Gác Sách yêu tiếng Việt

[Kem Dâu]

Em thắc mắc bốn từ này, nguy hiểm là em thấy tử nào dùng cũng đúng mới chết chứ:
Vắt tréo/Vắt chéo/Bắt tréo/Bắt chéo
Ngữ cảnh:
"Hắn ngả người ra sofa, hai chân bắt tréo, bộ dáng nhàn nhã vô cùng..."

 

[Linhoang]

Hốt

Theo wiki:

Danh từ

1. Thẻ bằng ngà, bằng xương, quan lại xưa cầm khi mặc triều phục.

Tính từ

1. Sợ.
   Phải một mẻ hốt.

Động từ

1. Vun lại bằng hai bàn tay và bốc lên.
   Hốt gạo vãi..
   Ngb..
   Kiếm được nhiều và nhanh:.
   Làm giàu như hốt được của.

Theo từ điển online Soha:

Động từ

như hót
hốt rác
(Khẩu ngữ) thu về cho mình nhiều, nhanh mà tốn ít công sức
hốt của
nghề ấy hốt bạc
(Thông tục) bắt gọn, tóm gọn
hốt trọn cả một sòng bạc
(Phương ngữ) bốc (thuốc)
hốt thuốc
(Phương ngữ) hoảng
chưa chi đã hốt lên

Như vậy là "hốt" và "hót" đều được sử dụng trong các ngữ cảnh khác nhau. Những trường hợp khác mình không nói tới, chỉ bàn về hót/ hốt rác. Từ điển cũng không chỉ rõ. Vậy thì mình có thể hiểu từ nào là từ toàn dân, từ nào là từ địa phương đây khi miền Bắc toàn dùng "hót", trong khi đó, anh Gu-gồ cho "hót rác" 44.100 kết quả, còn "hốt rác" thì là 62.500 kết quả. Hay là cả hai từ đều đúng?

 

[Linhoang]

Em thắc mắc bốn từ này, nguy hiểm là em thấy tử nào dùng cũng đúng mới chết chứ:
Vắt tréo/Vắt chéo/Bắt tréo/Bắt chéo
Ngữ cảnh:
"Hắn ngả người ra sofa, hai chân bắt tréo, bộ dáng nhàn nhã vô cùng..."

Chị nghĩ là "chéo", từ từ "đường chéo" hay "gạch chéo".

 

[Kem Dâu]

Chị nghĩ là "chéo", từ từ "đường chéo" hay "gạch chéo".

Đầu tiên em cũng nghĩ là "vắt chéo", mà thấy nhiều sách nó viết là "bắt tréo" chị ạ. T_T

 

[Linhoang]

Em thắc mắc bốn từ này, nguy hiểm là em thấy tử nào dùng cũng đúng mới chết chứ:
Vắt tréo/Vắt chéo/Bắt tréo/Bắt chéo
Ngữ cảnh:
"Hắn ngả người ra sofa, hai chân bắt tréo, bộ dáng nhàn nhã vô cùng..."

Đầu tiên em cũng nghĩ là "vắt chéo", mà thấy nhiều sách nó viết là "bắt tréo" chị ạ. T_T

* Chị tra từ điển Soha thì có từ "bắt tréo" mà không có "bắt chéo".
Bắt chéo: không có
Bắt tréo
Động từ: gác cái nọ ngang qua cái kia theo hình chữ X
Vd: bắt tréo hai tay
"Bây giờ anh đang ngồi bắt tréo kheo, hất hàm lên, nghênh trời." (NCao; 4)

* Từ điển Tiếng Việt Phổ thông (Viện Ngôn ngữ học) định nghĩa thế này:
1. Chéo (tính từ): (thường dùng phụ sau động từ). Thành hình một đường xiên. Cắt chéo tờ giấy.
Chéo (động từ): Thành hình những đường xiên cắt nhau. Đường đi lối lại chéo nhau như mắc cửi.

2. Tréo (tính từ, thường dùng phụ sau động từ): (Chân, tay) ở tư thế cái nọ gác, vắt lên cái kia, thành hình những đường xiên cắt nhau. Hai tay bắt tréo trước ngực. Nằm vắt tréo chân.
Không muốn thừa nhận nhưng chắc mình sai rồi.

Bổ sung từ Người phủi bụi:
=> Bắt tréo: CÓ LẼ ĐÚNG & Bắt chéo: CÓ LẼ SAI

Vắt tréo: CÓ LẼ ĐÚNG & Vắt chéo: CÓ LẼ SAI​

 

[timbuondoncoi]

Em thắc mắc bốn từ này, nguy hiểm là em thấy tử nào dùng cũng đúng mới chết chứ:
Vắt tréo/Vắt chéo/Bắt tréo/Bắt chéo
Ngữ cảnh:
"Hắn ngả người ra sofa, hai chân bắt tréo, bộ dáng nhàn nhã vô cùng..."

Bạn Linhoang đã phân biệt giúp em rồi, chị chỉ bổ sung thêm những trường hợp dùng chéo và tréo.

 

[timbuondoncoi]

Như vậy là "hốt" và "hót" đều được sử dụng trong các ngữ cảnh khác nhau. Những trường hợp khác mình không nói tới, chỉ bàn về hót/ hốt rác. Từ điển cũng không chỉ rõ. Vậy thì mình có thể hiểu từ nào là từ toàn dân, từ nào là từ địa phương đây khi miền Bắc toàn dùng "hót", trong khi đó, anh Gu-gồ cho "hót rác" 44.100 kết quả, còn "hốt rác" thì là 62.500 kết quả. Hay là cả hai từ đều đúng?

Cả hai từ đều đúng trong hàm nghĩa mà bạn đưa ra, mình nghĩ hai từ này sử dụng như nhau vì khi tra theo từ điển online (không biết từ điển sách thế nào) nếu có từ nào ít dùng họ sẽ ghi chú và/hoặc là khẩu ngữ sẽ ghi chú, nhưng tim tra từ điển online thì không thấy.

 

[Linhoang]

Cả hai từ đều đúng trong hàm nghĩa mà bạn đưa ra, mình nghĩ hai từ này sử dụng như nhau vì khi tra theo từ điển online (không biết từ điển sách thế nào) nếu có từ nào ít dùng họ sẽ ghi chú và/hoặc là khẩu ngữ sẽ ghi chú, nhưng tim tra từ điển online thì không thấy.

Từ điển Tiếng Việt Phổ thông (Viện Ngôn ngữ học) ghi chú "Hốt" là khẩu ngữ Tim ạ.

 

[Du Ca]

Từ điển Tiếng Việt Phổ thông (Viện Ngôn ngữ học) ghi chú "Hốt" là khẩu ngữ Tim ạ.

Đúng là trong từ điển tiếng Việt có ghi Hốt có một nghĩa là khẩu ngữ, nhưng chỉ là khẩu ngữ ở nghĩa thứ hai:
Hốt:
(1): Lấy mang đi rác rưởi, vật rơi vãi cho sạch, cho gọn; đồng nghĩa với Hót.
(2): khẩu ngữ: Thu về cho mình nhiều mà tốn ít công sức: Hốt của. Hốt bạc
Nên Ca thấy, từ này tùy theo vùng, khu vực mỗi người dùng vì cả hai từ đều đúng.

 

[Du Ca]

Linhoang ới, Ca xin phép sửa tí xíu trong bài của bạn ở ĐÂY và ĐÂY như bổ sung thêm kết luận từ nào hợp từ nào không, và trích thêm bài ngữ cảnh để các bạn sau này dễ hình dung hơn nhé.