Tôi đến với tác phẩm này nhờ sự giới thiệu của một người bạn. Người bạn đó nói "hãy đọc cuốn sách này đi, bạn sẽ bị shock đấy, nhưng nó hoàn toàn đáng để đọc". Vì khá tin tưởng vào sự thẩm định này mà tôi đã không ngần ngại mua cuốn sách này và cuối cùng, quả nhiên, tôi không hề cảm thấy thất vọng vì quyết định này.
Cuốn sách lấy bối cảnh ở Afghanistan. Vì tác giả cũng là người Afghanistan nên tính chân thực của câu chuyện là điều đầu tiên bạn sẽ cảm nhận được. Câu chuyện kể về cuộc đời của một cậu bé, đã có rất nhiều biến cố xảy ra trong cuộc đời cậu. Ngày nay, chúng ta biết đến Afghanistan như là một mảnh đất của chiến tranh, nghèo đói, lạc hậu, khủng bố..., toàn những điều không tốt, toàn những điều đáng sợ, nhưng qua tuổi thơ êm đềm của cậu bé, bạn sẽ có một cái nhìn khác về Afghanistan. Thì ra ở mảnh đất đó trước kia cũng có hòa bình, cũng có cuộc sống bình yên, không tiếng súng đạn, cũng có những điều tốt đẹp ở đó...
Nhân vật chính trong tác phẩm không phải là một câu bé hoàn hảo, càng đặc biệt không phải là "con nhà người ta". Như những đứa trẻ lớn lên trong gia đình giàu có, cậu bé cũng có những tật xấu. Được bảo bọc từ bé, chưa bao giờ phải đương đầu với khó khăn, chưa bao giờ phải chiến đấu để bảo vệ những gì mình có, cậu bé cũng ích kỷ, cũng hèn nhát, cũng có một người bạn hết lòng vì cậu nhưng lại bị cậu phản bội. Nhưng sau tất cả, đến khi lớn lên, sau khi trải qua quá nhiều biến cố, ta có thể thấy, cậu bé này cuối cùng đã trưởng thành, đã dám đối mặt với những sai lầm mình mắc phải trong quá khứ, đã có thể đối mặt với sự hèn nhát của mình, và đủ dũng cảm để chuộc tội cho sự phản bội của mình trước đây.
Qua câu chuyện này, ta còn học được một bài học về tình bạn, về sự hi sinh. Thông qua bối cảnh của câu chuyện, người đọc cũng hiểu thêm được phần nào về xã hội đạo Hồi ở Afghanistan, về sự mâu thuẫn sắc tộc giữa người Sunny và Shi'a để rồi bạn sẽ bị shock và cảm thấy thật bất ngờ khi biết rằng định kiến trong xã hội lại có thể ăn sâu vào suy nghĩ của con người đến thế. Định kiến rằng có những người khi sinh ra đã vốn thấp hèn hơn những người khác. Bạn cảm thấy bất công nhưng rồi cũng cảm phục sự nhẫn nhục cũng như sự trung thành của họ. Và rồi như tôi, có lẽ bạn cũng sẽ ước có thể tìm được một người bạn trung thành như vậy.
Bạn còn có thể tìm được rất nhiều triết lý trong câu chuyện
"Trên đời chỉ có duy nhất một tội ác, đó là trộm cắp. Những tội ác khác chỉ đơn giản là các loại trộm cắp khác nhau mà thôi"
"Khi giết ai đó, bạn đã đánh cắp của họ cuộc sống. Bạn đánh cắp một người chồng, bạn đnáh cắp một người cha trong tương lai. Khi nói dối, bạn đánh cắp quyền được biết sự thật của người khác. Khi gian lận, bạn đánh cắp sự công bằng"
"Một cậu bé không dám đứng lên để bảo vệ mình sẽ lớn lên và trở thành một người đàn ông không dám chống lại bất kỳ cái gì"
Theo tình tiết diễn biến của câu chuyện, ta nhận ra rằng thực ra trong cuộc đời của mỗi người, ai cũng sẽ phạm sai lầm, ai cũng sẽ mắc lỗi. Có thể bạn đang rất thần tượng một con người nào đó nhưng bạn không hề biết rằng có lẽ trong quá khứ, họ cũng phạm sai lầm, họ cũng từng mắc lỗi. Chỉ có điều đối diện với những lỗi lầm đó, có người chọn giải pháp trốn tránh một cách hèn nhát, có người dũng cảm đối mặt và chuộc tội.
"Chúng tôi đều gây ra tội ác và phản bội người khác. Nhưng bố tôi đã cố làm việc tốt sau đó, còn tôi thì đã làm gì ngoài việc đổ lỗi cho người mà đã bị tôi phản bội rồi cố quên đi mọi thứ mà tôi đã gây ra?"
Những biến cố trong cuộc đời của nhân vật chính cũng chính là những biến cố xảy ra ở Afghanistan. Theo sự lớn lên của cậu bé, Afghanistan cũng không còn hòa bình nữa, khói bom đã đến với đất nước này. Tác phẩm cho người đọc thấy được một phần mặt xấu xa khác của chiến tranh, của khủng bố, của Taliban và sự phân biệt sắc tộc. Câu chuyện không còn chỉ dừng lại ở những vụ bắn súng, người chết trên chiến trường, nó còn là cưỡng hiếp, ấu dâm, coi người cùng quốc gia như nô lệ, như cỏ rác chỉ đơn giản vì họ không cùng sắc tộc. Đọc đến những tình tiết này, hẳn nhiên tôi đã bị shock. Vẫn biết rằng ở Afghanistan có chiến tranh, vẫn biết rằng người dân sống đói khổ, sống hôm nay lo ngày mai, nhưng hiện thực có lẽ còn tàn khốc hơn thế.
Gấp lại cuốn sách, câu chuyện đã kết thúc. Những nhân vật trong truyện người chết thì cũng đã chết, người không nên chết cũng đã chết rồi. Sự phản bội trong quá khứ cũng đã được gột rửa. Phía trước là tương lai tươi sáng ở một mảnh đất khác. Câu chuyện đã kết thúc nhưng hiện thực cuộc sống ở Afghanistan thì không. Hiện thực tàn khốc, khổ đau ấy vẫn ở đó, vẫn diễn ra hàng ngày. Đọc xong cuốn sách, người đọc sẽ tự hỏi, mình có thể làm gì không? Để khiến thế giới trở nên tốt đẹp hơn? Câu hỏi này mỗi người có lẽ sẽ có những câu trả lời khác nhau nhưng đôi khi
"những việc xảy ra trong vài ngày, thậm chí chỉ có một ngày thôi cũng có thể thay đổi hoàn toàn một cuộc đời..."
((
đọc mà chưa hết.
, ít mà có độ 70 truyện ngắn thôi, chục bộ truyện dài. Tôi quất hết rồi, giờ đang cày quyển khu vườn ngôn từ. À nếu bạn muốn thử não có thể đọc bay trên tổ chim cúc cu. Cuốn này tôi khuyên nên xem phim thì hay hơn. Truyện tôi không nhớ nhiều nhưng phim thì tôi kể được nhiều phim hay lắm.