Xin chào mọi người, lâu lắm rồi mình mới vào Gác. Dạo gần đây mình mới xuất bản một cuốn sách với NXB Kim Đồng. Vì mình đã học hỏi được rất nhiều điều từ thread này của Gác Sách trong quá trình mình sáng tác và gửi bản thảo, và thực sự bạn bè trên Gác Sách đã giúp mình chỉnh sửa văn phong rất nhiều và giúp mình trưởng thành hơn trong lối diễn đạt và dẫn dắt câu chuyện.
Giờ có chút kinh nghiệm, mình xin chia sẻ lại cho các bạn còn mới, như mình ngày xưa lần mò tìm hiểu. Nếu bạn nào đã ghé qua blog cá nhân của mình thì chắc cũng đọc bài mình chia sẻ rồi. Mình đã update một xíu về đoạn kết và xin đăng lại ở đây cho bạn nào quan tâm.
---
Cả cuộc đời mình tới trước năm 28 tuổi vẫn nghĩ mình không hề có khiếu viết văn và chắc chắn có nằm mơ cũng không nghĩ tới việc viết truyện viết tiểu thuyết vì mình thích đọc sách kỹ năng hơn là các câu chuyện không có thật. Vậy mà một ngày mùa thu năm 2016, tình cờ nằm ngủ mơ… Mơ thấy một người con trai đau đớn quặn thắt con tim vì người con gái không còn nhận ra mình. Tỉnh dậy, mình liền đặt bút viết, câu chuyện về một cô gái bị mất trí nhớ. Lúc đó viết liên một mạch tù tì, ngày nào cũng viết, đi du lịch cũng viết. Mình còn nhớ khi ở Ý năm đó, ngày đi chơi đêm nằm viết, viết xong thì post lên blog. Sau một tháng, câu chuyện hoàn thành tổng cộng 71.000 từ. Sử ủng hộ mạnh mẽ của các bạn theo dõi blog lúc đó là một động lực lớn, ngày nào không post cảm thấy thật có lỗi với các bạn.
Đến tháng 11, mình post truyện lên diễn đàn Gác Sách, lần này khoảng một hai tuần post một chương, có chỉnh sửa kỹ càng cẩn thận. Sau sáu tháng, câu chuyện từ 71.000 từ đã trở thành 134.000 từ. Các chị em của blog vẫn ủng hộ theo dõi mình nhiệt tình, và số lượng view tăng vèo vèo tới 40k, trở thành một trong những thread nhiều view nhất trên diễn đàn (Ai muốn ghé qua có thể xem link này:
Hạnh Phúc Tìm Lại - Thu Ngân). Thực ra nhiều view cũng một phần do bị các bạn trên diễn đàn ném đá nhiều. Nói chung là một câu chuyện gây tranh cãi. Và mình đồng ý với nhiều nhận xét trái chiều.
Tầm tháng 4 năm 2017 mình thử gửi các NXB. Cùng một ngày mình gửi cho Limbooks, NXB Trẻ, Yolobooks, Người Việt Trẻ, Sách Bắc Hà, NXB Văn Học, Hương Giang Books, Nhã Nam, Quảng Văn, Bách Việt, Skybooks. Ngày hôm sau mình nhận được email xác nhận của Bách Việt, NXB Trẻ, Limbooks, và Hương Giang Books. Và cuối cùng có NXB Trẻ thông báo sau hơn một tháng rằng chưa thể đưa bản thảo vào kế hoạch của NXB. Limbooks cũng trả lời sau khoảng một tháng rưỡi rằng chưa phù hợp với tiêu chí và định hướng xuất bản của Lim. Mình không nhận thêm được thông tin gì từ các nhà sách khác.
Hai tháng sau, tháng 6 năm 2017, mình bắt đầu viết câu chuyện mới, lần này viết hai câu chuyện cùng một lúc, tiếc rằng không lâu sau đó phải dừng lại vì bận đi làm. 9 tháng sau, tháng 3 năm 2018, tranh thủ thời gian nghỉ chuyển việc, mình tiếp tục một trong hai câu chuyện dang dở từ năm ngoái, viết được 7 chương 20.000 từ thì phải dừng vì công việc. 18 tháng sau, một lần nữa nghỉ chuyển việc, mình mở file cũ ra ngồi cắm mặt vào máy tính viết ngày viết đêm. Vậy là ấp ủ từ tháng 6 năm 2017, đến tháng 8 năm 2019, mình đã hoàn thành câu chuyện dang dở, kết thúc với 85.000 từ.
Ngay sau khi hoàn thành câu chuyện, mình gửi tới cho 7 người quen bao gồm bạn mình, bạn của các em mình, bạn mình quen trên diễn đàn mạng để xin ý kiến nhận xét. Có bạn chỉnh cho mình chính tả rất cẩn thận, có bạn chỉnh cho mình chi tiết, cách dùng câu từ. Các bạn đều cho mình biết về cảm nhận của các bạn khi đọc, và tất cả lời nhận xét của mọi người đều được mình xem xét cân nhắc kỹ càng.
Lần này mình không gửi bản thảo hàng loạt nữa. Mình chỉ gửi tới đúng một NXB trước, NXB Kim Đồng, vì mình xét thấy thể loại truyện phù hợp với tiêu chí của NXB. Mình tình cờ tìm được trên mạng email cá nhân của Ban Biên Tập trên một trang chia sẻ kinh nghiệm xuất bản nên liên lạc trực tiếp với chị.
Mình gửi ngày 12/08, ngay ngày hôm sau, ban biên tập (BBT) thông báo đã nhận được bản thảo và sẽ thẩm định trong tháng 8. Mình kiên nhẫn chờ đợi được hai tuần rưỡi. Hai ngày trước khi hết tháng, mình gửi email hỏi về kết quả thẩm định. Ngay lập tức BBT trả lời nói rằng BBT đã đọc bản thảo và đang thảo luận cũng như tham khảo ý kiến của các khâu khác, hẹn mình cuối tuần. Mình thực sự rất trân trọng sự hồi đáp nhanh chóng và lịch sự cũng như thái độ làm việc chuyên nghiệp của BBT trong suốt quá trình.
Đúng ngày hẹn, BBT liên lạc và thông báo rằng bản thảo phù hợp với tiêu chí xuất bản, nhưng yêu cầu mình cắt từ 85.000 từ xuống khoảng 60.000 tới 65.000 từ. Lý do là giá thành và độ dày của sách sẽ phù hợp hơn với độc giả. Mình hoàn toàn hiểu điều này vì bản thân mình cũng thích chọn đọc sách cỡ vừa phải. Mình lập tức cắt giảm lượng từ cho phù hợp và gửi lại bản thảo. Hai ngày sau đó, BBT trả lời nói rằng bản thảo sẽ được đưa vào kế hoạch biên tập tháng 11, 12 và kế hoạch sản xuất đầu năm 2020, tuy nhiên mình cần đổi tựa đề cho phù hợp hơn. Vậy là mình đổi tựa đề truyện từ "Tôi đi học Cambridge" sang "Dấu yêu Cambridge". Sách mình viết về truyện tình yêu tình bạn tại trường đại học Cambridge nơi mình theo học trước đây. Tóm lại là chủ đề thanh xuân học đường, du học. NXB nói rằng tựa đề cũ thiếu tình lãng mạn, khiến người đọc tưởng là dạng sách self-help, thay vì sách truyện tình yêu lãng mạn.
Tới đầu tháng 4, hợp dồng đã ký, bìa làm xong, sách duyệt xong, chỉ còn chờ đưa tới nhà in, mình cũng đã quảng cáo bù lu bà la trên blog cá nhân của mình thì anh Covid ghé thăm. Mình nghe tin buồn từ NXB rằng tất cả sách đang chuẩn bị gửi đi nhà in đều bị hoãn lại tới tháng 10. Vậy là mình đành cắn răng ngồi đợi thêm 6 tháng nữa. Cuối cùng, tới đầu thàng 10 này, NXB liên lạc nói rằng sách đã được gửi đi nhà in, và tuần vừa rồi sách đã được xuất bản. Tất nhiên là mình vui mừng hết biết. Tuy nhiên vì mình không sống ở Việt Nam nên tới thời điểm này vẫn chưa được cầm sách trên tay. Giờ phải đợi tình hình Covid thế giới giảm bớt thì mới có thể về Việt Nam để xem sách được.
Mình thấy có nhiều bạn hỏi là đợi mấy tháng chưa có hồi âm, thì có nghĩa là gì. Mình nghĩ là khả năng cao bản thảo của bạn không phù hợp với tiêu chí xuất bản của họ. Bạn có thể gửi email khác cho NXB để hỏi, nếu họ vẫn không trả lời thì chắc chắn là bản thảo của bạn đã không thành công.
Trong trường hợp không thành công bạn có thể cân nhắc:
–
Tìm người đọc thử: Hãy tìm người đọc thử cho bạn và yêu cầu họ cho ý kiến thành thật nhất. Tốt nhất là tìm đối tượng độc giả bạn muốn hướng tới. Ví dụ truyện học đường nên tìm các bạn tuổi teen, truyện khoa học viễn tưởng nên tìm người có sở thích về thể loại này…
–
Gửi nhà xuất bản khác: Chắc ai cũng từng nghe câu chuyện về J.K.Rowling phải mất 5 năm mới hoàn thành cuốn Harry Potter đầu tiên và bị 12 NXB từ chối. Đến lần thứ 13, bà mới may mắn gặp được biên tập viên Barry Cunningham đến từ Bloombery đồng ý xuất bản cuốn tiểu thuyết này. Chính vì thế không nghe tin hay bị từ chối bởi một NXB không có nghĩa là tác phẩm của bạn không đủ chất lượng. Có thể đơn giản là nó không phù hợp với tiêu chí và kế hoạch sản xuất của NXB lúc bấy giờ. Hãy cứ tiếp tục chỉnh sửa và gửi tiếp các NXB và nhà sách khác.
–
Viết tác phẩm mới: Nhưng sau khi gửi hết tất cả các NXB và nhà sách, bạn vẫn chưa nhận được phản hồi, thì có khả năng là tác phẩm đó đúng là chưa đạt tiêu chuẩn. Có lẽ đã đến lúc đúc kết và viết một tác phẩm mới.
–
Tự xuất bản: Tuy nhiên vẫn có một lựa chọn khác nếu bạn có vốn để bỏ ra (chừng vài chục triệu), đó là tự xuất bản. Mình đã thấy rất thú vị khi khám phá ra được rằng nhiều tác phẩm nổi tiếng trong lịch sử cũng ra đời bằng phương pháp tự xuất bản, ví dụ: tuyển tập truyện Peter Rabbit của Beatrix Potter, truyện “Christmas Carol” của Charles Dicken… Bạn có thể google trên mạng, giờ xu hướng tự xuất bản cũng khá phổ biến và có nhiều hướng dẫn trên mạng về vấn đề này. Bạn có thể liên lạc bạn Huyền Nhâm, thành viên của diễn đàn này để hỏi vì bạn ấy có kinh nghiệm về lĩnh vực này.
Mình hi vọng chia sẻ trên có ích phần nào. Nếu bạn nào có câu hỏi cá nhân có thể liên lạc với mình qua facebook ở page
Chuyện của Ngân. Tuy nhiên thông tin trong thread này thực sự rất đầy đủ, bạn chỉ cần chú ý đọc kỹ là sẽ biết rõ cần phải làm gì cho quá trình gửi bản thảo.