Em gặp một vấn đề cần thảo luận với mọi người để đi đến thống nhất ạ.
5.
Viết hoa hay không viết hoa sau dấu hai chấm
Tài liệu em sử dụng lấy từ trên mạng, được ghi rõ là của Đại học Đà Nẵng. Đương nhiên, như phần lớn các hướng dẫn khác, đây cũng chỉ là hướng dẫn dành cho văn bản hành chính. Chúng ta cần thảo luận lại khi áp dụng trong phạm vi văn chương. Em xin trích dẫn có chỉnh sửa (về màu chữ và đánh số thôi):
- Sau dấu hai chấm, có thể viết hoa, có thể không viết hoa, tùy thuộc từng trường hợp.
+ Viết hoa trong trường hợp
liệt kê thành phần vị ngữ của câu đơn
có động từ "là", hoặc trong thành phần vị ngữ có các từ
biểu thị sự liệt kê ở sau các từ "sau đây", "như sau", "để".
Ví dụ 1a: Một số yêu cầu khi viết bài trên diễn đàn là:
Viết đúng chính tả; trình bày dễ nhìn; không sử dụng các ngôn ngữ thiếu văn hóa.
Ví dụ 1b: Họ tự hỏi:
Không biết tương lai đi về đâu.
+ Không viết hoa trong trường hợp
cần giải thích, thuyết minh cho một phần trong câu.
Ví dụ 2a: Cầu vồng có bảy màu cơ bản:
đỏ, da cam, vàng, lục, lam, chàm, tím.
Ví dụ 2b: Năm nay các loại rau như:
rau muống, mồng tơi, su hào, bắp cải đều lên giá.
Ví dụ 2c: Chiến công kì diệu đã diễn ra trong thời gian rất ngắn:
năm mươi lăm ngày đêm.
Ví dụ 2d: Hoa bưởi thơm rồi:
đêm đã khuya.
LỜI BÀN
1. Nhìn ví dụ 1a, 2a và 2b, em thật sự không hiểu lắm liệt kê mà người ta dùng nghĩa là gì. Em nhận thấy các ví dụ em chỉ ra toàn thuộc dạng liệt kê cả. Mà như vậy thì ví dụ đưa ra là mâu thuẫn với hai dấu cộng.
2. Trong trường hợp phải viết hoa nếu đó là liệt kê sau động từ là. Vậy chứ, không có động từ là thì không viết hoa?
3. Làm sao để phân biệt được đâu là liệt kê, đâu là thuyết minh? Vì rõ ràng là các ví dụ đang đánh nhau.
4. Ý kiến cá nhân của em:
- Các ví dụ 1a, 2a và 2b là thuộc dạng liệt kê, tức là, sau dấu hai chấm là các từ, cụm từ thì KHÔNG VIẾT HOA.
- Các ví dụ 1b, 2c và 2d là thuộc dạng thuyết minh, tức là, sau dấu hai chấm là mệnh đề, câu đủ nghĩa thì CẦN VIẾT HOA.
Ai hiểu vấn đề rõ hơn giúp em cùng thống nhất vấn đề này với ạ. Em cảm ơn. 