Đối với vấn đề sắp xếp thứ tự giữa
Jêsu và Tôn Trung Sơn tiên sinh, các tin đồn có rất nhiều tranh luận. Nghe nói
lúc đầu Tưởng Kinh Quốc đã từng phản đối phương thức viết thuật này, thế nhưng
Tống Mỹ Linh đã “Kiên định bất di”, Tưởng Kinh Quốc cũng đành phải bãi bỏ. Đường
Nhân tiên sinh căn cứ vào những tin đồn hữu quan, trong cuốn sách “Thảo sơn tàn
mộng” của mình, đã viết:”Tưởng Kinh Quốc nhìn thấy “Mẫu hậu” đặt Jêsu ở trên
Tôn Trung Sơn đã lo sợ vội nói rằng:

- Tha mẹ, Jêsu là...

- Không sao! Tống đáp - có rất
nhiều nhân vật vĩ đại ở Tây phương, trên di chúc đều có những câu từ cảm kích đối
với thượng đế. Cha của anh là một tín đồ
Cơ đốc cuồng tín, tự mình tìm người dịch lại Kinh thánh, tự mình có nhà thờ để
làm lễ. Một năm bốn mùa còn mời mục sư đến dinh thự giảng đạo. Mấy năm nay chỉ
cần có người tới thăm ổng, khi sắp đi là ổng lại tặng khách một bộ kinh thánh.
Tình hình này, hẳn anh cũng đã biết, có phải không?

- Tha mẹ, vâng ạ.

- Tốt, nay mẹ nói để anh biết,
Tôn Trung Sơn là “Quốc phụ”, là người sáng lập ra Đảng ta, là tác giả của cuốn
sách “Tam dân chủ nghĩa”, thế nhưng cha anh đã mấy lần in lại “Tam dân chủ
nghĩa” để tặng cho mỗi vị khách một quyển. Cho dù ở trong Đảng bộ các cấp lại
đã có ai đọc nó, lễ bái cha có? Có phải không?

- Điều này...là, tha mẹ.

- Vậy thì, đặt thượng đế lên trên, có điều gì không thoả hử?

“Thái tử” không nói gì. Ông quá
hiểu rõ, Đài Loan từ nay về sau đều là đất trời của ông. Thế nhưng, trong quá
trình “Chế tạo” ra bản di chúc này, ông không đủ sức tranh giành với “Mẫu hậu”
được, tất thảy đều phải nghe theo bà”. Đường Nhân tiên sinh đã đem những tin đồn
viết thành câu chuyện, do đó đã có những chi tiết sinh động. Bất kể là Tống Mỹ
Linh và Tưởng Kinh Quốc có như vậy hay không, đem Jêsu viết vào và đặt lên trước
Tôn Trung Sơn tiên sinh là kết quả của sự kiên trì của Tống Mỹ Linh. Điều này
đã được đồn đại rất nhiều và rất rộng.

Rõ ràng là trong di chúc của Tưởng
Giới Thạch văn lý không thông, có những chỗ điên đảo vô lối, ngoài một số sai lầm
và đã được phê phán ở trên vẫn còn có thể chỉ ra được nhiều chỗ nữa. Thế nhưng
dựa vào ý thức tư Tưởng mà xét thì cũng đã rõ cả. Một là thổi phồng rùm beng ca
ngợi mình, nói bản thân mình là tín đồ trung thực của Tôn Trung Sơn, suốt đời
phấn đấu để thực hiện Tam dân chủ nghĩa, thực hiện một quốc gia có nền chính trị
dân chủ v.v..Hai là gào thét phản công đại lục “giành lại toàn bộ đất đai đại lục,
phục Hưng văn hóa dân tộc, kiên trì đội hình chiến đấu dân chủ” “Tinh thần” chống
cộng đến cùng, dù chết không thay đổi của bản thân ông, còn “cần ở bên cạnh” “đồng
chí” và “sự nghiệp” của mình. Trong dinh lũy của Tưởng Giới Thạch có một số lớn
phái ngoan cố chống cộng cứng nhắc, Trần Thành đã từng đảm nhiệm qua chức “phó
tổng thống” chính là một trong số đó. Chúng ta từng nói tới có người đã dùng
sáu chữ “Trung Tưởng, Phản Cộng, ái Quốc” để bình giá tương đối chuẩn xác cuộc
đời của ông ta, mặc dù vậy, trong bản di chúc mà trước khi Trần Thành chết cũng
không thấy nhắc lại “Phản công đại lục” nữa, còn Tưởng Giới Thạch thì không như
vậy, ông coi việc thất bại của đại lục xem như là mối hận mất nước, không phản
công đại lục thì không đủ để bình phục nỗi phần hận trong trái tim ông. Chỉ có
điều là “Sự nghiệp vĩ đại” mà trong suốt 25 năm, nửa đời người phần sau của ông
vẫn cha thể làm được, liệu còn có ai có thể thay ông thực hiện được đây? Trên
điểm này, Tưởng Giới Thạch khẳng định là di hận thiên cổ?

3. Trong quan tài của Tưởng Giới
Thạch đặt những cuốn sách nào?

11 giờ 50 phút ngày 5 tháng 4 năm
1975, Tưởng Giới Thạch đã qua đời sau khi ốm. Nhà đương cục Đài Loan quy định
“Quốc tang” một tháng bắt đầu từ ngày 6 tháng 4. Ngày 9 tháng 4, linh cữu của
Tưởng được chuyển vào Quốc phụ kỷ niệm quán, để cho dân chúng được chiêm ngỡng
dung nhan thi hài trước sau 5 ngày. 8 giờ 5 phút ngày 16 tiến hành nghi thức
truy điệu và an táng. Sau nghi thức, linh cữu của ông được chuyển đến Từ Hồ. 12
giờ 50 phút an quàn tại Hành quán chính sảnh.Khi nhập liệm cho Tưởng Giới Thạch,
ông mặc áo bào dài và áo ngắn cỡi ngựa, trên thân phủ Đảng kỳ Quốc dân đảng và
“Quốc kỳ”. Những thứ đem theo vào trong quan tài có 3 tấm huân chương cao nhất
khi sinh thời ông được nhận: Huân chương Thái Ngọc, Huân chương Thanh thiên bạch
nhật và Huân chương Quốc Quang. Còn có cả mấy cuốn sách mà sinh thời ông thích
đọc. Đối với việc trong quan tài đặt mấy quyển sách, là những quyển sách nào,
ai đặt những quyển sách ấy, từ ấy đến nay, cách nói không giống nhau. Tưởng
Kinh Quốc trong bài ký “Một tháng bên linh cữu cha” đã viết: “Khi phương Đông
bừng sáng, tại Tổng y viện Vinh Dân, theo phong tục quê hương, tôi đã mặc quần áo cho cha rồi khoác áo bào
dài, áo ngắn cỡi ngựa, rồi gắn huân chương. Đúng 10 giờ, mẹ tôi đem 4 quyến
sách mà cha tôi thích đọc là “Tam dân chủ nghĩa”, “Thánh kinh”, “Hoang mục
cam tuyền” và “Đường thi”, tự tay để vào trong linh cữu, ngoài ra còn có một
chiếc mũ dạ pha len và một chiếc ba toong.”

Năm năm sau, tháng 4 năm 1980,
trong cuốn sách “Một năm khó quên”, khi hồi ức lại tình hình lúc khâm liệm cho
Tưởng Giới Thạch, Tưởng Kinh Quốc viết: “Đến Tổng y viện Vinh Dân mặc quần áo
cho cha, đây là một lần làm việc cuối cùng của người con có thể được bên cạnh
cha. Theo tục lệ quê hương, phải mặc 7
chiếc quần, 7 chiếc áo, bao gồm cả áo bào dài và áo chẽn chăn ngựa. Trên người
ông có quấn vải tơ, đi bít tất đen, giày da màu đen, đeo huân chương và còn kèm
theo 4 bộ sách mà sinh thời cha tôi thích đọc. Đó là các quyển “Tam dân chủ
nghĩa”, “Thánh kinh”, “Hoang mạc cam tuyền” và “Thơ Đường” đặt vào trong quan
tài. Ngoài ra còn có mũ dạ, mũ nỉ mỗi thứ một cái, găng tay một đôi, khăn tay một
chiếc, ba toong một chiếc. Đây là những vật mà thường ngày cha tôi thường
dùng”. Trong “Một năm khó quên” của Tưởng Kinh Quốc, những quyển sách được đặt
vào trong quan tài vẫn là mấy quyển sách đó, thế nhưng người đặt sách lại từ Tống
Mỹ Linh biến thành bản thân Tưởng Kinh Quốc.

Điều thú vị là, “Báo cáo lễ tang”
chính thức của nhà đương cục Đài Loan ngày 9 tháng 4 lại hoàn toàn khác với những
điều đã kể trên:”Linh cữu của cụ Tưởng Tổng thống quyết định chuyển đến Quốc
phụ kỷ niệm quán vào chính ngọ ngày hôm nay. 6 giờ sáng tại Tổng y viện Vinh
Dân sẽ cử hành tiểu liệm. Tưởng Viện trưởng tuân theo cổ lễ đã mặc áo bào dài
màu xanh và áo chăn ngựa chẽn màu đen cho Tổng thống, ngực đeo huân chương lớn “Thái
Ngọc”, bên trái, bên phải là huân chương “Quốc Quang” và huân chương “Thanh
thiên bạch nhật”. Phu nhân đích thân đem những quyển sách “Kinh thánh”, “Tứ
th”, “Đường thi”, “Tam dân chủ nghĩa”, “Hoang mạc cam tuyền” là những quyển
sách thường nhật cụ Tưởng thích đọc, cùng với một số vật thường dùng như mũ lễ,
ba toong đặt vào trong quan tài, những người trong gia quyến xếp hàng quì xuống
vái lạy, khóc tế trước linh cữu.” Trong báo cáo Quốc tang này, người mặc quần
áo thọ là Tưởng Kinh Quốc, người đặt sách vào là Tống Mỹ Linh. Có người nói,
đây là “Dao thái đậu phụ - hai mặt sáng”. Vấn đề là trong “Báo cáo lễ tang”
chính thức có độ tin cậy rất cao này, 4 quyển sách đã biến thành 5 quyển sách,
thêm lên một quyển “Tứ th”, một trước tác tiêu biểu cho sự tinh tuý của nền văn
hoá Trung hoa.”Báo cáo lễ tang” là sáng tác tập thể của các nhân sĩ hữu quan
phía Nhà nước, đúng ra so với ghi chép cuả Tưởng Kinh Quốc lúc đó ngũ tạng suy
tàn tê liệt phải có độ tin cậy cao hơn. Thế nhưng trong tường thuật của “Báo
cáo lễ tang” ngày 16 tháng 4 lại phát sinh mâu thuẫn với tường thuật ngày 9
tháng 4, đó là:” 8 giờ tiến hành lễ đại liệm, do Nghiêm Tổng thống chủ tế, các
đại viên lễ tang bồi tế, những người dự tế đứng nghiêm tại chỗ, cử ai nhạc, mặc
niệm (đồng bào trong toàn quốc thì đứng nghiêm tại chỗ mặc niệm một phút). Sau
khi dâng hoa và kính cẩn đọc văn tế, phu nhân, Tưởng công tử Kinh Quốc, thứ
công tử Vĩ Quốc và hai tôn công tử Hiếu Vũ, Hiếu Dũng trong đớn đau khổ sở đậy
chặt nắp quan tài (khi đậy nắp quan tài, lại đặt thêm một bộ “Tứ th” vào
trong). 8 đại viên phủ cờ là Trương Quần, Hà ứng Khâm, Cốc Chính Cơng, Hoàng
Thiếu Cốc, Hoàng Kiệt, Tạ Đông Mẫn, Trần Lập Phu và Tiết Nhạc, cung kính đem cờ
Đảng phủ lên trên quan tài. Lại do 8 đại viên phủ cờ là Nghiêm Tổng thống, Nghê
Văn á, Điền Quýnh Cẩm, Dương Lợng Công, D Tuấn Hiền, Từ Khánh Chung, vương Vân
Ngũ và Vu Vân cung kính đem Quốc kỳ phủ lên trên Đảng kỳ. Toàn thể các nhân
viên dự tế hành 3 lần cúc cung vái lễ, lại cử ai nhạc, lễ đại liệm chấm dứt.”Trong
đoạn tường thuật này, mấu chốt là ở chỗ “ Khi đậy nắp quan tài, lại đặt thêm một
bộ “ Tứ thư “ vào trong. Đối chiếu với điều ghi ngày 9 tháng 4 đó, tựa hồ như vốn
dĩ ở trong quan tài đã có một quyển “Tứ th” rồi, mà nay đặt thêm vào một bộ nữa.
Nếu quả thật như vậy thì tại sao lại đặt những 2 bộ “Tứ th” vào trong quan tàI
? Là một tín đồ của Thủ Tướng, “Tam dân chủ nghĩa” của Thủ Tướng chỉ đặt có một
quyển; Là một “Tín đồ Cơ đốc cuồng tín”, “Kinh thánh” của Cơ đốc cũng chỉ đặt
có một quyển, thế mà “Tứ th” lại phải đặt hai quyển, lúc tiểu liệm đặt một quyển,
khi đại liệm lại đặt một quyển? Có người từng chỉ trích nói rằng: Có lẽ nào lại
đặt thừa một bộ, để cho cụ Tưởng ăn hay sao? Tình hình thực tế có khả năng là,
lúc tiểu liệm ngày 9 tháng 4, sách đặt vào chỉ có 4 quyển, không có quyển “Tứ
th”, đến khi đại liệm ngày 16 tháng 4 đã đặt thêm quyển “Tứ th” này. Sách ở
trong quan tài của Tưởng Giới Thạch tới ngày 16 tháng 4 mới biến thành 5 quyển.Thế
thì tại sao khi tiểu liệm ngày 9 tháng 4 trong quan tài không có “Tứ th” mà lại
viết là có “Tứ th”. Tại sao lúc đại liệm ngày 16 tháng 4 lại đặt thêm một quyển
“Tứ th” vào trong quan tài? Có người bình luận nói: Tưởng Giới Thạch luôn luôn
rùm beng bản thân mình là đại biểu của nền văn hoá Trung Hoa, suốt đời dốc sức
cho việc phục Hưng nền văn hoá dân tộc. Nếu như trong những quyển sách mà ông
“thích đọc” lúc sinh thời, lại không có quyển “Tứ th” đại biểu cho nền văn hoá
chính thống Trung quốc, hoá chẳng phải là chuyện nực cời tày trời hay sao? Cho
nên đem quyển “Tứ th” liệt vào một trong những quyển sách mà Tưởng Giới Thạch
“thích đọc nhất” lúc sinh thời, vội vội vàng vàng nhét vào trong quan tài, quả
thật là muốn lừa dối công chúng, cũng là muốn bổ sung thêm hình tợng cho Tưởng
Giới Thạch. Giả định đúng là khi đại liệm ngày 16 tháng 4 có đặt thêm một quyển
“Tứ th” vào, vậy thì ai đặt? Ai khi “đậy nắp quan tài” đã đem bộ trước tác
quan trọng này đặt vào trong quan tài của Tưởng Giới Thạch?

Trong cuốn “Ghi chép thực về nỗi
đau buồn của cụ Tưởng Tổng thống” do “Trung ương nhật báo” Đài Loan xuất bản có điều viết về
ngáy 16 tháng 4 như sau:” Hôm nay là một ngày đại lễ an táng thi thể cụ Tưởng
Tổng thống “.Sáng sớm, hai vị công tử của cụ Tưởng, Tưởng Kinh Quốc Viện trưởng
và Tưởng Vĩ Quốc Tướng quân dẫn toàn thể gia thuộc là ái tôn Hiếu Vũ, Hiếu Dũng
của cụ Tưởng, đem một bộ sách “Tứ th” mà sinh thời cụ Tưởng rất thích đọc, yên
lặng đặt ở bên cạnh cụ Tưởng, đồng thời còn mặc áo bào màu xanh, áo chẽn màu
đen và đeo huân chương lên thi hài của cụ, lại phủ thêm vải liệm màu trắng cho cụ.
Sau đó họ đều quì trước linh cữu, cung kính cử hành đại lễ 3 lần quì, 9 lần
vái. Sau khi đứng dậy diễu quanh quan tài 3 vòng, những dòng nước mắt nóng hổi
nhỏ xuống, cuối cùng đã phát thành tiếng khóc đau khổ, nức nở. Kể từ khi cụ Tưởng
tạ thế, trong 10 ngày lại đây, trước linh cữu này đã tuôn trào những dòng lệ
nóng hổi của hơn 2 triệu quần chúng tới chiêm ngỡng cụ. Hiện tại, những giây
phút trước khi cử hành đại lễ, hơn 2.800 vị nhân sĩ trong và ngoài nước lần lợt
tiến vào linh đường, chỉ có sự tĩnh mặc của sự trầm lắng sâu xa...Đúng 8 giờ
sáng, Tưởng phu nhân do Tưởng Viện trưởng và Tưởng Vĩ Quốc Tướng quân dìu, chầm
chậm từ phía đông tiến lên lễ đài. Lễ đại liệm chôn cất cụ Tưởng Tổng thống đã
long trọng bắt đầu.”

Đoạn tường thuật này đã chứng tỏ
một cách rõ ràng, “Tứ th” là do Tưởng Kinh Quốc và Tưởng Vĩ Quốc v.v...cùng bỏ
vào trong quan tài. Vấn đề là ở chỗ, trong “Ghi chép một tháng bên linh cữu
cha” và “Một năm khó quên” của Tưởng Kinh Quốc đều không thấy nêu ra việc đặt bộ
“Tứ th” vào, cho nên cuối cùng có đặt”Tứ th” vào hay không vẫn còn là một nghi
án, một câu đố. Một vấn đề khác nữa là, trong bài báo tường thuật ở trên, người
đặt sách tuy đã được ghi chép rõ ràng, thế nhưng thời gian đặt sách vào là ở buổi
sớm, với “thời gian đậy nắp quan tài” mà “Báo cáo tang lễ” kể thì đã có sự thêm
bớt không khớp rất lớn, bởi vì “khi đậy nắp quan tài” cần phải phủ đậy Đảng kỳ,
phủ đậy “Quốc kỳ”, có rất nhiều đại viên bận rộn trước sau, có các vị tân khách
trong và ngoài nước, vây trái, quây phải, Tống Mỹ Linh không thể không có mặt ở
đó, mà trong bài tường thuật ở đoạn trên lại nói “sáng sớm” bỏ sách “Tứ th”
vào. “Đúng 8 giờ sáng” Tống Mỹ Linh mới tới trước linh cữu, có ý nói là lúc đặt
sách vào, Tống Mỹ Linh thực tế đá không có mặt ở đó.

Nói tóm lại trong quan tài của Tưởng
Giới Thạch, cuối cùng đặt 4 quyển sách hay là đặt 5 quyển sách? đặt vào ngày
nào? ai đặt vào? là một mớ hồ đồ khó hiểu. Chẳng trách Hồ Thu Nguyên đã hoà
nhã có lời khuyên: “Mong các phía hữu quan từ nay về sau hãy nên thận trọng
hơn” để tránh cho ngoại giới “cho rằng Trung Quốc tự do là vô nhân”. Các học giả
đại lục và các nhân viên nghiên cứu phần lớn đều sử dụng cách nói của Tưởng
Kinh Quốc, tức là chỉ đặt vào trong quan tài có 4 quyển sách là “Tam dân chủ
nghĩa”, “300 bài thơ Đường”, “Thánh kinh” và “Hoang mạc cam tuyền”.Đối với
các độc giả đại lục mà nói, trong các sách kể trên, tương đối xa lạ là “Hoang mạc
cam tuyền”. Từ trong tên của cuốn sách có chút vị tản văn này, không ít người
đã cho rằng nó là một cuốn sách kể lể như loại du ký mang tính chất khu vực, kỳ
thực đó là một cuốn sách tuyên truyền giáo nghĩa đạo Cơ đốc, một cuốn sách mang
tính triết lý tương đối mạnh, nó là một quyển sách được tổ thành do từng câu
nói giàu tính triết lý bà ra la liệt, hành văn và cách thức đều rất giống như
“Luận ngữ”. Nọi dung của nó phần lớn là động viên con người không ngừng phấn đấu,
dũng cảm vương lên trong mọi nghịch cảnh.Tháng 7 năm 1944 Tưởng Giới Thạch có
được quyển sách “Hoang mạc cam tuyền” này, chuyên tâm miệt mài đọc nó, yêu
thích không lúc nào rời tay. Sau khi tới Đài Loan càng đòi hỏi mình mỗi ngày đều
phải đọc. Tưởng muốn dùng quyển sách này để tu dỡng linh hồn và tính cách của
mình, tận mọi khả năng để nâng cao năng động tính của con người, từ đó chiến thắng
mọi cửa ải khó khăn gian khổ, trăm nghìn trắc trở cũng không sờn lòng. Ngày 3
tháng 1 năm 1945, trong lời phê và ghi chú khi đọc sách, Tưởng đã nói về ảnh hưởng
của cuốn sách này đối với ông như sau: “Cuối năm ngoái, chịu đựng đủ mọi nỗi
gian nguy, mà vẫn kiên nhẫn không đổ ngã, vẫn bình tĩnh vợt qua, thực sự sức mạnh
từ trong sách này không ít...”Trong cuốn “Tưởng Giới Thạch truyện”, vương Phủ
Dân tiên sinh nói: “ Tưởng Giới Thạch không những hấp thụ được sức mạnh tinh
thần từ trong “Hoang mạc cam tuyền”, mà năm 1965 đã đem cuốn sách này truyền
cho Tưởng Kinh Quốc và còn bắt Tưởng Kinh Quốc sao chép toàn bộ tất cả những lời
phê phán, bình chú của mình ở trong quyển sách này.