Yup, cái này mình sẽ để ý. Nếu các bên khác coi đây là đạo, mà buộc tác giả xóa bài ở những nơi khác Gác cũng sẽ làm theo.
[Fanfic] Thánh Chiến - Cập nhật - Sanys
- Bắt đầu sanys
- Ngày bắt đầu
Tĩnh Hoàng
Gà con
Xin cảm ơn Admin Hexagon đã chú ý đến đề xuất của mình. Có một điều mình muốn chia sẻ thêm rằng thật sự thế giới đã có lập luận xem hành động này là đạo văn. Mình xin phép dẫn lại phân tích của một bạn khác phân tích về vấn đề này, cố gửi lên vnwattpad confession nhưng do có sự khuất tất nào đó, đã không được đăng lên như hiện tượng nêu bằng chứng của bạn Lâm Ngọc.
"Trước tiên thì mình vốn rất tin người, nên mình sẽ đồng ý với Sanys rằng plot nền của Thánh chiến là của bạn mà không cần đọc những bằng chứng bạn đưa ra. Và vì bạn đã xác nhận có sử dụng thông tin của PA, đồng thời đối chiếu từ truyện của bạn với bản dịch topic của PA ở vnsharing, mình có thể đưa ra kết luận rằng bản đối chiếu mà bạn Lâm Ngọc đưa ra cũng là chính xác. Trừ khi có ai đó đưa ra thông tin nào khác chính xác hơn.
Vậy vấn đề đặt ra ở đây là, có hay không việc đạo văn ở Thánh Chiến. Và việc "tham khảo" của Sanys là đúng hay sai.
Trước tiên là về việc "đạo văn". Mình không giỏi về từ ngữ lắm nên đã phải tra từ điển để biết chính xác là gì. Sau đó thì mình nhận ra là ở Việt Nam không thực sự có một định nghĩa hay quy chuẩn nào để đánh giá đâu là đạo văn. Vậy nên mình đành phải tham khảo thêm nhiều nguồn khác nhau.
Theo từ điển hán việt thì đạo (盜) có nghĩa là trộm, cắp. Theo wikipedia thì "Trộm cắp là một hành vi phạm tội khi một người hoặc một nhóm người lén lút, bí mật chiếm đoạt tài sản của người khác một cách trái pháp luật, đối tượng tác động có thể là tiền, dịch vụ, thông tin,...mà không có sự cho phép của chủ nhân". Theo như Sanys thừa nhận thì những thông tin được nêu trên bản đối chiếu kia thuộc quyền sở hữu của PA. Và theo những gì chúng ta được biết thì chưa có bất cứ bằng chứng nào cho thấy chủ sở hữu những thông tin này biết hay cho phép Sanys sử dụng những thông tin trên. Vậy tức là theo từ điển Hán Việt, Sanys có "đạo".
Theo từ điển Merriam - Webster thì plagiarize - đạo văn có nghĩa là trình bày một ý tưởng hoặc sản phẩm như ý tưởng, sản phẩm mới/nguyên bản/chính chủ bắt nguồn từ/chuyển thể từ một nguồn có sẵn. Thánh chiến được trình bày như một sản phẩm mới, với một cốt truyện được cho là của Sanys, chuyển thể hoặc lồng ghép với bối cảnh sẵn có của PA. Vậy tức là theo Merriam - Webster, Sanys có đạo văn.
Theo tài liệu tại trang https://www.plagiarism.org/article/what-is-plagiarism thì sản phẩm của bạn được cho là đạo văn (plagiarisim) khi bạn sao chép quá nhiều từ ngữ hay ý tưởng từ một nguồn tới mức nó trở thành một phần quan trọng trong sản phẩm của bạn, cho dù bạn có đề credit hay là không. Theo đánh giá cá nhân mình, nếu bỏ đi kết cấu vững chắc về thế giới, tổ chức, hệ thống entity mượn từ PA, Thánh chiến chỉ tương đương một truyện mạng của một bé gái tuổi teen nào đó với một rừng lỗi logic, lỗi diễn đạt và lỗi kiến thức, không phải là một Thánh chiến như chúng ta vẫn biết nữa. Vậy tức là theo trang plagiarism.org, Thánh chiến của Sanys cũng là một sản phẩm đạo văn.
Có thể mình hiểu sai nghĩa Hán Việt của từ đạo (盜), cũng có thể mình ngu tiếng Anh nên dịch sai nghĩa plagiarize và plagiarism. Vậy nên có thể Thánh chiến không phải một sản phẩm đạo nhái và Sanys không phải một đạo sĩ. Thay vào đó, vẫn đồng ý với việc Sanys khẳng định plot gốc thuộc sở hữu của bản thân và những gì lấy từ PA chỉ là tham khảo thì ok, hành động của Sanys có thể không phải là đạo văn. Thay vào đó, là hành động ĂN CẮP CHẤT XÁM của người khác, và ở đây là ăn cắp chất xám của người mang nick name ParanormalAdvisor. Bạn có thể đánh tráo khái niệm theo cách bạn vẫn làm, Sanys ạ, nhưng ăn cắp thì muôn đời vẫn là ăn cắp thôi."
Vậy vấn đề đặt ra ở đây là, có hay không việc đạo văn ở Thánh Chiến. Và việc "tham khảo" của Sanys là đúng hay sai.
Trước tiên là về việc "đạo văn". Mình không giỏi về từ ngữ lắm nên đã phải tra từ điển để biết chính xác là gì. Sau đó thì mình nhận ra là ở Việt Nam không thực sự có một định nghĩa hay quy chuẩn nào để đánh giá đâu là đạo văn. Vậy nên mình đành phải tham khảo thêm nhiều nguồn khác nhau.
Theo từ điển hán việt thì đạo (盜) có nghĩa là trộm, cắp. Theo wikipedia thì "Trộm cắp là một hành vi phạm tội khi một người hoặc một nhóm người lén lút, bí mật chiếm đoạt tài sản của người khác một cách trái pháp luật, đối tượng tác động có thể là tiền, dịch vụ, thông tin,...mà không có sự cho phép của chủ nhân". Theo như Sanys thừa nhận thì những thông tin được nêu trên bản đối chiếu kia thuộc quyền sở hữu của PA. Và theo những gì chúng ta được biết thì chưa có bất cứ bằng chứng nào cho thấy chủ sở hữu những thông tin này biết hay cho phép Sanys sử dụng những thông tin trên. Vậy tức là theo từ điển Hán Việt, Sanys có "đạo".
Theo từ điển Merriam - Webster thì plagiarize - đạo văn có nghĩa là trình bày một ý tưởng hoặc sản phẩm như ý tưởng, sản phẩm mới/nguyên bản/chính chủ bắt nguồn từ/chuyển thể từ một nguồn có sẵn. Thánh chiến được trình bày như một sản phẩm mới, với một cốt truyện được cho là của Sanys, chuyển thể hoặc lồng ghép với bối cảnh sẵn có của PA. Vậy tức là theo Merriam - Webster, Sanys có đạo văn.
Theo tài liệu tại trang https://www.plagiarism.org/article/what-is-plagiarism thì sản phẩm của bạn được cho là đạo văn (plagiarisim) khi bạn sao chép quá nhiều từ ngữ hay ý tưởng từ một nguồn tới mức nó trở thành một phần quan trọng trong sản phẩm của bạn, cho dù bạn có đề credit hay là không. Theo đánh giá cá nhân mình, nếu bỏ đi kết cấu vững chắc về thế giới, tổ chức, hệ thống entity mượn từ PA, Thánh chiến chỉ tương đương một truyện mạng của một bé gái tuổi teen nào đó với một rừng lỗi logic, lỗi diễn đạt và lỗi kiến thức, không phải là một Thánh chiến như chúng ta vẫn biết nữa. Vậy tức là theo trang plagiarism.org, Thánh chiến của Sanys cũng là một sản phẩm đạo văn.
Có thể mình hiểu sai nghĩa Hán Việt của từ đạo (盜), cũng có thể mình ngu tiếng Anh nên dịch sai nghĩa plagiarize và plagiarism. Vậy nên có thể Thánh chiến không phải một sản phẩm đạo nhái và Sanys không phải một đạo sĩ. Thay vào đó, vẫn đồng ý với việc Sanys khẳng định plot gốc thuộc sở hữu của bản thân và những gì lấy từ PA chỉ là tham khảo thì ok, hành động của Sanys có thể không phải là đạo văn. Thay vào đó, là hành động ĂN CẮP CHẤT XÁM của người khác, và ở đây là ăn cắp chất xám của người mang nick name ParanormalAdvisor. Bạn có thể đánh tráo khái niệm theo cách bạn vẫn làm, Sanys ạ, nhưng ăn cắp thì muôn đời vẫn là ăn cắp thôi."
Ở đây mình chú ý nhất đến luận điểm cuối cùng dẫn đến trang web plagiarism. Cụ thể những hành động dưới đây là đạo văn:
Theo đó, hành động của Sanys là hành động được mình chú ý ở điểm cuối cùng. Như vậy để cấu thành đạo văn thì Sanys đã có đủ các yếu tố:
- Sao chép quá nhiều từ ngữ và ý tưởng từ một nguồn khác, các chi tiết này có vai trò rất quan trọng trong tác phẩm. Được xem là đạo văn bất kể có credit hay không.
- Sanys một mực khẳng định mình không đạo văn mà chỉ THAM KHẢO các thông tin ấy. Tức là phủ nhận đến cùng hành động của mình.
- Sanys một mực bảo đó là sự sáng tạo của mình. Tức là kể cả sự thật mình đang viết một Fanfic cũng không thừa nhận.
- Các tác phẩm Fanfic do chính tác giả thừa nhận ngay từ khi bắt đầu sáng tác, với những chú thích ngay từ đầu và cam kết sử dụng cho các hoạt động phi lợi nhuận.
- Tác giả không thừa nhận mình đạo văn.
- Tác giả không có ý định xin phép bằng văn bản, thực thi các nghĩa vụ về người sử dụng sáng tạo của người khác.
- Vẫn muốn tiếp tục sử dụng trên danh nghĩa sáng tạo cá nhân và xuất bản dưới hình hài tự nhận ấy.
Dù sao, mình hoàn toàn đồng ý với cách xử lý của Admin Hexagon. Những cũng mong đã góp thêm một chút luận cứ để xác định đây là đạo văn hay không.
Chỉnh sửa lần cuối:
Càng đọc càng thấy rối. Và khi đã đỡ rối thì mình thấy cái việc đạo văn không hề đơn giản như mình nghĩ, nó phức tạp hơn nhiều, phức tạp không phải ở chỗ nào dây mơ rễ má mà khó phân định đâu là giống, đâu là đạo, nó phức tạp ở chỗ, chỉ cần vài ba lập luận theo kiểu lấp liếm là đạo chích có thể ngang nhiên phủi sạch sẽ tội lỗi của mình.
Có quá nhiều khái niệm mà mình không hề biết, mình cũng không có kiến thức rộng hay chuyên môn sâu như mấy bạn nên xin được nói theo ý kiến của mình với vị trí của một người thỉnh thoảng đọc sách.
Có đọc bài bên đây mình mới bắt đầu tìm hiểu về fanfiction. Thể loại này, ban đầu xuất hiện là để thỏa mãn nhu cầu của bản thân. Và nếu nó chỉ được phổ biến trong cộng đồng fan của tác phẩm nói riêng và độc giả nói chung trong chừng mực theo kiểu "trà đình tửu hậu" thì không nói làm gì, đằng này, nghe đâu tác phẩm này lại được xuất bản, đồng nghĩa với việc nó trở thành tác phẩm chính thống mà lại không có sự đồng ý của tác giả thì là đạo rồi còn gì.
Mình thấy mấy tác thể loại fanfiction này, đa số đều không hề ghi tên tác phẩm gốc cũng như tên cha đẻ của nó. Chưa nói tới việc người viết có cố tình đạo hay không, chỉ nói tới việc bạn lấy đồ của người khác để xài là sai rồi vì lấy đồ của người của người khác mà không xin phép thì chính là ăn cắp - một tên khác sang hơn là "đạo".
Qua chuyện này mình nghĩ Gác nên có thêm một qui định cho thể loại fanfiction là người viết phải ghi rõ nguồn, tên tác phẩm và tên tác giả của tác phẩm gốc để độc giả được biết truyện mà họ đang đọc được phóng tác từ đâu, có vậy mới làm giảm một phần thiệt thòi của tác giả của tác phẩm gốc.
Trở lại vấn đề, mình thấy cách giải quyết của ad chưa thỏa đáng.
Có quá nhiều khái niệm mà mình không hề biết, mình cũng không có kiến thức rộng hay chuyên môn sâu như mấy bạn nên xin được nói theo ý kiến của mình với vị trí của một người thỉnh thoảng đọc sách.
Có đọc bài bên đây mình mới bắt đầu tìm hiểu về fanfiction. Thể loại này, ban đầu xuất hiện là để thỏa mãn nhu cầu của bản thân. Và nếu nó chỉ được phổ biến trong cộng đồng fan của tác phẩm nói riêng và độc giả nói chung trong chừng mực theo kiểu "trà đình tửu hậu" thì không nói làm gì, đằng này, nghe đâu tác phẩm này lại được xuất bản, đồng nghĩa với việc nó trở thành tác phẩm chính thống mà lại không có sự đồng ý của tác giả thì là đạo rồi còn gì.
Mình thấy mấy tác thể loại fanfiction này, đa số đều không hề ghi tên tác phẩm gốc cũng như tên cha đẻ của nó. Chưa nói tới việc người viết có cố tình đạo hay không, chỉ nói tới việc bạn lấy đồ của người khác để xài là sai rồi vì lấy đồ của người của người khác mà không xin phép thì chính là ăn cắp - một tên khác sang hơn là "đạo".
Qua chuyện này mình nghĩ Gác nên có thêm một qui định cho thể loại fanfiction là người viết phải ghi rõ nguồn, tên tác phẩm và tên tác giả của tác phẩm gốc để độc giả được biết truyện mà họ đang đọc được phóng tác từ đâu, có vậy mới làm giảm một phần thiệt thòi của tác giả của tác phẩm gốc.
Trở lại vấn đề, mình thấy cách giải quyết của ad chưa thỏa đáng.
Hm... Mấy hôm nay em cũng theo dõi chuyện này (Cho phép em được xưng như vậy vì không rõ tuổi của mọi người). Sau khi đọc những ý kiến khác nhau của mọi người, của chính chị Sanys trên mọi mặt trận, em có một số suy nghĩ như thế này.
1. Nếu xem Thánh Chiến là fanfiction thì cũng không thỏa đáng lắm, vì với một fanfiction, dòng disclaimer đầu truyện vô cùng quan trọng. Đó là quy tắc bắt buộc trong giới viết fanfiction và dường như Thánh Chiến không có điều này. Điều đó chứng tỏ rằng, chị Sanys không hề nghĩ Thánh Chiến là một fanfiction ngay từ đầu - Như một sự tôn trọng dành cho cha đẻ của những khái niệm mà chị ấy vay mượn, mà luôn khẳng định rằng Thánh Chiến là sản phẩm sáng tạo của chính chị ấy, thêm vào hai từ 'Fanfic' chỉ là nhằm xoa dịu dư luận thôi.
2. Những thông tin mà chị ấy vay mượn từ PA không phải là những dữ liệu khoa học hiển nhiên, được công chúng thừa nhận. Nó là sản phẩm của trí tưởng tượng. Điều đó có nghĩa là, nó không thể được sử dụng một cách đại trà như một chất liệu trong viết lách được. Hơn nữa, em không nghĩ trí tưởng tượng của con người lại có thể trùng lặp ngẫu nhiên như vậy.
3. Trong tiểu thuyết viễn tưởng, vấn đề khung, lõi rất quan trọng. Tiểu thuyết viễn tưởng thiết lập nên một thế giới khác trong trí tưởng tượng của tác giả. Tạo nên một không gian rộng lớn, vô cùng vô tận. Từ cái thế giới vô cùng vô tận đó, chúng ta mới sáng tạo nên những nhân vật, tình tiết... Vì vậy, điểm ăn tiền của một tác phẩm viễn tưởng chính là cái khung, cái nền. Điển hình như Harry Potter chẳng hạn, nếu loại bỏ thế giới phù thủy ra mà chỉ giữ lại những tình tiết thì Harry Potter sẽ không thể là Harry Potter được nữa. Ở trường hợp của Sanys, chị ấy luôn miệng khẳng định plot là của chị ấy, em cho rằng, dù plot có là của chị ấy đi nữa nhưng những gì tinh túy, hấp dẫn nhất trong Thánh Chiến lại là những thứ chị ấy vay mượn từ PA.
4. Chị Sanys có mời luật sư và khẳng định rằng chị ấy không vi phạm pháp luật. Hơn nữa chị ấy còn khéo léo chuyển hướng gió, đưa mọi chuyện rẽ qua hướng sặc mùi 'thuyết âm mưu' đó là có một team bao gồm những người thù hằn với chị ấy muốn dìm chị ấy xuống bùn. Tuy nhiên, em thấy chị ấy đang tung hỏa mù, bởi vấn đề chính mà dư luận quan tâm không phải là chị ấy bị ai hại mà là chị ấy đã đạo văn, có bằng chứng rõ ràng. Em cũng là người học luật, vì vậy, em nghĩ trong trường hợp này chị Sanys sử dụng pháp luật là không đúng. Luật để xử lí và áp dụng thì phải vào khung, có sự thiệt hại cụ thể, trong khi vấn đề chị ấy đạo hay không thì chỉ có giới chuyên môn mới đánh giá được chứ luật sư không đủ năng lực để đánh giá.
Đó là ý kiến của em ạ.
1. Nếu xem Thánh Chiến là fanfiction thì cũng không thỏa đáng lắm, vì với một fanfiction, dòng disclaimer đầu truyện vô cùng quan trọng. Đó là quy tắc bắt buộc trong giới viết fanfiction và dường như Thánh Chiến không có điều này. Điều đó chứng tỏ rằng, chị Sanys không hề nghĩ Thánh Chiến là một fanfiction ngay từ đầu - Như một sự tôn trọng dành cho cha đẻ của những khái niệm mà chị ấy vay mượn, mà luôn khẳng định rằng Thánh Chiến là sản phẩm sáng tạo của chính chị ấy, thêm vào hai từ 'Fanfic' chỉ là nhằm xoa dịu dư luận thôi.
2. Những thông tin mà chị ấy vay mượn từ PA không phải là những dữ liệu khoa học hiển nhiên, được công chúng thừa nhận. Nó là sản phẩm của trí tưởng tượng. Điều đó có nghĩa là, nó không thể được sử dụng một cách đại trà như một chất liệu trong viết lách được. Hơn nữa, em không nghĩ trí tưởng tượng của con người lại có thể trùng lặp ngẫu nhiên như vậy.
3. Trong tiểu thuyết viễn tưởng, vấn đề khung, lõi rất quan trọng. Tiểu thuyết viễn tưởng thiết lập nên một thế giới khác trong trí tưởng tượng của tác giả. Tạo nên một không gian rộng lớn, vô cùng vô tận. Từ cái thế giới vô cùng vô tận đó, chúng ta mới sáng tạo nên những nhân vật, tình tiết... Vì vậy, điểm ăn tiền của một tác phẩm viễn tưởng chính là cái khung, cái nền. Điển hình như Harry Potter chẳng hạn, nếu loại bỏ thế giới phù thủy ra mà chỉ giữ lại những tình tiết thì Harry Potter sẽ không thể là Harry Potter được nữa. Ở trường hợp của Sanys, chị ấy luôn miệng khẳng định plot là của chị ấy, em cho rằng, dù plot có là của chị ấy đi nữa nhưng những gì tinh túy, hấp dẫn nhất trong Thánh Chiến lại là những thứ chị ấy vay mượn từ PA.
4. Chị Sanys có mời luật sư và khẳng định rằng chị ấy không vi phạm pháp luật. Hơn nữa chị ấy còn khéo léo chuyển hướng gió, đưa mọi chuyện rẽ qua hướng sặc mùi 'thuyết âm mưu' đó là có một team bao gồm những người thù hằn với chị ấy muốn dìm chị ấy xuống bùn. Tuy nhiên, em thấy chị ấy đang tung hỏa mù, bởi vấn đề chính mà dư luận quan tâm không phải là chị ấy bị ai hại mà là chị ấy đã đạo văn, có bằng chứng rõ ràng. Em cũng là người học luật, vì vậy, em nghĩ trong trường hợp này chị Sanys sử dụng pháp luật là không đúng. Luật để xử lí và áp dụng thì phải vào khung, có sự thiệt hại cụ thể, trong khi vấn đề chị ấy đạo hay không thì chỉ có giới chuyên môn mới đánh giá được chứ luật sư không đủ năng lực để đánh giá.
Đó là ý kiến của em ạ.
À, thấy dạo này trên mạng cũng xôn xao vụ này lắm. Xin được trích một confession về vụ này ạ. *hít drama*
Từ: Người đã từng chung team với Sanys
Đến: Tất nhiên là Sanys
"Trái Đất tròn lắm chị gái ạ. Chị em mình lại gặp nhau rồi. Hồi trước chị dùng đống kiến thức nửa mùa và cái thái độ tự cho mình là nhất của chị để vuốt mặt bao người, không biết khi đó chị có biết tự ngượng không nhỉ? Ồ, chắc chắn là không rồi nhỉ. Vì chị mà biết ngượng thì đã không bị người ta chỉ trích như này rồi.
Chị trong trí nhớ của em vẫn thế, giờ còn hơn cả thế, trở thành một người đi đầu trong phong trào chống đạo nhái, ném đá ác liệt, thậm chí sẵn sàng mạt sát công kích cá nhân cả những người không có liên quan (các bạn nào học vẽ như mình thì chắc cũng biết cái vụ chị này bắt bẻ họa sĩ minh họa TKY đạo tranh, trong khi anh đó hoàn toàn vô tội.). Trước là vụ TKY, giờ chị lại còn định cạnh khóe cả VN center, gọi bọn họ bằng những ngôn từ chẳng hay ho gì cho lắm, phỉ báng những phỏng dựng họ dày công nghiên cứu. Chưa hết, chị còn núp sau cái page cfs ver 2.0 của chị, lợi dụng page đó để bắt đầu tháng ngày ném đá công kích người khác, mục đích nhằm dìm họ xuống để chị được tôn vinh. Cho bạn nào không biết nữa, thì chị Sanys a.k.a Nguyễn Tâm và admin Ryuu của page NĐNT ver 2.0 đều là một người. Độ cực đoan của cái page ver 2.0 thì thôi, chắc mình cũng không cần trình bày thì mọi người chắc cũng tự hiểu nếu lướt qua mấy bài bóc đạo văn của page đó. Các bạn nào bênh chị thẳng tính thì hãy tự vấn lại về cái người ta gọi là “thẳng tính” và cái “xúc phạm” của chị này. Hai khái niệm đó khác nhau hoàn toàn nhé.
Chị luôn thể hiện bản thân là một người hiểu biết sâu rộng, kiến thức uyên thâm tới kinh thiên động phách, lấy cái "lớn tuổi" của chị để đi "dạy dỗ" người khác. Nhưng chị ạ, con người ta sinh ra, chẳng ai là hoàn hảo, cũng chẳng ai là thiên tài, cũng chẳng ai có đủ khả năng để trên thông tinh văn, dưới tường địa lý. Nếu mà có thì người ta cũng đã thành công và có danh tiếng rồi chứ không phải ngày ngày mài mặt lên facebook làm thánh nhân như chị. Bản thân chị dù chỉ là một tác gia vô danh của Wattpad, kiến thức hiểu biết cũng chỉ như bao người khác, nhưng chị lại luôn cố gắng thể hiện bản thân là một người toàn năng, cái gì cũng biết, nên bây giờ khi bị người ta bóc phốt ngược lại, chị có giải thích được gì đâu. Vì vốn ngay từ đầu, chị đã sai khi bê nguyên cả mớ ý tưởng của người ta về, tự nhận là của mình, viết thành một bộ fantasy khô khốc và nhàm chán. Chưa nói tới vụ ăn cắp ý tưởng này, bộ Thánh Chiến của chị cũng chưa đủ lực để được xuất bản đâu.
Lúc chị chỉ ra sai lầm của người khác, em đã ủng hộ chị. Nhưng sau đó, chị lại mạt sát, hạ nhục người ta. Thậm chí, chị còn ngang nhiên cho rằng, việc chị hạ nhục đối phương, là chuyện rất bình thường, là đương nhiên, vì đối phương không đáng được chị đối xử lịch sự. Vậy bây giờ, với sự cứng đầu ngờ nghệch của chị trong vụ này, em không nghĩ rằng người ta lại không có quyền mạt sát hạ nhục chị, như cái cách mà chị vẫn làm trước kia đâu.
Chị ạ, đến giờ này, khi mọi chuyện đã vỡ lở, em tin chị, một con người có đủ sức dắt mũi bao người tự biết đường mà hãy thừa nhận sai lầm của bản thân đi. Cơ mà có vẻ đã quá muộn rồi nhỉ, khi mà chị đã gây sự với cơ số những người không nên. Không biết là tới tuổi này, chị tính gây thù chuốc oán với bao nhiêu người nữa đây. Tới bao giờ thì chị mới chịu lớn vậy, hả chị Ryuu???
Thân gửi lời tới các fan của chị: Idol của các bạn chẳng phải là một người quá toàn năng, nói gì cũng đúng đâu. Trước khi bênh thì nên vận dụng ít nhất là 10% số nơ ron thần kinh để nghĩ nhé. Nhất là khi idol nhà các bạn vốn đã là một người đi gây sự khắp nơi, để bao nhiêu người ghét. Bênh không cẩn thận là idol ăn đủ đấy. Idol sống lỗi quá rồi thì fan nên bớt bênh lỗi lại cho idol được nhờ."
Đến: Tất nhiên là Sanys
"Trái Đất tròn lắm chị gái ạ. Chị em mình lại gặp nhau rồi. Hồi trước chị dùng đống kiến thức nửa mùa và cái thái độ tự cho mình là nhất của chị để vuốt mặt bao người, không biết khi đó chị có biết tự ngượng không nhỉ? Ồ, chắc chắn là không rồi nhỉ. Vì chị mà biết ngượng thì đã không bị người ta chỉ trích như này rồi.
Chị trong trí nhớ của em vẫn thế, giờ còn hơn cả thế, trở thành một người đi đầu trong phong trào chống đạo nhái, ném đá ác liệt, thậm chí sẵn sàng mạt sát công kích cá nhân cả những người không có liên quan (các bạn nào học vẽ như mình thì chắc cũng biết cái vụ chị này bắt bẻ họa sĩ minh họa TKY đạo tranh, trong khi anh đó hoàn toàn vô tội.). Trước là vụ TKY, giờ chị lại còn định cạnh khóe cả VN center, gọi bọn họ bằng những ngôn từ chẳng hay ho gì cho lắm, phỉ báng những phỏng dựng họ dày công nghiên cứu. Chưa hết, chị còn núp sau cái page cfs ver 2.0 của chị, lợi dụng page đó để bắt đầu tháng ngày ném đá công kích người khác, mục đích nhằm dìm họ xuống để chị được tôn vinh. Cho bạn nào không biết nữa, thì chị Sanys a.k.a Nguyễn Tâm và admin Ryuu của page NĐNT ver 2.0 đều là một người. Độ cực đoan của cái page ver 2.0 thì thôi, chắc mình cũng không cần trình bày thì mọi người chắc cũng tự hiểu nếu lướt qua mấy bài bóc đạo văn của page đó. Các bạn nào bênh chị thẳng tính thì hãy tự vấn lại về cái người ta gọi là “thẳng tính” và cái “xúc phạm” của chị này. Hai khái niệm đó khác nhau hoàn toàn nhé.
Chị luôn thể hiện bản thân là một người hiểu biết sâu rộng, kiến thức uyên thâm tới kinh thiên động phách, lấy cái "lớn tuổi" của chị để đi "dạy dỗ" người khác. Nhưng chị ạ, con người ta sinh ra, chẳng ai là hoàn hảo, cũng chẳng ai là thiên tài, cũng chẳng ai có đủ khả năng để trên thông tinh văn, dưới tường địa lý. Nếu mà có thì người ta cũng đã thành công và có danh tiếng rồi chứ không phải ngày ngày mài mặt lên facebook làm thánh nhân như chị. Bản thân chị dù chỉ là một tác gia vô danh của Wattpad, kiến thức hiểu biết cũng chỉ như bao người khác, nhưng chị lại luôn cố gắng thể hiện bản thân là một người toàn năng, cái gì cũng biết, nên bây giờ khi bị người ta bóc phốt ngược lại, chị có giải thích được gì đâu. Vì vốn ngay từ đầu, chị đã sai khi bê nguyên cả mớ ý tưởng của người ta về, tự nhận là của mình, viết thành một bộ fantasy khô khốc và nhàm chán. Chưa nói tới vụ ăn cắp ý tưởng này, bộ Thánh Chiến của chị cũng chưa đủ lực để được xuất bản đâu.
Lúc chị chỉ ra sai lầm của người khác, em đã ủng hộ chị. Nhưng sau đó, chị lại mạt sát, hạ nhục người ta. Thậm chí, chị còn ngang nhiên cho rằng, việc chị hạ nhục đối phương, là chuyện rất bình thường, là đương nhiên, vì đối phương không đáng được chị đối xử lịch sự. Vậy bây giờ, với sự cứng đầu ngờ nghệch của chị trong vụ này, em không nghĩ rằng người ta lại không có quyền mạt sát hạ nhục chị, như cái cách mà chị vẫn làm trước kia đâu.
Chị ạ, đến giờ này, khi mọi chuyện đã vỡ lở, em tin chị, một con người có đủ sức dắt mũi bao người tự biết đường mà hãy thừa nhận sai lầm của bản thân đi. Cơ mà có vẻ đã quá muộn rồi nhỉ, khi mà chị đã gây sự với cơ số những người không nên. Không biết là tới tuổi này, chị tính gây thù chuốc oán với bao nhiêu người nữa đây. Tới bao giờ thì chị mới chịu lớn vậy, hả chị Ryuu???
Thân gửi lời tới các fan của chị: Idol của các bạn chẳng phải là một người quá toàn năng, nói gì cũng đúng đâu. Trước khi bênh thì nên vận dụng ít nhất là 10% số nơ ron thần kinh để nghĩ nhé. Nhất là khi idol nhà các bạn vốn đã là một người đi gây sự khắp nơi, để bao nhiêu người ghét. Bênh không cẩn thận là idol ăn đủ đấy. Idol sống lỗi quá rồi thì fan nên bớt bênh lỗi lại cho idol được nhờ."
Thánh Chiến - Fanfic khuyết disclaimer hay tác phẩm độc lập mượn ý tưởng?
Là một trong những người tham gia thảo luận về nghi vấn đạo văn của Thánh Chiến (bản online) từng đăng trên diễn đàn Gác Sách, mình đã đọc một số tài liệu cũng như những bằng chứng đôi bên đưa ra. Mình sẽ không lạm bàn về thái độ hay phỏng đoán những ẩn tình sâu xa vì nó nằm ngoài phạm vi kết luận tác phẩm. Tất cả chỉ dừng ở lý lẽ được mình nhìn nhận từ Thánh Chiến, topic gốc của PA trên Reddit, Case File và những phát ngôn chính thức của các bên liên quan.
Mình sẽ không nhắc lại dẫn chứng cho dài dòng bởi chúng đều đã được nói rất rõ trong các nguồn công khai dưới đây:
- Bảng màu của Lâm Ngọc
- Bài review Thánh Chiến của Get Backer
- Status thể hiện quan điểm và giải đáp các vấn đề liên quan đến Thánh Chiến của Get Backer đăng trên fb cá nhân
- Bài giải thích về "plot nền" của Sanys đăng trên drive
- Bài "Thượng tôn chính nghĩa nhưng không thượng tôn pháp luật, thứ chính nghĩa rẻ tiền gì đây?" của Sanys đăng trên wordpress cá nhân
Đây là ý kiến riêng của mình, dựa trên những quan điểm cá nhân trong hoạt động viết lách thời gian qua và có tham khảo thêm từ admin Hexagon và tác giả Get Backer. Nó không mang tính đại diện cho bất cứ nhóm người hay đoàn thể nào.
1. Thời gian:
Sanys đã chứng minh Thánh Chiến có trước topic trên Reddit. Nhưng Sanys không nhắc gì tới Case File (CF). Và CF có trước Thánh Chiến. Do đó, bào chữa về thời gian của Sanys không có hiệu lực trong trường hợp này.
2. Chú thích:
Trước khi cfs tố đạo đầu tiên được đăng lên trang Vnwattpad Confession, Thánh Chiến không có chú thích nào rõ ràng về việc (nhiều) chi tiết trong truyện thuộc về PA và CF. Cũng như không có lời thông báo nào đính kèm truyện nói rõ tác giả đã bưng những gì từ PA và CF vào.
3. Chi tiết:
Bỏ qua sự lập lờ giữa "plot nền" và "chất liệu", thì có một sự thật là Sanys đã "mượn" không ít ý tưởng từ PA và CF để xây dựng nên thế giới fantasy cho Thánh Chiến mà chưa có sự cho phép của người làm ra chúng.
4. Vấn đề nguồn:
Trong bài phản biện "Thượng tôn chính nghĩa nhưng không thượng tôn pháp luật, thứ chính nghĩa rẻ tiền gì đây", Sanys đã một mực cho rằng bản thân không hề sai khi sử dụng chi tiết từ PA và CF - theo tư vấn của luật sư - vì:
- Nó là "nguồn tư liệu trôi nổi, không xác định tác giả và bản quyền".
- Nó "không phải sáng chế thuộc mọi lĩnh vực với sự nỗ lực sáng tạo của con người", vì "không có ai đứng ra nhận là tác giả".
- Nó chưa được đăng kí quyền tác giả.
==> Về chuyện pháp lý, mình vốn dĩ không thực sự quan tâm bởi ngay từ đầu, đây chỉ là vấn đề thuộc phạm trù đạo đức của một người viết mạng. Tuy nhiên, mình cũng có vài nhận định riêng về khía cạnh này, và đây cũng là ý kiến cá nhân, có dựa trên sự tham khảo của admin Gác, Get Backer và vài nguồn tài liệu khác, như sau:
- Không có ai đứng ra nhận là tác giả không có nghĩa "nó không phải sáng tạo của con người".
- Nó chưa phải truyền thuyết, thần thoại, chuyện kể dân gian v.v... mà được thiết lập và đưa vào công chúng bởi một người thật (chủ tài khoản lập topic).
- Thông tin PA và Secret đưa ra không phải thông tin đại chúng ai cũng biết và không phải ai cũng có thể nghĩ ra y hệt. Nó mang tính sáng tạo và là sản phẩm trí tuệ của cá nhân (hoặc tổ chức) cụ thể.
- Đúng là những ý tưởng cũng như topic của PA / Secret chưa được và có thể sẽ không được cấp bản quyền. Nhưng Thánh Chiến cho đến hiện tại cũng chưa được đăng kí thành công quyền tác giả, nên việc tranh chấp / thảo luận giữa đôi bên là hoàn toàn bình thường, mình không nghĩ như vậy có gì là "không thượng tôn pháp luật".
- Hơn nữa, ngay cả khi Thánh Chiến được cấp quyền xuất bản thì quyền đó cũng chỉ thuộc về bản sách giấy, một phiên bản có thể sẽ có sự khác biệt rất nhiều so với bản mạng. Trong khi đối tượng chính mà chúng ta đang thảo luận là bản mạng, cụ thể là bản truyện Sanys đã đăng trên Gác Sách đây.
Từ những lý do đó, mình không thể thừa nhận những lý lẽ Sanys đã trình bày về vấn đề này.
5. Fanfic khuyết disclaimer hay tác phẩm độc lập mượn ý tưởng?
- Sau khi tổng hợp các nguồn tin và phân tích, kèm theo câu trả lời minh bạch của Get Backer, người viết bài review cho Thánh Chiến, mình sẽ không sử dụng hai từ "đạo văn" đối với tác phẩm này, bởi theo Get Backer, đây là một từ rất phức tạp, ẩn chứa sự nhạy cảm tương đối lớn và còn nhiều nhập nhằng về điều khoản xác thực trên giấy tờ.
- Bên cạnh đó, dựa trên dung lượng và tầm quan trọng của những chi tiết "đi mượn" đã chỉ rõ trong bảng màu, mình vẫn giữ nguyên quan điểm Thánh Chiến chỉ là một fanfiction. Không thể phủ nhận Thánh Chiến đã tham khảo, vay mượn và sử dụng quá nhiều thông tin từ topic PA. Không thể coi đây là một tác phẩm độc lập, mang tính sáng tạo cá nhân. Điều này được thể hiện rõ trong bản đăng của Sanys tại diễn đàn, mọi người đều có thể đọc và so sánh.
- Trong hoạt động viết mạng, hình thức viết fanfic với mục đích phi thương mại để bày tỏ sự hâm mộ không phải hiếm, nên việc Sanys viết Thánh Chiến khi chưa được sự cho phép của tác giả gốc vẫn được chấp thuận nếu nó yên phận làm truyện mạng, và tác giả gốc không có phàn nàn gì.
Tuy nhiên, trong tình huống này, Sanys cần bổ sung thêm disclaimer và hệ thống phụ lục cho đúng với quy định trên diễn đàn. Đường hướng của Gác Sách tương đối nhẹ tay, mang tính nâng đỡ cho các tác giả và tác phẩm mạng không có nghĩa sẽ dung túng cho sự lấn lướt hay thiếu sót.
- Trong trường hợp Sanys không thừa nhận Thánh Chiến là fanfic, bọn mình buộc phải đặt câu hỏi về sự trắng - đen của tác phẩm. Nếu chuyện đi xa hơn và các cộng đồng khác có kết luận gay gắt hơn, Gác Sách sẽ xử lý bản đăng ở diễn đàn và account của tác giả theo quy định.
- Giới văn có những đánh giá ngầm người viết và người đọc cùng hiểu với nhau, đạt được sự công nhận của họ mới là chiến thắng, chứ không phải tìm những kẽ hở để lách luật, đạt được lý nhưng không thấu được tình.
Mong bạn hiểu.