Sẻ Hoa.
Trên một đoạn vỉa hè bình dị của phố cổ, có những con người đang lặng lẽ mưu sinh. Trầm mặc bên gốc bàng già, một bà lão bán bánh mì, chè, thuốc... đủ loại đang phe phẩy cái quạt nan cho đứa cháu gái ngồi xe lăn đọc sách. Gần đấy, Nam - một cậu sinh viên nghèo, ngồi uể oải trên một chiếc xe dream cũ, trên đầu xe gắn một mảnh bìa có ghi hai chữ “xe ôm". Cũng có lúc Nam đến bên bà lão và cô gái kia để chuyện trò. Dường như câu chuyện của họ tách bạch hẳn với cái ồn ào của dòng người xe đang trôi trên phố.
- Đầu tuần chạy xe mà ế quá bà ạ - Nam thở dài.
- Bà cũng bị ế mấy cái bánh mì. Cái Hoa nó xé nhỏ ra rồi, tí tụi sẻ đến thì cho chúng ăn.
- Đàn sẻ chắc quý bà và Hoa lắm!
Bà lão đưa bàn bàn tay gầy vuốt những sợi tóc bạc phất phơ trước mặt, đôi mắt sâu như sáng rực lên, ôn tồn nói:
- Ở chốn thành phố lấy đâu ra thóc lúa, tụi sẻ không có gì ăn cũng tội lắm. Hay cho tụi sẻ ăn, quen rồi, cứ tầm chiều mát là tụi nó ríu rít xuống tìm mồi.
Hoa ngồi cạnh đó, trên một chiếc xe lăn đã xỉn màu. Cô gấp cuốn sách lại, khuôn mặt ngây thơ ánh lên những nét tươi tắn. Đoạn, cô lôi ra một túi nhỏ đựng toàn những mẩu bánh mì nhỏ và cơm nguội rồi cất tiếng gọi trong trẻo về phía vòm cây:
- Sẻ ơi! Xuống đây mà ăn nè!
Hoa rải những mẩu bánh mì và cơm nguội ra một khoảng trống. Vài con chim sẻ đang lấp ló trong tán lá bàng thấy vậy sà xuống vỉa hè tìm ăn. Một con, hai con rồi đến cả chục con bay xuống nhặt nhạnh. Đàn sẻ chẳng sợ sệt hay ngại ngùng vì những con người hiền lành và nhân hậu kia quá đỗi quen thuộc với chúng.
Hoa vừa ném thức ăn cho đàn sẻ vừa lầm nhẩm đếm: "Đầu To, Nâu Trắng, Tí Béo, Nhóc Còi...
Cách đặt tên từng con chim sẻ của Hoa khiến Nam bật cười:
- Cô giáo có thấy thiếu học sinh nào không?
- Thiếu mất em Đen Đuôi - Hoa trả lời giọng buồn thiu.
- Tụi này háu đói, còn tranh cướp nhau như trẻ con ấy - Bà lão cười làm xô cả những nếp nhăn quanh má.
Mỗi lần đàn chim sẻ đến, chẳng thấy sự nhọc nhằn, cơ cực của cuộc sống đâu. Chỉ thấy niềm vui và sự bình yên trong họ. Đó có chăng là món quà vô hình mà đàn sẻ tặng lại cho con người.
Cho đàn sẻ ăn xong, Hoa đưa cuốn sách cho Nam. Một cuốn sách cũ mèm, bìa đã ố vàng và thủng lỗ chỗ do mối mọt.
- Em trả lại sách cho anh này. Sách hay lắm! .
- Em cầm lấy mà đọc. Mấy cuốn sách này mua lại của bà buôn đồng nát. Ở nhà, anh còn nhiều lắm!
- Ước gì, em được đi học như anh nhỉ? Bạn em, năm nay cũng có đứa vào đại học rồi đấy.
Hoa nhìn xa xăm về một khoảng trời nhỏ lộ ra giữa tán lá cây. Đôi mắt Hoa to tròn, long lanh như giọt sương. Đẹp, nhưng vẫn man mác nỗi buồn. Nam nhìn Hoa, lặng người trước đôi mắt đó. Lòng bùi ngùi nhưng vì sợ Hoa buồn nên cậu cố làm ra vui vẻ:
- Em không đi học nhưng em đã làm cô giáo rồi đấy. Có cả đàn học sinh, bay nhảy trên cây đó thôi!
- Hì! Nếu muốn, anh có thể làm thầy giáo. Cô hiền, thầy phải nghiêm khắc, lũ học sinh mới nghe lời được - Hoa cười, khuôn mặt cô rạng rỡ hẳn lên.
Ánh hoàng hôn dịu dàng buông xuống vỉa hè chỗ ba người đang ngồi. Phía sau kia, mặt trời đỏ lơ lửng trên dãy phố, xa dần, rồi khuất hẳn phía cuối con đường.
Một ngày mưu sinh nhẹ trôi qua...
*
Có một buổi sáng, mây đen vần vũ, mưa như trút nước. Bà lão, Hoa và Nam kịp trú mưa dưới mái hiên. Mưa nổi bong bóng. Dai dẳng. Mưa không tạnh làm sao bán được hàng, cũng chẳng có ai mưa mà đi gọi xe ôm cả. Nhưng họ lại lo lắng nhìn về những tán lá cây đang oằn mình dưới mưa, nơi đó có những con chim sẻ hàng ngày đùa vui, nhảy nhót. Chúng có qua nổi cơn mưa không? Và hôm nay chúng lại đói rồi!
May là đến trưa thì mưa tạnh. Trời sáng hẳn ra, nắng le lói qua tán lá đổ lốm đốm xuống vỉa hè. Nam giúp bà lão dọn hàng ra bán mà không để ý Hoa với cái gì đó ở dưới lòng đường. Đó là một con chim sẻ bị rơi trong cơn mưa. Vỉa hè cao hơn đường một bậc gạch, Hoa ngồi xe lăn nên không thể với tới con chim được. Cô cố mãi... cố mãi. Và " rầm", Hoa ngã nhào xuống đường. Cánh tay cô bật máu, cánh tay ấy vẫn cố với lấy con chim đang nằm thoi thóp. Nam và bà lão chạy đến nâng Hoa dậy. Và lạ lùng thay, người con gái không tỏ vẻ đau đớn vì cánh tay đang rỉ máu. Cô nhìn con chim nhỏ trên tay bằng ánh mắt buồn rười rượi và than thở:
- Đen đuôi, tội cho mày quá
Bà lão băng tay cho Hoa, cũng thở dài khi nhìn con chim sẻ trong lòng Hoa đang trút hơi thở cuối cùng.
- Nó mất rồi - Hoa bật khóc và ôm chặt hơn con chim nhỏ vào lòng.
- Nó sẽ đến một thế giới khác tươi đẹp hơn thôi - Nam an ủi.
Hoa ngậm ngùi vuốt lên bộ lông xù do dính nước mưa của Đen Đuôi. Khi mất đi đôi chân, cô từng ước là mình sẽ có một đôi cánh để bay lên thiên đàng gặp bố mẹ cô. Nhưng điều đó chưa bao giờ thành hiện thực. Có lẽ, Đen Đuôi sẽ bay đến vùng trời bình yên trước cô và được bố mẹ cô chăm nom, che chở. Vì thế, "hãy ngủ đi Đen Đuôi ạ", tiếng cô thầm thì.
Đàn sẻ bắt đầu ló ra sau cơn mưa, chúng bay nhảy đón nắng. Có vài con ngớp nhìn ba người trầm tư dưới vỉa hè và khẽ rung cành lá gọi họ. Hoa mang túi cơm nguội chuẩn bị từ hôm qua ra rồi lại bắt đầu giai điệu bình dị không thể thiếu trong ngày...
*
Nhưng đến một ngày, cái giai điệu ấy diễn ra không trọn vẹn vì thiếu đi một người bắt nhịp. Hoa bị ốm, nằm liệt tại giường không dậy được.
Đã ba ngày nay, bà lão cho đàn sẻ ăn. Bà phải nhờ Nam trông hàng hộ, chạy đi chạy lại chăm nom cháu. Những sợi tóc bạc rụng nhiều hơn và nước mắt cũng thấm đầy những nếp nhăn rầu rĩ của bà. Trước đây, bà lo tuổi già sức yếu, khi bà mất ai sẽ chăm sóc cháu bà. Bây giờ, bà lo đứa cháu - người thân duy nhất bỏ bà mà đi. Dáng bà ngày một tiều tụy hơn
Một buổi chiều, Nam vào thăm Hoa. Nơi hai bà cháu ở rộng vỏn vẹn chưa đến hai mươi mét vuông. Ảm đạm. Ban thờ có di ảnh ba người chiếm mất một góc. Ở một góc tối hơn, Hoa đang nằm, cô chưa ngủ, hàng mi đang hờ khép vẫn còn ướt. Nam đặt túi có bịch sữa và mấy quả cam lên bàn rồi ngồi xuống giường cạnh Hoa. Trong cái vẻ u tối, tịch mịch của gian phòng này, trông Hoa lại càng trở lên xanh xao, thiếu sức sống. Nam nhìn Hoa, lòng như thắt lại.
Hoa mở mắt ra thấy Nam, cô thều thào:
- Mấy ngày trước bác sĩ nói với bà là... em không còn sống được bao lâu nữa - Hoa nấc giật từng lời.
Nam nắm lấy tay Hoa. Bàn tay Hoa gầy và lạnh. Bàn tay ấy nắm lấy tay Nam một cách yếu ớt. Nước mắt Nam ứa ra lăn xuống khóe môi đắng ngắt.
- Anh rơi nước mắt rồi. Đừng như vậy! Em sẽ về với bố mẹ... Anh không phải lo đâu... Anh giúp em một việc được không? - Hoa nghẹn ngào.
- Ừ! Anh giúp mà. Em nói đi.
- Sau này khi em không còn nữa, anh chăm nom bà và đàn sẻ hộ em...
- Em yên tâm, anh sẽ chăm sóc bà và đàn sẻ. Em nghỉ ngơi đi. Nói nhiều, mệt rồi... Mai em sẽ khỏe lại thôi!
Nam ngồi cạnh Hoa, không biết nói gì hơn nữa. Hoa mỉm cười, giọt nước mắt còn đọng lại trên bờ mi chưa rơi xuống. Nam dùng tay áo lau giọt nước mắt ấy. Không gian im lìm, Nam cảm giác mọi thứ quanh cậu như trôi đi, thời gian và hơi thở cuộc sống, chỉ còn mình cậu lạc lõng trong xót xa, luyến tiếc. Nam ngồi đó cho đến khi Hoa ngủ. Những bước chân cậu nặng trĩu ra về.
Rồi mất mát đến nhanh hơn tưởng tượng...
Ngay chiều hôm sau, Hoa mất. Người đi nhẹ như gió thoảng, còn người ở lại đau thương đến thật dữ dội. Bà lão quặn thắt lòng mất đi người thân duy nhất. Tiếng khóc của người già thương tiếc đứa cháu tóc vẫn còn xanh nghe não nùng làm sao.
Lễ an viếng cho Hoa có vài người thân ở quê ra và bà con trong khu phố. Có cả đàn sẻ lặng mình quên ăn, đậu trên rặng bàng buồn tư lự. Chúng mãi mãi mất đi một người bạn, một cô giáo chăm nom cho chúng sớm hôm. Hôm nay chúng có đói không? Có nhớ không? Con người khóc, chắc gì chúng không khóc. Chỉ là tiếng khóc không thể thành lời mà thôi…
*
Thời gian trôi qua, góc vỉa hè nay chỉ còn Nam lủi thủi một mình. Bà lão đã bán nhà, theo đứa cháu họ về quê sinh sống. Nhưng Nam không cô đơn, cậu còn có đàn sẻ để yêu thương và ngắm nhìn lúc rảnh rỗi. Nam vui vì mỗi ngày đàn sẻ một đông hơn. Cho chúng ăn mất thêm ít gạo có tiếc gì đâu.
Lại một ngày mới. Như thường lệ, khi Nam rải cơm nguội ra góc vỉa hè thì đàn sẻ tíu tít sà xuống tìm ăn. Có vài chú sẻ quý Nam mon men lại gần cậu. Trong đó có một chú sẻ mới đến ngày hôm nay, đậu lên bàn tay Nam để ăn. Thật ngạc nhiên, đầu nó có một điểm trắng và đuôi nó màu đen, giống một chú sẻ đã mất sau cơn mưa mà Hoa thương nhớ mãi. Lòng nao nao khó tả, Nam thốt lên những tiếng thì thầm:
- Đen Đuôi… Hoa... là em phải không?
***
Theo VNQĐ số 773.
