những nụ hồng héo rũ trong lòng Hùng về hiện tại để hiểu theo ý thứ hai. Cách này có vẻ dễ hơn.
Không biết có nên cảm ơn em đã giúp chị được thoải mái thưởng thức truyện như một độc giả chứ không phải soi xét như một giám khảo? Truyện của em không có nhiều lỗi cần sửa, chỉ hai chỗ chưa được rất nhỏ chị góp ý thêm:
- Hai tháng sau Hân rời nhà đi Thụy Sỹ du học, ngành Quản Lí Ngân Hàng.
=> Thời gian trước và sau câu này là hai tháng nhưng lại được viết gộp trong một đoạn. Bình thường, nếu chuyển đoạn bắt đầu từ đây thì sẽ tạo thêm hiệu ứng thời gian. Tuy nhiên, chị đoán em cũng biết điều đó và đang suy nghĩ lý do vì sao em không làm vậy. Nếu chị là em, tại sao chị lại viết tiếp? À, được rồi, nếu là chị, chị muốn độc giả chú ý vào quyết định đi du học của Hân cũng dứt khoát như hành động cắt bỏ những nụ hồng héo rũ ngay trước đó, chứ không phải vào mốc thời gian. Nhưng nói đi cũng nói lại, nếu xuống dòng tại đây thì cắt bỏ một đoạn và du học một đoạn cộng với ý tứ các câu tương ứng trong hai đoạn vẫn đảm bảo được ý đồ của tác giả, tất nhiên là hơi khó hơn với độc giả nếu không tinh ý.
- Giá mà chuyện tình cảm của cô có thể vì cố chấp mà níu kéo được như những nụ hoa này thì tốt biết mấy.
- Anh trai thực tế hơn, không khuyên nhủ gì cả mà đợi Hân ăn xong rồi kéo cô ra khỏi nhà, tránh việc Hân no bụng lại có sức để mà khóc.
- Hân đã nghĩ mình cứ thế mà khóc đến chết đấy. Vậy mà sáng hôm sau cô vẫn tỉnh dậy, ngoài cặp mắt sưng vù vì khóc thì hệ tiêu hóa vẫn hoạt động bình thường.
- Nhiều năm trước, nếu anh có thể dứt khoát cắt đi những nụ hồng héo rũ trong lòng, thì hôm nay anh sẽ không phải mang tâm trạng cay đắng, khổ sở mà đi dự đám cưới của người con gái mình đã yêu bao nhiêu năm.
=> Em có thói quen sử dụng liên từ mà khá nhiều. Trong mỗi ba ví dụ đầu hoàn toàn có thể lược bỏ một từ mà để tránh lỗi lặp từ. Ví dụ thứ tư cũng vậy, không cần dùng vì nó làm câu văn mang hơi hướm văn nói. Kiểu như không nên lạm dụng từ loại cái trong bài thi của bạn sparkling.
Ôi, xong nhận xét cho em rồi. Cảm ơn em vì những cảm xúc nhắc nhớ Charlie - Algernon!
Giám khảo Cuộc thi viết số 1/2017 - Mối tình đầu